Φρίκη στο Αφγανιστάν – Η διπλωματία “Πόντιου Πιλάτου”

Πριν λίγες ώρες, κυκλοφόρησαν οι φρικιαστικές εικόνες με Αφγανούς στρατιώτες να απομακρύνουν νεογνά και μητέρες από τον χώρο μαιευτικής κλινικής που δέχτηκε τρομοκρατική επίθεση στις 12 Μαΐου στην επαρχία Νταστ-ε-Μπάρχι του Αφγανιστάν.

Ανάμεσα στους 13 νεκρούς της επίθεσης συμπεριλαμβάνονται και νεογνά! Σύμφωνα με ενημερώσεις που ακολούθησαν, ενώ την ευθύνη ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, είδαμε την αφγανική κυβέρνηση να διατάζει την επανέναρξη των επιθετικών επιχειρήσεων εναντίον των Ταλιμπάν. Πίσω, όμως, από τη φρίκη του τρομοκρατικού χτυπήματος διαφαίνονται κάποια πολιτικά σημεία ως προς την εξέλιξη του 19ετούς πολέμου. Ας τα δούμε σύντομα.

Πρώτον, οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους νίπτουν τας χείρας τους κι επιμένουν στο πλαίσιο της συμφωνίας που έκλεισαν με τους Ταλιμπάν στις τις αρχές της άνοιξης. Βασικά σημεία εκείνης της συμφωνίας ήταν η ανταλλαγή κρατουμένων, η άρση των αμερικανικών κυρώσεων εναντίον των Ταλιμπάν και η μείωση των αμερικανικών δυνάμεων αλλά και των συμμάχων τους εντός 135 ημερών.

Ωστόσο, οι Αμερικανοί υιοθετούν πολιτική Πόντιου Πιλάτου δίχως οι σύμμαχοι τους να έχουν περάσει ακόμα στην επόμενη φάση της συμφωνίας σε ότι αφορά τον ενδοαφγανικό διάλογο. Η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, για συνεργασία Ταλιμπάν και αφγανικής κυβέρνησης, ώστε να βρεθούν οι υπαίτιοι της επίθεσης, φαντάζει εξωπραγματική. Μη ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση της Καμπούλ συνεχίζει να είναι ακόμα σε εμπόλεμη κατάσταση με τους Ταλιμπάν. Ωστόσο, αυτή η στάση της Ουάσινγκτον είναι πέρα για πέρα βολική για την ίδια καθώς είναι η μόνη διαθέσιμη στην παρούσα φάση απεμπλοκής της από τον πόλεμο του Αφγανιστάν.

Δεύτερον, είναι χαρακτηριστικό πως κανένα από τα κράτη της Συμμαχίας δεν καταδίκασε τους Ταλιμπάν. Γιατί άραγε συνέβη αυτό; Αυτό έγινε, πρώτον διότι οι Ταλιμπάν δεν ανέλαβαν ευθύνη για το χτύπημα και δεύτερον γιατί δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη στο Αφγανιστάν χωρίς τους ίδιους τους Ταλιμπάν είτε μας αρέσει είτε όχι.

Τρίτον, η δραστηριοποίηση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) με τη σεχταριστική βία στην οποία επενδύει κατά το μοντέλο του Ιράκ, της Συρίας και της Υεμένης (δλδ. όπου υπάρχουν Σιίτες) αποτελεί παράγοντα περαιτέρω αποσταθεροποίησης. Περιπλέκει ακόμα περισσότερο τον πόλεμο ενώ ανοίγει ένα τρίτο μέτωπο στην περιοχή. Επίσης, η δράση του Ισλαμικού Κράτους χρησιμοποιείται ως άλλοθι και από τους δύο κύριους εμπόλεμους στο Αφγανιστάν: Η μεν αφγανική κυβέρνηση προσπαθεί να επιρρίψει ευθύνες στους Ταλιμπάν και να κερδίσει τη συμπάθεια της Συμμαχίας, που βρίσκεται σε φανερή κόπωση μετά από τόσα χρόνια. Οι δε Ταλιμπάν θα προσπαθήσουν να βελτιώσουν τη δημόσια εικόνα τους αποσυνδέοντας τον πόλεμό τους από τη μεγάλη τζιχαντιστική εικόνα/γενεαλογία.

Τέταρτον, δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα προσφυγικά κύματα θα υπερδιπλασιαστούν και η Δύση θα πρέπει να βρει νέα πολυμερή σχήματα με τη συμμετοχή όμορων κρατών σαν το Ιράν, την Ινδία και την Κίνα για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση ασφαλείας.