Προάγγελος σκλήρυνσης έναντι και της Τουρκίας η αντικατάσταση Τίλλερσον από Πομπέο

Γράφει η Ιωάννα Ηλιάδη  – 

Κίνηση που ενισχύει τα “γεράκια” θεωρείται η αντικατάσταση του μέχρι τώρα υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλλερσον από τον σκληροπυρηνικό Ρεπουμπλικανό Μάικ Πομπέο, ο οποίος μέχρι τώρα ήταν επικεφαλής της CIA. Η απομάκρυνση δεν ήταν αιφνιδιαστική. Δημοσίευμα του Bloomberg τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου 2018 είχε θέσει ανοιχτά το ζήτημα της αντικατάστασης του Τίλλερσον από τον Πομπέο. Ο τίτλος του δημοσιεύματος ήταν χαρακτηριστικός: Ο Μάικ Πομπέο είναι ο αντι-Τίλλερσον”.

Ο Πομπέο, που πριν από ένα χρόνο είχε αναλάβει τα ηνία της CIA, θεωρείται ότι ακολουθεί την σκληρή γραμμή Τραμπ σε πολλά θέματα. Υπό αυτή την έννοια, οι επιπτώσεις στην Μέση Ανατολή, που άπτονται του άμεσου ελληνικού ενδιαφέροντος, αναμένεται να είναι σημαντικές. Ο Πομπέο είχε χαρακτηρίσει το Ιράν και την Τουρκία ισλαμικές δικτατορίες.

Αν και είναι πρόωρη η εξαγωγή συμπερασμάτων, το γεγονός είναι μία ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον ολοένα και περισσότερο προσανατολίζεται σε μία γραμμή αντιπαράθεσης με την Τουρκία του Ερντογάν. Ας σημειωθεί ότι είναι το Στέητ Ντηπάρτμεντ που μέχρι τώρα επιμένει πως πρέπει να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια για να επιστρέψει η Τουρκία στο δυτικό “μαντρί”. Αντιθέτως, και στο Πεντάγωνο και στη CIA φυσούν διαφορετικοί άνεμοι. Επικρατεί η γραμμή άσκησης έμπρακτων πιέσεων στην Άγκυρα.

Υπενθυμίζουμε ότι ο Τίλλερσον είχε επισκεφθεί προ εβδομάδων την Τουρκία και είχε συνομιλίες με τον Ερντογάν, χωρίς την παρουσία διπλωματών. Τον διερμηνέα είχε κάνει ο Τσαβούσογλου. Η πολύωρη εκείνη συνάντηση είχε χαρακτηρισθεί δύσκολη, αλλά οι δύο πλευρές κατέληξαν στην απόφαση να συγκροτηθούν μικρές ομάδες εργασίες από αξιωματούχους των δύο χωρών, με αποστολή να καταγράψουν τις διμερείς διαφορές και να αναζητήσουν συμβιβαστικές λύσεις. Η διαδικασία αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη, χωρίς -σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες- οι προοπτικές να διαγράφονται θετικές.

Ο Πομπέο είναι σφοδρός επικριτής του Ιράν και έχει ζητήσει να καταργηθεί η συμφωνία του 2015 που περιορίζει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης με αντάλλαγμα τη χαλάρωση των κυρώσεων. Τον Οκτώβριο δήλωσε πως το Ιράν “επιδιώκει ανελέητα να γίνει η ηγεμονική δύναμη στην περιοχή“. Θεωρείται ότι ταυτίζεται με τις απόψεις Τραμπ σ’ ότι αφορά και το Ιράν και την Κίνα. Για τον λόγο αυτόν και ο διορισμός του στο υπουργείο Εξωτερικών έγινε δεκτός θετικά, σχεδόν διθυραμβικά, από τα ισραηλινά Μίντια, τα οποία τον προσφωνούν με το επίθετο “Hardliner”, δηλαδή σκληροπυρηνικός.

Βόρεια Κορέα

Σκληρή γραμμή ακολουθεί ο Πομπέο και στο θέμα της Βόρειας Κορέας. Σε συνέντευξή του τους προηγούμενους μήνες είχε αναφερθεί στην “ικανότητα εξαπόλυσης πυρηνικών όπλων κατά των ΗΠΑ σε ένα ορίζοντα μερικών μηνών. Η αποστολή μας είναι να έχουμε ενημερώσει με τις κατάλληλες πληροφορίες τον Αμερικανό πρόεδρο προς την κατεύθυνση των διαθέσιμων επιλογών που μπορούν να αντιμετωπίσουν το ρίσκο αυτό, με μη διπλωματικά μέσα“. 

Ο Πομπέο πρόσθεσε ότι “ο πρόεδρος και οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι έχουν κατανοήσει ότι το γεγονός μιας ολικής πολεμικής σύγκρουσης θα μπορούσε να προκαλέσει μαζικές καταστροφές, αλλά και ανθρώπινες απώλειες”. Ερωτηθείς  για το αν είναι πιθανό να ανατρέψουν τον Κιμ Γιονγκ Ουν, ή να τον αποτρέψουν από την εξαπόλυση πυρηνικών όπλων, ο Πομπέο απάντησε: “Αρκετά πράγματα είναι πιθανά” χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.

Σχέση με Τραμπ

Η σχέση του Πομπέο με τον Πρόεδρο Τραμπ μοιάζει να ενδυναμώθηκε το τελευταίο διάστημα. Παρά το γεγονός ότι δεν προβλέπεται από την εθιμοτυπία του Λευκού Οίκου, ο επικεφαλής της CIA έδινε ο ίδιος την πρωινή αναφορά στον Αμερικανό πρόεδρο για τα θέματα της αρμοδιότητάς του. Το tweet  του Τραμπ για την αντικατάσταση του Ρεξ Τίλlερσον από τον Μάικ Πομπέο, αποπνέει αυτή την στενή σχέση των δυο ανδρών.

Mike Pompeo, Director of the CIA, will become our new Secretary of State. He will do a fantastic job! Thank you to Rex Tillerson for his service! Gina Haspel will become the new Director of the CIA, and the first woman so chosen. Congratulations to all!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) March 13, 2018

Βιογραφικό

Ο Πομπέο γεννήθηκε στην Καλλιφόρνια πριν 54 χρόνια. Είναι απόστρατος αξιωματικός του στρατού και απόφοιτος της αμερικανικής Στρατιωτικής Ακαδημίας στο Γουέστ Πόιντ της Νέας Υόρκης και της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι επίσης ισόβιο μέλος της National Riffle Association (Εθνική Ένωση Όπλων) του πανίσχυρου λόμπι που έχει εμποδίσει κάθε προσπάθεια αποτελεσματικού ελέγχου της οπλοκατοχής στις ΗΠΑ.