Ψυχροπολεμικές αψιμαχίες ΕΕ-Ρωσίας με φόντο τη “μεγάλη σύγκρουση”

Το ψυχροπολεμικό κλίμα στις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας κλιμακώνεται με εκατέρωθεν επιβολή περιοριστικών μέτρων από τη μία στην άλλη και πάντα στη σκιά βεβαίως της “μεγάλης σύγκρουσης” ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα. Η Ρωσία χαρακτήρισε σήμερα persona non grata μέλη της Κομισιόν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, απαγορεύοντάς τους την είσοδο στη χώρα, ενώ οι ΗΠΑ σταμάτησαν να δίδουν βίζα σε Ρώσους.

 

Η ανακοίνωση για τον τερματισμό της έκδοσης βίζας σε Ρώσους πολίτες έγινε από τις αμερικανικές διπλωματικές αρχές στη Μόσχα, οι οποίες γνωστοποίησαν επίσης ότι μειώνουν το προσωπικό τους κατά 75%. Η μείωση του προσωπικού αποδίδεται μάλιστα στην υλοποίηση σχετικού διατάγματος του Πούτιν, το οποίο απαγορεύει στις «εχθρικές προς τη Ρωσία χώρες να προσλαμβάνουν επιτόπιο βοηθητικό προσωπικό». Σημειώνεται ότι οι πρεσβείες της Ρωσίας στην Ουάσιγκτον και των ΗΠΑ στη Μόσχα παραμένουν ακέφαλες, καθώς και οι δύο πρέσβεις έχουν ανακληθεί μέχρι νεοτέρας.

Την ώρα πάντως που οι αμερικανικές διπλωματικές αρχές στη Ρωσία προχωρούσαν στις παραπάνω ενέργειες, η Μόσχα ανακοίνωνε την απαγόρευση εισόδου στη χώρα σε οκτώ αξιωματούχους της ΕΕ. Πρόκειται για ρωσική απάντηση, ως αντίποινα, για τίς κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τη ΕΕ, στις 2 και 22 Μαρτίου, σε έξι Ρώσους πολίτες. Όπως ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, ανάμεσα στους αξιωματούχους στους οποίους απαγορεύεται πλέον η είσοδος στη Ρωσία, είναι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,  Νταβίντ Σασόλι, και η αντιπρόεδρος της Κομισιόν και Επίτροπος για τις Αξίες και την Διαφάνεια, Βέρα Γιούροβα.

Η αντιπαράθεση ΕΕ-Ρωσίας

Σημειώνεται ότι η Γιούροβα υπήρξε υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης της Τσεχίας, χώρα με την οποία η Μόσχα βρίσκεται σε ανοιχτή σύγκρουση τις τελευταίες εβδομάδες, εξαιτίας των ισχυρισμών της Πράγας ότι δύο Ρώσοι πράκτορες, οι οποίοι εμπλέκονται και στην υπόθεση της δηλητηρίασης Σκριπάλ, μετείχαν σε έκρηξη σε τσεχική αποθήκη πυρομαχικών, από την οποία θα έφευγε οπλισμός και μέσω ενός Βούλγατου μεσάζοντα θα πωλούνταν στην Ουκρανία. Για την υπόθεση αυτή Τσεχία και ρωσία έχουν απελάσει διπλωμάτες η μία της άλλης και το θέμα παραμένει εστία έντασης συνολικά για τις σχέσεις της ΕΕ με τη Μόσχα.

Σχολιάζοντας την εξέλιξη, ο Νταβίντ Σασόλι, αφού καταδίκασε την απόφαση της Μόσχας, σημείωσε ότι δεν αμφέβαλλε ποτέ για το ότι δεν είναι ευπρόσδεκτος στο Κρεμλίνο. Πρόσθεσε δε ότι καμία κύρωση ή εκφοβισμός δεν θα εμποδίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον ίδιο να υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και την δημοκρατία.

Την ρωσική ενέργεια καταδίκασαν επίσης, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν μάλιστα με τον Σασόλι χαρακτηρίζουν την απόφαση της Μόσχας «απαράδεκτη, χωρίς καμία νόμιμη βάση και εντελώς ανεδαφική». Παραλλήλως σημειώνουν ότι στοχεύει απευθείας την ΕΕ και όχι μόνο τους πολίτες στους οποίους απευθύνεται και τονίζουν ότι «η ΕΕ έχει το δικαίωμα να λάβει κατάλληλα μέτρα ως απάντηση».

Στον κατάλογο των σημερινών ευρωπαίων αξιωματούχων που από σήμερα είναι αντιμέτωποι με ρωσικά περιοριστικά μέτρα, περιλαμβάνονται επίσης οι: Jorg Raupach, γενικός εισαγγελέας Βερολίνου,  Ivars Abolins, πρόεδρος του  Εθνικού Συμβουλίου Ψηφιακών Μέσων της Λετονίας, Maris Baltins, διευθυντής του Λετονικού Κέντρου Γλώσσας,  Jacques Maire, μέλος της γαλλικής αντιπροσωπείας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Asa Scott, επικεφαλής του τμήματος Ασφαλείας και Έρευνας Άμυνας και Ilmar Tomusk, διευθυντής του Τμήματος Επικοινωνιακής  Εποπτείας της Εσθονίας.

Κλίμα Ψυχρού Πολέμου

Η Δύση, ΗΠΑ και ΕΕ, βρίσκονται σε διαρκή διπλωματική αντιπαράθεση για μια σειρά ζητημάτων, τα οποία ξεκίνησαν με την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα και εξακολουθούν να επικρντώνονται στην κατάσταση στην Ανατολική Ουκρανία. Μόνιμο σημειό τριβών είναι και το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπου κυριαρχεί η υπόθεση Ναβάλνι, η οποία παραμένει στο προσκήνιο από το περασμένο καλοκαίρι με την επιχείρηση δηλητηρίασης του επικριτή του Κρεμλίνου. Μια επιχείρηση που η Δύση αποδίδει στο  περιβάλλον του Πούτιν και στον κρατικό μηχανισμό, ενώ η Μόσχα αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη.

Σήμερα πάντως, οικονομικός εισαγγελέας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι συμπεριέλαβε το δίκτυο των περιφερειακών γραφείων του φυλακισμένου Αλεξέι Ναβάλνι, στη λίστα με «οργανώσεις που εμπλέκονται στην τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό». Σήμερα επίσης, συνελήφθη,  κατηγορούμενος για συμμετοχή σε εξτρεμιστικές ενέργειες, και ο δικηγόρος Ιβάν Παβλόβ, νομικός σύμβουλος της ΜΚΟ “Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς” του Ναβάλνι.

Οι εξελίξεις, παράλληλα με τις σχεδόν καθημερινές αποκαλύψεις σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για Ρώσους πράκτορες και εγχώριους συνεργάτες που κατηγορούνται για διενέργεια κατασκοπείας υπέρ της Μόσχας, συνθέτουν ένα ψυχροπολεμικό κλίμα, το οποίο παραπέμπει στην εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Οι μόνιμες τριβές συντηρούν την ένταση, η οποία εκτονώνεται με κυρώσεις από τη μια και αντίποινα από την άλλη. Οι αψιμαχίες αυτές λειτουργουν όμως και ανασχετικά ως προς μια μεγαλύτερη σύγκρουση, όπως φάνηκε να απειλείται πριν μερικές εβδομάδες στα σύνορα της Ουκρανίας. Το ψυχροπολεμικό αυτό κλίμα δείχνει πάντως ότι θα παραμείνει, τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο και την επικείμενη συνάντηση Πούτιν-Μπάιντεν.