Ποια είναι η αμφιλεγόμενη “οικολόγος” κυρία Μπέρμποκ

To “άτακτο χαριτωμένο κοριτσάκι” του Σολτς και των Πράσινων, προσπαθεί εδώ και πολύ καιρό να αναδειχθεί σε πολέμαρχο και ανέλαβε αιφνιδιαστικά ένα πόστο για το οποίο είχε ανακοινωθεί άλλη, έμπειρη Γερμανίδα διπλωμάτης εδώ και ένα χρόνο. Ποια κρυφή δύναμη την περισυνέλλεξε από τους Πράσινους, την έκανε υπουργό Εξωτερικών, της έδωσε τον αέρα να τσακώνεται on air με τον τότε καγκελάριο Σολτς και την επιβράβευσε εν τέλει με πόστο στον ΟΗΕ;

Ενας παράγοντας θεωρείται το ισραηλινό λόμπι. Ο ΟΗΕ έχει προκαλέσει μεγάλη αμηχανία στο Ισραήλ για την εύλογη στάση του γενικού γραμματέα του, στο Παλαιστινιακό ζήτημα, εξ ου και οι πρώτοι που αντέδρασαν στην εκλογή της ήταν οι αραβόφωνοι. Πριν από λίγους μήνες η Αναλένα Μπέρμποκ είχε πει ορθά κοφτά ότι το Ισραήλ νομιμοποιείται να χτυπάει αμάχους, ενώ η διπλωμάτης καριέρας Χέλγκα Σμιτ που αίφνης εξαφανίσθηκε ως υποψηφιότητα για το συγκεκριμένο πόστο στον ΟΗΕ, έδινε ήπιες μάχες για να αλλάξει πολιτική το Ισραήλ στα κατεχόμενα και στη Γάζα.

Η Γερμανία έχει βεβαίως ένα κόμπλεξ όσον αφορά το εβραϊκό ζήτημα λόγω του Ολοκαυτώματος, και εν γένει μετράει πολύ τα λόγια της υπέρ των Παλαιστινίων, εντούτοις η Μπέρμποκ διέβη το Ρουβίκωνα. Η αμετροεπής σε πολλά θέματα πρώην οικολόγος πολιτικός είπε στη γερμανικη Βουλή προ μηνών συγκεκριμένα τα εξής: «Έχουμε καταστήσει σαφές ξανά και ξανά ως χώρα ότι η αυτοάμυνα σημαίνει, φυσικά, όχι μόνο το δικαίωμα να επιτεθούν σε τρομοκράτες, αλλά και να τους καταστρέψουν. Γι αυτό έχω προσωπικά ξεκαθαρίσει πως όταν οι τρομοκράτες της Χαμάς κρύβονται πίσω από αμάχους, πίσω από τα σχολεία, τότε καταλήγουμε σε πολύ δύσκολα νερά. Αλλά δεν θα προσπαθήσουμε να αποφεύγουμε το δίλημμα. Κατέστησα σαφές στα Ηνωμένα Έθνη ότι οι μη στρατιωτικές τοποθεσίες θα μπορούσαν να χάσουν το προστατευόμενο καθεστώς τους όταν οι τρομοκράτες καταχρώνται αυτό το καθεστώς». Χρησιμοποιεί δηλαδή το επιχείρημα του Ισραήλ, πως όταν έχει υπόνοιες ότι ένας χώρος (ακόμη και εκκλησία) χρησιμοποιείται από εχθρούς, τότε ο χώρος αυτός χάνει την ασυλία του και οι άμαχοι θεωρούνται παράπλευρη απώλεια.

Η Μπέρμποκ μετέχει σε πολλές ΜΚΟ και φόρουμ, όπως στο γερμανοϊταλικό φόρουμ διαλόγου όπου ειναι μέλος του ΔΣ, στο Ίδρυμα Alexander von Humboldt, επίσης στο ΔΣ από το 2021, καθώς και στο Leo Baeck Foundation, όπου επίσης την έχουν στο ΔΣ. To Leo Baeck είναι διεθνές ερευνητικό κέντρο για τους γερμανόγλωσσους Εβραίους και έχει γραφεία στη Νέα Υόρκη, αλλά και στο Λονδίνο, στην Ιερουσαλήμ και στο Βερολίνο -η οικογένεια της Μπέρμποκ είναι Προτεστάντες.  Σε ομιλίες της έχει αναφερθεί «στο αντισημιτικό κύμα που κάνει τα Εβραιόπουλα να φοβώνται να μιλήσουν εβραϊκά στα μετρό της χώρας μας».

Και άλλοι “σύμμαχοι”

Η ερμηνεία ότι ο Μερτς και ο Σολτς θέλησαν απλώς να την ξεφορτωθούν στέλνοντάς την στην Νέα Υόρκη, δεν ευσταθεί. Πρώτον, γιατί η Μπέρμποκ δεν έχει επιτύχει σε κανέναν τομέα ούτε έχει λαϊκό έρεισμα δημοφιλίας -κατά συνέπεια δεν υπήρχε λόγος να της δίνουν διαρκώς κάποιο πόστο και θα μπορούσαν κάλλιστα να την παροπλίσουν. Δεύτερον, ως πρόεδρος δεν έχει μεν ιδιαίτερα αξιώματα, αλλά αποκτά πρόσβαση σε έναν χώρο ο οποίος στηρίζει σημαντικά την Παλαιστίνη και που τυπικά τουλάχιστον έχει διεθνή επιρροή. Ουσιαστικά οι Γερμανοί πολιτικοί της πλουτίζουν το βιογραφικό.

Εκτός από τους Ισραηλινό λόμπι πάντως, κερδισμένο είναι και το λεγόμενο “κόμμα του πολέμου” στην Ευρώπη, διότι η Μπέρμποκ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η Ευρώπη στην ουσία είναι σε πόλεμο με την Ρωσία και ο Πούτιν είναι δικτάτορας. Επιπλέον έταζε διάφορα στον Ζελένσκι χωρίς να έχει την έγκριση του τότε καγκελάριου Σολτς. Όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, έχει πολύ καλές σχέσεις και με τον φιλοπόλεμο Γάλλο υπουργό Εξωτερικών (πριν από ένα μήνα στις Βρυξέλλες). Πολλοί θεωρούν ότι την προώθησαν σημαντικά και οι Γάλλοι έναντι της μετριοπαθούς διπλωμάτου καριέρας Χέλγκα Σμιτ. Ο πρώτος που την συνεχάρη για την εκλογή της ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας που σχολίασε ότι “δεν έγινε το χατήρι της Ρωσίας παρότι προσπάθησε πολύ”.

Η πορεία της Μπέρμποκ

Οι παππούδες της από τη μητέρα της ήταν από την Άνω Σιλεσία (πλέον πολωνική, ολίγον γερμανική, και λίγο τσεχική) και βρέθηκαν ως μετανάστες στο γερμανικό τμήμα της Κάτω Σιλεσίας το 1958. Ο παππούς της από τον πατέρα της ήταν αξιωματικός της Βέρμαχτ κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου.

Για τη ιστορία με τον παππού της που φέρεται να ήταν ναζί, η ίδια υποστήριξε ότι τον αγαπούσε πολύ και ότι ήταν ένας απλός μηχανικός, αξιωματικός της αεροπορίας που έκανε ό,τι τον διέτασσαν. Εντούτοις ήταν συνταγματάρχης στο βαθμό και έλαβε από τη χιτλερική κυβέρνηση το παράσημο του σταυρού της ανδρείας, που δεν αποδίδεται σε όποιον απλώς επισκευάζει αεροπλάνα. Υπηρέτησε στην Luftwaffe, υπό την ηγεσία του Γκέρινγκ, ο οποίος αργότερα απαγχονίστηκε για βομβαρδισμούς και μαζικές δολοφονίες άμαχου πληθυσμού.

Η Μπέρμποκ μεγάλωσε σε ένα αγρόκτημα κοντά στο Ανόβερο, με πατέρα μηχανολόγο και μητέρα εκπαιδευτικό. Στη δεκαετία του 1980, μαζί με τους γονείς της, συμμετείχε σε διαδηλώσεις κατά των εξοπλισμών και των πυρηνικών, υποστηρίζει η ίδια σε συνέντευξή της. Πήγε για ένα χρόνο στο πλαίσιο ανταλλαγής μαθητών σε σχολείο της Φλόριντα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Αμβούργο και εν συνεχεία στο Λονδίνο.

Το 2005 χώθηκε στους Πράσινους και το 2008, εξελέγη στο εκτελεστικό συμβούλιο του κόμματός της στο Βρανδεμβούργο, το 2009 ανέλαβε πρόεδρος του τοπικού διοικητικού συμβουλίου -μέχρι και το 2013. Εν τω μεταξύ όμως είχε τρυπώσει  ως υπάλληλος στο ευρωκοινοβούλιο, και εργάσθηκε εκεί από το 2005 έως το 2008- στο γραφείο της Ελίζαμπεθ Σρέντερ των Πράσινων από όπου μεταπήδησε το 2008 σε καθαρά πολιτική θέση, ως σύμβουλος για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος των Πρασίνων στην γερμανική Βουλή.

Το 2009 δεν κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής. Το 2013 ήταν υποψήφια από το Κόμμα των Πρασίνων στο Βρανδεμβούργο και μέσω της εκλογικής λίστας έγινε αναπληρώτρια βουλευτής. Από το 2020, ο Μπέρμποκ τρύπωσε και στο πρόγραμμα “νέων ηγετών” του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Λίγο νωρίτερα, στις βουλευτικές εκλογές του 2017, η Μπέρμποκ ήταν κορυφαία στη λίστα του κόμματος των Πράσινων και εξελέγη. Το κόμμα της δεν τα βρήκε με τους Χριστιανοδημοκράτες, αλλά εκείνην την έκαναν μέλος της Επιτροπής Οικογενειακών Υποθέσεων. Το 2018 κατάφερε να εκλεγεί συμπρόεδρος στο κόμμα της όταν ηγέτης των Πρασίνων ήταν ο Ρόμπερτ Χάμπεκ. Το 2021 το κόμμα την όρισε υποψήφια υποψήφιο καγκελάριο στις ομοσπονδιακές εκλογές. Ηττήθηκε, αλλά προεβλήθη πολύ ως γυναίκα και οικολόγος.

Οι γκάφες ή το τουπέ

Το 2021 η Μπέρμποκ προτάθηκε από τους Πράσινους για τη θέση της υπουργού Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς και άρχισε να γίνεται φανερό ότι δεν ήταν καθόλου “πράσινη” και φιλειρηνική. Στην Κίνα πριν από πέντε μήνες προκάλεσε ένταση με την προσπάθειά της να κάνει μάθημα στους Κινέζους δημοσιογράφους και αποφασίσθηκε να μη δοθεί κοινή συνέντευξη Τύπου. Ουσιαστικά τσακώθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών, αλλά όχι δημοσίως. Επιπλέον, η Γερμανίδα πρέσβειρα κλήθηκε για διαμαρτυρία στο κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών επειδή η Μπέρμποκ αποκάλεσε τον αρχηγό του κράτους Σι Τζινπίνγκ δικτάτορα.

Η κατάσταση προκάλεσε ένταση όχι μόνο στις σχέσεις με το Πεκίνο, αλλά και εντός της γερμανικής κυβέρνησης – ο Μπέρμποκ ερχόταν όλο και περισσότερο σε σύγκρουση με τον καγκελάριο Σολτς. Ομως αυτός συνέχισε “παραδόξως” να την προωθεί. Άλλη διπλωματική γκάφα της ήταν ότι αναφέρθηκε σε ομιλία της στο “κράτος της Ταϊβάν”, ενώ η Γερμανία δεν έχει αναγνωρίσει την περιοχή αυτή ως ανεξάρτητο κράτος και ως ΥΠΕΞ όφειλε να το γνωρίζει.

Επίσης, χωρίς να έχει αποφασισθεί από την κυβέρνηση (επί Σολτς) η αποστολή γερμανικών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία πέρσι, έκανε δηλώσεις περί αυτών και αναγκάσθηκε να τις ανακάλεσε ο ίδιος ο Σολτς. Σε άλλο περιστατικό, σε συνέντευξη Τύπου του Σολτς, σηκώθηκε και έφυγε νευριασμένη που δεν αποστέλλονταν 3 δισ. ως βοήθεια στην Ουκρανία λόγω οικονομικής δυσχέρειας της Γερμανίας. Ο Σολτς της έλεγε χαμογελώντας συγκαταβατικά “σταμάτα βρε παιδί μου” ώσπου εκείνη αποχώρησε σαν πεισματάρικο ανήλικο με εκείνον να φαίνεται να την κυνηγάει. Παρά τη συγκατάβαση και τις “γκάφες’ που έκανε (συνεπικουρούμενη από τον τότε υπουργό Άμυνας πάντως) ο Σολτς την προώθησε στον ΟΗΕ και ο Μερτς εν συνεχεία την κράτησε ως υποψήφια και την στήριξε ιδιαίτερα.

Η Μπέρμποκ, που θα αναλάβει την προεδρία τον Σεπτέμβριο τρέχοντος έτους μέχρι το φθινόπωρο του 2026, παραιτήθηκε τον Μάρτιο από την ηγεσία της παράταξης των Πρασίνων «για προσωπικούς λόγους και για να αφιερωθεί στα παιδιά της». Ομως στην ουσία παραιτήθηκε επειδή οι Πράσινοι εκλογικά καταποντίσθηκαν και η ίδια είχε άλλες φιλοδοξίες. Λίγες μέρες αργότερα ανακοινώθηκε ότι την προόριζαν για τον ΟΗΕ.  Στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα πάει με τις δύο κόρες της. Ο πατέρας τους είπε ότι σχεδίαζε να τους επισκέπτεται τακτικά. Η Μπέρμποκ ήταν παντρεμένη με τον πολιτικό σύμβουλο και λομπίστα Daniel Holeflishch με τον οποίο απέκτησε δύο κόρες -χώρισαν πέρσι.

Η εφημερίδα Bild έγραψε ότι στους διπλωματικούς κύκλους, το γεγονός ότι δεν παρέμεινε η αρχική υποψήφια για την θέση -η έμπειρη διπλωμάτης Χέλγκα Σμιτ– παρά προτιμήθηκε από Σολτς και εν συνεχεία από Μερτς η Μπέρμποκ,”ήταν απόφαση του Βερολίνου”. Ο Christoph Heusgen, πρώην επικεφαλής της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια, ήταν πολύ ειλικρινής: «Είναι ντροπή να αντικαθιστάς έναν εξαιρετικό και έμπειρο διπλωμάτη της Γερμανίας με μεγάλη εμπειρία με ένα ξεπερασμένο μοντέλο πολιτικής».

Ο Heusgen παρεμπιπτόντως είχε κλάψει παραιτούμενος από τη Διάσκεψη του Μονάχου μετά την δριμύτατη κριτική που άσκησε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Βανς στην ευρωπαϊκή πολιτική. Ο ίδιος έχει έντονα αντιρωσικά αισθήματα και σε αυτό δεν διαφωνεί με την Μπέρμποκ. Το θέμα του μπορεί να ήταν πολιτικό γιατί η Χέλγκα Σμιτ ξεκίνησε από το κόμμα του (Χριστιανοδημοκράτες) ενώ η Μπέρμποκ είναι “ξένο σώμα”.  Ομως το βασικό του πρόβλημα είναι ότι θέλει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και αμφιβάλλει ότι θα συμβάλει σε αυτές η Μπέρμποκ. Επίσης ο Heusgen έχει πάρει σαφείς αντι-ισραηλινές θέσεις ενώ η Μπέρμποκ σαφείς φιλοϊσραηλινές.

0 πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης εκλέγεται μία φορά το χρόνο.  Οι αρμοδιότητές του είναι περιορισμένες αφού το βασικό έργο συγκεντρώνεται στα χέρια του Γενικού Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες. Η Μπέρμποκ θα ανοίγει απλώς τις συνεδριάσεις της ολομέλειας, αλλά θα επηρεάζει τη συζήτηση και θα εκπροσωπεί τη Συνέλευση σε αρκετές διεθνείς διασκέψεις. Το πόστο της, δεν της δίνει την δυνατότητα για πολιτικές αποφάσεις, αλλά μπορεί να δώσει τον τόνο της παγκόσμιας ατζέντας. Μέχρι τον Σεπτέμβριο,  θα παραμείνει στη θέση αυτή ο πρώην πρωθυπουργός του Καμερούν Φιλομόν Γιανγκ. Εν τω μεταξύ η Γερμανία επιζητεί θέση ως μη μόνιμο μέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας ενώ ταυτόχρονα προωθεί όσο μπορεί το να συμπεριληφθεί στα μόνιμα μέλη.