Πρόεδρος και στρατός ανατρέπουν την ισλαμική κυβέρνηση στην Τυνησία

Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται τις τελευταίας ώρες στην Τυνησία, καθώς στρατιωτικά οχήματα έχουν περικυκλώσει το κοινοβούλιο και εμποδίσαν την είσοδο του προέδρου της Βουλής Ρασίντ Γιανούσι, του επικεφαλής του ισλαμικού κόμματος Ενάχντα, όπως και βουλευτών του. Χτες το βράδυ ο πρόεδρος της χώρας Κάις Σάϊντ απέπεμψε τον, υποστηριζόμενο από το Ενάχντα, πρωθυπουργό και ανέστειλε για έναν μήνα την λειτουργία του κοινοβουλίου, αίροντας τις ασυλίες των βουλευτών.

Ο Γιανούσι, το κόμμα του οποίου αποτελεί το τυνησιακό παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (εμφανιζόμενο ως “μετριοπαθές”) και ο ίδιος είναι στενός σύμμαχος του Ερντογάν, μίλησε για «πραξικόπημα» και κάλεσε τους υποστηρικτές του να βγουν στους δρόμους. Πράγματι μοιάζει να έχουμε μία επανάληψη των συνθηκών που οδήγησαν στην επέμβαση του στρατού στην Αίγυπτο, κατά της κυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, τον Ιούλιο του 2013. Της κίνησης του προέδρου Σάϊντ, ο οποίος προηγουμένως διαμοιράζονταν την εξουσία με το Ενάχντα, είχαν προηγηθεί ογκώδεις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της οικονομικής κρίσης που μαστίζει την χώρα και της ανεπαρκούς διαχείρισης της πανδημίας.

Όπως ακριβώς και πριν την επέμβαση του στρατού στην Αίγυπτο, οι διαδηλώσεις στην Τυνησία κυριαρχούνται από τα συνθήματα κατά των ισλαμιστών. Οι διαδηλωτές πυρπόλησαν μάλιστα και τα γραφεία του Ενάχντα, φωνάζοντας συνθήματα υπέρ του στρατού (και του προέδρου) και κατά του κοινοβουλίου, στο οποίο κυριαρχεί το ισλαμικό κόμμα, καθώς είχε έρθει πρώτο στις βουλευτικές εκλογές του 2019. Είναι χαρακτηριστικό πως οι διαδηλωτές υποδέχτηκαν με πανηγυρισμούς την είδηση ότι στρατιωτικά οχήματα έχουν περικυκλώσει το τυνησιακό κοινοβούλιο.

https://www.youtube.com/watch?v=CwgE7JNov-4

Να σημειωθεί πως δημοσιεύματα του τουρκικού τύπου έχουν κάνει στο πρόσφατο παρελθόν αναφορές για επικείμενο «πραξικόπημα» στην Τυνησία, χρηματοδοτούμενο από τον “‘άσπονδο εχθρό” της Τουρκίας, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα! Μάλιστα είχαν σχεδόν προβλέψει αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες ώρες: ότι ο στρατός θα κατέβει στους δρόμους, αφού προηγηθούν ογκώδεις διαδηλώσεις (κατ’ αυτούς «υποκινούμενες») έναντι του Ενάχντα, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.

Ο ρόλος του Τυνήσιου “Ρόμποκοπ”

Βέβαια η πόλωση μεταξύ κοσμικών και ισλαμιστών δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, ούτε τα σενάρια για ενδεχόμενο πραξικόπημα. Έχουν ξεκινήσει από όταν ήρθε στο προσκήνιο το Ενάχντα, στην χώρα όπου ξεκίνησε το πείραμα της Αραβικής Άνοιξης, με το “μετριοπαθές” πολιτικό Ισλάμ να διαδέχεται την κοσμική δικτατορία του Μπεν Αλί. Όμως για το σύνολο των κοσμικών κομμάτων, ένα ετερόκλητο φάσμα που περιλαμβάνει τους οπαδούς του Μπεν Αλί μέχρι και την πανίσχυρη τυνησιακή αριστερά, το Ενάχντα εμφανίζει ένα δημοκρατικό “προσωπείο”, έχοντας ως σκοπό την επιβολή ενός ολοκληρωτικού ισλαμικού καθεστώτος.

Για παράδειγμα, η δολοφονία του λαοφιλούς κομμουνιστή συνδικαλιστή Τσόκρι Μπελαίντ το 2013, που αποδόθηκε σε οπαδούς του Ενάχντα, είχε προκαλέσει την πάνδημη οργή κατά των ισλαμιστών. Μέχρι στιγμής η ολοκληρωτική σύγκρουση είχε αποφευχθεί, λόγω και της στάσης του προέδρου της χώρας, ο οποίος έπαιζε τον ρόλο του ισορροπιστή, με τον τουρκικό τύπο να τον επαινεί, χαρακτηρίζοντας τον «πατριώτη».

Όμως το τελευταίο διάστημα μαίνονταν η αντιπαράθεση μεταξύ του προέδρου Σάϊντ, του “Ρόμποκοπ” όπως τον αποκαλούν οι Τυνήσιοι (λόγω της ομοιότητας του με τον ηθοποιό Πίτερ Γουέλερ) και του Ενάχντα, με τον πρόεδρο να αποδίδει την ευθύνη στους ισλαμιστές για την κάκιστη διαχείριση της πανδημίας. Η χώρα μετρά 18.000 νεκρούς (12 εκατομμύρια το σύνολο του πληθυσμού) και αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις υγειονομικού υλικού.

Ο Ερντογάν παρακολουθεί

Σε αντίθεση όμως με την Αίγυπτο, τις εξελίξεις (μέχρι στιγμής) κινεί ο Τυνήσιος πρόεδρος και όχι η ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων. Ο Σάϊντ δήλωσε ότι «αναλαμβάνει την εκτελεστική εξουσία», επικαλούμενος άρθρο του Συντάγματος, που επιτρέπει «την αναστολή του κοινοβουλίου». Μέχρι στιγμής η κατάσταση θυμίζει μερικώς το “μεταμοντέρνο πραξικόπημα” στην Τουρκία (που είχε εξαναγκάσει σε παραίτηση τον πρωθυπουργό Ερμπακάν, τον “πνευματικό πατέρα” του Ερντογάν) καθώς ο στρατός δεν προχωρά σε συλλήψεις ή σε κλείσιμο γραφείων του Ενάχντα, αλλά επιδιώκει τον παραγκωνισμό του ισλαμικού κόμματος από την εξουσία, πάντα με τον πρόεδρο της χώρας να κινεί τα νήματα.

Τον Σάϊντ είχε εκθέσει ανεπανόρθωτα ο Ερντογάν, όταν επισκεπτόμενος την Τυνησία τον Δεκέμβριο του 2019, είχε προαναγγείλει βάση για το τουρκικό πολεμικό ναυτικό (με τα τουρκικά μέσα μέσα ενημέρωσης να χαρακτηρίζουν την Τυνησία κομβική για την “Γαλάζια Πατρίδα”) για να διαψευστεί αργότερα από τον ίδιο τον πρόεδρο! Η Τυνησία ήταν μία από τις λίγες αραβικές χώρες, μαζί με την Αλγερία και φυσικά το Κατάρ, που υποστήριζε την πολιορκούμενη κυβέρνηση Σαράτζ στην Τρίπολη, αν και η προεδρία της χώρας είχε διαψεύσει τότε και πάλι τις τουρκικές διαρροές για ένταξη της σε «συμμαχία με την Λιβύη (Τρίπολη) και την Αλγερία».

BREAKING | Rachida #Ennaifer, designated Media in-Charge at the Tunisian Presidency, denies the press conference statement by Fathi #Bashagha on Tunisia joining an alliance with #Libya, #Turkey and #Algeria. She said the statement does not reflect the position of #Tunisia. pic.twitter.com/GxYKd98h93

— صحيفة المرصد الليبية (@ObservatoryLY) December 26, 2019

Προφανώς και ο Ερντογάν εμφανίζονταν να προκαταλαμβάνει την στάση της Τυνησίας, συνεννοούμενος αποκλειστικά με το Ενάχντα, υπολογίζοντας πως ο πρόεδρος Σάϊντ θα αποδεχτεί εσαεί τον ρόλο του “δορυφόρου” της τυνησιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Όμως, η επιδείνωση της υγειονομικής κρίσης, μετέβαλε την ισορροπιστική (ή την «πατριωτική» κατά τον τουρκικό τύπο) στάση του προέδρου, χωρίς να μπορούμε να προβλέψουμε που θα οδηγήσει η ρήξη του με το Ενάχντα. Το σίγουρο είναι πως ο πρόεδρος Ερντογάν παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις.