Περιμένοντας τον Γκοντό να φέρει λύση για το Brexit

Σε ευρωπαϊκό έδαφος περνά σήμερα η πρωτοβουλία των κινήσεων σχετικά με το Brexit, καθώς, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην Βρετανία που ενέτειναν το αδιέξοδο, το θέμα θα απασχολήσει την  Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Μια Σύνοδο, η οποία γίνεται δύο μήνες πριν τις εκλογές, την ώρα που ανοίγει και πάλι ο οικονομικός πόλεμος με τις ΗΠΑ, δοκιμάζονται οι σχέσεις Βρυξελλών-Πεκίνου, ενώ παραλλήλως  καλπάζουν σε όλη την Ευρώπη η «ακροδεξιά» και οι «λαϊκιστές».

Αν και το Brexit αναμένεται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις μετά και το αίτημα της Τερέζας Μέι να δοθεί τρίμηνη παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να συζητήσουν σήμερα και αύριο και άλλα σημαντικά θέματα για την Ενωμένη Ευρώπη. Η ανταγωνιστικότητα, η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς και οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα βρεθούν στο επίκεντρο της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ στο αποψινό δείπνο εργασίας βασικό θέμα θα είναι οι σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα.

Ωστόσο οι ημερομηνίες για το Brexit, το οποίο αποτελεί το σοβαρό εσωτερικό θέμα της ΕΕ και άπτεται της συνοχής της, πιέζουν πλέον ασφυκτικά. Προβλήματα δημιουργεί και η αναμενόμενη μικρή παράταση, την οποία φέρονται διατεθημένοι να δώσουν οι Ευρωπαίοι, αλλά με όρους και προϋποθέσεις.

Περιμένοντας τον Γκοντό

Μια αρκετά γλαφυρή, πλην όμως ουσιαστική, περιγραφή για την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι συνομιλίες για το διαζύγιο Βρυξελλών-Λονδίνου έκανε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ.

Λίγες ώρες πριν την Σύνοδο, ο Μπετέλ είπε ότι όλη η υπόθεση του θυμίζει λίγο το «Περιμένοντας τον Γκοντό, ο οποίος βεβαίως ποτέ δεν ήρθε στην ομώνυμη κλασσική ιλαροτραγωδία του Ιρλανδού Σάμιουελ Μπέκετ. Ο Μπετέλ εκφράζει ωστόσο την ελπίδα, σε αυτήν την Σύνοδο, ο Γκοντό να παρακάμψει τα ιρλανδικά σύνορα και να εμφανιστεί επιτελούς. Η πραγματικότητα όμως μοιάζει να είναι ακόμη πιο σκληρή για την Μέι από το φανταστικό σύμπαν του μεγάλου Ιρλανδού δραματουργού.

«Είμαι εδώ για να συζητήσω με τους ομολόγους μου το αίτημα για μικρή παράταση έως τον Ιούνιο» επέμεινε η πρωθυπουργός της Βρετανίας προσερχόμενη στην σύνοδο κορυφής για το Brexit στις Βρυξέλλες. Η Μέι επέμεινε για τις 30 Ιουνίου, ελπίζοντας ότι αυτός ο χρόνος θα της επιτρέψει να ξαναφέρει στην βρετανική Βουλή την συμφωνία και τελικά να την περάσει.

Το μόνο δεδομένο που έχει ωστόσο είναι ότι η Βουλή των Κοινοτήτων έχει απορρίψει μια έξοδο χωρίς συμφωνία, ο πρόεδρος του Σώματος όμως έχει απορρίψει και το ενδεχόμενο της διεξαγωγής τρίτης ψηφοφορίας για το ίδιο κείμενο συμφωνίας.

Σκληρό πόκερ

Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η βρετανική πλευρά, η οποία παραμένει διχασμένη, επιδιώκει μέχρι και την τελευταία στιγμή να πάρει κάτι παραπάνω στο καίριο ζήτημα του καθεστώτος που θα ισχύει στα ιρλανδικά σύνορα μετά το διαζύγιο με την ΕΕ. Από την πλευρά τους οι Ευρωπαίοι συζητούν μια μικρή παράταση, ζητώντας όμως εξηγήσεις από την Μέι για ποιον λόγο την θέλει. Παραλλήλως, διαμηνύουν, εδώ και εβδομάδες, ότι μια μικρή παράταση είναι δυνατή, αλλά μόνον εφόσον υπάρχει συμφωνία.

Θέμα φαίνεται να υπάρχει και με την χρονική διάρκεια της παράτασης, καθώς, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι 27 προσανατολίζονται στην απόρριψη της 30^ης Ιουνίου ως νέας καταληκτικής ημερομηνίας για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ. Οι 27 ηγέτες των υπόλοιπων χωρών-μελών φέρονται να υποστηρίζουν μια παράταση μικρότερης διάρκειας και ήδη οι πρεσβευτές τους τοποθέτησαν την νέα προθεσμία μέχρι τις 22 Μαϊου. Πριν δηλαδή την έναρξη των πρώτων ψηφοφοριών για τις ευρωπαϊκές εκλογές (23-26 Μαϊου).

Η απόφαση για την διάρκεια της παράτασης ανήκει βεβαίως στους ηγέτε των χωρών της ΕΕ, η Κομισιόν όμως χτυπά ήδη καμπανάκι, προειδοποιώντας για τους «σοβαρούς νομικούς και πολιτικούς κινδύνους» που συνεπάγεται μια παράταση έως τις 30 Ιουνίου. Και αυτό γιατί, σε αυτήν την περίπτωση το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι υποχρεωμένο να οργανώσει ευρωεκλογές, αφού θα παραμένει μέλος της ΕΕ τις ημέρες διεξαγωγής τους, ανάμεσα στις 23 και 26 Μαΐου.

Αν το Λονδίνο, ενώ είναι τυπικά μέλος της ΕΕ, δεν διοργανώσει ευρωεκλογές, προκύπτει, σύμφωνα με την Κομισιόν, θέμα νομιμότητας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και για τον λόγο αυτόν προτείνει η παράταση να φτάνει το αργότερο μέχρι τις 23 Μαΐου. Από την άλλη, το ενδεχόμενο εκλογής Βρετανών ευρωβουλευτών που θα πρέπει να παραιτηθούν πριν καν αναλάβουν καθήκοντα προκαλεί σοβαρά τεχνικά προβλήματα, κυρίως όμως αποστερεί από την όλη διαδικασία το τραγικό και την καθιστά μια απλή παρωδία.