Παρέμβαση Ρώσου πρέσβη Οσάτσι – «Ανησυχούμε με τα ανοίγματα της Λευκωσίας στις ΗΠΑ»

Ανησυχία εκφράζει η Μόσχα για τον εγκριθέντα προσφάτως νόμο στις ΗΠΑ αναφορικά με τη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο (Μενέντεζ-Ρούμπιο). Αυτό σημειώνει ο Ρώσος πρέσβης στην Κυπριακή Δημοκρατία, Στανισλάβ Β. Οσάτσι, σε συνέντευξή του στο “Φιλελεύθερο” προσθέτοντας πως η ανησυχία έγκειται συγκεκριμένα σε κάποιες πρόνοιες του (νόμου), που προνοούν την αντιμετώπιση κάποιας “αρνητικής δραστηριότητας” της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Επί τούτου, ο κ. Οσάτσι αναφέρεται στην απαίτηση για απαγόρευση της εισόδου ρωσικών πολεμικών πλοίων στα κυπριακά λιμάνια.

Στη συνέντευξη του, ο Ρώσος πρέσβης εκφράζει ενόχληση για τα ανοίγματα της Λευκωσίας προς την Ουάσινγκτον. Σημειώνει δε με νόημα σε κάποιο σημείο της συνέντευξης πως «ελπίζουμε ότι η κυπριακή εξωτερική πολιτική, η οποία παραδοσιακά ακολουθεί μια κατεύθυνση ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων με όλες τις χώρες, δεν θα αλλοιωθεί στη βάση της πολιτικής της αντιπαράθεσης και δεν θα τεθεί ενώπιον μιας ψεύτικης και λανθασμένη επιλογής υπέρ της Ρωσίας ή υπέρ της Δύσης».

Για την ένταση που προκαλεί η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο, σημειώνει πως ο καλύτερος τρόπος εκτόνωσης της έντασης στην περιοχή είναι η επίτευξη μιας μόνιμης, βιώσιμης και δίκαιης επίλυσης του Κυπριακού, η οποία να αντανακλά τα συμφέροντα των ιδίων των Κυπρίων, καθώς και του στόχου διασφάλισης της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας. Ο Στανισλάβ Οσάτσι σημειώνει περαιτέρω πως η συνεργασία της χώρας του με την Τουρκία, δεν επηρεάζει τη στάση της έναντι της Κύπρου.

– Κατά τους επόμενους μήνες θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες επισκέψεις. Του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα και του Ρώσου Υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ στη Λευκωσία. Τι αναμένετε από αυτές τις επισκέψεις; Θα υπογραφούν συμφωνίες αναβάθμισης της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών;

Φέτος, όπως ξέρετε, η Ανθρωπότητα θα γιορτάσει τα 75-χρονα της Νίκης κατά του φασισμού. Για τη χώρα μας αυτό αποτελεί μια ιδιαίτερη ημερομηνία. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ ποιό ήταν το τίμημα που πλήρωσε η Ανθρωπότητα για την κοινή για όλους μας νίκη, για την οποία ο ρόλος των λαών της πρώην Σοβιετικής ΄Ενωσης ήταν αποφασιστικός, αφού έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο αυτό πέραν των 27 εκατομμυρίων πολιτών της. Εκτιμούμε τη συμβολή του κυπριακού λαού για την εξόντωση του ναζισμού και τι ξερίζωμα από την ευρωπαϊκή ήπειρο αυτής της απάνθρωπης ιδεολογίας.

Κάθε χρόνο στις 9 του Μάη στη Μόσχα πραγματοποιείται μεγάλη τιμητική στρατιωτική παρέλαση στη μνήμη εκείνων που έδωσαν τη ζωή τους για τη δική μας και τη δική σας ελευθερία, στην οποία παραδοσιακά παρευρίσκονται ηγέτες από όλο τον κόσμο. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης είχε την ευγενή καλοσύνη να αποδεχθεί την πρόσκληση του Προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν να επισκεφθεί φέτος τους επετειακούς εορτασμούς στη Μόσχα, που θα είναι αφιερωμένοι στην Ημέρα της Νίκης. Θεωρούμε ότι η επίσκεψη αυτή θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις παραδοσιακά φιλικές μας σχέσεις.

Όσον αφορά στην πιθανή επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ στην Κυπριακή Δημοκρατία, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι πράγματι υπάρχουν τέτοια σχέδια. Ο Σεργκέι Λαβρόφ και ο Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης διατηρούν ένα συνεχή διάλογο. Τον περασμένο χρόνο ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε τη Μόσχα, όπου συναντήθηκε με τον Ρώσο ομόλογο του, τον οποίο προσκάλεσε να επισκεφθεί τη Λευκωσία.

Πόσο μάλλον, που για τον λόγο αυτό υπάρχει και ένας ευχάριστος λόγος, που είναι τα 60-χρονα από την εγκαθίδρυση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των χωρών μας, τα οποία θα γιορτάσουμε φέτος. Τώρα επεξεργαζόμαστε τις λεπτομέρειες αυτής της επίσκεψης, μεταξύ των οποίων εργαζόμαστε για την προετοιμασία νέων διμερών εγγράφων που στοχεύουν στην στενότερη συνεργασία των υπουργείων μας εξωτερικών, καθώς και στην ενεργοποίηση της πολιτιστικής, εκπαιδευτικής και ανθρωπιστικής συνεργασίας.

– Η συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας έχει επιπτώσεις για την Κύπρο; Επηρεάζει τη στάση της Ρωσίας όσον αφορά στη διευθέτηση του Κυπριακού;

Η Ρωσία και η Τουρκία αναπτύσσουν τις διμερείς τους σχέσεις σε διάφορους τομείς. Η Μόσχα και η Άγκυρα, παρά την ύπαρξη σοβαρών διαφορών σε διάφορους τομείς, συνεργάζονται μέσα στα πλαίσια των πολυμερών προσπαθειών πάνω σε επίκαιρα διεθνή και περιφερειακά θέματα, κατά κύριο λόγο, σε σχέση με τις διενέξεις στη Συρία και τη Λιβύη. Παρόλο, που και εδώ τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά.

Εντούτοις, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας αναπτύσσεται όχι σε βάρος των σχέσεών μας με άλλες χώρες. Αυτό αφορά και τις ιστορικά διαμορφωθείσες και παραδοσιακά φιλικές σχέσεις με την Κύπρο.

Η Ρωσία πάντα ακολουθούσε θέσεις αρχών σε σχέση με τη διευθέτηση του Κυπριακού, εκφραζόμενη υπέρ της διαμόρφωσης μιας λύσης από τις ίδιες τις κοινότητες, χωρίς έξωθεν επεμβάσεις, η οποία να βασίζεται στα αντίστοιχα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία προνοούν την ίδρυση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Οι προσεγγίσεις μας στο θέμα αυτό είναι πολύ καλά γνωστές και συνεχίζουμε να τις προβάλλουμε στα διάφορα διεθνή φόρα και συναντήσεις. Είμαστε βέβαιοι ότι με την ύπαρξη καλής πολιτικής βούλησης και αποφασιστικότητας μπορεί να εξευρεθεί ένας αμοιβαία αποδεκτός συμβιβασμός που να ενώνει το νησί στη βάση των συμφωνηθεισών βασικών θέσεων και αρχών διευθέτησης του Κυπριακού.

-Θεωρείτε πως υπάρχει τρόπος εκτόνωσης της έντασης, που έχει δημιουργήσει η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ; Η Μόσχα θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλία για αποκλιμάκωση της έντασης, έχοντας υπόψη τις καλές σχέσεις που διατηρεί τόσο με τη Λευκωσία, όσο και με την Άγκυρα;

Παρακολουθούμε με ανησυχία την ανάπτυξη της κατάστασης γύρω από τους χώρους όπου έχουν εντοπισθεί κοιτάσματα υδρογονανθράκων εντός της κυπριακής ΑΟΖ στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Θεωρούμε τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο ως ένα από τους παράγοντες τόσο της περιφερειακής, όσο και της δικής μας εθνικής ασφάλειας.

Καλούμε όλες τις πλευρές να αποφεύγουν ενέργειες, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε αποσταθεροποίηση και αύξηση της πιθανότητας κρίσεων στην περιοχή. Επίσης, απευθύνουμε έκκληση να τηρούν αυστηρά τις αρχές του διεθνούς δικαίου, να αποφεύγουν τις απειλές χρήσης βίας και να επιδιώκουν την επίλυση διαφορών αποκλειστικά με ειρηνικό τρόπο, μέσω της ανάπτυξης ενός διαλόγου και της επεξεργασίας μέτρων εμπιστοσύνης.

Υποθέτουμε ότι ο καλύτερος τρόπος εκτόνωσης της έντασης στην περιοχή είναι η επίτευξη μιας μόνιμης, βιώσιμης και δίκαιης επίλυσης του Κυπριακού, η οποία να αντανακλά τα συμφέροντα των ιδίων των Κυπρίων, καθώς και του στόχου διασφάλισης της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι πρόδηλη η αναγκαιότητα σύντομης επανέναρξης της διακοινοτικής διαδικασίας συνομιλιών, με στόχο τη διευθέτηση του Κυπριακού. Εμείς ως ένα από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ εκφράζουμε την ετοιμότητα μας να καταβάλουμε την αναγκαία συμβολή.

-Ακούγονται πολλά αναφορικά με τις σχέσεις Κύπρος και ΗΠΑ. Σας ανησυχεί αυτή η συνεργασία της Λευκωσίας με την Ουάσιγκτον;

Με βάση τη βαθιά μου πεποίθηση, ένας από τους βασικούς στόχους της εξωτερικής πολιτικής του κάθε κράτους θεωρείται η προάσπιση των συμφερόντων των πολιτών του, η αύξηση του βιοτικού επιπέδου και της ευημερίας, η δημιουργία καλών συνθηκών για σταθερή οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Εάν η συνεργασία της Λευκωσίας με την Ουάσιγκτον οδηγούν προς επίτευξη αυτών των στόχων, τότε μπορούμε να χαιρετίσουμε μια τέτοια συνεργασία.

Παρά ταύτα, μας προκαλεί ανησυχία ο εγκριθείς πρόσφατα νόμος στις ΗΠΑ αναφορικά με τη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο (Μενέντεζ-Ρούμπιο), και συγκεκριμένα κάποιες πρόνοιες του, που προνοούν την αντιμετώπιση σε κάποια «αρνητική δραστηριότητα» της χώρας μου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο λόγος γίνεται, μεταξύ άλλων, για την απαίτηση της Ουάσινγκτον προς την Κύπρο, ως «αντάλλαγμα» για καλύτερη στάση προς τη Λευκωσία, την απαγόρευση της εισόδου ρωσικών πολεμικών πλοίων στα κυπριακά λιμάνια.

Την ίδια περίοδο, σε κάποια κυπριακά ΜΜΕ έχει ξεσπάσει μια εκστρατεία ανυποληψίας των προσπαθειών της χώρας μου, της εκκλησίας και των κοινωνικών οργανώσεων, που σκοπεύουν στην ανάπτυξη πολύπλευρης συνεργασίας μεταξύ των αδελφών λαών μας.

Ελπίζουμε ότι η κυπριακή εξωτερική πολιτική, η οποία παραδοσιακά ακολουθεί μια κατεύθυνση ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων με όλες τις χώρες, δεν θα αλλοιωθεί στη βάση της πολιτικής της αντιπαράθεσης και δεν θα τεθεί ενώπιον μιας ψεύτικης και λανθασμένη επιλογής υπέρ της Ρωσίας ή υπέρ της Δύσης. Είμαστε ενδιαφερόμενοι υπέρ μιας σταθερής και ευημερούσας Κύπρου και είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε την ενίσχυση της φιλίας μας, ανεξάρτητα από έξωθεν παρεμβάσεις.

-Πιστεύετε ότι η συνεργασία των Κυπρίων με τους Αμερικανούς θα έχει αντανάκλαση πάνω στους Ρώσους;

Δεν αποτελεί για κανένα μυστικό ότι η ρωσόφωνη κοινότητα στο νησί, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας αποτελούν οι πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, αριθμεί σύμφωνα με διάφορα στοιχεία, γύρω στις 50 χιλιάδες. Η Κύπρος για αυτούς από καιρό έχει πάψει να αποτελεί μια ξένη χώρα. Δημιουργούν οικογένειες, μεγαλώνουν τα παιδιά τους, εργάζονται σε ντόπιες και διεθνείς εταιρείες, σε εκπαιδευτικά και ιατρικά ιδρύματα και κέντρα πολιτισμού, διατηρώντας ταυτόχρονα τις συγγενικές, επιχειρηματικές και πολιτιστικές σχέσεις τους με τη Ρωσία.

Σ` αυτό συμβάλλουν τα ιστορικά διαμορφωθέντα αισθήματα φιλίας και συμπάθειας μεταξύ των λαών μας, όπως επίσης και την πολιτιστική και θρησκευτική εγγύτητα, οι οποίες εξακολουθούν να παραμένουν μια σταθερή βάση της ρωσο-κυπριακής συνεργασίας. Είμαι πεπεισμένος ότι τη φιλία μας, όπως και πάνω τους πολίτες μας που ζουν στο νησί δεν μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά οποιεσδήποτε πρόσκαιρες αλλαγές στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.

-Κύριε Πρέσβη, είστε χρόνια στην Κύπρο. Τι σας αρέσει περισσότερο στο νησί μας;

Πρώτα απ΄ όλα θα ήθελα να σας αναφέρω ότι πρόκειται για τη δεύτερη θητεία μου σ` αυτή την υπέροχη μεσογειακή χώρα και αυτό δεν είναι τυχαίο: ο διορισμός μου ειδικά στην Κύπρο έγινε ύστερα από δική μου παράκληση προς την ηγεσία του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών. Νιώθω ιδιαίτερη χαρά από το γεγονός ότι η παράκληση μου έχει γίνει αποδεκτή και έτσι για δεύτερη φορά βρέθηκα στην Κύπρο.

Νομίζω ότι μεταξύ των δυο χωρών μας υπάρχουν πάρα πολλά κοινά. Η Κύπρος είναι ένα μικρό νησί, ταυτόχρονα όμως είναι πλούσιο σε ευλαβείς ορθόδοξους χώρους, εκκλησίες και μοναστήρια, που κάνουν τους Ρώσους και τους Κύπριους να είναι πιο κοντά πνευματικά και τους επιτρέπουν να γνωριστούν από κοντά με την ορθοδοξία, να κατανοήσουν καλύτερα τις ντόπιες εκκλησιαστικές παραδόσεις και ιδιαιτερότητες της λειτουργίας, που πέρασαν μέσα από αιώνες και να τους συγκρίνουν με τις δικές μας παραδόσεις και αρχές.

Γι’ αυτό, όταν έχω ελεύθερο χρόνο, μαζί με την οικογένειά μου προσπαθούμε να ταξιδεύουμε σε ολόκληρο το νησί και να γνωρίζουμε νέους ιερούς χώρους, οι οποίοι πάντα μας προκαλούν αισθήματα ηρεμίας και συμμετοχής στα μεγαλεία των εποχών και του άγιου νησιού. Πέραν αυτού, βέβαια, θαυμάζουμε την υπέροχη φύση της Κύπρου, τα παραδοσιακά φεστιβάλ και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, που διοργανώνονται εδώ, και χωρίς αμφιβολία την ανεπανάληπτη κυπριακή κουζίνα και τα εύγεστα κυπριακά εδέσματα.

Κατά τη διάρκεια όλης της χρονικής περιόδου που βρίσκομαι στο νησί, αισθάνομαι ότι ζω σε μια πολύ φιλόξενη χώρα. Σαν αποτέλεσμα των στενών και θερμών σχέσεων και αισθημάτων του κυπριακού λαού τόσο προς την Σοβιετική ΄Ενωση, όσο και προς τη Ρωσία, απέκτησα μεγάλο αριθμό φίλων και κατά τη μακρινή πρώτη θητεία μου, όπως και κατά τα τελευταία έξι χρόνια. Θυμάμαι πόσο δύσκολα ήταν γι`αυτούς, τόσο στο νότο, όσο και στο βορρά, κατά τη διάρκεια των τραγικών γεγονότων του 1974, που τα έζησα τότε μαζί τους.

Μου είναι δύσκολο να αναφέρω όλους τους φίλους και γνωστούς μου, αλλά ούτε και θα ήθελα να ξεχωρίσω κάποιον από αυτούς. Θα ήθελα μόνο να αναφέρω ότι όλοι οι Κύπριοι, που αντιμετωπίζουν φιλικά και με καλά αισθήματα προς τη Ρωσία και τους πολίτες της, a-priori είναι φίλοι μου. Και θέλω ειλικρινά να ζουν οι φίλοι μου ειρηνικά σε μια ενωμένη χώρα. Συμπεραίνοντας, σε συντομία, θα έλεγα ότι η μεγαλύτερη συμπάθεια μου στην Κύπρο είναι οι ίδιοι οι Κύπριοι και τα ανοικτόκαρδα και φιλικά αισθήματα και ψυχές τους.