Ποντάρει στο χάος η Μέι, λίγο πριν το φώτο φίνις

Σε νέα ήττα στο Κοινοβούλιο οδεύει η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι, η οποία, παρά τις πιέσεις που δέχεται για αναβολή της ψηφοφορίας για το Brexit, φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει κανονικά τις διαδικασίες. Την ίδια ώρα οι Βρυξέλλες διαμηνύουν ότι οι Βρετανοί είναι αυτοί που πρέπει να αποφασίσουν, ενώ οι Εργατικοί κάνουν σχέδια για δεύτερο δημοψήφισμα με στόχο την παραμονή.

Το Σαββατοκύριακο, οι εκπρόσωποι των δύο πλευρών είχαν μαραθώνιες συνομιλίες σε τεχνικό επίπεδο, οι οποίες ωστόσο δεν επέφεραν κανένα αποτέλεσμα. Μετά την εξέλιξη αυτή, η Κομισιόν πετάει για άλλη μία φορά το μπαλάκι στο Λονδίνο, επισημαίνοντας, δια του εκπροσώπου της, ότι η βρετανική Βουλή θα πρέπει να πάρει μία απόφαση.

Η Μέι είχε, αργά το βράδυ της Κυριακής, νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Επιτροπής Γιούνκερ, προκειμένου να ενημερωθεί για τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων σε τεχνικό επίπεδο. Ο εκπρόσωπός της ανέφερε μάλιστα ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται, παρά τα μηνύματα των Βρυξελλών ότι η συζήτηση θεωρείται τελειωμένη.

Το απόγευμα της Δευτέρας πάντως, έγινε γνωστό, από κύκλους των Εργατικών και από τον Ιρλανδό υπουργό Εξωτερικών, ότι η Τερέζα Μέι αναμένεται να μεταβεί απόψε στις Βρυξέλλες, σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθεί μία συμβιβαστική λύση που θα ικανοποιεί τους Βρετανούς αντιρρησίες. Το βασικό πρόβλημα εξακολουθεί να είναι το ζήτημα των ιρλανδικών συνόρων, ένα θέμα στο οποίο το Λονδίνο ζητά αλλαγές στην υπάρχουσα συμφωνία και το Δουβλίνο θέλει να διατηρηθεί ως έχει.

Πιέζουν για αναβολή

Την ίδια ώρα, κορυφαία στελέχη του Συντηρητικού Κόμματος καλούν την πρωθυπουργό της Βρετανίας να αναβάλει την προγραμματισμένη για την Τρίτη ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο για την προτεινόμενη συμφωνία στο Brexit. Τα στελέχη αυτά, όπως υπογραμμίζουν σε δημοσίευμά τους οι Times, προβλέπουν ότι η ψηφοφορία θα εξελιχθεί σε μία νέα, κατά κράτος, ήττα για την πρωθυπουργό, η οποία θα αποτελέσει μια νέα ταπείνωση για το πρόσωπό της και για το κόμμα.

Ήδη, άλλες δύο ομάδες ευρωσκεπτικιστών έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να καταψηφίσουν την συμφωνία της πρωθυπουργού με τις Βρυξέλλες, επειδή δεν εξασφαλίσει επαρκείς παραχωρήσεις από την ΕΕ. Ο Νάιτζελ Ντοντς του βορειοϊρλανδικού Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP), το οποίο στηρίζει την κυβέρνηση μειοψηφίας της Μέι και ο Στίβεν Μπέικερ, στέλεχος των ευρωσκεπτικιστών στο κόμμα της Μέι, προειδοποιούν ότι η συμφωνία θα καταψηφιστεί και πάλι.

Ανάλογη είναι η εκτίμηση και των Βρυξελλών, οι οποίες σχολιάζουν ότι «η Μέι κατάφερε να στριμωχθεί από μόνη της» και ότι η ψηφοφορία της Τρίτης δεν «θα είναι η η τελευταία σημαντική για το θέμα». Η πρόταση για την διεξαγωγή της ψηφοφορίας αναμένεται να κατατεθεί επισήμως αργότερα σήμερα, και ο εκπρόσωπος της πρωθυπουργού δηλώνει ότι αυτό θα γίνει κανονικά.

Κι αν δεν περάσει;

Η Μέι είναι μαθημένη στις ήττες και έχει αποδείξει ότι μπορεί να επιβιώνει πολιτικά μετά από αυτές. Αυτήν την φορά ωστόσο οι καταστάσεις δείχνουν να επιβάλλουν μία τελική λύση, καθώς απομένουν μόλις δυόμιση εβδομάδες (18 ημέρες) για την επίσημη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, που είναι προγραμματισμένη για τις 29 Μαρτίου.

Τι θα γίνει όμως, αν και αύριο η Βουλή των Κοινοτήτων καταψηφίσει την συμφωνία για το Brexit; Σε αυτήν την περίπτωση θα γίνει νέα ψηφοφορία την Τετάρτη, αλλά με το ερώτημα, αν η χώρα θα αποχωρήσει ατάκτως και χωρίς συμφωνία. Αν σε αυτήν την ψηφοφορία υπερισχύσει το “άτακτο Brexit” τότε η χώρα θα αποχωρήσει από την ΕΕ, στις 29 Μαρτίου, χωρίς συμφωνία. Αν όμως στην ψηφοφορία της Τετάρτης η Βουλή των Κοινοτήτων αποφασίσει ότι πρέπει να βρεθεί οπωσδήποτε μία άλλη συμφωνία, τότε την Πέμπτη 14 Μαρτίου θα γίνει νέα ψηφοφορία για παράταση του Άρθρου 50, η οποία ανοίγει νέες διαδικασίες και έναν λαβύρινθο νέων ψηφοφοριών.

Έτσι, αν φτάσουν τα πράγματα εκεί, και η Βουλή αποφασίσει την Πέμπτη την παράταση του άρθρου 50, υποβάλλεται αίτημα για μικρή παράταση στην ΕΕ, η οποία συνεδριάζει στις 21 Μαρτίου και ψηφίζει επ’ αυτού. Αν η ΕΕ δεχθεί η παράταση να είναι μικρή, αυτή τίθεται σε εφαρμογή. Αν όμως οι Βρυξέλλες ζητήσουν μεγαλύτερη παράταση, οι διεργασίες επιστρέφουν στην βρετανική Βουλή. Αν η Βουλή δεχθεί την πρόταση των Βρυξελλών για μεγαλύτερη παράταση το Brexit αναβάλλεται, αν όμως καταψηφίσει την ευρωπαϊκή πρόταση η κατάσταση οδηγείται σε πλήρες αδιέξοδο.

Το ίδιο θα συμβεί και αν η βρετανική βουλή καταψηφίσει την Πέμπτη το άρθρο 50 και την ενεργοποίηση παράτασης. Τότε, σύμφωνα με τον Guardian, οι προοπτικές είναι: το άτακτο Brexit στις 29 Μαρτίου, ένα νέο δημοψήφισμα, στο οποίο οι Εργατικοί προσανατολίζονται να στηρίξουν την παραμονή στην ΕΕ, και άλλες ιδέες, συμπεριλαμβανομένης μιας τρίτης ψηφοφορίας επί της συμφωνίας αποχώρησης στην οποία κατέληξε η Μέι.

Λύση της τελευταίας στιγμής

Τι μπορεί να προσφέρει όμως μια τρίτη ψηφοφορία επί μίας πρότασης που έχει απορριφθεί ήδη δύο φορές και επί της ουσίας δεν αλλάζει το αρχικό δίλημμα για έξοδο με ή χωρίς συμφωνία στις 29 Μαρτίου.

Όλες οι διεργασίες που περιγράφονται παραπάνω δημιουργούν ένα σκηνικό χάους, στο οποίο μάλλον φαίνεται να ποντάρει πλέον η Τερέζα Μέι, προκειμένου να πάρει από τους Ευρωπαίους αυτό που ζητούν οι Βρετανοί για το καθεστώς των ιρλανδικών συνόρων. Και αυτό γιατί, αν απορριφθεί και σε μια τρίτη ψηφοφορία η συμφωνία της με την ΕΕ, γνωρίζοντας προφανώς ότι ούτε οι Βρυξέλλες είναι έτοιμε για ένα άτακτο Brexit, ελπίζει ότι η Ευρώπη θα επανέλθει με υποχωρήσεις που θα ικανοποιούν τις βρετανικές αντιρρήσεις.

Όλα αυτά βέβαια εξαρτώνται από τις σημερινές επαφές που αναμένεται να έχει απόψε η πρωθυπουργός της Βρετανίας στο ταξίδι αστραπή που φέρεται να ετοιμάζεται να κάνει στο Στρασβούργο και φυσικά από την πρώτη ψηφοφορία που αναμένεται να γίνει την Τρίτη 12 Μαρτίου.