Πολεμικός πυρετός στο Κονγκό – Επιθέσεις διαδηλωτών σε δυτικές Πρεσβείες

Βίντεο που δημοσιεύτηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ανθρώπους σε διάφορες περιοχές της Γκόμα να σχηματίζουν ουρές στους δρόμους, χειροκροτώντας μαχητές που φέρονται να είναι στρατιώτες της οργάνωσης M23. Η αντίδραση των κατοίκων στην άφιξη των ανταρτών της M23 ήταν ανάμεικτη. Κάποιοι υποστήριξαν ότι η θερμή υποδοχή ήταν αποτέλεσμα φόβου και αυτοσυντήρησης, παρά γνήσιας υποστήριξης. Την ίδια στιγμή δυτικές πρεσβείες δέχονται επίθεση στην Κινσάσα.

Η οργάνωση M23 ισχυρίζεται ότι στόχος της είναι η προστασία του εθνοτικού πληθυσμού των Τούτσι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στους δημοσιογράφους, ο Jean-Pierre Lacroix, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις, δήλωσε: «Η κατάσταση στο έδαφος παραμένει ασταθής και επικίνδυνη. Υπήρξε σημαντική πρόοδος από την M23 και σε μεγάλο βαθμό μια μετατόπιση της ισορροπίας των δυνάμεων. Δεν υπάρχει αμφιβολία [ότι] οι δυνάμεις της Ρουάντα είναι παρούσες στο έδαφος».

Την ίδια στιγμή, στην πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ), την Κινσάσα, διαδηλωτές επιτέθηκαν την Τρίτη 28 Ιανουαρίου σε διάφορες πρεσβείες εκφράζοντας την οργή τους για τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στα ανατολικά της χώρας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Στόχος των επιθέσεων έγιναν οι πρεσβείες της Ρουάντα, της Γαλλίας, του Βελγίου και των Ηνωμένων Πολιτειών, με φλεγόμενα ελαστικά να «εκτοξεύονται» προς τη διπλωματική αποστολή των ΗΠΑ, την ώρα που διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «θάνατος στους ιμπεριαλιστές». Καπνός φάνηκε να αναδύεται και από το κτίριο της γαλλικής πρεσβείας, όπως ανέφερε δημοσιογράφος του AFP.

«Η γαλλική πρεσβεία στην Κινσάσα δέχτηκε επίθεση το πρωί από διαδηλωτές, οι οποίοι προκάλεσαν πυρκαγιά που πλέον έχει τεθεί υπό έλεγχο», δήλωσε μέσω της πλατφόρμας Χ ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό. Πρόσθεσε επίσης: «Καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του προσωπικού και των πολιτών μας». Οι οργισμένοι διαδηλωτές βλέπουν τη Ρουάντα ως «αγαπημένη των Δυτικών» που πλουτίζει και ενδεχομένως «προσαρτά» μέρος του πλούσιου σε ορυκτά ανατολικού τμήματος της χώρας, δήλωσε η αναλύτρια Michaela Wrong μιλώντας στο BBC.

«Όλα αυτά γίνονται για τη Ρουάντα. Αυτό που κάνει η Ρουάντα, το κάνει με τη συνέργεια της Γαλλίας, του Βελγίου, των ΗΠΑ και άλλων», είπε ένας διαδηλωτής, ο Τζόζεφ Νγκόι. «Ο λαός του Κονγκό κουράστηκε. Πόσες φορές θα πεθάνουμε;», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις αλλεπάλληλες συρράξεις στην περιοχή.

Ένας δημοσιογράφος είπε ότι είδε το πλήθος να λεηλατεί την πρεσβεία της Ουγκάντας. «Καρέκλες, γραφεία, τραπέζια, τα έκλεψαν όλα. Κατέβασαν επίσης τις κουρτίνες», είπε ο Οκέλο Οριέμ, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ουγκάντας. «Ο κόσμος ζει με τον φόβο επειδή αυτοί οι ταραξίες νέοι πηγαίνουν από το ένα μέρος στο άλλο, καίγοντας πρεσβείες», πρόσθεσε.

Οι βελγικές και οι γαλλικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι ξέσπασαν φωτιές στα κτίρια των διπλωματικών αποστολών τους. Ο εκπρόσωπος του βελγικού ΥΠΕΞ Νταβίν Ζορντέν είπε ότι πυρπολήθηκε η πύλη αλλά η πυρκαγιά τέθηκε γρήγορα υπό έλεγχο και ότι ζητήθηκε από τις αρχές του Κονγκό να λάβουν πρόσθετα μέτρα ασφαλείας. Η αστυνομία, κάνοντας χρήση δακρυγόνων, απώθησε τους διαδηλωτές. Ένας αυτόπτης μάρτυρας όμως είπε ότι το προσωπικό ασφαλείας δεν σταμάτησε τους διαδηλωτές που επιτέθηκαν στην πρεσβεία της Κένυας. «Την λεηλάτησαν και μετά έφυγαν. Σαν να τους είχαν δώσει οδηγίες να το κάνουν και μετά να φύγουν γρήγορα», σχολίασε.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδωσε εντολή στο προσωπικό της αμερικανικής πρεσβείας στην Κινσάσα να αποχωρήσει από τη χώρα. Μία από τις δύο πηγές που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters είπε ότι το διπλωματικό προσωπικό θα φύγει αύριο Τετάρτη. Επίθεση δέχτηκαν και τα γραφεία του ΟΗΕ. Το υπουργείο Εξωτερικών της Κένυας διαμαρτυρήθηκε εντόνως, για τη «λεηλασία» της πρεσβείας της χώρας.

Εργαστήριο Έμπολα σε Κίνδυνο στην Γκόμα

Η κλιμάκωση της βίας στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό προκαλεί έντονη ανησυχία στους οργανισμούς αρωγής, καθώς εκφράζονται φόβοι για την εξάπλωση ασθενειών, όπως ο Έμπολα και ο ιός Mpox.

Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού προειδοποίησε ότι το ερευνητικό εργαστήριο στην Γκόμα, όπου φυλάσσονται δείγματα του ιού Έμπολα, βρίσκεται σε κίνδυνο. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το εργαστήριο έχασε την παροχή ρεύματος λόγω των μαχών, γεγονός που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια των δειγμάτων.

Παράλληλα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σημείωσε ότι το επίκεντρο των συγκρούσεων συμπίπτει με την εμφάνιση ενός νέου στελέχους του ιού Mpox. Περισσότερα από 20.000 κρούσματα έχουν καταγραφεί τον τελευταίο χρόνο, αλλά η ένταση της βίας καθιστά σχεδόν αδύνατη τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενών.

Η κατάσταση επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο, καθώς περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί μόνο αυτόν τον μήνα. Εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής αναφέρουν πτώματα που κείτονται στους δρόμους της Γκόμα και εκατοντάδες τραυματίες από το βαρύ πυροβολικό.

«Εάν μια ασθένεια όπως ο Έμπολα, με ποσοστό θνησιμότητας που φτάνει έως και το 80%, εξαπλωθεί σε έναν πληθυσμό ευάλωτο και διαρκώς σε κίνηση, οι συνέπειες θα είναι αδιανόητες», δήλωσε εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού. Οι υγειονομικές αρχές προειδοποιούν ότι οι συνθήκες αυτές αποτελούν μια υγειονομική βόμβα έτοιμη να εκραγεί.

Αφρικανική Ένωση και ΟΗΕ ζητούν εκεχειρία

Το Συμβούλιο Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης πραγματοποιεί αυτή τη στιγμή έκτακτη συνεδρίαση, όπου επικεντρώνεται επίσης στην ανάγκη τερματισμού της σύγκρουσης μέσω διαλόγου, στην προστασία των αμάχων και των ειρηνευτικών δυνάμεων και στην πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στις πληγείσες από τη σύγκρουση περιοχές, ανέφερε το τμήμα Πολιτικών Υποθέσεων, Ειρήνης και Ασφάλειας της Ένωσης σε ανάρτησή του στο X.

Ο Επίτροπος της Αφρικανικής Ένωσης Bankole Adeoye κάλεσε την M23 να καταθέσει τα όπλα και ζήτησε τον «πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας, της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της ΛΔ Κονγκό».

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ανέφερε ότι μίλησε ξεχωριστά με τους προέδρους της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και της Ρουάντας για την κλιμακούμενη κρίση.

Σύμφωνα με τον Στεφάν Ντουζαρίκ, τον εκπρόσωπό του, μιλώντας με τον Ρουαντέζο πρόεδρο Πολ Καγκάμε, ο Γκουτέρες τόνισε ότι πρέπει να προστατευθούν οι άμαχοι στην ανατολική ΛΔ του Κονγκό. Η κατάσταση στην Γκόμα είναι τεταμένη και ρευστή, πρόσθεσε, εξηγώντας ότι οι αντάρτες του Μ23 είναι μέσα στην πόλη και οι κυανόκρανοι έχουν αναγκαστεί να καταφύγουν σε ασφαλή σημεία.

Ο επικεφαλής της ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ Ζαν-Πιερ Λακρουά, είπε σε δημοσιογράφους την Δευτέρα ότι οι δυνάμεις της Ρουάντας στηρίζουν τους αντάρτες του Μ23 στην Γκόμα, τη μεγαλύτερη πόλη του ανατολικού Κονγκό.