“Την είπαν” τα Εμιράτα στον Ερντογάν – Ισορροπία τρόμου στη Λιβύη

“Κάνε πέρα” είναι το μήνυμα που έστειλαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προς τον Ερντογάν. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Άγκυρα και το Αμπού Ντάμπι είναι παλιά και δεν περιορίζεται στα τεκταινόμενα στη Λιβύη. Η νέα ένταση όμως είναι επακόλουθο των προκλητικών δηλώσεων του Ακάρ για «κακοπροαίρετες» ενέργειες των  Εμιράτων στη βορειοαφρικανική χώρα.

Μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο “Αλ Τζαζίρα”, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας καταφέρθηκε εναντίον των Εμιράτων, αναφέροντας ότι οι κινήσεις του Αμπού Ντάμπι στη Λιβύη και τη Συρία «καταγράφονται» και ότι «θα γίνει ο λογαριασμός» για αυτές «όταν έρθει η ώρα». Τα Εμιράτα απάντησαν άμεσα σε αυτήν την απειλή, με τον υπουργό Εξωτερικών, Ανουάρ Γκαργκάς, να διαμηνύει στην Άγκυρα ότι οι «αποικιοκρατικές αυταπάτες» της δεν χωρούν στην σημερινή εποχή.

Ο Ακάρ δεν έμεινε όμως μόνο στις απειλές. Εστιάζοντας στα Εμιράτα, αλλά με το μάτι στη Σαουδική Αραβία, είπε ότι θα πρέπει να ερωτηθεί το Αμπού Ντάμπι για την εχθρότητά του προς την Τουρκία, την οποία απέδωσε, εμμέσως, σε “ζήλια”. Κάλεσε μάλιστα «αυτές τις χώρες», όπως είπε, «να σταματήσουν να στηρίζουν τον πραξικοπηματία Χαφτάρ, ώστε να επανέλθει η σταθερότητα και να γίνουν διαπραγματεύσεις για εκεχειρία» στη Λιβύη.

Μην μπερδεύεσαι  

Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας εννοεί βεβαίως μια εκεχειρία με τους όρους της Άγκυρας, η οποία θα οδηγούσε σε μια “τουρκική ειρήνη” στην βορειοαφρικανική χώρα, με απώτερο στόχο την εξυπηρέτηση των νέο-οθωμανικών τουρκικών σχεδίων. Αυτά τα σχέδια, ωστόσο, προσκρούουν σε ζωτικής σημασίας συμφέροντα άλλων χωρών, όπως η Αίγυπτος, που επιχειρούν να δώσουν παναραβικό χρώμα στις αντιδράσεις τους.

Σε αυτό το πνεύμα κινήθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών των Εμιράτων, ο οποίος κάλεσε την Άγκυρα να σταματήσει να «ανακατεύεται» στις υποθέσεις των αραβικών χωρών. Το σχόλιο του Ανουάρ Γκαργκάς έγινε με αφορμή όσα είπε ο Ακάρ για τη Λιβύη και τη Συρία, οι αιτίες του όμως φτάνουν μέχρι το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία.

Η Τουρκία, και προσωπικά ο Ερντογάν, έχει κατηγορήσει τα Εμιράτα ότι στήριξαν το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Μάλιστα η Άγκυρα είχε προσφέρει και αμοιβή για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψη του Μοχάμεντ Νταχλάν. Ενός πρώην μέλους της Παλαιστινιακής Φατάχ που, σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, βρίσκονταν πίσω από κινήσεις των επίδοξων πραξικοπηματιών και εκείνη την περίοδο ζούσε εξόριστος στα Εμιράτα.

Στην κρίση του Κατάρ, στον αποκλεισμό του οποίου η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, ο Ερντογάν βρήκε άλλη μία ευκαιρία να αντιπαρατεθεί στο Ριάντ και το Αμπού Ντάμπι. Έσπασε τον αποκλεισμό, δημιουργώντας μια αερογέφυρα για την αποστολή τροφίμων και στη συνέχεια εγκατέστησε στρατιωτική βάση. Με αυτές τις κινήσεις εξασφάλισε οικονομική βοήθεια πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία αποδείχθηκε ιδιαίτερα σημαντική στην κρίση της λίρας, το 2018. Στην Ντόχα απευθύνθηκε, άλλωστε, η Άγκυρα και κατά την πρόσφατη συναλλαγματική κρίση.

Γιατί τα Εμιράτα 

Από την άλλη, τα Εμιράτα είναι αυτά που χτύπησαν, στα τέλη Ιουνίου, τον κώδωνα του κινδύνου για μια πιθανή σύρραξη ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Τουρκία. Μέσω της πρεσβείας τους στην Ουάσιγκτον, ενημέρωσαν με ηλεκτρονικό μήνυμα τα μέλη του Κογκρέσου, ότι είναι ορατός αυτός ο κίνδυνος, εάν δεν ελεγχθούν οι ενέργειες της Τουρκίας στη Λιβύη. Στο ίδιο μήνυμα, τα ΗΑΕ υπογράμμιζαν ότι η Τουρκία  επιδιώκει σκόπιμα να παρασύρει το Κάιρο σε μια τέτοια ενέργεια και αποκάλυπταν ότι ο Ερντογάν έχει μεταφέρει στη Λιβύη περισσότερους από 15.000 μισθοφόρους και τρομοκράτες από τη Συρία.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τα Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, δύο ισχυρές αραβικές χώρες, έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στο τουρκολιβυκό μνημόνιο για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Μάλιστα το Αμπού Ντάμπι (ΗΑΕ) εντάχθηκε και στην Πενταμερή, οπότε μπήκε για τον Ερντογάν στη λίστα των «χωρών του κακού» που, κατά τον ίδιο, εργάζονται για να ανακόψουν την “κυριαρχία” του στην ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Πέρα από τα σχέδια της Άγκυρας για την ανατολική Μεσόγειο, οι ισχυρές μοναρχίες του Κόλπου, κυρίως η Σαουδική Αραβία, αποτελούν το μεγάλο εμπόδιο για την κυριαρχία του Τούρκου προέδρου στον σουνιτικό μουσουλμανικό κόσμο. Προσβλέποντας, άλλωστε, στην αποδυνάμωσή τους, στήριξε ο Ερντογάν την “αραβική Άνοιξη” και το Κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων, το οποίο όμως είναι κόκκινο πανί για το Ριάντ, το Αμπού Ντάμπι, αλλά και για το Κάιρο του Σίσι. Η πρόσδεση, εξάλλου, της Αιγύπτου στο Ριάντ ήταν η κίνηση που ανέκοψε το σχέδιο του “σουλτάνου” να αναδειχθεί ηγέτης των Σουνιτών.

Μέσα σε αυτό το πλέγμα, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποιεί την κρίση στη Λιβύη και για τη δημιουργία ενός νέου αραβικού καθεστώτος που θα ελέγχεται από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Ευρισκόμενο μάλιστα αυτό στα δυτικά της Αιγύπτου θα αποδυναμώνει τον πόλεμο που έχει κηρύξει ο Σίσι στους τζιχαντιστές του Σινά στα ανατολικά.

Οι λόγοι αυτοί καθιστούν, για τον Σίσι, την περαιτέρω εμπλοκή του Ερντογάν στη Λιβύη αιτία επέμβασης της Αιγύπτου. Όπως έγραψε, άλλωστε, και το διπλωματικό στέλεχος των Εμιράτων, για να πείσει τα μέλη του Κογκρέσου, αυτά που κάνει ο Ερντογάν στη Λιβύη είναι για τον Σίσι, ό,τι θα ήταν για τους Αμερικανούς, αν η Κίνα προσπαθούσε να ελέγξει τον Καναδά ή η Ρωσία το Μεξικό.