Πόσο το Ουκρανικό αποσταθεροποιεί το παγκόσμιο σύστημα

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ο συνεχιζόμενος καταστροφικός πόλεμος αποτέλεσε την θρυαλλίδα για να εκδηλωθούν πολλές από τις ανισορροπίες, τις δυσλειτουργίες και τις ανεπάρκειες, που είχε το παγκόσμιο σύστημα. Η χρήση βίας ήρθε να αποδείξει πόσο αντιπαραγωγική (μεσο-μακροπρόθεσμα) και ανατρεπτική της διεθνούς νομιμότητας και σταθερότητας είναι η προσπάθεια επιβολής εξαναγκαστικών λύσεων σε υπαρκτά ή φαντασιακά ζητήματα, διμερών ή και πολυμερών διαφορών! 

Το άρθρο 2 παράγραφος 3 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ που αποκλείει την απειλή ή την χρήση βίας για την επίλυση διεθνών διαφορών, επιβεβαιώνεται ως προς την ορθότητά του και ως θεμέλιο της οργάνωσης της Διεθνούς Κοινότητας. Ταυτόχρονα όμως προβάλλει δραματικά η αδυναμία των Ηνωμένων Εθνών να επιβάλουν τα εξαναγκαστικά μέτρα που προβλέπει το κεφάλαιο 7 του Χάρτη για την αποτροπή απειλής ή χρήσης βίας, μέσω αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, ιδίως όταν εμπλέκονται τα πέντε μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ή ισχυρά συμφέροντά τους και μέσω της κατάχρησης του δικαιώματος βέτο ή της απειλής χρήσης του.

Μετά από έξι μήνες και πλέον, αυτού του απρόκλητου, επιθετικού και μη αναγκαίου πολέμου, που μπορούσε και όφειλε να είχε αποφευχθεί με την επίλυση των όποιων δυσλειτουργιών ή παραβιάσεων των Συμφωνιών του Μινσκ για την Νοτιοανατολική Ουκρανία (ή άλλων συναφών ζητημάτων, με συναινετικό και θεσμικό τρόπο) η χρήση βίας δείχνει τα όριά της. Το μέτωπο και η κατάκτηση εδαφών της Ουκρανίας έχουν σταθεροποιηθεί, με κυρίαρχο στοιχείο την στασιμότητα και τις ουκρανικές αντεπιθέσεις. H δε ρωσική επίθεση συνεχίζεται με “τυφλά” πυραυλικά πλήγματα με θύματα και καταστροφή υποδομών, που σαφώς αποτελούν παραβιάσεις του Ανθρωπιστικού Δικαίου, ενώ κινδυνεύουν να προκαλέσουν και πυρηνικό ατύχημα, με ευρύτατες συνέπειες.

Το Ουκρανικό και οι κυρώσεις

Η οικονομική και στρατιωτική βοήθεια της Δύσης προς την Ουκρανία έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, χωρίς όμως να μπορεί να ανατρέψει τη ρωσική επίθεση ή να αλλάξει την τροπή ή το τέλμα του πολέμου. Η διπλωματική λύση της διαμάχης δεν φαίνεται στον ορίζοντα, καθώς η Ρωσία επιδιώκει την ενσωμάτωση των εδαφών που κατέκτησε, ενώ η Ουκρανία αρνείται αυτόν τον παράνομο ακρωτηριασμό της.

Το σημαντικότερο όμως παράπλευρο αποτέλεσμα του πολέμου είναι οι επιβληθείσες οικονομικές κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας και οι απρόσμενες συνέπειές τους.
Η ενεργειακή κρίση, απόρροια της υπερβολικής εξάρτησης της Ευρώπης από το φθηνό (μέχρι τον πόλεμο) ρωσικό φυσικό αέριο και του ρωσικού εκβιασμού με την σχεδόν διακοπείσα ροή του, οδήγησαν στην εκτίναξη των τιμών φυσικών αερίου και πετρελαίου και στη στενότητα υποκατάστασής τους στην Ευρώπη, μέσω του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ ή άλλες χώρες.

Επιπλέον, έφεραν ανατροπές στις οικονομίες των χωρών της Ευρώπης και άλλων, ενώ εμφανίσθηκε ένας πληθωρισμός που δεν έχει προηγούμενο τουλάχιστον τα τελευταία 50 περίπου χρόνια! Αυτό βέβαια πλήττει κυρίως τις ασθενείς οικονομίες, αλλά “φρενάρει” σοβαρά και μεγάλες οικονομίες όπως της Γερμανίας! Οι συνέπειες στο μέσο όρο της… “ανάπτυξης” όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι προφανείς! Είμαστε ήδη σε ύφεση!

Εξ αυτού του λόγου αναστέλλεται, μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον, η αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, που προέβλεπε δραστικές μειώσεις στη χρήση ορυκτών καυσίμων, οι οποίες αναβάλλονται μέχρις ότου οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ή ως ενδιάμεση λύση το φυσικό αέριο (πλην του ρωσικού) μπορέσει να αντιμετωπίσει την ενεργειακή ζήτηση σε ανεκτές τιμές, άγνωστο πότε…

Οι προσπάθειες αντιμετώπισης των οικονομικών επιβαρύνσεων από την έλλειψη ή την ακριβή ενέργεια, έχει δραματικές αρνητικές συνέπειες στο χρέος των χωρών, ιδίως των ασθενών οικονομικά ή με προβληματικό ισοζύγιο! Το άθροισμα των χρεών της παγκόσμιας οικονομίας έχει εκτιναχθεί στα ύψη και ο επόμενος χειμώνας φαντάζει κρύος, σκοτεινός και με σοβαρά μειωμένη παραγωγή και πρόβλημα επισιτισμού ιδίως στις φτωχές χώρες.

Γεωπολιτικές επιπτώσεις

Εξίσου σημαντικές και αποσταθεροποιητικές δείχνουν να είναι οι γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές επιπτώσεις του πολέμου: Πρώτον, αλλάζουν οι συμμαχίες μεταξύ των Κρατών. Η Ρωσία χάνει την όποια ευρωπαϊκή προοπτική της και προσεγγίζει την Κίνα και άλλες χώρες. Το ρωσικό φυσικό αέριο διοχετεύεται στην Κίνα και αλλού, ελάχιστα στην Ευρώπη, ενώ η Ρωσία πολλαπλασιάζει τα κέρδη της απ’ αυτό και μεσοπρόθεσμα ξεπερνάει τις οικονομικές κυρώσεις της Δύσης.

Το Ιράν και η Τουρκία, αλλά και άλλες μουσουλμανικές ή αραβικές χώρες σπεύδουν να επωφεληθούν από την νέα κατάσταση, ενώ η Ινδία δείχνει να κρατάει ίσες αποστάσεις και να λειτουργεί με βάση το εκάστοτε συμφέρον της και τους νόμους της αγοράς. Η αντιπαλότητά της Ινδίας με το Πακιστάν (άκρως φιλοτουρκικό) αλλά και το ερωτηματικό της σχέσης της με την Κίνα, θα κρίνουν την ένταξή της στην ασιατική σύμπραξη που επιχειρεί η Ρωσία (και η Κίνα λιγότερο πρόθυμα) για να αντιμετωπίσει την Δύση (ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ, Ιαπωνία, κ.λπ.). Η νέα ισορροπία θα απαιτήσει δεκαετίες και η κατάληξή της είναι άδηλη.

Δεύτερον, επιστρέφουμε ως ανθρωπότητα σε νέο Ψυχρό Πόλεμο (καθ’ όλες τις ενδείξεις) και μάλιστα, τη φορά αυτή, όχι με διπολική αντιπαράθεση αλλά με πολυπολική, του οποίου τις ενδεχόμενες επιμέρους συμπράξεις και αντιπαλότητες δεν μπορούμε ακόμη να προβλέψουμε! Γενικότερα, η λεγόμενη διεθνής κοινότητα βρίσκεται εκ νέου εμπρός σε περιβάλλον εγχειρημάτων παγκόσμιας επικυριαρχίας η επικράτησης από έθνη ή ομάδες εθνών και αυτό θα υποσκελίσει τον αγώνα αντιμετώπισης των πλανητικών κινδύνων και προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, η επισιτιστική και ενεργειακή επάρκεια, η άναρχη και μαζική μετανάστευση, ο υπερπληθυσμός (Αφρική-Ασία), πανδημίες και υγειονομικοί κίνδυνοι, επιθετικοί πόλεμοι, φτώχεια και λίαν ανισομερής κατανομής του πλούτου, της ευημερίας, της μόρφωσης, κ.λπ.

Τουρκία, ο “επιτήδειος ουδέτερος”

Τρίτον, η Τουρκία αναβαθμίζεται από “επιτήδειος ουδέτερος” σε επικίνδυνος παραβάτης κάθε διεθνούς νομιμότητας και μάλιστα χωρίς να υφίσταται τις δυσμενείς και τιμωρητικές συνέπειες αυτής της παράνομης συμπεριφοράς της από τα Κράτη και τους θεσμούς της Δύσης, στην οποία θεσμικά διεκδικεί να ανήκει! Εδώ, η ανοχή και η προνομιακή μεταχείριση της από αρκετές ισχυρές δυτικές χώρες και θεσμούς (ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ) παραμένουν συχνά σκανδαλώδεις και έξω από τις αρχές που διακηρύσσουν. Χαρακτηριστικά αυτής της συμπεριφοράς είναι:

• Η αγνόηση της συνέχισης και κατακόρυφης αύξησης των δοσοληψιών και της συνεργασίας, σε όλους τους τομείς, μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, παρά τις κυρώσεις που όφειλε και η Άγκυρα να επιβάλει στη Μόσχα, ως χώρα του ΝΑΤΟ και υποψήφια για την ΕΕ.
• Η προκλητική εξαγγελία Ερντογάν για προμήθεια δεύτερης συστοιχίας πυραύλων S-400 από τη Μόσχα, παρά τις κυρώσεις (CAATSA) του Κογκρέσου για την πρώτη συστοιχία, που οδήγησαν στην αποβολή της Τουρκίας από την συμπαραγωγή και απόκτηση των F-35, δεν εμπόδισε την συνέχιση της διμερούς συζήτηση Τουρκίας-ΗΠΑ για επιπλέον αγορά 40 αεροσκαφών F-16 και αναβάθμιση μεγάλου αριθμού των ήδη χρησιμοποιούμενων F-16 της τουρκικής Αεροπορίας.
• Δεν ακυρώθηκαν οι εξοπλιστικές συνεργασίες Τουρκίας και Γερμανίας, Ιταλίας, Ισπανίας, για υποβρύχια, πλοία επιφανείας, κ.λπ., παρά την βεβαιότητα ότι τα όπλα αυτά θα χρησιμοποιηθούν παράνομα κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, δηλαδή κρατών-μελών της ΕΕ.
• Κλιμακώθηκαν οι τουρκικές διεκδικήσεις για την διαβόητη “Γαλάζια Πατρίδα” που παραβιάζει κατάφωρα το Δίκαιο της Θάλασσας και τις θαλάσσιες ζώνες Ελλάδας και Κύπρου, ενώ προωθούνται γεωτρήσεις σε Κυπριακά θαλασσοτεμάχια, με την Τουρκία να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος της Κρήτης!
• Ταυτόχρονα, πραγματοποιούνται καθημερινά δεκάδες υπερπτήσεις, παραβιάσεις και παραβάσεις στον σε ελληνικά νησιά, στον εναέριο χώρο και το FIR, από τουρκικά αεροσκάφη, που πολλά είναι οπλισμένα!
• Οι δυτικοί θεσμοί εξαίρουν τον “μεσολαβητικό” ρόλο της Τουρκίας στο Ουκρανικό. Ενώ η Τουρκία προμηθεύει UAVs στην Ουκρανία, ταυτόχρονα εξοπλίζεται από και συναλλάσσεται με την Μόσχα (π.χ. πυρηνικό εργοστάσιο Ακουγιού), παρά τις κυρώσεις της Δύσης, τις οποίες προκλητικά αγνοεί!

Μετά από 48 χρόνια παράνομης κατοχής του 37% της Κύπρου από τον Αττίλα και προσχηματικών συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ, η Τουρκία απαιτεί δύο ισότιμα κυρίαρχα κράτη στο νησί, δηλαδή την νομιμοποίηση των “τετελεσμένων” της εισβολής, ενώ συνεχίζει να εποικίζει παράνομα την Βόρεια Κύπρο, μεθοδεύει την προσάρτηση της ουδέτερης Αμμοχώστου και διευκολύνει μία παράνομη μεταναστευτική πλημμυρίδα στην ελεύθερη Νότια Κύπρο.
Ευρισκόμενη η Τουρκία στην ίδια νομική και πολιτική θέση με την υπόλογη για επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, Ρωσία, δεν αντιμετωπίζει καμία ουσιαστική καταδίκη και τιμωρητικές συνέπειες για την κατοχή της Βόρειας Κύπρου από τους συμμάχους και εταίρους μας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Ανοχή της τουρκικής παραβατικότητας

Παρά την σταδιακή αποκάλυψη του σκληρού και παραβατικού προσώπου της, το “χάιδεμα” της Τουρκίας και τα “δύο μέτρα και δύο σταθμά” καλά κρατούν, για 100 χρόνια από τη δημιουργία του νέου τουρκικού κράτους. Κράτους, που κτίστηκε πάνω στις στάχτες του Μικρασιατικού Ελληνισμού, με την μεταβολή τότε της στάσης των συμμάχων μας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και την εγκατάλειψη του Ελληνισμού στην γενοκτονική μανία των Τούρκων, λόγω των πολιτικοοικονομικών συμφερόντων τους, που, προφανώς ακόμη και σήμερα, καθοδηγούν την εύνοια και ανοχή που επιδεικνύουν ορισμένοι σύμμαχοί μας προς την Τουρκία…

Το Αμερικανικό Κογκρέσο χειροκρότησε πρόσφατα τον Έλληνα πρωθυπουργό που κατήγγειλε (χωρίς όμως να κατονομάσει) την Τουρκία και τα πεπραγμένα της. Όμως, αυτό αποτελεί το πρώτο μόνο βήμα, από τα πολλά που πρέπει να ακολουθήσουν, για να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη, η νομιμότητα και να μπει, με έμπρακτο τρόπο, φραγμός στην αυθαιρεσία και τον επεκτατισμό της Τουρκίας στις θάλασσες, τα νησιά μας, και στα εμπόδια για την απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να θέσει τη Δύση ενώπιον των ευθυνών της (ως συμμάχων μας) και να πει, με ξεκάθαρη γλώσσα, τα πράγματα με το όνομά τους! Δεν μπορεί πλέον να γίνονται ανεκτές οι τουρκικές παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου και ο επεκτατισμός της σε βάρος των γειτόνων της ,που αποσταθεροποιεί την ευρύτερη περιοχή με την αυθαιρεσία της και την διεθνώς παράνομη απειλή η χρήση βίας .