Ρωσική ρουλέτα παίζει η Δύση στα νερά της Κριμαίας – Η επιχείρηση Op Detroite

Στην πρώτη του επίσκεψη στην Ευρώπη ο γηραιός κύριος από την Ουάσιγκτον μας ανακοίνωσε πως η Κίνα είναι ο εχθρός μας και η Ρωσία το ίδιο. Συνέχισε διακηρύσσοντας πως  η αποστολή της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι να αντιμετωπίσουν και τους δύο αυτούς καταστροφείς της διεθνούς τάξης και έννομης συμβίωσης των κρατών, μάλλον θα απέφυγε να πει των λαών. Πούλησε όπλα στην Ουκρανία, επαναβεβαίωσε την αφοσίωσή του στο ρόλο του ΝΑΤΟ, μίλησε με τον Πούτιν προσχηματικά, όπως απεδείχθη και αποχώρησε.

Εδώ στη Γηραιά Ήπειρο τα προβλήματά μας παρέμειναν εκκρεμή και αταξινόμητα. Ο αγωγός φυσικού αερίου Ρωσίας-Γερμανίας, το Ουκρανικό στις πολλαπλές του εκφάνσεις, οι διαιρέσεις εντός ΕΕ, το Brexit και οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, η οποία δεν λέει να καταλαγιάσει. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, όμως, είχε μια νέα πρόταση: γιατί δεν κάνουμε κάτι για να προσθέσουμε νέα προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα;

Το Ουκρανικό του έδινε μια θαυμάσια ευκαιρία. Από το 2014 που η Βρετανία είχε συνεργήσει με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία για την ανατροπή της τότε κυβέρνησης, το Ουκρανικό, μετά την προσάρτηση της ανέκαθεν ρωσικής Κριμαίας στη Ρωσία, έγινε ένα χρυσωρυχείο προς εκμετάλλευση για τριβές με τη Μόσχα. Τα θέματα ήταν δύο ειδών: Πρώτον, σοβαρά ζητήματα διεθνών σχέσεων, ισορροπίας δυνάμεων και ζωτικών συμφερόντων της Ρωσίας κυρίως. Δεύτερον, θέματα προς προπαγανδιστική εκστρατεία κατά της Ρωσίας και του δικτάτορα Πούτιν.

Οι Άγγλοι ικανότατοι παίκτες επί αιώνες στο διεθνές πεδίο και στα δύο θέματα, αλλά συρρικνωμένοι πλέον στο νησί τους και εκτός ΕΕ, μετά την επίσκεψη Μπάιντεν έπρεπε να δείξουν πως βρίσκονται πάντα στο προσκήνιο και πως οι μεγάλοι παίκτες της Δύσης (ΗΠΑ και Γερμανία) τους χρειάζονται ακόμα. Έτσι αποφάσισαν να θέσουν σε εφαρμογή το σχέδιο “τα κάνουμε όλα άνω-κάτω”.

Η επιχείρηση Op Detroite

Στις 22 Ιουνίου βρέθηκαν σε ένα σκουπιδότοπο στο Κεντ της Αγγλίας έγγραφα, τα οποία περιέγραφαν την επιχείρηση “Op Detroite”. Αυτή ήταν η διέλευση στις 23 Ιουνίου του καταδρομικού HMS Defender στην πορεία του από την Οδησσό στο Βατούμι της Γεωργίας, εντός της ζώνης των ρωσικών χωρικών υδάτων 12 ναυτικών μιλίων, έξω από τη Σεβαστούπολη.

Εγείρεται ένα ερώτημα ως προ το αν η εύρεση των εγγράφων οφείλεται σε ατύχημα, ή ήταν σκόπιμη διαρροή. Ό,τι και να είναι, το Ηνωμένο Βασίλειο έδειχνε πως θεωρεί τη ζώνη αυτή ουκρανική και όχι ρωσική, μη έχοντας αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας, αγνοώντας πως η Ρωσία είναι η “κατέχουσα δύναμη” και θέλοντας προφανώς να την προκαλέσει. Η Ρωσία όντως αντέδρασε με ρίψεις βομβών και προειδοποιητικών βολών. Το Λονδίνο δεν το παραδέχτηκε, εμφανίζοντας το γεγονός σαν ασήμαντο. Το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε  πως «Η Ρωσία συνεχίζει να αποσταθεροποιεί την περιοχή».

Βέβαια οι Βρετανοί δεν ανέλαβαν μόνοι τους να προκαλέσουν σύγκρουση με τη Ρωσία, ένα δεύτερο Κριμαϊκό πόλεμο. Οι συγγραφείς της επιχείρησης, οι ΗΠΑ, έστειλαν ένα κατασκοπευτικό αεροπλάνο P-8 Poseidon από την Κρήτη για να συνοδεύσει και να πληροφορήσει το αγγλικό καταδρομικό για τις κινήσεις των ρωσικών δυνάμεων. Ο ίδιος, όμως, ο Πούτιν απεκάλυψε πως πληροφορήθηκε άμεσα για την παρουσία του αεροπλάνου και γνώριζε μάλιστα και τα διακριτικά του.

Η συνέχεια της ιστορίας είναι πως στη Μαύρη Θάλασσα διεξάγονται ναυτικά γυμνάσια του ΝΑΤΟ με συμμετοχή του Ισραήλ, της Βραζιλίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας. Ταυτόχρονα οι Ρώσοι κάνουν εκεί ναυτικά γυμνάσια με πραγματικά πυρά. Η εξέλιξη στις 2 Ιουλίου είναι πως ο ίδιος ο Πούτιν διέταξε την Εθνική Φρουρά να προστατεύσει το στενό του Καρς, τη γέφυρα, τις ηλεκτροπαραγωγικές εγκαταστάσεις και τις γύρω περιοχές από εισβολές ή διεισδύσεις στην περιοχή, πιθανόν από ουκρανικές ειδικές δυνάμεις.

Μια ευαίσθητη περιοχή

Η Ρωσία θεωρεί τα νότια σύνορά της πολύ ευαίσθητη περιοχή. Στην αρχική φάση της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης συμφώνησε να μοιραστεί το λιμάνι της Σεβαστούπολης με την Ουκρανία και στην ουσία αυτή δέχτηκε να βρίσκεται κάτω από την προστασία της Ρωσίας. Όλα αυτά βέβαια ανετράπησαν μετά την αλλαγή  σκηνικού στο Κίεβο το 2014 και την εγκατάσταση φιλοδυτικής κυβέρνησης εκεί. Η Ουκρανία δεν αναγνώρισε την ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία, έκοψε την ηλεκτροδότηση και σταμάτησε έως 80% την υδροδότηση χτίζοντας φράγματα στο Βόρειο Κριμαϊκό Κανάλι.

Το Σεπτέμβριο, αν όλα κυλήσουν ήρεμα μέχρι τότε, θα διεξαχθεί μια μεγάλη ρωσική άσκηση στην περιοχή, η Zapad 2021, η οποία διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια. Μάλιστα ο Ρώσος αναλυτής Ιλαριόνοβ θεωρεί πως αυτή η άσκηση μπορεί να είναι η απάντηση της Ρωσίας στις προκλήσεις, όπως αυτή του αγγλικού καταδρομικού. Ίσως καταλάβουν το Βόρειο Κανάλι και τον μεγάλο πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρισμού Γιουσνουκραίνσκ, ο οποίος παράγει το 1/3 της ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας. Αυτή η κίνηση βέβαια θα ήταν μια σαφής απάντηση στις προκλήσεις του ΝΑΤΟ. Ας μην ξεχνάμε πως η άσκηση που διεξάγεται τώρα γίνεται υπό την αιγίδα του Κιέβου και των ΗΠΑ.

Είναι προφανές η συνάντηση Μπάιντεν-Πούτιν στη Γενεύη υπήρξε μια πλήρης αποτυχία. Ο Πούτιν είχε κάνει σαφές ότι το ζήτημα της Ουκρανίας μπορεί να λυθεί μόνο με τη συμφωνία Μινσκ-2. Βέβαια, στη συμφωνία αυτή δεν είναι ξεκάθαρο αν το Κίεβο διατηρεί την εθνική κυριαρχία του. Αυτό ήταν το επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων, το οποίο δεν έχει ακόμη ξεκινήσει.

Μπορεί το ΝΑΤΟ να πιέσει τη Ρωσία;

Αντ’ αυτού έχουμε συνεχείς κραυγές στήριξης της Ουκρανίας από ΝΑΤΟ και ΕΕ, πωλήσεις όπλων από τις ΗΠΑ και από άλλους πρόθυμους δυτικούς, όπως και από την Τουρκία που πούλησε drones Bayraktar. Με λίγα λόγια η Δύση θεωρεί πως μπορεί να χρησιμοποιήσει το ανοιχτό μέτωπο της Ουκρανίας για να ασκήσει πραγματική στρατιωτική πίεση στη Ρωσία με εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτών, εξοπλισμού και “αβλαβών διελεύσεων” βρετανικών καταδρομικών και να σταματήσει κάθε διπλωματική προσέγγιση.

Μπορεί, όμως, το ΝΑΤΟ να πιέσει τη Ρωσία με αυτόν τον τρόπο που διάλεξαν οι νέοι ιέρακες της Ουάσιγκτον; Μέχρι στιγμής η Ρωσία έχει μείνει ψύχραιμη και μάλιστα πριν τη συνάντηση Μπάιντεν-Πούτιν ο τελευταίος έδειξε πως είναι διατεθειμένος για υποχωρήσεις, σταματώντας τα μεγάλα γυμνάσια, τα οποία η Ρωσία έκανε στα ουκρανικά σύνορα. Η απάντηση ήταν η βρετανική πρόκληση και οι ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα.

Αυτή η πρόκληση είναι ο “παράδεισος” κάθε σκληροπυρηνικού στη Μόσχα γιατί είναι αστείο να πιστεύουμε πως ο Πούτιν είναι ο μόνος σκληροπυρηνικός εκεί. Η Δύση έχει αυτή τη στιγμή προσβάλει ζωτικά υπαρξιακά συμφέροντα της Ρωσίας κι αυτό σημαίνει πως μπήκαμε σε μια επικίνδυνη ζώνη, όπου η Ρωσία θα έχει εμπεδώσει μια επιθετική πραγματικότητα. Η Δύση αρνείται να διαπραγματευτεί και να αναγνωρίσει τα ρωσικά ζωτικά συμφέροντα. Κάθε πρόκληση μπορεί να εκληφθεί πλέον ως μια πραγματική επίθεση στα σύνορά της.

Το γαρ πολύ… γεννά παραφροσύνη

Το Ηνωμένο Βασίλειο, μια πάλαι ποτέ αυτοκρατορική δύναμη αιώνων, ξεκίνησε την διπλωματία των κανονιοφόρων ίσως από την Ελλάδα με τα Πατσιφικά το 1848. Φαίνεται πως με το επεισόδιο στη Μαύρη Θάλασσα επανεισάγει την ίδια πρακτική. Έχει, επίσης, στείλει το αεροπλανοφόρο Βασίλισσα Ελισάβετ στα κινεζικά νερά. Το ερώτημα είναι γιατί ασκεί αυτή την πολιτική. Μόνη της δεν μπορεί να συγκρουστεί με την Ρωσία ούτε με την Κίνα. Κάνει ό,τι έκανε ο Μπλερ στον πόλεμο του Ιράκ. Κινείται δορυφορικά, κάνοντας τον βασιλικότερο του βασιλέως στις ΗΠΑ. Σε αυτήν την περίπτωση, μάλιστα, ξεπερνά τα όρια της σωφροσύνης, αυξάνοντας τις πιθανότητες για έναν πυρηνικό πόλεμο χωρίς κανένα δικό της όφελος.

Προφανώς το Brexit τους έχει οδηγήσει στην ανάγκη να βρουν ένα καινούργιο ρόλο παγκοσμίως και το παιγνίδι του αντιρωσισμού τους βολεύει μια και η πολιτική αυτή διαρκή περίπου δύο αιώνες. Η έκπτωση μιας πρώην μεγάλης δύναμης σε αυτό το επίπεδο δεν προϊδεάζει για θετικές εξελίξεις παγκοσμίως μια και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε τροχιά κάμψης, η οποία θα πρέπει κάπως να αναπροσαρμοστεί για να μην φτάσουμε σε παρόμοια θλιβερά και επικίνδυνα παίγνια προκλήσεων, αν δεν έχουμε ήδη φτάσει.

Σημείωση: Είναι προφανές πως το κατασκοπευτικό που απογειώθηκε από την Κρήτη μας βάζει στο στόχαστρο της Ρωσίας. Ελπίζω τα ανταλλάγματα των συμφωνιών Ελλάδος-ΗΠΑ να είναι ανάλογα των υπηρεσιών μας, αν κι αυτό προς το παρόν δεν φαίνεται.