Πως έφτασαν σε συμφωνία για υδρογονάνθρακες Ισραήλ-Λίβανος

Σε μια ιδιαίτερα σημαντική αλλά και ιστορική συμφωνία φαίνεται να κατέληξαν Λίβανος και Ισραήλ- που τυπικά βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση- για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων τους και την άρση των εμποδίων στην εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο,  σύμφωνα με όσα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Γιαΐρ Λαπίντ.

«Πρόκειται για ένα ιστορικό επίτευγμα που θα ενισχύσει την ασφάλεια του Ισραήλ, θα φέρει δισεκατομμύρια στην οικονομία του Ισραήλ και θα διασφαλίσει τη σταθερότητα των βόρειων συνόρων μας», ανάφερε ο Λαπίντ σε ανακοίνωσή του, ενώ πρόσθεσε ότι το συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ πρόκειται να συνεδριάσει την Τετάρτη για να συζητήσει τη συμφωνία.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Αούν δήλωσε νωρίτερα ότι οι όροι του τελικού σχεδίου συμφωνίας, που παρουσίασε ο Αμερικανός μεσολαβητής Άμος Χόχσταϊν, ικανοποιούν τον Λίβανο και εξέφρασε την ελπίδα να ανακοινωθεί μια συμφωνία το συντομότερο δυνατό. «Όλα τα αιτήματά μας έγιναν δεκτά, οι αλλαγές που είχαμε ζητήσει έγιναν. Διασφαλίσαμε τα συμφέροντα ασφαλείας του Ισραήλ, βρισκόμαστε στον δρόμο προς μια ιστορική συμφωνία», δήλωσε ο Εγιάλ Χουλάτα σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λαπίντ.

Μεσολάβηση ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ μεσολαβούν εδώ και δύο χρόνια μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, που επισήμως βρίσκονται σε πόλεμο, για τη διευθέτηση της συνοριακής διαφοράς τους. Λίβανος και Ισραήλ είχαν εκφράσει στις αρχές Οκτωβρίου την ικανοποίησή τους για ένα σχέδιο συμφωνίας που παρουσίασε ο Αμερικανός μεσολαβητής Άμος Χόχσταϊν. Όμως την προηγούμενη Πέμπτη το Ισραήλ απέρριψε σειρά τροποποιήσεων του Λιβάνου.

Όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τις τελευταίες ημέρες συνεχίστηκαν οι διαπραγματεύσεις και νωρίς το πρωί της Τρίτης το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι έλαβε θετική απάντηση στις ανησυχίες του σχετικά με τις τροποποιήσεις του Λιβάνου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Τύπου και αξιωματούχων, το σχέδιο συμφωνίας προβλέπει ότι το κοίτασμα φυσικού αερίου Καρίς θα ελέγχεται από το Ισραήλ και αυτό του Κανά, που βρίσκεται πιο βορειοανατολικά, από τον Λίβανο. Αλλά καθώς ένα μέρος του κοιτάσματος αυτού περνά τη μελλοντική γραμμή οριοθέτησης, το Ισραήλ θα λαμβάνει μέρος των μελλοντικών εσόδων από την εκμετάλλευση του Κανά, επεσήμαναν οι ίδιες πηγές.

Ωστόσο η λιβανέζικη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ δεν έχει σχολιάσει τις προτάσεις που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια των έμμεσων διαπραγματεύσεων, αλλά έχει επισημάνει ότι θα συμφωνήσει με τη θέση της κυβέρνησης του Λιβάνου. Ο επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα πρόκειται να κάνει δηλώσεις αργότερα μέσα στη μέρα.

Στο Ισραήλ ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε επικρίνει την προηγούμενη εβδομάδα το σχέδιο αυτό, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «παραχωρεί» «κυρίαρχο έδαφος του Ισραήλ», ενώ είχε απειλήσει ότι δεν θα σεβαστεί τη συμφωνία αν βρεθεί ξανά στην πρωθυπουργία μετά τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Ο Νετανιάχου έχει επίσης ζητήσει το σχέδιο της συμφωνίας να υποβληθεί προς έγκριση στην Κνεσέτ ή να διεξαχθεί δημοψήφισμα.

Την ώρα που η ΕΕ προσπαθεί να βρει εναλλακτικές πηγές για την εισαγωγή φυσικού αερίου μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το Ισραήλ βασίζεται στο κοίτασμα Καρίς, που είναι έτοιμο να ξεκινήσει την παραγωγή, για να ενισχύσει τις εξαγωγές αερίου προς τη γηραιά ήπειρο. Όμως οι προσπάθειες του Λιβάνου να γίνουν έρευνες στο κοίτασμα Κανά έχουν εμποδιστεί από το πολιτικό αδιέξοδο που επικρατεί στη χώρα.

Η Ελλάδα

Το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωση του χαιρετίζει την συμφωνία Ισραήλ – Λιβάνου για τος θαλάσσιες ζώνες. «H Eλλάδα χαιρετίζει την επίτευξη Συμφωνίας μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους, μέσω και των διαμεσολαβητικών προσπαθειών των ΗΠΑ και ιδιαίτερα του Ανώτατου Συμβούλου για Ενεργειακή Ασφάλεια Amos Hochstein. Η Συμφωνία αυτή θα συμβάλλει στην ειρήνη και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία ήδη αντιμετωπίζει σειρά προκλήσεων. Καταδεικνύει ότι η διευθέτηση διαφορών μεταξύ χωρών όσον αφορά την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών είναι δυνατή μόνον μέσω του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Ως εκ τούτου αποτελεί παράδειγμα, το οποίο οφείλουν να ακολουθήσουν όλες οι χώρες της περιοχής. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει συνάψει ήδη δύο συμφωνίες για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, με Ιταλία και Αίγυπτο και έχει συμφωνήσει με την Αλβανία για την παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», αναφέρει η ανακοίνωση