Πού προς το παρόν σκοντάφτει η εκεχειρία στην Γάζα
06/02/2024Μαίνονται οι διαπραγματεύσεις για επίτευξη εκεχειρίας στην Γάζα, με την μεσολάβηση τεσσάρων μυστικών υπηρεσιών και με την εμπλοκή μιας σειράς κρατών (ΗΠΑ, Κατάρ, Λίβανος, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος και Γαλλία). Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η Χαμάς φαίνεται να αξιολογεί θετικά την πρόταση που υπέβαλαν Αίγυπτος και Κατάρ και μένει η αντίδραση του Ισραήλ (η Ντόχα προφανώς δεν έδωσε περαιτέρω διευκρινήσεις για την πρόταση). Πάντως, τα εμπόδια για την επίτευξη συμφωνίας είναι, σύμφωνα με εκτιμήσεις και πληροφορίες, η επιμονή της Χαμάς για ανταλλαγή μεγάλου αριθμού κρατουμένων και η άρνηση του Ισραήλ να δεσμευτεί σε πολύμηνη ή οριστική εκεχειρία, λόγω των ισορροπιών που τηρούνται στο ισραηλινό κυβερνητικό σχήμα.
Σύμφωνα με τους Financial Times: «Ο Νετανιάχου αντιμετώπισε αυξανόμενες εγχώριες εκκλήσεις να κάνει περισσότερα για να εξασφαλίσει την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων, καθώς και αυξανόμενες διεθνείς πιέσεις για τον τερματισμό της επίθεσης στη Γάζα, η οποία έχει σκοτώσει περισσότερους από 26.000 ανθρώπους, σύμφωνα με Παλαιστίνιους υγειονομικούς αξιωματούχους.
Ωστόσο, υπάρχει επίσης ισχυρή αντίσταση στον ακροδεξιό συνασπισμό του για οποιαδήποτε συμφωνία με την Χαμάς, που βρίσκεται πίσω από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, που σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους, σύμφωνα με το Ισραήλ».
Την ίδια στιγμή αμερικανικά έντυπα, επικαλούμενα πηγή στο εσωτερικό των διαπραγματεύσεων, δημοσίευσαν τα εξής αποκαλυπτικά: «Άτομο που γνωρίζει τις διαβουλεύσεις του Ισραήλ, είπε ότι το πιθανό μεγαλύτερο εμπόδιο σε μια συμφωνία ήταν ο αριθμός των Παλαιστινίων κρατουμένων που θα απελευθερωθούν. Η απελευθέρωση κρατουμένων που καταδικάστηκαν για τρομοκρατία θα απαιτούσε, βάσει νόμου, την έγκριση ολόκληρης της κυβέρνησης του Νετανιάχου, όχι μόνο μεμονομένων γραφείων ασφαλείας» πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Όπως μεταδίδουν ο Andrew England στο Λονδίνο και η Neri Zilber στο Τελ Αβίβ, την παρούσα συζήτηση για εκεχειρία, επισκιάζει η “βαριά κληρονομιά” της προηγούμενης: «Το Κατάρ, οι ΗΠΑ και η Αίγυπτος μεσολάβησαν για μια προσωρινή εκεχειρία τον Νοέμβριο κατά την οποία η Χαμάς απελευθέρωσε περισσότερες από 100 γυναίκες και παιδιά. Το Ισραήλ σε αντάλλαγμα απελευθέρωσε εκατοντάδες κρατούμενους και κρατούμενες στις ισραηλινές φυλακές. Αλλά αυτή η συμφωνία κατέρρευσε στις αρχές Δεκεμβρίου και οποιαδήποτε νέα συμφωνία αναμενόταν να είναι πολύ πιο περίπλοκη, καθώς οι εναπομείναντες όμηροι περιλαμβάνουν Ισραηλινούς στρατιώτες και έφεδρους, για τους οποίους η Χαμάς αναμενόταν να θέλει να αποσπάσει πολύ υψηλότερο τίμημα». Αυτό το τίμημα, λοιπόν, φαντάζει μεγάλο για κάποια συντηρητικά μέλη της ισραηλινής κυβέρνησης συνασπισμού.
Τί επιδιώκει η Χαμάς
Η εφημερίδα Times of Israel, που θεωρείται ως ο εκφραστής της μετριοπαθούς κοινής γνώμης του Ισραήλ, επισημαίνει τα εξής: «Η Χαμάς αναμένεται να απαιτήσει την απελευθέρωση πολλών τρομοκρατών υψηλού προφίλ, οι οποίοι εκτίουν πολλαπλές ποινές ισόβιας κάθειρξης στις ισραηλινές φυλακές, ως μέρος μιας πιθανής συμφωνίας εκεχειρίας και απελευθέρωσης ομήρων με το Ισραήλ», σύμφωνα με τηλεοπτικό ρεπορτάζ που μεταδόθηκε την Κυριακή
Οι ειδήσεις του Channel 12 ανέφεραν ότι η λίστα περιλαμβάνει ονόματα τρομοκρατών πίσω από μερικές από τις μεγαλύτερες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Ιντιφάντα μεταξύ 2000 και 2005, όπως ο Abdullah Barghouti, ο Abbas Al-Sayed, ο Ibrahim Hamed, ο Ahmad Saadat και ο Muhammad Arman.
«Η Χαμάς επιδιώκει την απελευθέρωση των κορυφαίων τρομοκρατών ως μέρος μιας νέας συμφωνίας που θα μπορούσε να απελευθερώσει τους εναπομείναντες ομήρους στη Γάζα που απήχθησαν από το Ισραήλ κατά τη δολοφονική τρομοκρατική επίθεση της ομάδας στις 7 Οκτωβρίου, όταν χιλιάδες τρομοκράτες σκότωσαν 1.200 ανθρώπους σε όλο το νότιο Ισραήλ και απήχθησαν 253 ως όμηροι».
Η συνέντευξη Μπαργκούτι
Στο μεταξύ το FRANCE 24 μεταδίδει την συνέντευξη ενός στελέχους της Παλαιστινιακής Αρχής, το όνομα του οποίου έχει ακουστεί για μία μεταβατική λύση μετά τον πόλεμο: Συγκεκριμένα μίλησε με τον Μουσταφά Μπαργκούτι, γιατρό, Γενικό Γραμματέα του κόμματος Παλαιστινιακή Εθνική Πρωτοβουλία (PNI) και μακροχρόνιο ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα με έδρα τη Ραμάλα.
Ο Μπαργκούτι χαρακτήρισε την κατάσταση στο έδαφος στη Γάζα «απολύτως φρικιαστική», με «τους ανθρώπους να βομβαρδίζονται όλο το εικοσιτετράωρο». Αμφισβήτησε επίσης τον διακηρυγμένο στόχο του Ισραήλ για την εξάλειψη της Χαμάς. «Ο πραγματικός στόχος του Ισραήλ είναι να εξαλείψει τον παλαιστινιακό λαό και όχι τη Χαμάς», είπε. «Το Ισραήλ γνωρίζει ότι δεν μπορούν να εξαλείψουν τη Χαμάς ως πολιτική δύναμη».
«Οι 100.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στη Γάζα, είναι η Χαμάς; Τα 11.000 παιδιά που σκοτώνονται, είναι η Χαμάς; Φυσικά όχι. Αυτή δεν είναι μια επίθεση μόνο στη Χαμάς, είναι μια επίθεση σε όλο τον παλαιστινιακό λαό», είπε ο Μπαργκούτι. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας στη Γάζα που διοικείται από τη Χαμάς, τουλάχιστον 27.478 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 66.835 τραυματίστηκαν από τότε που ξέσπασαν οι μάχες στις 7 Οκτωβρίου.
Ο Μπαργκούτι ζήτησε «άμεση, πλήρη και μόνιμη κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας. Έκρουσε επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για τη δήλωση του Ισραήλ ότι οι χερσαίες δυνάμεις του θα προχωρήσουν στην υπερπλήρη συνοριακή πόλη Ράφα στη Γάζα. «Μιλούν τώρα για επίθεση στη Ράφα. Η Ράφα έχει 1,4 εκατομμύρια ανθρώπους, τουλάχιστον, συγκεντρωμένους σε μια πολύ μικρή περιοχή. Εάν αρχίσουν να βομβαρδίζουν (τη Ράφα) θα είναι η μεγαλύτερη σφαγή στην ανθρώπινη ιστορία», προειδοποίησε.
Ορόσημο για την μεσολάβηση των μυστικών υπηρεσιών υπήρξε ο θάνατος τριών Ισραηλινών ομήρων στην Γάζα σκοτώθηκαν ακούσια από τον ισραηλινό στρατό, προκειμένου να δοθεί μία διπλωματική διεξοδός. Εκτιμάται πως την διαπραγματευτική τους προσπάθεια έρχεται να βοηθήσει ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών με την νέα του περιοδεία.
Η εξάπλωση του πολέμου
Σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο εξάπλωσης του πολέμου στην Μέση Ανατολή, ο Τζέρεμι Μπόουεν του BBC επεσήμανε πως είναι κάτι που έχει ήδη συμβεί, όπως δείχνει η δράση των σιιτών Χούτι στην Υεμένη, που εκτός από τη Σαναά και τα βόρεια της Υεμένης, ελέγχουν την ακτογραμμή της Ερυθράς Θάλασσας. Οι επιθέσεις τους κατά εμπορικών πλοίων, επέφεραν τα πολεμικά αντίποινα ΗΠΑ και Βρετανίας που έχουν πλήξει 36 στόχους των Χούτι, σε 13 τοποθεσίες στην Υεμένη. Θα παραθέσουμε ένα σύντομο χρονικό της αντιπαράθεσης:
Νοέμβριος 2023: Οι Χούτι αρχίζουν να επιτίθενται σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα. Η ομάδα λέει ότι στοχεύει πλοία που συνδέονται με το Ισραήλ, ως απάντηση στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, πολλά από τα πλοία που δέχθηκαν επίθεση δεν έχουν καμία σχέση με το Ισραήλ.
11 Ιανουαρίου: Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο εξαπολύουν κοινές αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων ανταρτών Χούτι στην Υεμένη, με στόχο να υπονομεύσουν την ικανότητά τους να επιτίθενται σε φορτηγά πλοία, διαταράσοντας τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
22 Ιανουαρίου: Νέες επιδρομές διεξάγονται από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την συνέχιση των επιθέσεων των Χούτι.
28 Ιανουαρίου: Τρεις Αμερικανοί στρατιώτες σκοτώνονται σε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος σε βάση των ΗΠΑ κοντά στα σύνορα της Ιορδανίας με τη Συρία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν κατηγορεί τις «ριζοσπαστικές μαχητικές ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν», αλλά το Ιράν αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση. Η “Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ”, μια φιλοϊρανική ομάδα, χρηματοδοτούμενη από τους Φρουρούς της Επανάστασης, αναλαμβάνει την ευθύνη.
Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου: Οι ΗΠΑ εξαπολύουν το πρώτο κύμα επιδρομών αντιποίνων εναντίον μαχητών που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ και τη Συρία.
Σάββατο 3 Φεβρουαρίου: Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο εξαπολύουν τις τελευταίες κοινές επιδρομές τους κατά των Χούτι στην Υεμένη.
Ο Μπόουεν, ένας αναλυτής που γνωρίζει σε βάθος τους Χούτι, ανέφερε: «Έχουμε έναν ακόμη γύρο χτυπημάτων κατά των Χούτι στην Υεμένη, ως αντίποινα για τις επιθέσεις τους στην ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα. Ωστόσο, γνωρίζοντας πολύ καλά τους Χούτι όλα αυτά τα χρόνια, είμαι σχεδόν βέβαιος ότι δεν θα τους αποτρέψουν αυτές οι επιθέσεις. Αντίθετα, θα προσπαθήσουν να απαντήσουν με μια άλλη επίθεση (ήδη σήμερα ένα ελληνόκτητο πλοίο επλήγη από τους Χούτι). Ο Μπόουεν αναρωτιέται πως μπορεί αν ελεγχθεί αυτή η περιφερειακή σύρραξη, επισημαίνοντας πως «ένας πόλεμος είναι ακατάστατος».
Όσο προσεκτική και αν είναι μία επιδρομή, μπορεί πάντοτε να χτυπήσει λάθος στόχο, η να προκαλέσει πολλά θύματα, γεγονός που θα επιφέρει κλιμάκωση, αναφέρει. Σύμφωνα με τον Μπόουεν, μόνο με μία κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα μπορούσε να ειρηνεύσει στην περιοχή. Την ίδια στιγμή, η διεθνής κοινότητα κάνει έκκληση στο Ισραήλ να επιτρέψει την ανθρωπιστική βοήθεια στους αμάχους, την λειτουργία των νοσοκομείων στην Γάζα και να καταλήξει σε εκεχειρία. Εξάλλου, με την κατάπαυση του πυρός, θα διευκολυνθεί η απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται ακόμα στην Γάζα, κάτι για το οποίο πιέζεται ο Νετανιάχου στο εσωτερικό.