Πολεμική οικονομία στην Ιταλία – Στα σκουπίδια η λιτότητα της Ευρωζώνης

Στον κάλαθο των αχρήστων έριξε τον παλιό προϋπολογισμό για το τρέχον έτος η ιταλική κυβέρνηση. Τη Δευτέρα 16 Μαρτίου ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε έκανε γνωστό ότι αποφάσισε να τον ανατρέψει και να ξοδέψει 25 δισ. ευρώ, προκειμένου να βάλει φραγμό στην καταστροφική προέλαση του Covid-19 στην Ιταλία.

Με πράξη νομοθετικού περιεχομένου η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να επενδύσει στο σύστημα υγείας και στις κοινωνικές υπηρεσίες ένα ποσό που καλύπτει σχεδόν το ένα τέταρτο του συνολικού κόστους λειτουργίας των μόνιμων υπηρεσιών του δημοσίου. Το έλλειμμα της χώρας, με άλλα λόγια, δεν θα ξεπεράσει στο τέλος του έτους μόνον εκείνο το “λιτό” 2,2% του ΑΕΠ που είχε αποτελέσει αντικείμενο σκληρής διαμάχης τα προηγούμενα έτη, αλλά θα ξεπεράσει κατά πολύ ακόμη και το “ιερό” 3% της λαξευμένης στο μάρμαρο Συνθήκης του Μάαστριχτ. Μια ρήξη πρώτου μεγέθους με τους κανόνες της Ευρωζώνης.

Από αυτά τα 25 δισεκατομμύρια, τα δεκατρία και μισό θα πάνε στον τομέα της υγείας. Τα υπόλοιπα σε κοινωνικές υπηρεσίες υπέρ των εργαζομένων και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών. Συνοπτικά, τα νέα μέτρα είναι τα ακόλουθα:

Ενώ με το προηγούμενο καθεστώς, όλοι οι εργαζόμενοι που ήταν αναγκασμένοι να μην δουλεύουν βρίσκονταν σε υποχρεωτική άδεια ασθενείας, τώρα η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου εντάσσει όλες τις επιχειρήσεις, ακόμη κι εκείνες με έναν μόνον εργαζόμενο, με οποιαδήποτε σχέση εξαρτημένης εργασίας, στο ιταλικό ταμείο προσωρινής ανεργίας, για όσο διάστημα διαρκέσει η κρίση.

Προβλέπει, επίσης, για όλους τους επαγγελματίες μια ενίσχυση 600 ευρώ, με συνολικό κονδύλι που υπολογίζεται στα 3 δισ. Η κυβέρνηση άφησε να εννοηθεί ότι το μέτρο θα επανεξεταστεί τον προσεχή μήνα. Αναστέλλεται η πληρωμή δανείων, ενώ και οι φορολογικές δηλώσεις των επαγγελματιών αναβλήθηκαν για την τελευταία ημέρα του μηνός. Και τα δυο μέτρα χωρίς επιπρόσθετη επιβάρυνση.

Επιστράτευση πτυχιούχων ιατρικής

Τα κονδύλια για την καταπολέμηση της πανδημίας προορίζονται για τις 20 Περιφέρειες της χώρας, που έχουν την αρμοδιότητα σε ό,τι αφορά το σύστημα υγείας. Ήδη πριν από την αναγγελία των νέων μέτρων οι περίπου 10.000 Ιταλοί γιατροί που έχουν πάρει το πτυχίο τους και ήταν σε αναμονή των κρατικών εξετάσεων άσκησης επαγγέλματος, απαλλάχτηκαν από τις εξετάσεις και καλούνται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους όπου τους το ζητήσει η κάθε Περιφέρεια. Στην Ιταλία οι γιατροί δίνουν κρατικές εξετάσεις αμέσως μετά το πτυχίο και στη συνέχεια κάνουν ειδίκευση.

Η Πράξη προβλέπει, επίσης, να ενταχτούν στο σύστημα υγείας και όλες οι ιατρικές δομές των ενόπλων δυνάμεων: στρατιωτικά νοσοκομεία και γιατροί, ενώ θα μπορούν πλέον και οι πολίτες να επισκέπτονται τα κέντρα υγείας στους στρατώνες.

Το πιο σημαντικό μέτρο, όμως, αφορά τις ιδιωτικές νοσηλευτικές δομές. Η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει στις Περιφέρειες το δικαίωμα να τις επιτάξουν, εάν το θεωρούν απαραίτητο. Η επίταξη προβλέπεται να διαρκέσει το πολύ έως τις 31 Ιουλίου. Το δικαίωμα επίταξης αφορά τόσο όλη την κλινική, όσο και συγκεκριμένους θαλάμους και κλίνες, εργαστηριακές δομές ή και ιατρικό προσωπικό. Οι ιδιοκτήτες θα αποζημιωθούν σε τιμές αγοράς και οι Περιφέρειες έχουν στη διάθεση τους έως 100 εκατ. ευρώ.

Επίταξη ιδιωτικών κλινικών

Σύμφωνα με ιταλικά δημοσιεύματα, το μέτρο της επίταξης στην πράξη δεν αφορά τόσο τη βόρεια Ιταλία όσο την κεντρική και τη νότια. Στη Ρώμη δεν θα αλλάξουν και πολλά πράγματα, καθώς οι μεγάλες νοσοκομειακές δομές της καθολικής Εκκλησίας που βρίσκονται στην πρωτεύουσα έχουν ευθύς εξ αρχής τεθεί στην υπηρεσία των αρχών, λειτουργώντας εκ των πραγμάτων σαν δημόσια νοσοκομεία.

Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο στον ιταλικό Νότο, όπου οι ιδιωτικές κλινικές είναι διαδεδομένες και συναγωνίζονται τις λίγες και ασθενικές δημόσιες υπηρεσίες. Στην Απουλία, επί παραδείγματι, το 40% των κλινών ανήκει σε ιδιωτικές κλινικές, ανάμεσα στις οποίες η μεγαλύτερη είναι η κλινική του καθολικού Ιδρύματος Πάτερ Πίος στην τοποθεσία Αγίου Ιωάννη Ροτόντο.

Η κυβέρνηση Κόντε, παράλληλα, έδειξε ότι δεν είναι καθόλου πεπεισμένη πως η μεγάλη αυτή επένδυση θα ανακόψει την εξάπλωση του Covid-19 και θα αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματική στην κοινωνική και παραγωγική ανάκαμψη. Γι’ αυτό το λόγο, ο Ιταλός πρωθυπουργός προανήγγειλε νέα δέσμη μέτρων για τον Απρίλιο. Αξίζει να υπογραμμιστεί, τέλος, πως όλα αυτά συνέβησαν πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup που αποφάσισε τα γνωστά μέτρα ευελιξίας στα δημοσιονομικά. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι αράδες, p;antvw, η Ευρωζώνη δεν τόλμησε να πει ούτε λέξη για τα μέτρα Κόντε.

Αντιθέτως, όλες οι ιταλικές πολιτικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης και της δεξιάς αντιπολίτευσης, υποδέχτηκαν τα νέα μέτρα με ικανοποίηση. Το ίδιο συνέβη και με το μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης, που επί τέλους διαβλέπει κάποια αχτίδα φωτός στο σκοτάδι της πανδημίας και της επακόλουθης οικονομικής κρίσης.