Πώς η Μοσάντ “εξαφάνισε” τον υπαρχηγό του Κάρλος

Γράφει ο Διονύσης Θανάσουλας  –  

Στις αρχές Νοεμβρίου του 1995, ο καιρός στην Πέρδικα Θεσπρωτίας, δεν ενδείκνυτο για μεγάλες βόλτες. Το κρύο ήταν τσουχτερό, αλλά αυτό δεν ένοιαζε και πολύ τον Μπρούνο Μπρεγκέ που περπάταγε στα δρομάκια του μικρού χωριού. Τον αγαπούσε αυτόν τον τόπο, εκεί όπου έμενε μαζί με την αγαπημένη του Κάρολ και την κόρη τους, μακριά από το «εκρηκτικό» παρελθόν του.

Δεν ήταν πια ο υπολοχαγός του διαβόητου Κάρλος, του τρομοκράτη που ήταν γνωστός ως «τσακάλι». Δεν έβαζε βόμβες, δεν συμμετείχε σε ένοπλες επιθέσεις και δεν σκότωνε «στόχους». Κάποιοι άλλοι, όμως, είχαν αντίθετη άποψη για τον Ελβετό υπαρχηγό του Ίλιτς Ραμίρεζ Σάντσεζ, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Κάρλος.
Κάτι που ο Μπρεγκέ θα διαπίστωνε κατά την διάρκεια ενός μοιραίου, όπως αποδείχτηκε, ταξιδιού στην Ιταλία μαζί με την Κάρολ και την κόρη τους στις 10 εκείνου του μηνός. Τότε που επιβιβάστηκαν στο οχηματαγωγό «Λατώ» με προορισμό την Ιταλία για ένα ταξίδι που δεν έμελλε να τελειώσει ποτέ για τον Μπρεγκέ. Γεννημένος στις 29 Μαΐου του 1950 και μεγαλωμένος σε μια αστική οικογένεια στην Ελβετία, ο Μπρούνο Μπρεγκέ επέλεξε να εισέλθει στον χώρο της τρομοκρατίας, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει αποσαφηνιστεί το πως, με ποιους ήρθε σε επαφή και ποιοι τον έστειλαν στο Ισραήλ.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το 1970 και σε ηλικία 20 ετών, ο νεαρός Ελβετός εισχωρεί στο «Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης» και ετοιμάζεται για το πρώτο του χτύπημα. Δεν θα το πραγματοποιήσει ποτέ. Η Μοσάντ, που τον παρακολουθεί, τον συλλαμβάνει στις 23 Ιουνίου του 1970, λίγο πριν φτάσει στην Χάιφα. Στην έρευνα που κάνουν στο αυτοκίνητό του οι Ισραηλινοί πράκτορες ανακαλύπτουν δύο κιλά εκρηκτικά, με τα οποία ο Μπρεγκέ σκόπευε να χτυπήσει εγκαταστάσεις στο λιμάνι της πόλης.

Παρά τις συνεχείς ανακρίσεις ο Μπρεγκέ αρνείται ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με το «Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης». Το 1971 δικάζεται και καταδικάζεται σε 15 χρόνια φυλάκισης, από τα οποία θα εκτίσει μόνο τα έξι. Αιτία; Οι κινητοποιήσεις υπέρ του που λαμβάνουν χώρα στην Ευρώπη, αλλά και μια διεθνής επιτροπή που συστήνεται για την απελευθέρωσή του. Μέλη της μεταξύ άλλων ήταν ο Ζαν Πολ Σαρτρ, η Σιμόν Ντε Μποβουάρ, ο Νοάμ Τσόμσκι και ο Αλμπέρτο Μοράβια.

Οι Ισραηλινοί τον αφήνουν ελεύθερο στις 24 Ιουλίου του 1977 και τον απελαύνουν την ίδια ημέρα από την χώρα ως persona non grata. Επιστρέφει στην Ευρώπη και εντάσσεται αρχικά στην οργάνωση Primea Linea που συνεργαζόταν στενά με τις Ερυθρές Ταξιαρχίες. Εκεί θα γνωρίσει από κοντά τον «Κάρλος το τσακάλι», ο οποίος θα τον εντάξει στην ομάδα του και θα εκτιμήσει τόσο τις ικανότητές του, ώστε θα τον χρίσει υπολοχαγό του.

Τα χτυπήματα

Η πρώτη του αποστολή το 1981, είναι η βομβιστική επίθεση στα κεντρικά του Radio Free Europe στο Μόναχο, ενός ραδιοφωνικού σταθμού αμερικανικών συμφερόντων. Ένα χρόνο μετά φτάνει μαζί με την Μαγκνταλένα Κοπ (μέλος και αυτή της ομάδας του Κάρλος) φτάνουν στο Παρίσι έχοντας αναλάβει νέα αποστολή.

Αυτή την φορά, όμως, δεν είναι προσεχτικός. Οι καινούργιες πινακίδες στο παλιό αυτοκίνητο, με το οποίο ταξίδευαν, προκαλούν την προσοχή της Αστυνομίας. Όταν το εντοπίζει σε υπόγειο γκαράζ, μια ομάδα αστυνομικών περιμένει τους ιδιοκτήτες του και όταν αυτοί έρχονται τους συλλαμβάνει, όχι όμως χωρίς αντίδραση. Ο Μπρεγκέ τραβάει πιστόλι και πυροβολεί, αλλά το όπλο μπλοκάρει. Στην έρευνα που ακολουθεί, οι αρχές ανακαλύπτουν στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου δύο φιάλες υγραερίου, δύο κιλά εκρηκτικών με χρονοδιακόπτη και δύο χειροβομβίδες.

Η φυλάκισή τους θα προκαλέσει ένα πογκρόμ εκδίκησης από τον Κάρλος που απαιτεί την απελευθέρωσή τους από την γαλλική κυβέρνηση. Μετά από μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων, το «Τσακάλι» στέλνει επιστολή στο Γάλλο Υπουργό Δικαιοσύνης Γκαστόν Ντεφέρ, ζητώντας του να αφήσει ελεύθερους τους δύο συντρόφους του. Ο Μπρεγκέ θα βγει από την φυλακή το 1985 και θα φύγει για την Δαμασκό της Συρίας, προκειμένου να συναντηθεί με τον Κάρλος που έχει καταφύγει εκεί. Έχει αποφασίσει να παρατήσει την ένοπλη δράση και να αποστασιοποιηθεί ολοκληρωτικά από τον «μέντορά» του, ξεκινώντας μια άλλη ζωή.

Η σχέση με την Ελλάδα

Ο Ελβετός υπαρχηγός του Κάρλος -εθεωρείτο σύνδεσμος του τρομοκράτη με τον «ΕΛΑ» και τη «17 Νοέμβρη»- θα έρθει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1987 με πτήση της Ολυμπιακής από την Ζυρίχη. Οι ελληνικές αρχές, έχοντας ενημερωθεί από την τότε ΚΥΠ, δεν του επιτρέπουν την είσοδο και αναχωρεί  με την επόμενη για την Ελβετία.
Τέσσερα χρόνια αργότερα στις 25 Φεβρουαρίου του 1991, ο Ελβετός φτάνει με πλοίο μέσω Ανκόνας στην Πάτρα. Και πάλι, όμως, θα σταλεί μετά από τρεις μέρες στην Ιταλία, η οποία τον ξαναστέλνει πίσω. Στη συνέχεια η Ελλάδα τον στέλνει στην Ελβετία. Είναι η τελευταία φορά που δεν γίνεται δεκτός στη χώρα μας, αφού μέσα στην ίδια χρονιά οι αρχές αίρουν την απαγόρευση εισόδου και την αντικαθιστούν με υποχρέωση αναγγελίας.

Ερωτευμένος με την Βρετανίδα Κάρολ Τόμσον ο Μπρεγκέ εγκαθίσταται στο χωριό Πέρδικα της Θεσπρωτίας και εμφανίζεται κανονικά με το όνομά του, ενώ εναντίον του δεν εκκρεμεί καμία δίωξη. Περνάει χαλαρές στιγμές στο ιδιόκτητο σπίτι της Κάρολ και δεν θυμίζει σε τίποτα τον τρομοκράτη που ήταν το δεξί χέρι του Κάρλος. Λατρεύει την κόρη που έχει αποκτήσει με την Βρετανίδα, τη μικρή Σόνα.

Η ευτυχία του δεν θα κρατήσει πολύ, ούτε καν τρία χρόνια. Στις 10 Νοεμβρίου του 1995 ξεκινάει μαζί με την οικογένειά του για ένα ταξίδι που έμελλε να είναι χωρίς επιστροφή για τον ίδιο. Τα όσα έγιναν εκείνες τις ημέρες συσσωρεύουν ένα πλήθος αναπάντητων ερωτηματικών και μια σειρά λαθών από τις ελληνικές αρχές.

Το νήμα της εξαφάνισης και της εμπλοκής μυστικών υπηρεσιών ξετυλίγεται όταν το πλοίο «Λατώ» δένει στην Ανκόνα. Οι ιταλικές αρχές κρατάνε το ζευγάρι στο πλοίο για τρεις ώρες, (σύμφωνα με τα όσα είπε η Τόμσον αργότερα) και επιτρέπουν μόνο την άφιξη της συντρόφου του Μπρεγκέ και της κόρης τους.

Η απαγωγή και τα σενάρια

Ο Ελβετός στέλνεται πίσω, η ταυτότητά του κρατείται στο λογιστήριο του σκάφους και οι μαρτυρίες κάνουν λόγο για βόλτες του Μπρεγκέ στα σαλόνια του σκάφους, μέχρι την στιγμή που το πλοίο προσεγγίζει το λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Η επιχείρηση απαγωγής του Μπρεγκέ είχε σχεδιαστεί πολύ προσεχτικά από τους Ισραηλινούς. Χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2011, διέρρευσε e-mail από τα Wikileaks, το οποίο έλαβε ο αντιπρόεδρος της Stratfor από Ισραηλινό φίλο του. Τα σενάρια κάνουν λόγο ότι επρόκειτο για στέλεχος της Μοσάντ σε επιτελική θέση, από την οποία όμως έχει αποχωρήσει.

Αν και δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο στο e-mail, οι Ισραηλινοί φαίνεται ότι ήξεραν πολύ καλά τις κινήσεις του Μπρεγκέ στην Ελλάδα και την κατάλληλη στιγμή χτύπησαν! Η εντολή της απαγωγής φέρεται να δόθηκε από το αρχηγείο της Μοσάντ στο Τελ Αβίβ σε ελικόπτερο γεμάτο με άνδρες της ομάδας Σαγερότ Ματκάλ, της επίλεκτης αντιτρομοκρατικής μονάδας του ισραηλινού στρατού.
Πρόκειται για την ελίτ των Ισραηλινών κομάντο, από τις τάξεις της οποίας έχουν περάσει ονόματα θρύλοι, όπως ο πρώην υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ. Η διαταγή που είχαν ήταν να αποσπάσουν ζωντανό τον Μπρεγκέ πριν το «Λατώ» δέσει στην Ηγουμενίτσα, εκεί όπου τον περίμενε ήδη κλιμάκιο πρακτόρων της ΕΥΠ. Η επιχείρηση διήρκησε -σύμφωνα με τις πληροφορίες- δέκα περίπου λεπτά. Παραμένει άγνωστο αν το πολεμικό πλοίο που συμμετείχε στην επιχείρηση ήταν χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ, ή του Ισραήλ. Σύμφωνα με τον αποστολέα του e-mail στον αντιπρόεδρο της Stratfor ήταν ισραηλινό.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι από εκείνο το βράδυ, ο Μπρούνο Μπρεγκέ εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Ήταν μια απαγωγή με σφραγίδα της Μοσάντ, η οποία φυσικά δεν ενημέρωσε κανέναν, ούτε κατόπιν εορτής. «Τον πήραν δεκαεπτά λεπτά, πριν την άφιξη του πλοίου στο λιμάνι» γράφει ο Ισραηλινός στον φίλο του Φρεντ Μπάρτον, τονίζοντας του ότι δεν υπήρχε καμία εμπλοκή του ΝΑΤΟ.

Μυστική φυλακή στη Βουδαπέστη

Κανείς δεν ξαναείδε τον Μπρούνο Μπρεγκέ από εκείνο το βράδυ. Στα χρόνια που ακολούθησαν ακούστηκαν πάρα πολλά. Γράφτηκε ακόμα και ότι ο Ελβετός εκτελέστηκε από πρώην συντρόφους του, όταν αποφάσισε να αφήσει πίσω του τον κύκλο του αίματος. Τον Ιούνιο του 1997, σε ιστοσελίδα που ασχολείται με θέματα τρομοκρατίας και μυστικών υπηρεσιών, αναρτήθηκε ένα κείμενο, που προκάλεσε και άλλα ερωτηματικά. Σύμφωνα με αυτό, ο Μπρούνο Μπρεγκέ ήταν ζωντανός και επιτηρούμενος αυστηρά σε μυστική φυλακή της CIA κάπου στη Βουδαπέστη από πράκτορες των Γάλλων και των Ούγγρων.

Ο Ισραηλινός πληροφοριοδότης ενστερνίζεται την τελευταία άποψη γράφοντας: «μετά την παράδοση του Μπρούνο από τους Ισραηλινούς στους Αμερικανούς σε ένα φιλικό λιμάνι, μεταφέρθηκε στην Ουγγαρία. Μόλις έμαθα ότι ο Μπρούνο έφυγε από τη Βουδαπέστη με νέα ταυτότητα στα τέλη του 1997. Αν είναι αλήθεια ότι έφυγε για την Κούβα και είναι ακόμα ζωντανός θα πρέπει να είναι 62 ετών σήμερα» τονίζει στο e-mail του 2011.

Στην Ελλάδα πάντως χρειάστηκε να περάσουν πάνω από δύο μήνες για να κινητοποιηθούν οι αρχές μετά την απαγωγή του, την αντίδραση της οικογένειάς του και τα δημοσιεύματα. Η ταυτότητά του, πάντως, παρέμεινε στο «Λατώ» μέχρι τον Ιανουάριο του 1996. Ήταν το τελευταίο προσωπικό αντικείμενο του Ελβετού υπαρχηγού του Κάρλος, που παραμένει εξαφανισμένος και πιθανότατα θα παραμείνει για πάντα. Ακόμα και αν είναι ακόμα ζωντανός, πληρώνει πολύ ακριβά το τίμημα της εμπλοκής του στον κόσμο της τρομοκρατίας.