Πανδημία, η “παράφρων μεταβλητή” των εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία

Μεσούσης της πανδημίας, άνοιξαν οι κάλπες στη Βόρεια Μακεδονία. Σήμερα προσέρχεται στις κάλπες ο κορμός των ψηφοφόρων, ενώ τη Δευτέρα ψήφισαν οι νοσούντες από κορωνοϊό και τα άτομα που βρίσκονται σε απομόνωση. Την δε Τρίτη ψήφισαν όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα, οι φυλακισμένοι και οι ηλικιωμένοι που διαμένουν σε οίκους ευγηρίας.

Στην εκλογική αυτή αναμέτρηση συμμετέχουν 15 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων για την ανάδειξη των 120 βουλευτών της νέας Βουλής. Παρά την πόλωση που επικρατεί διαχρονικά στο πολιτικό σκηνικό της γείτονος χώρας, αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η προεκλογική περίοδος που μόλις ολοκληρώθηκε, ήταν η πλέον περίεργη.

Αν κάποιος δεν παρακολουθούσε τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ, μάλλον δεν θα έπαιρνε χαμπάρι ότι η χώρα οδεύει για τις κάλπες. Η πανδημία επισκίασε τα πάντα. Πράγματι, ο κορωνοϊός έχει πλήξει την ψυχολογία των πολιτών, εξαιτίας της παρατεταμένης καραντίνας. Κυρίως, όμως, έχει γονατίσει την ήδη λαβωμένη οικονομία της μικρής αυτής βαλκανικής χώρας.

Τώρα αναμένεται να επηρεάσει ίσως και καθοριστικά και το εκλογικό αποτέλεσμα. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι δύο μεγάλες σλαβομακεδονικές παρατάξεις, το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Ζόραν Ζάεφ και το δεξιό αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι θα δώσουν μάχη στήθος με στήθος. Η προσέλευση των ψηφοφόρων, η οποία πιθανολογείται να είναι μειωμένη εξαιτίας του φόβου της πανδημίας, ενδέχεται να γύρει την ζυγαριά κατά ανορθόδοξο τρόπο.

Όπως σχεδόν πάντα συμβαίνει κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν έχει προοπτική αυτοδυναμίας. Την εξίσωση λύνει κατά κανόνα ο αλβανικός παράγοντας: ένα ή περισσότερα αλβανικά κόμματα συμμαχούν με το νικητή. Αξίζει να θυμηθούμε ότι οι Αλβανοί αποτελούν περίπου το 25% του πληθυσμού.

Βόρεια Μακεδονία και αλβανικός παράγοντας

Δύο είναι τα σημαντικότερα αλβανικά κόμματα. Το πρώτο είναι το DUI του Αλί Αχμέτι. Ακολουθεί σε εκλογική ισχύ η “Συμμαχία για τους Αλβανούς” του Ζιγιαντίν Σέλα. Σε περίπτωση που επικρατήσει ο Ζόραν Ζάεφ πιθανολογείται ότι θα σχηματίσει κυβέρνηση με τα μικρότερα αλβανικά κόμματα, αφήνοντας εκτός κυβερνητικού σχηματισμού το DUI μετά από 17 χρόνια.

Όπως είναι φυσικό, η Συμφωνία των Πρεσπών πρωταγωνίστησε στην σύντομη προεκλογική εκστρατεία. Ο Ζόραν Ζάεφ επιχείρησε να κεφαλαιοποιήσει τα «οφέλη», όπως τα αποκαλεί: την  ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από την πλευρά του, το VMRO-DPMNE έκανε σημαία την ίδια συμφωνία, αλλά αντίστροφα, καταγγέλοντάς την.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο επικεφαλής του VMRO-DPMNE αρνήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας να αποκαλέσει τη χώρα του με το νέο της συνταγματικό όνομα, δηλαδή Βόρεια Μακεδονία. Συνέχισε να μιλάει για την «Δημοκρατία της Μακεδονίας», αλλά απέφυγε να ξεκαθαρίσει τί θα πράξη σε περίπτωση που κερδίσει τις εκλογές και σχηματίσει κυβέρνηση.