Ποιοι ωφελούνται από την επίθεση με drones στο Κρεμλίνο;

Η Ρωσία κατηγόρησε την Ουκρανία ότι πραγματοποίησε επίθεση με drones εναντίον του Κρεμλίνου στις 3 Μαΐου. Πλάνα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κυκλοφόρησαν δείχνουν ένα drone να εκρήγνυται κοντά σε ένα κοντάρι σημαίας στην κορυφή του κτιρίου της Γερουσίας του Κρεμλίνου στη Μόσχα. Ουκρανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του  Ζελένσκι, τόνισαν ότι η Ουκρανία δεν διεξήγαγε την επίθεση (o Πούτιν δεν ήταν στο Κρεμλίνο κατά την επίθεση). Η επίθεση με drones στο Κρεμλίνο είναι ένα περιστατικό που αλλάζει το παιχνίδι και θα μπορούσε να συγκριθεί με επίθεση στον Λευκό Οίκο στην Ουάσιγκτον. 

Η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου ανέφερε ότι η Ρωσία αξιολογεί την επίθεση ως «σχεδιασμένη τρομοκρατική ενέργεια» και πρόσθεσε: «Η ρωσική πλευρά έχει το δικαίωμα να λάβει μέτρα αντιποίνων όπου και όταν το κρίνει απαραίτητο». Ο ρωσικός στρατός διαθέτει όλα τα απαραίτητα μέσα για να καταστρέψει το κύριο κέντρο λήψης αποφάσεων του καθεστώτος της Ουκρανίας. Ωστόσο, οι ρωσικοί πύραυλοι δεν έχουν ακόμη χτυπήσει τις κυβερνητικές εγκαταστάσεις στην οδό Μπάνκοβα στην ουκρανική πρωτεύουσα.

Την ίδια ώρα οι New York Times υπογραμμίζουν ότι «εάν επιβεβαιωθεί, ότι η επίθεση έγινε από το Κίεβο, θα πρόκειται για την πιο τολμηρή απόπειρα επίθεσης σε ρωσικό έδαφος, από τότε που η Μόσχα ξεκίνησε την επιχείρησή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022». Η αμερικανική εφημερίδα παρέχει επίσης μια υπενθύμιση των πρόσφατων αποκαλύψεων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που έκαναν προεπισκόπηση ενός τέτοιου σεναρίου όπου τα ουκρανικά drones στόχευαν το Κρεμλίνο. Επιπρόσθετα, τον περασμένο μήνα, η Washington Post ανέφερε ότι οι ΗΠΑ παρακολούθησαν κρυφά τις συζητήσεις μεταξύ Ουκρανών αξιωματούχων σχετικά με πιθανές επιθέσεις κατά της Μόσχας.

Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στη Ρωσία ανέφεραν μια σειρά επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη τους τελευταίους μήνες. Μερικά είχαν καταπέσει κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας με τη Ρωσία, αλλά τουλάχιστον ένα είχε καταφέρει να πλήξει περιοχή νότια της Μόσχας. Η Μόσχα βρίσκεται περίπου 450 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των ουκρανικών συνόρων.

Το Κρεμλίνο θεωρεί την επίθεση από το καθεστώς του Κιέβου ως απόπειρα κατά της ζωής του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η οποία μάλιστα εκδηλώθηκε λίγες ημέρες πριν από τον εορτασμό της Ημέρας της Νίκης, στις 9 Μαΐου. Η παρέλαση για την Ημέρα της Νίκης θα πραγματοποιηθεί κανονικά στην Κόκκινη Πλατεία, όπως έχει προγραμματιστεί και θα παρευρεθεί ο Ρώσος Πρόεδρος δήλωσε στο Tass ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. Ακόμη είπε ότι η επίθεση δεν επηρεάζει το πρόγραμμα του προέδρου.

Ποιος ωφελείται

Αναλυτές στη Δύση δίνουν άλλη ερμηνεία, για την επίθεση των δύο drones στην Μόσχα. Θεωρούν ότι η Ρωσία πιθανότατα κατασκεύασε αυτό το περιστατικό, σε μια προσπάθεια να επιτύχει ευρύτερη κοινωνική κινητοποίηση, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής ανάγκης να προετοιμάσει τη ρωσική κοινωνία για μια πολεμική κλιμάκωση. Κατ’ αυτούς, αρκετοί δείκτες δείχνουν ότι η επίθεση διεξήχθη εσωτερικά και οργανώθηκε σκόπιμα. Οι ρωσικές αρχές έλαβαν πρόσφατα μέτρα για να αυξήσουν τις ρωσικές εγχώριες δυνατότητες αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Μόσχας και επομένως είναι εξαιρετικά απίθανο δύο drones να είχαν διεισδύσει σε πολλαπλά στρώματα αεράμυνας και να είχαν εκραγεί ή να καταρριφθεί λίγο πάνω από την καρδιά του Κρεμλίνου.

Οι ρωσικές αρχές έχουν τοποθετήσει συστήματα αεράμυνας Pantsir κοντά στη Μόσχα για να δημιουργήσουν κύκλους αεράμυνας γύρω από την πόλη. Ένα χτύπημα που θα απέφευγε να εντοπιστεί και να καταστραφεί από τέτοια μέσα αεράμυνας φθάνοντας σε ένα στόχο τόσο υψηλού προφίλ, όσο την έδρα του Κρεμλίνου, δεν θα έστεκε στη λογική – σύμφωνα με δυτικούς αναλυτές.

Αρκετές ενδείξεις υποδηλώνουν ότι το χτύπημα ήταν σκόπιμα σκηνοθετημένο, ανέφερε το think tank Institute for the Study of War (ISW) σε ανάλυσή του, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία έχει λάβει πρόσφατα μέτρα για την ενίσχυση της αεράμυνας, εντός και της ίδιας της Μόσχας. Μέρος όμως δυτικών αναλυτών είναι επιφυλακτικοί και δηλώνουν ότι είναι αδύνατο να γνωρίζουμε ξεκάθαρα ποιος εκτόξευσε τα drones. Αυτό που έχει σημασία, αντίθετα, σημειώνουν, είναι οι συνέπειες της “επίθεσης” και πώς θα τη χρησιμοποιήσει η Ρωσία σε εσωτερικό ή διεθνές επίπεδο.

«Δεν με ενδιαφέρει ποιος εκτόξευσε αυτά τα drones, από πού προήλθαν και αν ήταν ικανά να σκοτώσουν τον Πούτιν. Δεν με νοιάζει γιατί δεν μπορώ να ξέρω», σημείωσε την Τετάρτη ο Σαμ Γκριν, διευθυντής στο Democratic Resilience at the Center for European Policy Analysis. «Αυτό που με ενδιαφέρει είναι το τι θα συμβεί στη συνέχεια και αυτό περιλαμβάνει το πώς το περιστατικό αυτό θα παίξει στο εσωτερικό της Ρωσίας και αν θα προκαλέσει σημαντική νέα κλιμάκωση από τη ρωσική πλευρά», σημείωσε ο Γκριν, καθηγητής ρωσικής πολιτικής στο King’s College του Λονδίνου.

Στην επίθεση με drones κατά του Κρεμλίνου αναφέρεται και η βρετανική εφημερίδα, “The Guardian”, η οποία υποστηρίζει πως το ερώτημα του ποιος βρίσκεται πίσω από αυτήν, ίσως να μην απαντηθεί μέχρι το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, ή ακόμα και μετά από αυτόν. Το δημοσίευμα αναφέρει πως στόχος της επίθεσης δεν ήταν να σκοτώσουν τον Ρώσο πρόεδρο, καθώς το drone που ανατινάχτηκε πάνω από το θόλο της Γερουσίας δεν έφερε οπλισμό. Επισημαίνει ακόμη πως αποδείχθηκε ότι η Μόσχα δεν διαθέτει εκείνα τα συστήματα αεράμυνας που θα μπορούσαν να αποτρέψουν ένα drone να φτάσει τόσο κοντά στο Κρεμλίνο, μη αποκλείοντας, ο χειρισμός του drone να έγινε από μια μυστική τοποθεσία μέσα στη Ρωσία και σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τη Μόσχα.

Από τη πλευρά του ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την προεδρία Ρόμπερτ Κένεντι Jr κατήγγειλε την απόπειρα επίθεσης με drone ως επικίνδυνη κλιμάκωση. «Φανταστείτε πώς θα αντιδρούσαμε αν οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από τη Ρωσία εξαπέλυαν επίθεση με UAV στο Καπιτώλιο. Πρέπει να σταματήσουμε αυτές τις διαταραγμένες προσπάθειες κλιμάκωσης του πολέμου», είπε ο Κένεντι. Μετά την επιτυχή εκτόνωση της κουβανικής κρίσης πυραύλων, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Κένεντι είχε προειδοποιήσει πως «η Ρωσία δεν θα πρέπει στο μέλλον να εξαναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ εθνικής ταπείνωσης και πυρηνικού πολέμου. Πρέπει να ακούσουμε τις συμβουλές του», πρόσθεσε.

Ανησυχία στις ΗΠΑ

Τον περασμένο Φεβρουάριο και όταν επρόκειτο να συμπληρωθεί ένας χρόνος από τη ρωσική εισβολή, ο Κύριλλος Μπουντάνοφ (επικεφαλής των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών) έδωσε εντολή σε έναν από τους αξιωματικούς του να ετοιμάσει μαζικά πυραυλικά χτυπήματα κατά της Μόσχας, με όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Παράλληλα έδωσε εντολή για μια επίθεση με χρήση εκρηκτικών ΤΝΤ στο ρωσικό λιμάνι του Νοβοροσίσκ, σε ένα ακόμα συμβολικό “χτύπημα”, που είχε ως σκοπό να δείξει την ικανότητα των ουκρανικών δυνάμεων να πλήξουν βαθιά μέσα στο εχθρικό έδαφος.

Οι επιθέσεις αυτές δεν υλοποιήθηκαν. Όπως αναφέρουν απόρρητα έγγραφα του αμερικανικού Πενταγώνου και των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που διέρρευσαν, η αιτία για τη μη υλοποίηση τους ήταν η παρέμβαση Αμερικανών αξιωματούχων, οι οποίοι παρακολουθούσαν κρυφά τις κινήσεις και τα σχέδια των Ουκρανών. Δεν είναι μυστικό ότι ο Λευκός Οίκος εδώ και πολύ καιρό ανησυχεί για το ενδεχόμενο οι Ουκρανοί να πραγματοποιήσουν επιθέσεις στο ρωσικό έδαφος, με αμερικανικά όπλα, κάτι που θα προκαλούσε την έντονη αντίδραση και μια πολύ επιθετική απάντηση από το Κρεμλίνο, ακόμα και με χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων.

Οι μεν Ουκρανοί θέλουν να φέρουν τον πόλεμο στο εσωτερικό της Ρωσίας, οι δε ΗΠΑ τους συγκρατούν, προκειμένου να αποφευχθεί μια γενικευμένη πολεμική σύρραξη που μπορεί να οδηγήσει και σε μια άμεση σύγκρουση των ΗΠΑ με τη Ρωσία. Συμπερασματικά, να αναφέρουμε ότι η πολιτική ηγεσία στο Κίεβο αντιλαμβάνεται πως το πολιτικό της μέλλον εξαρτάται απόλυτα από την έκβαση του πολέμου.

Η απώλεια εδαφών πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Η Μόσχα μετά από τόσο ρωσικό αίμα που χύθηκε, δεν θα παραχωρήσει τα εδάφη που κατέλαβε. Προφανώς θα δείξει μια κάποια ευελιξία όσον αφορά το εδαφικό, στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, όμως αυτό δεν θα πιστωθεί στον Ζελένσκι, βοηθώντας τον να επιβιώσει πολιτικά. Προσπαθώντας λοιπόν να αποσοβήσει το μοιραίο η ουκρανική ηγεσία επιδίωξε αρκετές φορές να εμπλέξει πιο ενεργά τη Δύση στον πόλεμο.

Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι και οι επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος, στην Κριμαία, στη γέφυρα του Κερτς, με την επιδίωξη να εξωθήσει τη Ρωσία σε ακραίες αντιδράσεις, που θα ενίσχυαν τα αιτήματα του Κιέβου για περαιτέρω αναβάθμιση των παρεχόμενων οπλικών συστημάτων, ή θα προκαλούσαν ενδεχομένως την ενεργότερη εμπλοκή της Δύσης.  Αν τελικά η επίθεση στο Κρεμλίνο έγινε από το Κίεβο, πέρα από τη συμβολική της σημασία και το αίσθημα ανασφάλειας που δημιουργεί στους κατοίκους της Μόσχας, θεωρείται ότι διενεργήθηκε στο πλαίσιο των αυτών των επιδιώξεων.