Πάει στην παράταση το Brexit, έρχονται φουρτούνες για την Μέι

Το μεταναστευτικό και θέματα εσωτερικής ασφάλειας πήραν σήμερα την σκυτάλη από το Brexit στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Στο χθεσινοβραδινό δείπνο θέμα συζήτησης ήταν το «διαζύγιο» του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, όπου για άλλη μία φορά διαπιστώθηκε ότι δεν έχει επιτευχθεί η αναμενόμενη πρόοδος. Παραλλήλως όμως δείχνει να κερδίζει έδαφος η πρόταση του Ευρωπαίου μεσολαβητή Μπαρνιέ για παράταση της μεταβατικής περιόδου.

Ανοιχτή σε αυτήν την ιδέα δηλώνει πλέον και η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι, η οποία είχε δηλώσει αρχικά, ότι το Λονδίνο δεν έθεσε τέτοιο θέμα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέφεραν πάντως ότι η κυβέρνηση της Βρετανίας εξετάζει το ενδεχόμενο να παραταθεί η μεταβατική περίοδος «για λίγους μήνες», προκειμένου να υπάρξει χρόνος για περισσότερες εμπορικές διαπραγματεύσεις και να ξεπεραστεί το ακανθώδες θέμα των ιρλανδικών συνόρων.

Την αλλαγή αυτή στην στάση του Λονδίνου επιβεβαίωσαν και πηγές της Ντάουνινγκ Στριτ, υποστηρίζοντας ότι μία επέκταση της μεταβατικής περιόδου ενισχύει τις ελπίδες για άρση του αδιεξόδου στις συνομιλίες. Το σχέδιο αυτό κρατά το Ηνωμένο Βασίλειο κάτω από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, ωστόσο το Λονδίνο, για όσο ισχύει η μεταβατική περίοδος δεν έχει έλεγχο σε αυτούς.

Σημειώνεται ότι ο Μπαρνιέ, ο οποίος εισηγήθηκε την πρόταση επέκτασης της μεταβατικής περιόδου, ζήτησε αυτή να έχει διάρκεια ενός έτους. Το Λονδίνο αρχικά έδειχνε ότι δεν συζητά την πρόταση, τώρα ωστόσο δηλώνει ανοιχτό στην παράταση, αλλά για λίγους μήνες. Η αλλαγή αυτή όμως, η οποία σαφέστατα δίνει χρόνο στην Μέι για την επίλυση του θέματος των ιρλανδικών συνόρων, αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις στην σκληροπυρηνική πτέρυγα των Τόρις, οι οποίο θέλουν ένα όσο το δυνατόν πιο γρήγορο, ισχυρό και σκληρό Brexit.

Πως προέκυψε

Η ιδέα της παράτασης έπεσε στο τραπέζι πριν οι Ευρωπαίοι ηγέτες φτάσουν στις Βρυξέλλες. Η αρχική μάλιστα θέση ότι δεν θα υπάρξει παράταση είχε αντίκτυπο στην στερλίνα, η οποία την Τετάρτη δέχθηκε πιέσεις, καταγράφοντας μικρή υποχώρηση έναντι του δολαρίου και του ευρώ.

Στην ουσία η πρόταση αυτή είναι η εναλλακτική των Βρυξελλών, μπροστά στο αδιέξοδο, στο οποίο έχουν περιέλθει και πάλι οι συνομιλίες για το Brexit. Έτσι έπεσε στο τραπέζι ως έξοδος διαφυγής στην περίπτωση που η Μέι δεν εμφανιζόταν στις διαπραγματεύσεις με κάποια προωθημένη προς την ΕΕ πρόταση, όπως και έγινε.

Στο δείπνο άλλωστε οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των χωρών-μελών της ΕΕ, αν και εξέφρασαν την πρόθεσή τους για μια νέα συνάντηση με την βρετανίδα πρωθυπουργό, διαπίστωσαν ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί από την προηγούμενη σύνοδο στο Σάλτσμπουργκ «δεν είναι επαρκής». Έκριναν έτσι, όπως ανέφεραν ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ότι προς το παρόν δεν μπορούν να γίνουν  σχέδια για την σύγκληση έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Νοέμβριο, όπως είχε προτείνει αρχικά ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Οι ηγέτες της ΕΕ εξέφρασαν παραλλήλως την απόλυτη εμπιστοσύνη τους στον Ευρωπαίο διαπραγματευτή Μπαρνιέ και τον κάλεσαν να συνεχίσει τι προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας.

Ευρωπαϊκές αντιδράσεις

Με την πρόταση της παράτασης της μεταβατικής περιόδου συμφωνεί και το Παρίσι όπως δήλωσε ο Γάλλος υπουργός οικονομικών, σημειώνοντας ωστόσο ότι η τελική απόφαση ανήκει στον πρόεδρο Μακρόν. Ο πρόεδρος της Γαλλίας πάντως στην ολιγόλεπτη συνάντηση που είχε με την Μέι πριν την Σύνοδο, διαπίστωσε ότι υπάρχει απόσταση ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες και ότι η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να καταγράψει περαιτέρω πρόοδο.

Η Μέι από την πλευρά της κάνει λόγο για σημαντική πρόοδο μετά το Σάλτσμπουργκ, κάτι που υποστήριξε και στην Σύνοδο. Η ίδια δήλωνε επίσης ότι μια συμφωνία αποχώρησης και μελλοντικής συνεργασίας με την ΕΕ είναι «εφικτή». Το ίδιο έλεγε και η Μέρκελ πριν την Σύνοδο, σημειώνοντας όμως ότι η ΕΕ προετοιμάζεται και για το ενδεχόμενο αποτυχίας των διαπραγματεύσεων.

Στην διάρκεια εξόδου της πάντως, για μπύρα και τηγανητές πατάτες, με τον Μακρόν και τους πρωθυπουργούς του Βελγίου και του Λουξεμβουργου, η Μέρκελ φέρεται να είπε σε θαμώνες του βελγικού μπαρ που την ρώτησαν για το Brexit: «Παρακαλώ, είναι μια υπέροχη βραδιά. Ας μην την χαλάσουμε».