Ποιοι ήθελαν νεκρό τον Λίβυο υπουργό Εσωτερικών Μπασάγκα

Μία από τις πιο σημαίνουσες, όσο και αμφιλεγόμενες, πολιτικές προσωπικότητες της Λιβύης, ο θεωρούμενος “υπέρ-υπουργός” Εσωτερικών Φατί Μπασάγκα, γλίτωσε από απόπειρα δολοφονίας το βράδυ της Κυριακής, όταν η συνοδεία του δέχτηκε πυρά, σε περιοχή της πρωτεύουσας της χώρας Τρίπολη.

Η επίθεση φέρεται να πραγματοποιήθηκε με πυροβόλο όπλο από ένα θωρακισμένο φορτηγό Toyota, με την φρουρά του υπουργού να ανταποδίδει άμεσα τα πυρά, σκοτώνοντας έναν δράστη και συλλαμβάνοντας τους άλλους δύο, με τον πρεσβευτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Λιβύη, να ζητά την «πλήρη έρευνα» της υπόθεσης. Όμως περισσότερο σημαντική είναι η ανακοίνωση της αμερικανικής πρεσβείας, η οποία δεν περιορίστηκε να εκφράσει την «οργή» της για την επίθεση.

Στο μήνυμα του ο Αμερικανός πρέσβης εξήρε τις προσπάθειες του Φατί Μπασάγκα «να μπει τέλος στην επιρροή των αδίστακτων πολιτοφυλάκων στην Λιβύη». Πολλές από αυτές τις «αδίστακτες πολιτοφυλακές» στηρίζονται και εξοπλίζονται από την Τουρκία, η οποία ευχήθηκε «περαστικά» στον Μπασάγκα, μέσω του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Οι δράστες φέρεται να ανήκουν στην “Οργάνωση για την Σταθερότητα στην Λιβύη”, μία πολιτοφυλακή που ιδρύθηκε από τον πρώην πρωθυπουργό Σαράτζ, φοβούμενος για την ισχύ που έχει αποκτήσει ο Μπασάγκα.

Η Ουάσιγκτον απέδωσε την απόπειρα κατά του πανίσχυρου Λίβυου υπουργού Εσωτερικών στον “συμμοριτοπόλεμο” που μαίνεται στην Τρίπολη και στο “παράλληλο κράτος” των πολιτοφυλάκων και των παραστρατιωτικών ομάδων, οι οποίες έχουν ξεκινήσει έναν κύκλο αντιπαράθεσης για την νομή της εξουσίας, μετά την λήξη της πολιορκίας της λιβυκής πρωτεύουσας, από τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ.

Ο εκλεκτός των «αδίστακτων πολιτοφυλάκων»

Για τους Αμερικανούς ο καταλληλότερος για να συγκρουστεί με την στρατιά των πολιτοφυλάκων δεν είναι άλλος από τον μέχρι πρότινος εκλεκτό τους: τον τουρκικής καταγωγής υπουργό Εσωτερικών Φατί Μπασάγκα, τον καταγόμενο από την Μισράτα, την έδρα των πιο σκληροπυρηνικών, φιλοκυβερνητικών παραστρατιωτικών ομάδων, ο οποίος προσπαθεί να ενσωματώσει ένα μέρος τους στις κρατικές δομές, απομακρύνοντας τις πιο ανεξέλεγκτες, ή αυτές που δεν ελέγχει απόλυτα ο ίδιος, κατά τους εγχώριους επικριτές του.

Και δεν είναι μόνο οι Αμερικάνοι υποστηρικτές του Μπασάγκα, οι οποίοι πλέον ζητούν όλο και πιο έντονα την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και των φιλότουρκων πολιτοφυλάκων που υπερασπίστηκαν επιτυχώς το καθεστώς της Τρίπολης, κατά την πολιορκία της λιβυκής πρωτεύουσας. Και ο ΟΗΕ υπολογίζει πως ο Μπασάγκα είναι αυτός που μπορεί να πετύχει την απομάκρυνση των ομάδων αυτών, όπως προβλέπει η ίδια πολιτική συμφωνία του παγκόσμιου οργανισμού για την Λιβύη, η οποία έχει παντελώς αγνοηθεί σε αυτό το ζήτημα.

Είναι ο λόγος που ο ΟΗΕ είχε υποστηρίξει τον Μπασάγκα στην σύγκρουση του με τον Σαράτζ τον περασμένο Αύγουστο. Υπενθυμίζεται πως ο τότε Λίβυος πρωθυπουργός είχε απομακρύνει τον πανίσχυρο υπουργό Εσωτερικών, έπειτα από την αιματηρή καταστολή διαδηλώσεων διαμαρτυρίας που είχαν προχωρήσει φιλοκυβερνητικές παραστρατιωτικές ομάδες, αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί πως είχε αποτρέψει «απόπειρα πραξικοπήματος», ενορχηστρωμένης από την Τουρκία και τον υπουργό του!

Τελικώς ο Μπασάγκα επέστρεψε στην κυβέρνηση έπειτα από τις πιέσεις της Τουρκίας στον Σαράτζ, αλλά και του ΟΗΕ, ο οποίος είχε αποδώσει τις δολοφονίες των διαδηλωτών σε πολιτοφυλακές συνδεόμενες με τον τότε Λίβυο πρωθυπουργό και όχι με τον Μπασάγκα. Από τότε ξεκίνησε μία ιδιότυπη “βεντέτα” Σαράτζ και Μπασάγκα, με τον τελευταίο να έχει ξεκινήσει εσχάτως να απομακρύνεται και από την ασφυκτική επιρροή της Τουρκίας.

Η πολιτική ήττα του Μπασάγκα

Ο πανούργος Λίβυος υπουργός Εσωτερικών κατάφερε να προσεγγίσει τις χώρες που κατ’ εξοχήν αντιστρατεύονται την τουρκική εμπλοκή στην Λιβύη, την Γαλλία και την Αίγυπτο, σε σημείο που οι δύο τελευταίες να υποστηρίζουν την εκλογή του ως πρωθυπουργού, κατά την αναμέτρηση για την εκλογή του μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου στις αρχές Φεβρουαρίου, από κοινού με την εκλογή του επικεφαλής του λιβυκού κοινοβουλίου Αγκίλα Σάλεχ, τον (μέχρι πρότινος) κυριότερο πολιτικό σύμμαχο του στρατηγού Χαφτάρ.

Όπως είδαμε η εκλογή των δύο ακλόνητων “φαβορί” δεν πραγματοποιήθηκε. Ο Χαφτάρ έδωσε “γραμμή” στις φατρίες που τον υποστηρίζουν να καταψηφίζουν τους Μπασάγκα και Σάλεχ, φοβούμενος τον πολιτικό παραγκωνισμό του και να υποστηριχθούν τα δύο “outsider”: ο πρώην διπλωμάτης Μοχάμεντ Γιουνές Μένφι που αναδείχτηκε πρόεδρος του μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου και ο πρώην αξιωματούχος του καθεστώτος Καντάφι, ο Αμπντούλ Χαμίντ Ντμεϊμπά, που εκλέχτηκε μεταβατικός πρωθυπουργός.

Ο Μπασάγκα χαιρέτισε με μήνυμα του την εκλογή του νέου μεταβατικού συμβουλίου, όπως και η Τουρκία, με την Άγκυρα να θεωρεί πως Μένφι και Ντμεϊμπά θα είναι πολύ πιο “χειραγωγίσιμοι” από το ντουέτο Σάλεχ και Μπασάγκα, μεταξύ άλλων και για το ζήτημα που ανέφερε ακριβώς η αμερικανική πρεσβεία: τον έλεγχο των «αδίστακτων πολιτοφυλάκων», καθώς η Τουρκία δηλώνει πως θα «είναι η τελευταία» που θα τους απομακρύνει, όπως και τα στρατεύματα που διατηρεί στην Τρίπολη.

Η Τουρκία παρακολουθεί με προσοχή

Η Τουρκία παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Τρίπολης, θέλοντας να διαφυλάξει σαν “κόρη οφθαλμού” το παράνομο ψευδομνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες, που είχε υπογράψει ο (πολιορκούμενος από τον Χαφτάρ) Σαράτζ και το αμυντικό σύμφωνο που καθιστά την λιβυκή πρωτεύουσα στρατιωτικό προτεκτοράτο της. Οι πρώτες δηλώσεις του μεταβατικού πρωθυπουργού Ντμεϊμπά πως «η Τουρκία είναι αδελφό κράτος της Λιβύης», έδειξαν πως αυτές οι συμφωνίες δεν κινδυνεύουν.

Όμως το πολιτικό σκηνικό στην Λιβύη και ειδικά στο εσωτερικό της Τρίπολης θυμίζει περισσότερο “κινούμενη άμμο”, με τους εγχώριους παίχτες να εμφανίζονται πρόθυμοι για κάθε είδους συναλλαγή: ο “αδελφός” της Τουρκίας πρωθυπουργός Σαράτζ, έδειξε τάσεις απεξάρτησης από την Άγκυρα, συγκρουόμενος με τον Μπασάγκα τον περασμένο Αύγουστο. Λίγους μήνες μετά βρέθηκε η υποψηφιότητα Μπασάγκα να υποστηρίζεται σθεναρά από τον Μακρόν και τον Σίσι και όχι από τον Ερντογάν.

Τώρα ο “αδελφός” της Τουρκίας Ντμεϊμπά πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στην Αίγυπτο, συμφωνώντας να συνεργαστεί με τον Σίσι σε ζητήματα «ασφάλειας» και «τρομοκρατίας», όταν για τον Αιγύπτιο πρόεδρο «τρομοκράτες» είναι οι φιλότουρκες πολιτοφυλακές που στηρίζουν την κυβέρνηση του, οι οποίες δεν έχουν δείξει την παραμικρή διάθεση να αποχωρήσουν από την χώρα, παραβλέποντας τις διεθνείς πιέσεις.

Επιπλέον, ενδεικτικό της χαοτικής κατάστασης που επικρατεί στην λιβυκή πρωτεύουσα, είναι πως η “Οργάνωση για την Σταθερότητα στην Λιβύη” απέδωσε το επεισόδιο στον «υπερβάλλοντα ζήλο» των φρουρών του υπουργού, αρνούμενη πως μέλη της αποπειράθηκαν την δολοφονία του! Ένα σημάδι που δείχνει πως η “βεντέτα” των δύο ανδρών μάλλον θα έχει συνέχεια και μένει να δούμε πως θα επηρεάσει την πολιτική λύση που ο διεθνής παράγοντας αναζητεί για την πολύπαθη χώρα.