Πως είδαν το δημοψήφισμα οι Ευρωπαίοι

Με εκτενή ρεπορτάζ αναφέρονται στο χθεσινό δημοψήφισμα στα Σκόπια τα περισσότερα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, σχολιάζοντας ιδιαίτερα το υψηλό ποσοστό της αποχής. Μάλιστα οι περισσότερες γερμανικές εφημερίδες μιλούν ανοιχτά για αποτυχία.

«Νικητές και χαμένοι μετά το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ», είναι ο τίτλος άρθρου της Suddeutsche Zeitung, στο οποίο επισημαίνεται ότι το δημοψήφισμα απέτυχε, λόγω της μικρής συμμετοχής. Η ίδια εφημερίδα ωστόσο τονίζει την αποφασιστικότητα του Ζάεφ να προχωρήσει με την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών.

Για αποτυχία κάνει λόγο και η Welt επισημαίνοντας ότι ο Ζάεφ βλέπει «επιτυχία». Η συντηρητική, γερμανική εφημερίδα αναφέρεται και στις δηλώσεις του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, του επικεφαλής του δεξιού αντιπολιτευόμενου κόμματος VMRO-DPMNE, ο οποίος εκτίμησε ότι μετά το δημοψήφισμα η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ έχει «απολέσει τη νομιμοποίησή της».

Τους ίδιους χαρακτηρισμούς αποδίδει στο δημοψήφισμα και το Spiegel, σχολιάζοντας στην ηλεκτρονική έκδοσή του ότι «η κυβέρνηση παρουσιάζει το αποτέλεσμα ως επιτυχία, ωστόσο πολλοί πολίτες έχουν απογοητευθεί και γι αυτό δεν πήγαν να ψηφίσουν». Το γερμανικό περιοδικό επισημαίνει πάντως ότι θα ήταν δύσκολο να επιτευχθεί ποσοστό συμμετοχής 50%, καθώς 400.00 από το 1,8 εκατομμύρια εγγεγραμμένους έχουν μεταναστεύσει και ήταν αδύνατον να ψηφίσουν.

Ο γαλλικός τύπος

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος  απασχόλησε σχεδόν το σύνολο και του γαλλικού Τύπου, στις έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις.  «Αλλαγή του ονόματος της Μακεδονίας: ένα ναι γκρίζο», έχει τίτλο το περιοδικό Εξπρές.

Στο «γκρί» τοποθετεί και η Λιμπερασιόν το «ναι», αναγνωρίζοντάς του παράλληλα μια «πλατιά νίκη, παρά την υψηλή αποχή». «Οι Δυτικοευρωπαίοι χαιρέτησαν το “ναι” ελπίζοντας να δοθεί ένα τέλος στη σύγκρουση αυτής της βαλκανικής χώρας με την Ελλάδα», γράφει η Λιμπερασιόν και προσθέτει ότι «έχουμε δύο αντιτιθέμενους τρόπους ανάγνωσης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος».

«Στη Μακεδονία, μια μεσοβέζικη νίκη για την αλλαγή του ονόματος» είναι ο τίτλος της Μοντ, η οποία σχολιάζει ότι «η νίκη, δεν είναι σίγουρα στο ύψος της αναγγελθείσας “ιστορικής” στιγμής». Η ίδια εφημερίδα υπογραμμίζει ότι «η νίκη του “ναι” είναι ξεκάθαρη αφού ξεπερνάει το 91%, στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο περιορισμένη εξαιτίας της πολύ χαμηλής συμμετοχής, μόλις 36,11%».

Στις συνέπειες της χαμηλής συμμετοχής αναφέρεται στην ιστοσελίδα του το διεθνές τηλεοπτικό κανάλι France 24, υπογραμμίζοντας ότι «κινδυνεύει η επικύρωση από το Κοινοβούλιο». Σύμφωνα με το δίκτυο, «η χαμηλή συμμετοχή αποδυναμώνει το στρατόπεδο του “ναι” και πρωτίστως τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ».

Τα αυστριακά ΜΜΕ

Για «άκυρο δημοψήφισμα» κάνουν λόγο τα περισσότερα αυστριακά ΜΜΕ. Ενδεικτικά, η μεγαλύτερης κυκλοφορίας αυστριακή εφημερίδα Kronen Zeitung αναφέρει στον τίτλο του δημοσιεύματος της «Μακεδονία-Άκυρο». Η εφημερίδα σημειώνει παραλλήλως στον υπέρτιτλό της ότι «στο δημοψήφισμα δεν επετεύχθη η απαραίτητη συμμετοχή του 50%».

Σύμφωνα με την Kronen Zeitung πρόκειται για “βαριά υποτροπή, καθώς, παρά την διαφήμιση δυτικών πολιτικών συμμετείχε μόνον το 34% του πληθυσμού, που σε ποσοστό 90% ψήφισαν “Ναι”, ενώ οι εθνικιστές είχαν καλέσει σε μποϋκοτάζ”.  

«Άκυρο το δημοψήφισμα για την αλλαγή του ονόματος», έχει ως τίτλο η εφημερίδα Kurier, παρατηρώντας ότι υπήρξε χαμηλή συμμετοχή στο ιστορικό δημοψήφισμα, γεγονός που θέτει σε αμφιβολία την καθοριστική συμφωνία με την Αθήνα.

Για «Μαζικό μποϊκοτάρισμα του δημοψηφίσματος για το όνομα», κάνει λόγο στον τίτλο του δημοσιεύματος της η εφημερίδα Die Presse. Η ίδια εφημερίδα προσθέτει στον υπότιτλό της ότι μόνον λίγοι ψηφοφόροι προσήλθαν στην ετυμηγορία για έναν συμβιβασμό με την Αθήνα στην διαφορά για το όνομα.  Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται μία αναδρομή στο ζήτημα του ονοματολογικού, αλλά και αναφορά στα επόμενα βήματα με τις απαιτούμενες διαδικασίες. Τονίζεται τέλος πως οι αντίστοιχες πλειοψηφίες είναι εφικτές, αλλά δεν είναι σίγουρες ούτε στα Σκόπια ούτε στην Αθήνα.

Στο ίδιο πνεύμα είναι και η σχετικά σύντομη αναφορά στο χθεσινό δημοψήφισμα που κάνει η εφημερίδα Der Standard, τονίζοντας ότι η συμμετοχή υπήρξε χαμηλή και ως εκ τούτου το δημοψήφισμα καθίσταται άκυρο.

Ο βελγικός και ολλανδικός τύπος

Εκτενείς είναι οι αναφορές και του βελγικού και του ολλανδικού τύπου στα αποτελέσματα του χθεσινού δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ. Η De Standaard βλέπει την θέση των υπερμάχων της συμφωνίας των Πρεσπών και του συμβιβασμού με την Ελλάδα αποδυναμωμένη μετά την χαμηλή προσέλευση στο δημοψήφισμα. Παραλλήλως δίνει έμφαση στις ανησυχίες της Δύσης για τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις της Ρωσίας και τις προσπάθειας διείσδυσής της στα Βαλκάνια.

Σε ανταπόκρισή από τα Σκόπια, η De Morgen εκφράζει την άποψη ότι το υποτιθέμενο «κρίσιμο» δημοψήφισμα έχει αρχίσει πλέον να “ξεθωριάζει” και να χάνει την όποια αίγλη του, εξαιτίας της ιδιαίτερα χαμηλής συμμετοχής.

Ένα αβέβαιο μέλλον για την Μακεδονία τώρα που το δημοψήφισμα πέρασε ανεκμετάλλευτο για τους ψηφοφόρους που είχαν την ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν χωρίς περιστροφές ποιο δρόμο επιθυμούν να ακολουθήσουν αλλά δεν το έπραξαν, βλέπει η ολλανδική εφημερίδα Trouw.

Στην ιστοσελίδα Euractiv αναφέρεται ότι ΕΕ και ΝΑΤΟ χαιρετίζουν το αποτέλεσμα  παρά την χαμηλή προσέλευση. Το ίδιο δημοσίευμα σημειώνει ότι οι εκλογικοί κατάλογοι του 2002 έθεσαν τον αριθμό των ψηφοφόρων σε 1,8 εκατομμύρια, αλλά ο αριθμός αυτός είναι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες υψηλότερος από τον τρέχοντα πληθυσμό.

Τέλος ο EUObserver εκτιμά ότι η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στην πΓΔΜ αποτελεί ένα πιθανό σενάριο, από τη στιγμή που οι περισσότεροι ψηφοφόροι επέλεξαν να μη συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα για τη μετονομασία της χώρας τους.

Η ρωσική ανάγνωση

Αλλιώς διαβάζει ωστόσο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στα Σκόπια η Ρωσία, εκφράζοντας την ελπίδα πως η κατάσταση στην ΠΓΔΜ θα εξελιχθεί με βάση τον νόμο, αφού η συμμετοχή ήταν μικρότερη από την συνταγματική επιταγή του 50%.

«Παρακολουθούμε από κοντά και φυσικά πιστεύουμε πως όλες οι διαδικασίες θα πρέπει να παραμείνουν εντός του πλαισίου του νόμου», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, αναφερόμενος στην απόφαση του Ζάεφ να προχωρήσει σε ψηφοφορία στο κοινοβούλιο για την αλλαγή του ονόματος της χώρας.