Πως έφτασε στο χάος το Ιράν με δεκάδες νεκρούς – Νέκρωσαν κινητά και social

Διαστάσεις κοινωνικής εξέγερσης και μάλιστα αιματηρής προσλαμβάνουν στο Ιράν μαζικές διαμαρτυρίες για το θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί στη διάρκεια της κράτησής της από την αστυνομία ηθών στην Τεχεράνη. Τουλάχιστον 31 πολίτες έχουν σκοτωθεί στο Ιράν από την έναρξη των διαδηλώσεων, που καταπνίγονται από τις δυνάμεις ασφαλείας, διαμαρτυρόμενοι για τον θάνατο της νεαρής Μαχσά Αμινί στη διάρκεια της κράτησής της από την αστυνομία ηθών στην Τεχεράνη, ανέφερε σήμερα η ΜΚΟ Iran Human Rights (IHR) με έδρα το Όσλο.

Νωρίτερα η κρατική τηλεόραση του Ιράν  μετέδωσε πως ο μέχρι τώρα απολογισμός από τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν πριν από έξι μέρες, φτάνει τους δεκαεπτά νεκρούς, μεταξύ των οποίων είναι διαδηλωτές και  αστυνομικοί. Πάντως επίσημη διευκρίνιση για το πόσοι είναι μέχρι τώρα οι νεκροί διαδηλωτές και πόσοι οι αστυνομικοί δεν υπάρχει. . Προηγούμενος επίσημος απολογισμός έκανε λόγο για 11 νεκρούς: επτά διαδηλωτές και τέσσερα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας.

Τρεις παραστρατιωτικοί «που είχαν κινητοποιηθεί για να αντιμετωπίσουν τους ταραξίες» στην Ταμπρίζ, στο βορειοδυτικό Ιράν, και τη Μασχάντ (βορειοανατολικά) σκοτώθηκαν την Τετάρτη με μαχαίρι ή από πυρά, μετέδωσαν ιρανικά μέσα ενημέρωσης. Ένα μέλος των δυνάμεων ασφαλείας είχε σκοτωθεί την Τρίτη στη Σιράζ, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη των δυνάμεων ασφαλείας στους θανάτους των διαδηλωτών. Στο νότιο Ιράν διαδηλωτές έκαψαν χθες το βράδυ τεράστιο πορτρέτο του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε τον Ιανουάριο του 2020 από αμερικανικό πλήγμα στο Ιράκ. Στην Τεχεράνη και την υπόλοιπη χώρα διαδηλωτές πυρπόλησαν αστυνομικά τμήματα και περιπολικά και φώναξαν συνθήματα κατά του καθεστώτος, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Irna. Η αστυνομία απάντησε κάνοντας χρήση δακρυγόνων, ενώ προχώρησε σε πολλές συλλήψεις.

“Νέκρωσαν” τα κινητά και τα κοινωνικά δίκτυα

Τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας έχουν κλείσει σε μεγάλο βαθμό και η πρόσβαση στο Instagram και στο WhatsApp έχει περιοριστεί, σύμφωνα με Δυτικά μέσα ενημέρωσης. Υπήρξε σχεδόν ολοκληρωτική διακοπή της πρόσβασης στο Διαδίκτυο σε περιοχές της επαρχίας του δυτικού Κουρδιστάν του Ιράν από το απόγευμα της Δευτέρας, και περιφερειακές διακοπές ρεύματος σε άλλες περιοχές της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της Τεχεράνης.

«Έπειτα από απόφαση των αξιωματούχων, δεν είναι πλέον δυνατή η πρόσβαση στο Instagram από χθες Τετάρτη το βράδυ, ενώ η πρόσβαση στο WhatApp γίνεται επίσης με προβλήματα», μετέδωσε το πρακτορείο Fars. Το μέτρο αυτό ελήφθη λόγω «των ενεργειών των αντιεπαναστατών κατά της εθνικής ασφάλειας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», διευκρίνισε. Διαδηλώσεις κατά του ιρανικού καθεστώτος καταγράφηκαν και αλλού, όπως στη Βηρυτό και στην Κωνσταντινούπολη, με γυναίκες να κόβουν μπροστά στις κάμερες τις κοτσίδες τους για να δείξουν ότι τα μαλλιά τους ανήκουν σε αυτές και τα κάνουν οι ίδιες ό,τι θέλουν.

Η 22χρονη Μαχσά πέθανε την περασμένη εβδομάδα αφού συνελήφθη στην Τεχεράνη επειδή φορούσε «ακατάλληλη ενδυμασία». Έπεσε σε κώμα ενώ βρισκόταν υπό κράτηση. Οι ιρανικές αρχές είπαν ότι θα ξεκινήσουν έρευνα για τα αίτια του θανάτου της, ενώ αρχικά έκαναν λόγο για καρδιακή προσβολή που την έριξε σε κώμα. Ο πατέρας της καταγγέλλει ότι δεν τον αφήνουν να πάει τη σορό της κόρης του σε ιατροδικαστή.

Οργή

Το περιστατικό προκάλεσε τεράστια οργή στον πληθυσμό και τις χειρότερες διαδηλώσεις στη χώρα από το 2019. Η Μαχσά είχε κουρδική καταγωγή κι έτσι οι περισσότερες ταραχές έχουν καταγραφεί στα βορειοδυτικά του Ιράν, όπου κατοικούν Κούρδοι, αλλά έχουν εξαπλωθεί στην πρωτεύουσα και σε τουλάχιστον 50 πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη τη χώρα, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί βία για να διαλύσει διαδηλωτές. Στα βορειοανατολικά, οι διαδηλωτές φώναζαν «θα πεθάνουμε, θα πεθάνουμε αλλά θα πάρουμε πίσω το Ιράν» κοντά σε ένα αστυνομικό τμήμα που επίσης πυρπολήθηκε.

Η σημερινή κυβέρνηση του Ιράν έχει επεκτείνει τις αρμοδιότητες της θρησκευτικής αστυνομίας, επιτρέποντας και τη σκλήρυνση της στάσης της που πολύ συχνά φέρεται να ξεπερνά τα όρια ακόμη και των αυστηρών εντολών της μετά την εκλογή του σκληροπυρηνικού Ιμπραήμ Ραϊσί στην προεδρία της χώρας τον Αύγουστο του 2021. Όπως επισημαίνουν, πάντως, διεθνείς παρατηρητές στην Τεχεράνη, πέρα από τις ακραίες θεοκρατικές πρακτικές του καθεστώτος, τον κόσμο στους δρόμους έχουν βγάλει και τα οικονομικά προβλήματα στο Ιράν, που οξύνονται μήνα με τον μήνα και κάνουν τους Ιρανούς πιο επικριτικούς απέναντι στην κυβέρνηση.

Ο εκρηκτικός αυτός συνδυασμός φαίνεται να δημιουργεί ένα μεγάλο αντικυβερνητικό έως και αντι-ισλαμιστικό μέτωπο στους δρόμους και στο Διαδίκτυο, αντίστοιχο εκείνου πριν 13 έτη, μετά τον θάνατο της Νέντα Αγκά Σολτάν, γυναίκας σύμβολο της αντίστασης στο θεοκρατικό καθεστώς αφού έπεσε νεκρή από πυρά ελεύθερου σκοπευτή στη διάρκεια διαδήλωσης.

Μένει να φανεί πού μπορεί να φτάσει η αναταραχή στο Ιράν, καθώς δεν φαίνεται να πρόκειται για ένα απλό κύμα διαδηλώσεων, αλλά ίσως για μια διαδικασία ενδοσκόπησης του λαού για το τι χώρα θέλει να έχει και πώς να κυβερνάται.