“Κόκκινο Μήλο”: Το πρώτο τουρκικό μη επανδρωμένο μαχητικό

Η ρητορική μίσους και προκλήσεων από μέρους της Τουρκίας που εξαπολύεται καθημερινά εναντίον της Ελλάδας, δεν ανησυχεί στην παρούσα φάση σε μεγάλο βαθμό, κυρίως γιατί η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με πλείστα στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα. Κυρίως τα προβλήματα παρουσιάζονται στην τουρκική Aεροπορία, η οποία βρίσκεται σε οριακά σημεία απαξίωσης του στόλου της. Απάντηση στο πρόβλημα προσπαθεί να δώσει με το μη επανδρωμένο “Κόκκινο Μήλο” (Kizilelma). 

H Τουρκία αναπτύσσει μέχρι τώρα αναλώσιμες μη-επανδρωμένες εναέριες πλατφόρμες χαμηλών επιδόσεων προς το παρόν. Αυτό προσπαθεί να αλλάξει η εταιρία Baykar με το Kizilelma. Η Baykar ξεκίνησε δοκιμές εδάφους του νέου της drone Bayraktar “Κόκκινο Μήλο”, το οποίο χαρακτηρίζει ως το πρώτο τουρκικό μη επανδρωμένο μαχητικό αεροσκάφος.  Εικόνες και βίντεο των δοκιμών στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Δοκιμών Πτήσεων Akinci στη βορειοδυτική επαρχία Tekirdag έχουν εμφανιστεί στο Διαδίκτυο.

Μέχρι στιγμής οι δοκιμές είχαν να κάνουν με τροχοδρομήσεις εδάφους και δοκιμές του κινητήρα. Το νέο καύχημα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας προορίζεται να εκτελεί διάφορους επιχειρησιακούς ρόλους και υποτίθεται ότι αναπτύσσεται και για επιχειρήσεις από αεροπλανοφόρα. Η κατασκευάστρια εταιρεία ισχυρίζεται ότι το “Κόκκινο Μήλο” θα είναι υπερηχητικό (τουλάχιστον σε μεταγενέστερες εκδόσεις), σε ένα βαθμό stealth κι ότι θα προσαρμόζεται στα είδη των αεροπορικών αποστολών που συνήθως αναλαμβάνονται από επανδρωμένα μαχητικά.

Το “Κόκκινο Μήλο” (Kizilelma) χρησιμοποιεί προς το παρόν ουκρανικής σχεδίασης στροβιλοκινητήρα διπλής ροής (turbofan) Ivchenko-Progress. Το νέο drone έχει πτέρυγες σε διάταξη canard-delta, όπως το Rafale, το κινεζικό μαχητικό J-20 και το κινεζικό μυστηριώδες drone Dark Sword. Η χρήση πτερυγίων canard προσδίδει μεγαλύτερη ικανότητας ελιγμών, αλλά αυξάνει την ανιχνευσιμότητα από ραντάρ. Οι επιφάνειες της ουράς αποτελούνται από κεκλιμένους κατακόρυφους σταθεροποιητές.

Σύμφωνα με τις τεχνικές απαιτήσεις, το “Κόκκινο Μήλο” θα μπορεί να πετάει επί 5-6 ώρες, να έχει εμβέλεια μετ’ επιστροφής 500 ναυτικά μίλια και οροφή 35.000 πόδια. Το μέγιστο βάρος απογείωσης είναι 13.228 λίβρες, συμπεριλαμβανομένου ωφέλιμου φορτίου 3.306 λιβρών. Αυτό το ωφέλιμο φορτίο θα φέρεται σε εσωτερικό χώρο οπλισμού, διατηρώντας περαιτέρω τα χαρακτηριστικά stealth. Τα όπλα είναι πιθανό να περιλαμβάνουν πυρομαχικά ακριβείας αέρος-εδάφους και πυραύλους αέρος-αέρος που αναπτύχθηκαν ή αναπτύσσονται από την τουρκική βιομηχανία.

Ουκρανικοί κινητήρες

Ενώ το πρώτο πρωτότυπο “Κόκκινο Μήλο” κι άλλες πρώιμες εκδόσεις uα τροφοδοτούνται με κινητήρες Ivchenko-Progress AI-25TLT, οι μεταγενέστερες εκδόσεις σχεδιάζεται να φέρουν κινητήρες Ivchenko-Progress AI-322F με μετάκαυση, οι οποίοι θα εξασφαλίζουν υπερηχητική απόδοση. Ακόμη και με τον κινητήρα χωρίς μετάκαυση, η Baykar ισχυρίζεται ότι το “Κόκκινο Μήλο” θα αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα κοντά στο 1 Mach. Η Baykar έχει σχέδια για μια έκδοση με δύο κινητήρες AI-322F, για περαιτέρω βελτιωμένη απόδοση. Στην αρχική της μορφή, η εξάτμιση του κινητήρα είναι αναμφισβήτητα μη stealth, αν και είναι εφικτό ότι τα χαμηλά παρατηρήσιμα χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να βελτιωθούν.

Αλλά πραγματικά, αυτό το αεροσκάφος έχει χαρακτηριστικά που μειώνουν τη διατομή του ραντάρ από ορισμένες γωνίες, όπως οι γραμμές της ατράκτου, αλλά oi υψηλές αποδόσεις μέτρησαν περισσότερο από τη χαμηλή παρατηρησιμότητα. Αυτό δεν είναι κάτι που βλέπουμε συνήθως στα UCAV, με πιθανή εξαίρεση το MQ-28 Ghost Bat, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό.

Σε αντίθεση με το TB2 και το Akinci, το “Κόκκινο Μήλο” (Kizilelma) σχεδιάζεται να έχει ικανότητα εναέριας μάχης, καθώς και να διεξάγει επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR), αλλά και επιχειρήσεις κρούσης. Προς το παρόν δεν υπάρχουν πληροφορίες για τα συστήματα που θα φέρει και με ποια φιλοσοφία αρχιτεκτονικής αυτά θα διασυνδεθούν, ώστε να μπορεί να διεξάγει τον πολύπλοκο ρόλο εναέριας μάχης, αλλά και τα απλούστερα καθήκοντα κρούσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το drone θα είναι εξοπλισμένο με κάποιο είδος ραντάρ ενεργούς ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA).

Γενικότερα, δεν είναι σαφές εάν η συνολική αντίληψη για το “Κόκκινο Μήλο” θα είναι για κάποιο drone που θα δρα σαν “δεύτερος” σε επανδρωμένο μαχητικό, αν θα ελέγχεται από επίγειο σταθμό, ή ακόμα αν θα προσπαθεί να εμπλακεί σε εναέρια μάχη αυτόνομα. Η ανάπτυξη του Kizilelma ξεκίνησε από το 2013, αν και το έργο αποκαλύφθηκε στο κοινό μόλις τον Ιούλιο 2021, όταν παρουσιάστηκαν οι σχετικές μελέτες. Η πρώτη πτήση έχει προγραμματιστεί για το 2023. Ο στόχος φαίνεται εφικτός, με βάση το γεγονός ότι ένα πρωτότυπο υποβάλλεται τώρα σε δοκιμές εδάφους.

Προχωρημένες δοκιμές

Σύμφωνα με την Hurriyet, οι δοκιμές εδάφους έχουν στην πραγματικότητα ολοκληρωθεί. Σε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στο Twitter, ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, επικεφαλής τεχνολογίας της Baykar, είπε ότι η πρώτη δοκιμή για ετοιμασία προς απογείωση είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί σε χαμηλότερες ταχύτητες, αλλά ότι «αυτό το όριο ξεπεράστηκε» κι ότι η πρώτη δοκιμή είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία. Αυτό μάλλον διαψεύδει το άρθρο της Hurriyet εφόσον προγραμματίζονται περαιτέρω δοκιμές εδάφους. Η Hurriyet ανέφερε, λανθασμένα επίσης, ότι μια πρώτη «δοκιμή ενσωμάτωσης κινητήρα» ολοκληρώθηκε πριν από δύο μήνες. Στην πραγματικότητα ο εγκατεστημένος κινητήρας τέθηκε σε λειτουργία στο έδαφος.

Μιλώντας στην εκδήλωση αεροδιαστημικής και τεχνολογίας Teknofest της Τουρκίας που πραγματοποιήθηκε στη Σαμψούντα τον Αύγουστο, ο Χαλούκ Μπαϊρακτάρ, Γενικός Διευθυντής της Baykar, είπε για το “Κόκκινο Μήλο” (Kizilelma): «Το κόστος δεν θα είναι υψηλό, θα είμαστε σε θέση να παράγουμε πολύ περισσότερα με χαμηλότερο κόστος». Εάν αυτό αποδειχτεί στην πράξη, η Baykar μπορεί να φέρει στην αγορά ένα μαχητικό drone που θα έχει ζήτηση.

Θα είναι προσιτό σε πελάτες που ενδέχεται να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν παρόμοια προϊόντα των ΗΠΑ. ή που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν άδειες εξαγωγής. Επί του παρόντος, λίγες άλλες χώρες έχουν προχωρήσει όσον αφορά τη δοκιμή drones σε αυτήν την κατηγορία, με την Κίνα και την Αυστραλία να αποτελούν εξαιρέσεις. Το αν το συνολικό κόστος θα ήταν αρκετά χαμηλό ώστε το “Κόκκινο Μήλο” να θεωρείται “αναλώσιμο”, έστω και μόνο για κάποια σενάρια, δεν είναι ξεκάθαρο.

“Κόκκινο Μήλο” στο Anadolu

Μια άλλη σημαντική πτυχή του Kizilelma είναι η ισχυριζόμενη ικανότητα βραχείας απογείωσης και προσγείωσης, η οποία θα του επέτρεπε να λειτουργεί από αεροπλανοφόρα μικρού καταστρώματος, όπως το Anadolu του Τουρκικού Ναυτικού, το οποίο διαθέτει ράμπα απογείωσης, και όχι καταπέλτη. Σύμφωνα με τουρκικά Μέσα, το Ναυτικό αρχικά θέλει να χειριστεί μικρότερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2 από το Anadolu και δεν είναι σαφές ποιος βαθμός τροποποιήσεων θα απαιτηθούν στο πλοίο και στο “Κόκκινο Μήλο” για να μπορεί αυτό το μεγαλύτερο και βαρύτερο drone να βγει στη θάλασσα.

Βεβαίως, τα σκέλη προσγείωσης του πρωτότυπου φαίνονται πολύ ελαφριά για να ανταπεξέλθουν στις καταπονήσεις εκτόξευσης και ανάκτησης καταστρώματος. Παραμένει ασαφές εάν το “Κόκκινο Μήλο” στη βασική του μορφή θα έχει την απαιτούμενη ώση για εκτόξευση από ράμπα, χωρίς βοήθεια καταπέλτη. Οι αξιωματούχοι της Baykar έχουν δηλώσει ότι το Anadolu θα είναι εξοπλισμένο με καλώδια ανάσχεσης για την ασφαλή προσγείωση των drones.

«Για να δοθεί στα UAV ικανότητα απογείωσης και προσγείωσης σε αεροπλανοφόρα, η δομή τους πρέπει να είναι ισχυρή, επειδή υποβάλλονται σε πολύ υψηλά G-shocks», είχε πει ο Χαλούκ Μπαϊρακτάρ στο Defense News το 2021. «Στοχεύουμε να αναπτύξουμε ένα νέο UCAV που θα προσγειώνεται και θα απογειώνεται επιτυχώς στο LHD Anadolu σε ένα χρόνο», είχε προσθέσει.

Χαμηλή παρατηρησιμότητα

Το “Κόκκινο Μήλο” (Kizilelma) είναι μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για το σχεδιασμό ενός τακτικού UCAV υψηλής ταχύτητας. Φαίνεται να συνδυάζει χαρακτηριστικά σχεδιασμού μειωμένης υπογραφής (όχι stealth) με ισχυρό κινητήρα και υψηλό επίπεδο απόδοσης. Με νεότερες εκδόσεις που προσφέρουν υπερηχητική απόδοση, θα αυξήσει την επιβιωσιμότητά του έναντι σειράς μέτρων αεράμυνας.

Για την Τουρκία, ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος αυτού του είδους θα μπορούσε να είναι ένας χρήσιμος τρόπος αντιμετώπισης του αυξανόμενου προβλήματος του φθίνοντος στόλου μαχητικών. Υπενθυμίζουμε ότι η Άγκυρα έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα F-35. Όσο για την αγορά F-16V και την αναβάθμισης υπαρχόντων F-16 σε Viper παραμένει στον αέρα. Εν τω μεταξύ, χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, η δυνατότητα να τεθεί σε λειτουργία το τουρκικό μαχητικό stealth TF-X στο παρόν φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα φαίνεται πολύ αμφίβολη. Η αγορά σημαντικού αριθμού Kizilelma UCAV θα μπορούσε να αντισταθμίσει τουλάχιστον ένα μέρος αυτής της έλλειψης.

Ωστόσο, σ’ αυτό το στάδιο παραμένει απορίας άξιο σε ποιο βαθμό η Baykar θα μπορέσει να διαμορφώσει το drone, ώστε να αναλαμβάνει αποστολές αέρος-αέρος. Μια τέτοια φιλοδοξία περιλαμβάνει ένα επίπεδο λογισμικού ελέγχου πτήσης, αρχιτεκτονικής εντολών και ελέγχου και υπολογιστικής ισχύος που μπορεί να είναι πέρα ​​από τις δυνατότητες της Τουρκίας. Από την άλλη πλευρά, ακόμα κι αν το “Κόκκινο Μήλο” περιορίζεται, αρχικά τουλάχιστον, σε αποστολές αναγνώρισης και κρούσης, η υποτιθέμενη χαμηλή τιμή του θα μπορούσε να το κάνει έναν πολύ δελεαστικό πολλαπλασιαστή δύναμης για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, καθώς και για ξένους πελάτες.