Πώς βλέπουν οι Ουκρανοί τον Στίβεν Γουίτκοφ

Οι Ρώσοι έχουν πει ότι το όλο θέμα των συνομιλιών του Γουίτκοφ, αληθών ή  μη, “είναι δουλειά της βρετανικής Μ16”, με στόχο να τορπιλιστούν οι προσπάθειες και να απαλλαγούν οι δυτικοευρωπαίοι από υποτιθέμενες φιλορωσικές προσωπικότητες στο περιβάλλον του Ντόναλντ Τραμπ. Οι Ουκρανοί, ευλόγως, από πλευράς τους θεωρούν ότι οι μεσολαβητές πρέπει να παίρνουν το μέρος τους, επειδή δέχθηκαν επίθεση, παρότι κανείς δεν μπορεί να θεωρείται μεσολαβητής, όταν έχει ήδη θέση υπέρ του ενός εκ των αντιμαχομένων.

Σε μια χώρα πάντως που έχασε στον πόλεμο εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά της, δεν μπορεί να υπάρχει η ψυχραιμία να δει τα πράγματα αντικειμενικά και να αναγνωρίσει ότι ο χρόνος κυλά εις βάρος της. Θα το δει όταν θα είναι πια ώρα για βαριά συνθηκολόγηση, εκτός κι αν κάτι αλλάξει θεαματικά στο πεδίο της μάχης, κάτι λογικά απίθανο με τα σημερινά δεδομένα.

Το όργανο του Κρεμλίνου

Η διαρροή συνομιλιών μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών από το Bloomberg στις 25 Νοεμβρίου, για τους Ουκρανούς δείχνει ότι «ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Γουίτκοφ, συμβούλεψε έναν Ρώσο αξιωματούχο για το πώς να επηρεάσει τον Λευκό Οίκο».

Ουκρανοί βουλευτές και στρατιωτικοί δήλωσαν ότι «η διαρροή αποδεικνύει ότι ο Γουίτκοφ θα μπορούσε να είναι κάλλιστα όργανο του Κρεμλίνου και όχι ουδέτερος μεσολαβητής». Παρουσιάζουν τον Γουίτκοφ ως έναν μεγιστάνα ακινήτων, χωρίς διπλωματικό υπόβαθρο – και όμως στάλθηκε στη Μόσχα για να συζητήσει την τελευταία εκδοχή ενός νέου ειρηνευτικού σχεδίου. Είχε ήδη επικριθεί από δυτικοευρωπαίους και Ουκρανούς ότι απηχεί τις απόψεις του Κρεμλίνου, παρότι έλεγε στην ουσία ότι και ο Τραμπ, ότι δηλαδή δεν μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί επί του πεδίου.

Θεωρούν ότι ο Γουίτκοφ είναι φερέφωνο του Πούτιν. Βουλευτής του κόμματος του Ποροσένκο, της “Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης” είπε: «Δείχνει ότι ο Γουίτκοφ ουσιαστικά έγινε το αντικλείδι του Κρεμλίνου για τον Λευκό Οίκο. Ενεργεί περισσότερο ως εταίρος της Ρωσίας, παρά ως ουδέτερος διαπραγματευτής», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Αρίεφ στην Kyiv Independent.

Η τηλεφωνική συνομιλία του Γουίτκοφ με τον κορυφαίο βοηθό του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, φέρεται να ηχογραφήθηκε στις 14 Οκτωβρίου, λίγες μέρες πριν από μια κρίσιμη – και τελικά απογοητευτική για την Ουκρανία – συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον. Οι δύο διπλωμάτες ακούγονται να συμφωνούν και ο Γουίτκοφ εμφανίζεται να προσφέρει ακόμη και συμβουλές στον ομόλογό του για το πώς να προσεγγίσει τον Τραμπ.

«Καλό θα ήταν να συγχαρείτε τον πρόεδρο για αυτό το επίτευγμα, να δείξετε ότι σέβεστε το γεγονός ότι είναι άνθρωπος της ειρήνης», φέρεται να λέει ο Γουίτκοφ, αναφερόμενος στην ειρηνευτική συμφωνία για τη Γάζα που είχε προηγηθεί. Ο Αμερικανός διαπραγματευτής δηλώνει επίσης την πεποίθησή του ότι η Ρωσία επιθυμεί ειρήνη και λέει ότι η τελική συμφωνία θα αφορά «το Ντόνετσκ και ίσως μια ανταλλαγή εδαφών».

«Για μένα μοιάζει με συμπαιγνία μεταξύ του Γουίτκοφ και των Ρώσων», δήλωσε ο Ολεξάντερ Μερεσκοφ, επικεφαλής της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του ουκρανικού κοινοβουλίου. «Οι δηλώσεις και οι ενέργειες του κ. Γουίτκοφ δυσφημούν τον πρόεδρο των ΗΠΑ και, ίσως, θα πρέπει να διερευνηθούν».

Τραμπ: Έτσι γίνονται οι διαπραγματεύσεις

Όταν ρωτήθηκε για τις διαρροές, ο Τραμπ έσπευσε να υπερασπιστεί τον Γουίτκοφ, αποκαλώντας μια τέτοια διπλωματία παρασκηνίου «συνηθισμένη». «Πρέπει να το πουλήσει αυτό στην Ουκρανία. Πρέπει να το πουλήσει στη Ρωσία, έτσι γίνονται οι διαπραγματεύσεις από τους μεσολαβητές», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι δεν είχε ακούσει το ηχητικό, αλλά προφανώς είχε ήδη συζητήσει το θέμα με τον ίδιο τον Γουίτκοφ.

Εντούτοις, όσο κι αν υπερασπίζεται τις προθέσεις του Γουίτκοφ, ο Τραμπ είναι πολύ δύσκολο να τον κρατήσει σε αυτό το πόστο λόγω της κατακραυγής από όλα τα δυτικοευρωπαϊκά και ουκρανικά μέσα ενημέρωσης εναντίον του. «Ο Γουίτκοφ διδάσκει στους δολοφόνους πώς να μιλάνε σωστά στον Τραμπ; Αν τους συμβουλεύει, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο Τραμπ να βοηθήσει τους Ρώσους», είπαν στρατιώτες που έδωσαν τη γνώμη τους στην ουκρανική εφημερίδα.

Ο Γιαροσλάβ Γιουρτσίσιν, βουλευτής του κόμματος της αντιπολίτευσης Χόλος (Φωνή), κόμματος που ιδρύθηκε από έναν μουσικό, είπε: «Ο Γουίτκοφ είχε ήδη δυσφημιστεί στην Ουκρανία ακόμη και πριν από αυτό – ως επιχειρηματίας και συνεργάτης ρωσόφιλων φιλοπουτινικών ολιγαρχών».

Ο Γουίτκοφ έχει συναντηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο πολλές φορές τους τελευταίους μήνες, επιστρέφοντας συχνά στην Ουάσιγκτον με σχέδια και για επιχειρηματικές συμφωνίες με τη Ρωσία, ενώ σύμφωνα με τους Ουκρανούς, επαναλαμβάνει τους όρους ειρήνης που έχει συντάξει το Κρεμλίνο. Η ίδια εφημερίδα έχει χαρακτηρίσει καταστροφικό το αμερικανικό σχέδιο των 28 θέσεων (που μάλλον έχουν απομείνει 20 ή 19 μετά τις συζητήσεις στη Γενεύη), όπως εξάλλου επισήμως  το έχουν χαρακτηρίσει και όλες οι κοινοβουλευτικές δυνάμεις που απομένουν στην Βουλή (μετά την απόφαση να τεθούν εκτός νόμου όλα τα κομμουνιστικά καθώς και τα υποτιθέμενα ή όντως φιλορωσικά κόμματα.

Ντιμίτριεφ, Ουσάκοφ και Γουίτκοφ

Μια άλλη υποκλαπείσα συνομιλία, που φέρεται να καταγράφηκε μεταξύ των Ρώσων διπλωματών Ουσάκοφ και Ντιμίτριεφ στις 29 Οκτωβρίου, φαίνεται να τους δείχνει να συζητούν την υποβολή μιας «ανεπίσημης ειρηνευτικής πρότασης στην αμερικανική πλευρά». Φέρεται ο Ουσάκοφ να λέει ότι η Ρωσία πρέπει να απαιτήσει τα μέγιστα, και ο Ντιμίτριεφ να λέει ότι θα διαβιβάσει το ρωσικό σχέδιο στις ΗΠΑ. ως «άτυπη πρόταση». Ο Ντιμίτριεφ προτείνει επίσης να παρουσιάσει ο Γουίτκοφ ψευδώς την ρωσική ειρηνευτική πρόταση ως σχέδιο των ΗΠΑ, επιβεβαιώνοντας – σύμφωνα με τους Ουκρανούς και τους δυτικοευρωπαίους – πρόσφατες αναφορές ότι «το σχέδιο του Τραμπ ήταν στην πραγματικότητα ρωσικό».

«Και ας κάνουν το δικό τους ειρηνευτικό σχέδιο», φέρεται να λέει ο Ντιμίτριεφ. «Δεν νομίζω ότι θα δεχτούν επακριβώς τη δική μας εκδοχή, αλλά τουλάχιστον θα είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτήν». Ενώ ο Ντμίτριεφ απέρριψε τη διαρροή ως «ψεύτικη», ο Ουσακόφ δεν το έκανε. Στη συνέχεια, το Axios ανέφερε στις 18 Νοεμβρίου ότι ο Γουίτκοφ και ο Ντμίτριεφ συνέτασσαν σιωπηλά ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων.

«Το σχέδιο έχει αποδυναμωθεί σε μια εκδοχή πιο αποδεκτή από την Ουκρανία κατά τη διάρκεια των συνομιλιών που ακολούθησαν. Ωστόσο, η απροθυμία της Ρωσίας να υποχωρήσει από τη μαξιμαλιστική της θέση και η αυξανόμενη ανυπομονησία του Τραμπ καθιστούν το μέλλον των συνομιλιών ολοένα και πιο αβέβαιο», γράφει η Kyiv Independent.

Οι δυνάμεις στη Βουλή

Από τους αρχικά 450 βουλευτές του 2019, έχουν απομείνει 403. Οι 254 είναι του “Υπηρέτη του Λαού”. Από τους  βουλευτές που απομένουν, τρεις τάσεις κάνουν επί της ουσίας κουμάντο: Tο κόμμα της πρώην πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο που διαθέτει 26 έδρες, η Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη του πρώην προέδρου Πετρό Ποροσένκο με 25 και τρίτο κόμμα αριθμητικά υπολογίσιμο είναι η Φωνή (Holos), με 20 έδρες.

Η “Φωνή” ιδρύθηκε από μουσικό, και είχε στηρίξει προεκλογικά το Μεϊντάν, στην πορεία, όμως, μετά τις εκλογές, το κόμμα έδωσε σημεία διάλυσης καθώς ο επικεφαλής της δήλωσε ότι θα αφιερωθεί στη μουσική. Ομως δεν παύει ως πολιτικός σχηματισμός να διαθέτει 20 έδρες. Από τους υπόλοιπους 78 οι περισσότεροι είναι ανεξάρτητοι, ενώ κάποιες έδρες από αυτές είναι κυριολεκτικά κενές, γιατί οι βουλευτές κατηγορήθηκαν για προδοσία.

Ένα κόμμα που θα μπορούσε να στηρίξει την υπογραφή ειρήνης με απώλειες εδαφών θα ήταν το “Αντιπολίτευση για τη Ζωή” που όμως, όπως προαναφέρεται, μετά την ρωσική εισβολή, τέθηκε εκτός νόμου ως φιλορωσικό και ορισμένα μέλη του διώχθηκαν ποινικά ακόμη και  για προδοσία. Οι 43 βουλευτές του προσπάθησαν να σχηματίσουν νέο κόμμα, το “Αντιπολίτευση για την Ειρήνη”, αλλά τέθηκε κι εκείνο εκτός νόμου. Προσπάθησαν να σχηματίσουν τρίτο κόμμα με άλλο όνομα, αλλά το δικαστήριο έθεσε εκτός νόμου και την τρίτη προσπάθεια. Έξι βουλευτές που εξελέγησαν ως πλατφόρμα αντιπολίτευσης, όταν κι αυτή κηρύχθηκε εκτός νόμου ως φιλορωσική, ουσιαστικά δεν λειτουργούν πλέον στη Βουλή.

Στην ουκρανική Βουλή επί της ουσίας δεν έχει απομείνει κανένα κόμμα που θα τολμούσε να μιλήσει για ρεαλιστική συνθήκη ειρήνης και όλοι εκτιμούν ότι «η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, αλλά δεν έχουμε ηττηθεί για να δεχθούμε τέτοια σχέδια συνθηκολόγησης». Σήμερα ο Πούτιν σε δηλώσεις του, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «είπαμε τις θέσεις μας στους Αμερικανούς και περιμένουμε τον Γουίτκοφ για διαπραγματεύσεις. Θέλαμε ειρήνη, με την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς, αλλά αφού η ουκρανική κυβέρνηση δεν θέλει να το κάνει με διαπραγματεύσεις, θα το κάνουμε εμείς με πόλεμο. Ήδη περικυκλώσαμε πλήρως το δίδυμο των πόλεων Κρασνοαρμέισκι και Διμιτρόφ, θα γίνει ό,τι έγινε και στο Κουπιάνσκ, και αυτό θα συνεχίσει να γίνεται», είπε αναφερόμενος στον σημαντικό ουκρανικό διττό οχυρό Ποκρόφσκ και Μιρνογκραντ, όπως ονομάζουν οι Ουκρανοί τις αντίστοιχες πόλεις.

Πηγή: Ως προς τις θέσεις των Ουκρανών πολιτικών Kyivindependent