Καυγάς για την εξαγωγή του Predator στο Σουδάν – Επίθεση δέχτηκε ο πρέσβης της ΕΕ

Ο πρέσβης της ΕΕ στο Σουδάν δέχτηκε επίθεση μέσα στην κατοικία του σήμερα, ανέφερε σε ανάρτησή του ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ. «Αυτό συνιστά κατάφωρη παραβίαση της Σύμβασης της Βιέννης. Η ασφάλεια των διπλωματικών εγκαταστάσεων και του προσωπικού είναι ευθύνη των σουδανικών αρχών και υποχρέωσή τους, βάση του διεθνούς δικαίου», ανέφερε, χωρίς να δώσει άλλες διευκρινήσεις για το συμβάν.

Την ίδια στιγμή, και ο εμφύλιος στο Σουδάν μπαίνει στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ ρωτά αν έστειλε η κυβέρνηση της ΝΔ το Predator στο Σουδάν, «εμπλέκοντας η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έστω έμμεσα, τη χώρα μας στον εμφύλιο και το αιματοκύλισμα», επισημαίνοντας πως όσο η κυβέρνηση αρνείται να δημοσιοποιήσει το πόρισμα της σχετικής ΕΔΕ, «τόσο μεγαλώνουν οι βεβαιότητες».

«Την ώρα που μαίνονται οι εχθροπραξίες στο Σουδάν, με εκατόμβη νεκρών και με την αγωνία για τους εγκλωβισμένους Έλληνες να μεγαλώνει, παραμένουν αναπάντητα τα ερωτήματα για την έμμεση εμπλοκή της Ελλάδας στον εμφύλιο μέσω της εξαγωγής του Predator. Ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί άλλο να κρύβεται και οφείλει απαντήσεις.

Έδωσε ο κ. Σμυρλής άδεια εξαγωγής του Predator εκτός από τη Μαδαγασκάρη και στο Σουδάν, με αποτέλεσμα να καταλήξει στα χέρια της πολιτοφυλακής RSF; Με απλά λόγια, ενέπλεξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έστω έμμεσα, την χώρα μας στον εμφύλιο και το αιματοκύλισμα; Μήπως γι’ αυτό αρνείται, παρά το αίτημά μας στη Βουλή, να δημοσιοποιήσει το πόρισμα της σχετικής ΕΔΕ;

Αλήθεια, τι άλλο πρέπει να συμβεί για να ασχοληθεί σοβαρά ο κ. Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου με το σκάνδαλο; Όσο καθυστερούν οι απαντήσεις τόσο μεγαλώνουν οι βεβαιότητες, ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν αρκούνταν μόνο στο να παρακολουθεί το μισό πολιτικό σύστημα, δημοσιογράφους και την ηγεσία του στρατού, αλλά έκανε την χώρα επιχειρηματικό εφαλτήριο για την εξαγωγή μιας τόσο επικίνδυνης τεχνολογίας». Για την ελληνική εμπλοκή αναφέρθηκε ο τομεάρχης Εξωτερικών του κόμματος Γιώργος Κατρούγκαλος με χτεσινή του ανάρτηση, παραθέτοντας δημοσιεύματα του ισραηλινού Τύπου.

Αντίδραση Οικονόμου

Για θεωρίες συνωμοσίας κάνει λόγο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, σχολιάζοντας την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ. «Μετά την πανδημία, που για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν πανδημία Μητσοτάκη, την εισαγόμενη ακρίβεια που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν ακρίβεια Μητσοτάκη, την κλιματική κρίση και τις παγκόσμιες ανισότητες, για τις οποίες επίσης φταίει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τώρα ούτε λίγο ούτε πολύ υποστηρίζουν ότι και για τον εμφύλιο στο Σουδάν ευθύνεται ο πρωθυπουργός», αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου.

«Την ώρα που η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά για τους ελληνικής καταγωγής πολίτες που είναι εγκλωβισμένοι στο Σουδάν, εν μέσω αιματηρού εμφυλίου, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει με ασυγχώρητη ελαφρότητα σοβαρότατα διεθνή ζητήματα και προωθεί θεωρίες συνωμοσίας», πρόσθεσε.

Η ανάρτηση της Βέλντ

Στο θέμα αναφέρθηκε και η ολλανδή ευρωβουλευτής και εισηγήτρια της Επιτροπής PEGA του Ευρωκοινοβουλίου, Σόφι Ιντ Βέλντ, ζητώντας εξηγήσεις από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν και Επίτροπο για θέματα Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβκσις, αναφορικά με το αν δόθηκε άδεια εξαγωγής του κακόβουλου λογισμικού Predator από την Ελλάδα στο Σουδάν με την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

«Πριν από δύο μήνες η Κομισιόν ρώτησε Ελλάδα και Κύπρο σχετικά με την εξαγωγή του spyware #Predator στο Σουδάν. Ενόψει των γεγονότων στο Σουδάν, μπορεί ο Β. Ντομπρόβσκις να επιβεβαιώσει εάν έχει ληφθεί κάποια διευκρίνιση μέχρι τώρα; Εάν όχι, ποια μέτρα θα ληφθούν για να διασφαλιστεί η τήρηση του Κανονισμού Διπλής Χρήσης;» αναφέρει συγκεκριμένα σε ανάρτησή της η Ολλανδή ευρωβουλευτής.

Two months ago the @EU_Commission asked GR🇬🇷 & CY🇨🇾 about the export of #Predator spyware to Sudan. In view of events in Sudan, can @VDombrovskis confirm if any clarification has been received by now? If not, what action will be taken to ensure the Dual Use Regulation is upheld? pic.twitter.com/lWM1k7Nwh7

— Sophie in 't Veld (@SophieintVeld) April 17, 2023

Νωρίτερα, η ίδια είχε επισημάνει ότι «η εξαγωγή παράνομου λογισμικού» από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί υποθετικό πρόβλημα», καλώντας και πάλι τον Ντομπρόβσκις να πιέσει σκληρά Ελλάδα και Κύπρο ως προς το ζήτημα.

Reminder that the illicit exports of #spyware from the EU are not a hypothetical problem, but it has actual, tangible consequences on the ground. Will the @EU_Commission @VDombrovskis press GR and CY hard now, or maintain that it is national competence? @EP_PegaInquiry https://t.co/OyRU93SQlT

— Sophie in 't Veld (@SophieintVeld) April 16, 2023

Παραπομπή στα λεγόμενα της Σόφι ιντ Βελντ και τις ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη είχε κάνει και ο έλληνας ευρωβουλευτής και Αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Δημήτρης Παπαδημούλης, σχολιάζοντας μέσω Twitter: «Η εξαγωγή του #predator από την #Intellexa και στο Σουδάν, με γραπτή έγκριση της Κυβέρνησης #Μητσοτακη, παραβιάζει κ τον κανονισμό 2021/821 της ΕΕ. Το σκάνδαλο ερευνάται ήδη από την Ευρωπαία Εισαγγελέα. Η Κομισιόν στις 14/2 ζήτησε επίσης στοιχεία. Αδύνατη η συγκάλυψη κ Μητσοτάκη!».

Μαίνονται οι μάχες

Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται με αμείωτη ένταση οι μάχες στο Σουδάν, όπου περίπου 100 άμαχοι έχουν χάσει τη ζωή τους και περισσότεροι από 1.000 έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με τις αναφορές της Ένωσης Γιατρών. Παρά τις διεθνείς διαμεσολαβητικές προσπάθειες οι δύο στρατηγοί, ο επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Μπουρχάν και ο αρχηγός της παραστρατιωτικής Δύναμης Ταχείας Υποστήριξης RSF στρατηγός Ντάγκλο, δηλώνουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους. Οι απώλειες στρατιωτικών δεν έχουν ανακοινωθεί.

Και οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές ισχυρίστηκαν ότι ελέγχουν τα κομβικά σημεία στην πρωτεύουσα Χαρτούμ, όπου οι κάτοικοι αναζητούν καταφύγια, καθώς επικρατεί χάος και η πόλη (με πληθυσμό περίπου 6 εκατομμύρια) έχει μείνει χωρίς ρεύμα και νερό σε πολλά περιοχές. Αναφέρθηκε επίσης πως έχει διακοπεί η μετάδοση της κρατικής ραδιοτηλεόρασης και σε πολλές περιοχές το internet και οι τηλεπικοινωνίες.

Χθες το απόγευμα τέθηκε σε ισχύ τετράωρη κατάπαυση του πυρός για την απομάκρυνση τραυματιών και την μεταφορά τους στα νοσοκομεία, όμως από τις αναφορές των διεθνών πρακτορείων προκύπτει ότι η συμφωνία δεν τηρήθηκε. Ο στρατός του Σουδάν ενέκρινε πρόταση των Ηνωμένων Εθνών να ανοίξει ένα ασφαλές πέρασμα για επείγουσες ανθρωπιστικές περιπτώσεις για τρεις ώρες κάθε μέρα αρχής γενομένης από τις 16:00 τοπική ώρα (17:00 ώρα Ελλάδας) σήμερα, όπως ανέφερε σε μια ανακοίνωση. Ο στρατός σημείωσε εντούτοις ότι θα διατηρήσει το δικαίωμα να αντιδράσει αν η ανταρτική παραστρατιωτική οργάνωση διαπράξει οποιεσδήποτε βιαιότητες.

Οι γιατροί προειδοποίησαν ότι η κατάσταση στα νοσοκομεία του Χαρτούμ είναι εξαιρετικά δύσκολη και οι μάχες εμποδίζουν το προσωπικό να φτάσουν στους τραυματίες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε πως θάνατοι αμάχων έχουν καταγραφεί στις περιοχές του Χαρτούμ, Νότιο Κορντοφάν, Βόρειο Νταρφούρ κ.ά. Υπογραμμίζει μάλιστα πως πολλά από τα εννέα νοσοκομεία στην πρωτεύουσα που υποδέχονται τραυματισμένους άμαχους αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε αίμα, υλικά για μεταγγίσεις και σε άλλα κρίσιμης σημασίας ιατρικά εφόδια.

Οι Έλληνες του Χαρτούμ

Σε νοσοκομείο του Χαρτούμ νοσηλεύονται και οι δύο Έλληνες που τραυματίστηκαν έξω από την ορθόδοξη εκκλησία της πρωτεύουσας το απόγευμα του Σαββάτου. Ο επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας, Γεράσιμος Παγουλάτος, δήλωσε ότι η ζωή και των δύο τραυματιών (ηλικίας 55 και 42 ετών) δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο. Στην εκκλησία παραμένουν περίπου 15 πιστοί, ανάμεσά τους τέσσερις Έλληνες και ο μητροπολίτης Σάββας ο οποίος είναι σε επικοινωνία με την ελληνική πρεσβεία στο Κάιρο (η Ελλάδα δεν έχει πρεσβεία στο Σουδάν). Το υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα ενεργοποίησε την ομάδα διαχείρισης κρίσεων και βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τις άλλες χώρες της ΕΕ, ώστε όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες να γίνει η απομάκρυνση των πολιτών των χωρών-μελών της ΕΕ. Εκτιμάται ότι περίπου 60 είναι οι Έλληνες που διαμένουν στο Σουδάν.

Μιλώντας το πρωί στην ΕΡΤ ο μητροπολίτης Σάββας είπε ότι η νύχτα ήταν ήσυχη όμως με το πρώτο φως της ημέρας ξανάρχισαν οι μάχες. Στην εκκλησία βρίσκονται ακόμη οι χριστιανοί που εγκλωβίστηκαν και εκτός των Ελλήνων και των Σουδανών είναι Αιθίοπες και Ρώσοι.

Αμετακίνητοι οι στρατηγοί

Το αεροδρόμιο του Χαρτούμ έχει κλείσει από το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου. To Διεθνές Πρόγραμμα Τροφίμων του ΟΗΕ (WFP) διέκοψε την αποστολή του, μετά τον θάνατο τριών μελών του προσωπικού στην περιοχή του Νταρφούρ και τον τραυματισμό πολλών άλλων εργαζομένων του.

Οι στρατηγοί Μπουρχάν και Ντάγκλο διαφωνούν για το πώς η χώρα θα πρέπει να μεταβεί σε πολιτική διακυβέρνηση. Το Σουδάν διοικείται από στρατηγούς από τότε που ένα πραξικόπημα ανέτρεψε τον πρόεδρο, Ομάρ αλ-Μπασίρ, το 2019, ο οποίος επίσης με πραξικόπημα πήρε την εξουσία. Οι RSF ισχυρίστηκαν ότι κατέλαβαν το προεδρικό μέγαρο στο Χαρτούμ, την γειτονική πόλη Οντουρμά, καθώς και τη δυτική περιοχή του Νταρφούρ και του αεροδρομίου Merowe στο βόρειο τμήμα της χώρας. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά αναφέρεται ότι ο επίσημος στρατός έχει ανακτήσει τον έλεγχο του αεροδρομίου. Το σημαντικότερο σημείο διαφωνίας των δύο στρατηγών αφορά στην ενσωμάτωση των 100.000 ανδρών RSF στο επίσημο στρατό και, φυσικά, ποιος θα ηγηθεί των Ενόπλων Δυνάμεων στη συνέχεια.

Στην περιοχή Καφούρ, βόρεια του Χαρτούμ, συγκρούσεις και οδομαχίες ξέσπασαν σήμερα τα ξημερώματα, αναγκάζοντας τους κατοίκους να αρχίσουν να απομακρύνουν τις γυναίκες και τα παιδιά από την περιοχή. Στην περιοχή Καλάκλα, νότια της πρωτεύουσας, οι κάτοικοι ανέφεραν ότι οι τοίχοι των σπιτιών τους σείονται από εκρήξεις. Αναφορές για μάχες έρχονται από το Πορτ Σουδάν, το λιμάνι ανατολικά στην Ερυθρά Θάλασσα και από τη δυτική περιοχή του πολύπαθου Νταρφούρ.

Ο Αραβικός Σύνδεσμος και οι ΗΠΑ ζήτησαν την επανάληψη των συνομιλιών μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών με στόχο την αποκατάσταση μιας πολιτικής κυβέρνησης, ενώ η Αφρικανική Ένωση ανακοίνωσε ότι στέλνει τον κορυφαίο διπλωμάτη της, Moussa Faki Mahamat, για να προσπαθήσει να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός. Η Αίγυπτος και το Νότιο Σουδάν προσφέρθηκαν επίσης να μεσολαβήσουν μεταξύ των αντιμαχόμενων φατριών, σύμφωνα με δήλωση της αιγυπτιακής Προεδρίας. Το άμεσο τερματισμό των συγκρούσεων ζήτησε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, η ΕΕ, όπως επίσης η Ρωσία και η Κίνα.

In February 2023, Sudan gave Russia its consent to build a naval base in the Red Sea. US Ambassador to Khartoum John Godfrey, however, threatened the Sudanese authorities with consequences for granting Moscow the right to establish a military base in the Red Sea.
Coincidence… pic.twitter.com/MfpCz9zYMK

— Mats Nilsson (@mazzenilsson) April 16, 2023