Ρευστό τοπίο και ανασφάλεια από τις ανατροπές στο διεθνές περιβάλλον

Η Γερμανία επανεξοπλίζεται, στο πλαίσιο του περιβόητου επανεξοπλισμού της Ευρώπης, προκειμένου να προστατευτεί από ξένη απειλή και εισβολή, καθώς οι ΗΠΑ αποτραβιούνται και δεν θέλουν να πληρώνουν υπερβολικά ποσά για να “προστατεύουν” τους Ευρωπαίους. Όπως δείχνουν οι περισσότεροι, η απειλή αυτή είναι η Ρωσία. Άλλωστε, το ΝΑΤΟ την έχει αναγορεύσει σε προνομιακό εχθρό. Ο νέος Καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μέρτς, δεσμεύεται ότι θα φτιάξει τον ισχυρότερο στρατό στην Ευρώπη και ότι θα διαθέσει γι΄αυτό όλους τους αναγκαίους πόρους.

Αυτό δεν φαίνεται να ανησυχεί, για την ώρα, Γαλλία και Πολωνία, που διαθέτουν, μέχρι τώρα, τους ισχυρότερους στρατούς στην “γηραιά Ευρώπη”. Βέβαια, οι Πολωνοί ακόμα “κυνηγάνε” τη Γερμανία για τις περιβόητες αποζημιώσεις από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ οι Γάλλοι, λογικά, δεν πρέπει να έχουν χάσει τις μνήμες τους από εκείνη την ζοφερή εποχή. Τα ακροδεξιό AFD, που είναι πλέον αξιωματική αντιπολίτευση στη Γερμανία, έχει την δική του “οπτική” και για το “βαρύ παρελθόν” και για τον επανεξοπλισμό της Γερμανίας.

Πολλά χρόνια τώρα, στην Γερμανία υπήρχε η συζήτηση για το πως θα ξαναγίνει στρατιωτικά ισχυρή, δίπλα στην οικονομική ισχύ και πρωτοκαθεδρία της στην Ευρώπη. Πλέον δεδομένα και ισορροπίες στην Ευρώπη αλλάζουν. Ο Ντόναλντ Τραμπ από την πλευρά του “σαρώνει ορμητικά” δεδομένα, γεωπολιτικές ισορροπίες και συμμαχίες, στην πρώτη του περιοδεία κατά την δεύτερη προεδρική του θητεία, στα “βασίλεια του Κόλπου” (Σαουδική Αραβία , Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).

Η πολιτική των ΗΠΑ

Ο Αμερικανός Πρόεδρος κατέστησε απολύτως σαφές πως η εξωτερική πολιτική του θα κινείται “εκτός πλαισίου” και πως δεν υπάρχουν σταθερές δεσμεύσεις ή και σεβασμός σε παραδοσιακές συμμαχίες και γεωπολιτικές παραμέτρους. Οι στρατηγικές επιλογές του δε στο γεωπολιτικό πεδίο δείχνουν να συνδέονται με την εξασφάλιση ισχυρών οικονομικών ανταλλαγμάτων. Ουσιαστικά, οι εξελίξεις και αλλαγές στον γεωπολιτικό χάρτη, πρωτίστως στην ευαίσθητη Μέση Ανατολή, συμβαδίζουν με τις “business” του Αμερικανού Προέδρου.

Όπως φαίνεται, η πρώτη αυτή περιοδεία Τραμπ, κατά τους διεθνείς αναλυτές, μετατοπίζει τους άξονες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής δημιουργώντας ένα κενό. Και αυτό, πρωτίστως, αφορά τον παραδοσιακά στενό σύμμαχο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ, για το οποίο υπάρχει και στρατηγική δέσμευση για την ασφάλειά του από πλευράς ΗΠΑ. Φαίνεται πως οι σχέσεις του Τραμπ με τον Νετανιάχου είναι κάτι περισσότερο από ψυχρές και αυτή η μετατόπιση των ΗΠΑ με την απομάκρυνση τους από το Ισραήλ δημιουργεί προβληματισμούς.

Τις ίδιες ώρες επίσης ο Τραμπ αναβαθμίζει πλήρως και τις σχέσεις του με τον Ταγίπ Ερντογάν και, κατά συνέπεια, τον ρόλο της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή, κάτι που επίσης αναμένεται να έχει επιπτώσεις στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. Στο θέμα του Ιράν, ενώ ο Νετανιάχου περίμενε τη συνδρομή των ΗΠΑ για ένα αποφασιστικό πλήγμα στο ιρανικό οπλοστάσιο της Τεχεράνης, είδε τον Πρόεδρο Τραμπ, μέσω των προσωπικών απεσταλμένων του, να ξεκινούν συνομιλίες με το Ιράν.

Όμως, και οι εξαγγελίες του Τραμπ για τη Συρία είναι ένας ακόμη λόγος ανησυχίας για το Ισραήλ. Ο Τραμπ, αιφνιδιάζοντας τους πάντες, ανακοίνωσε ότι, κατόπιν των παρακλήσεων του Σαουδάραβα πρίγκιπα και του Τ. Ερντογάν, αποφάσισε την άρση των κυρώσεων στη Συρία, ενώ  συναντήθηκε  με τον προσωρινό πρόεδρο της χώρας, Αλ Σαράα, στην πρώτη τέτοια συνάντηση Αμερικανού προέδρου με Σύρο αξιωματούχο εδώ και 25 χρόνια.

Αυτά είναι ορισμένα (από πολλά ακόμα) ηχηρά σημάδια, ότι  το διεθνές περιβάλλον είναι “κινούμενη άμμος”, για την ώρα, δημιουργώντας ανασφάλειες, καθώς θα αργήσει ακόμα να σταθεροποιηθεί.