Ποιος ήταν ο Ουκρανός πολιτικός που δολοφονήθηκε στην Ισπανία
21/05/2025
Ένας πρώην Ουκρανός πολιτικός και βασικός βοηθός του έκπτωτου φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς δολοφονήθηκε. Ο Άντριι Πορτνόφ, 51 ετών, πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε το πρωί της Τετάρτης έξω από τις πύλες του Αμερικανικού Σχολείου στην εύπορη γειτονιά Ποζουέλο της Μαδρίτης. Η αστυνομία έλαβε την κλήση για πυροβολισμούς στις 9.15 π.μ. (ώρα Ισπανίας). Ο Πορτνόφ πήγαινε τα παιδιά του στο σχολείο όταν δέχτηκε τα πυρά.
Ο Άντριι Πορτνόφ, από την ανατολική περιοχή του Λουχάνσκ, ήταν πολιτικός με στενούς δεσμούς με τον Γιανουκόβιτς, έχοντας διατελέσει αναπληρωτής επικεφαλής του προεδρικού γραφείου από το 2010 έως το 2014. Ο Γιανουκόβιτς ήταν ο τελευταίος φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας , ο οποίος εκδιώχθηκε το 2014, μετά από διαμαρτυρίες υπέρ της δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού αρνήθηκε να υπογράψει μια συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ, επιλέγοντας αντ’ αυτού να συνάψει μια ενεργειακή συμφωνία με τη Ρωσία.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας Γιανουκόβιτς, ο Πορτνόφ θεωρούνταν ευρέως ως πολιτική προσωπικότητα φιλορωσική και συμμετείχε στους «νόμους της 16ης Ιανουαρίου», οι οποίοι στόχευαν στη δίωξη των συμμετεχόντων στην επανάσταση του 2014 στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, αργότερα αρνήθηκε ότι είχε κάποιο ρόλο στην σύνταξή τους, αλλά παραδέχτηκε ότι τους ενέκρινε για την υπογραφή του τότε προέδρου.
Όταν ο Γιανουκόβιτς έφυγε από την Ουκρανία για τη Μόσχα την ίδια χρονιά, τερματίζοντας ουσιαστικά την πρωθυπουργία του, ο Πορτνόφ φέρεται να τον ακολούθησε στη ρωσική πρωτεύουσα. Στη συνέχεια, ο Πορτνόφ αντιμετώπισε πολυάριθμες έρευνες και κυρώσεις εναντίον του, τόσο από την Ουκρανία όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το υπουργείο Εσωτερικών της Ουκρανίας τον χαρακτήρισε καταζητούμενο το 2015, αλλά απέσυρε τις κατηγορίες ένα χρόνο αργότερα. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επέβαλε προσωπικές κυρώσεις εναντίον του, μαζί με 18 άλλους συνεργάτες του Γιανουκόβιτς, οι οποίες όμως αργότερα αποσύρθηκαν λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.
Μετακόμισε στη Βιέννη της Αυστρίας ένα χρόνο αργότερα, πριν τελικά επιστρέψει στην Ουκρανία, όπου διηύθυνε μια τηλεοπτική εκπομπή που επέκρινε την προεδρία του Πέτρο Ποροσένκο, του δισεκατομμυριούχου που ανέλαβε τα καθήκοντά του μετά την εκδίωξη του Γιανουκόβιτς.
Το 2018, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας, ή SBU, ξεκίνησε έρευνα εναντίον του ως ύποπτο για προδοσία, ισχυριζόμενη ότι ο Πορτνόφ συμμετείχε στην παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία. Η ποινική υπόθεση έκλεισε το 2019 και ο Πορτνόφ υπέβαλε τη δική του αγωγή ζητώντας να θεωρηθούν οι κατηγορίες εναντίον του ψευδείς. Αλλά το 2021, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε εκτεταμένες κυρώσεις εναντίον του Πόρτνοφ λόγω κατηγοριών διαφθοράς. «Ο Πορτνόφ κατηγορήθηκε βάσιμα ότι χρησιμοποίησε την επιρροή του για να αγοράσει πρόσβαση σε αποφάσεις στα δικαστήρια της Ουκρανίας και να υπονομεύσει τις προσπάθειες μεταρρυθμίσεων», ανέφερε το υπουργείο σε ανακοίνωσή του.
«Από το 2019, ο Πόρτνοφ έλαβε μέτρα για να ελέγξει την ουκρανική δικαστική εξουσία, να επηρεάσει τη σχετική νομοθεσία, επιδίωξε να τοποθετήσει πιστούς αξιωματούχους σε ανώτερες δικαστικές θέσεις και να εξαγοράσει δικαστικές αποφάσεις» κατέληγε η ανακοίνωση του αμερικανικού ΥΠΕΞ.
Οι ΗΠΑ πίστευαν ότι ο Πορτνόφ είχε συνωμοτήσει με υψηλόβαθμο αξιωματούχο της Ουκρανικής κυβέρνησης για να διαμορφώσει τους νομικούς θεσμούς της χώρας προς όφελός τους και να επηρεάσει το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ουκρανίας. Αναφέρεται επίσης ότι συμμετείχε σε μια προσπάθεια να επηρεάσει τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας.
