Σε αδιέξοδο ο πόλεμος στην Γάζα μετά από 663 ημέρες

Με αυτόν το πρόλογο ο κύριος αρθρογράφος του ισραηλινού ιστότοπου “The Times of Israel” Νταβίντ Χόροβιτζ άρχισε ένα άρθρο του με τίτλο “Πώς το Ισραήλ έγινε υπεύθυνο για τη Γάζα και για όλο τον θάνατο, την πείνα και την καταστροφή εκεί”! Τόσο ο τίτλος, όσο και το εισαγωγικό σχόλιο του Χόροβιτζ, αποτυπώνουν με πολύ λίγα λόγια, αλλά με περίσσια σαφήνεια, την μάλλον αδιέξοδη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο πόλεμος στην Γάζα, την καταστροφή και την σοβαρή ανθρωπιστική κρίση που φθάνει στα όρια της λιμοκτονίας!

Οι εικόνες που κάνουν τον γύρο του κόσμου από έγκριτα ειδησεογραφικά πρακτορεία με σκελετωμένα παιδιά που πεθαίνουν από την πείνα, όπως και τα πλάνα απελπισμένων πολιτών να σκοτώνουν ο ένας τον άλλον πάνω από σάκους με αλεύρι είναι συγκλονιστικές και αποτρόπαιες, όπως συγκλονιστικές και αποτρόπαιες ήταν αναμφίλεκτα και οι φρικαλεότητες της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου στην Δυτική Νεγκέβ.

Κάποιες από αυτές θα μπορούσαν να είναι σκηνοθετημένες, αλλά αυτό δεν αλλάζει την αδυσώπητη πραγματικότητα και τις ευθύνες του Ισραήλ όταν ένας στους τρεις ανθρώπους στην Λωρίδα της Γάζας περνάει πολλές ημέρες χωρίς τροφή. Αυτές οι εικόνες δεν διάβρωσαν μόνο τη συμπάθεια για το Ισραήλ, διάβρωσαν και τη διεθνή νομιμότητα για τη συνέχιση του πολέμου! Η Χαμάς βέβαια εκμεταλλεύεται προπαγανδιστικά, όπως και αναμενόταν, αυτές τις εικόνες, ενώ μέχρι και την Κυριακή η Ισραηλινή κυβέρνηση αρνούνταν πεισματικά ότι υπάρχει πρόβλημα “πείνας” και έριχνε τις ευθύνες στον ΟΗΕ, παραδεχόμενη όμως ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα συλλογής και διανομής αυτής.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου κατ’ απαίτηση των κυβερνητικών του εταίρων της μεσσιανικής ακροδεξιάς Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και Μπεζαλέλ Σμότριχ αποφάσισε τον Μάρτιο να μην ολοκληρώσει την συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του Ιανουαρίου. Συνέχισε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις για πλήρη καταστροφή της Χαμάς και την κατοχή πλέον του μεγαλύτερου μέρους της Λωρίδας της Γάζας. Ταυτόχρονα διέκοψε για 11 εβδομάδες την ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα, με το αιτιολογικό ότι η Χαμάς εκτρέπει την βοήθεια για να στηρίξει την κυριαρχία της, όμως η USAID δεν μην έχει στοιχεία για μαζική κλοπή βοήθειας στην Γάζα από την Χαμάς.

Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει επικριθεί σφοδρά από την αντιπολίτευση γιατί εδώ και έναν χρόνο δεν συγκρότησε έναν αυτόνομο και αποτελεσματικό μηχανισμό συλλογής και διανομής της ανθρωπιστικής βοήθειας και επέτρεπε στους τρομοκράτες της Χαμάς να την διανέμουν κατά το πώς τους συνέφερε.

Οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του Νετανιάχου όμως υποστηρίζουν ότι δεν είναι δουλειά του Ισραήλ να ταΐσει “τον εχθρό”… εν καιρώ πολέμου και βλέπουν τον λιμό ως νόμιμο μέσο στρατιωτικής πίεσης, χωρίς καμία διάκριση μεταξύ αμάχων και “μαχητών”, υπονοώντας ότι ο πληθυσμός φέρει συλλογική ευθύνη για την παρουσία της Χαμάς. Παράλληλα, λόγω του μεσσιανικού τους υπόβαθρου, βλέπουν τον πόλεμο στην Γάζα ως… “ιερό” ή βήμα προς την “λύτρωση του Ισραήλ”. Μάλιστα ο Σμότριχ ό οποίος είναι και υπουργός Οικονομικών δεν δίστασε να υπονοήσει τον περασμένο Μάιο ότι η πείνα και η απόλυτη στέρηση είναι… ασφαλές και ηθικά επιτρεπτό εργαλείο πίεσης.

Η “στροφή” Νετανιάχου

Με την εξωτερική αλλά και την εσωτερική πίεση προς το Ισραήλ να εντείνεται για την αποτρόπαια αυτή κατάσταση, ιδιαίτερα από τους στενούς και καλούς φίλους του Ισραήλ, ενώ κάποιοι μιλούν ακόμα και για de facto εθνοκάθαρση, ο Νετανιάχου έκανε από την Κυριακή στροφή 180 μοιρών. “Άρχισε να επιτρέπει την απρόσκοπτη είσοδο στην Λωρίδα φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια”, δημιούργησε “ανθρωπιστικούς διαδρόμους” για την ασφαλή διανομή, ενώ άρχισε να εφαρμόζει και τις 24ωρες παύσεις επιχειρήσεων. Παράλληλα επέτρεψε την ρίψη εφοδίων από αέρα. Ενέργειες που θα μπορούσαν να είχαν γίνει εδώ και μήνες, ιδιαίτερα μετά τον εδαφικό έλεγχο του 75% της Λωρίδας.

Οι εικόνες που κατέκλυζαν τα παγκόσμια ΜΜΕ έκαναν μεγαλύτερη ζημιά στην πολεμική προσπάθεια από τα οποιαδήποτε κέρδη που προέκυψαν από τη συνέχιση της τρέχουσας πολιτικής διανομής βοήθειας! Το πρώτο ζητούμενο είναι να σταματήσει ο υποσιτισμός και η πείνα. Εκτιμάται ότι απαιτούνται 62 χιλιάδες τόνοι τον μήνα, κάτι που σημαίνει 120 μεγάλα φορτηγά την ημέρα για να καλυφθούν βασικές ανθρώπινες ανάγκες.

Το ερώτημα δεν ήταν πλέον μόνο πόση διπλωματική απομόνωση και καταδίκη μπορούσε να αντέξει το Ισραήλ, στο οποίο και μάλλον μέχρι τώρα αδιαφορούσε, αλλά και πόση θα ήταν διατεθειμένη να απορροφήσει η Ουάσινγκτον, και συγκεκριμένα ο Τραμπ για λογαριασμό του Ισραήλ. Ήδη μετά την Γαλλία και τον Καναδά ήλθε και ο Βρετανός Πρωθυπουργός να δηλώσει ότι αν το Ισραήλ δεν θέσει τέλος στην ανθρωπιστική κρίση στην Λωρίδα της Γάζας, δεν τερματίσει τον πόλεμο και δεν αρχίσει την διαδικασία επίλυσης του Παλαιστινιακού, θα αναγνωρίσει το Παλαιστινιακό Κράτος, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες χώρες.

Η αντίδραση του παγκόσμιου εβραϊσμού

Σημαντική όμως μέχρι τώρα είναι και η αντίδραση στο εσωτερικό της χώρας, όπως και αυτή του παγκόσμιου εβραϊσμού! Δεν είναι μόνον το κίνημα “Standing Together” που έχει ξεκινήσει μία εκστρατεία για να “σπάσει” την σιωπή των ισραηλινών ΜΜΕ. Ούτε και οι σχετικές δηλώσεις ηγετών της αντιπολίτευσης.

Η Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή εξέδωσε μια διακήρυξη στην οποία επισημαίνεται ότι «η σοβαρή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα δεν πρέπει να λαμβάνεται αψήφιστα και είναι απαράδεκτο να υπονοείται ότι η πείνα είναι μια θεμιτή τακτική», απαντώντας στον ακροδεξιό Βουλευτή Ράντι Φάιν, ο οποίος σε σχετικό ρεπορτάζ του CNN για τον θάνατο 15 ανθρώπων από την πείνα, είχε πει: «Aπελευθερώστε τους ομήρους, αλλιώς να πεθάνετε από την πείνα». Παράλληλα εκατοντάδες ραβίνοι από όλα τα δόγματα στις ΗΠΑ υπέγραψαν μια ανοιχτή επιστολή καλώντας «να σταματήσει αμέσως τη χρήση και την απειλή της λιμοκτονίας ως όπλο πολέμου»!

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι μετά από 663 ημέρες πολέμου, αυτός βρίσκεται σε αδιέξοδο, ενώ η αντιπολίτευση ζητάει συμφωνία για τερματισμό του πολέμου και επιστροφή των ομήρων, ζώντων και νεκρών! Σύμφωνα με δημοσκόπηση για το Κανάλι 12, 74% πλέον της ισραηλινής κοινωνίας το απαιτεί. Ούτε η κλιμάκωση της στρατιωτικής πίεσης, ούτε ο περιορισμός της ανθρωπιστικής βοήθειας έχουν αποδώσει. Κάποιοι θα έλεγαν μάλιστα ότι, παραδόξως, η θέση της Χαμάς μπορεί στην πραγματικότητα να έχει ενισχυθεί.

Το σχέδιο Νετανιάχου 

Ποιο είναι όμως το σχέδιο της Κυβέρνησης Νετανιάχου για την Γάζα; Μήπως τελικά ενώ ο πληθυσμός της Λωρίδας της Γάζας λιμοκτονεί, η μεσσιανική ακροδεξιά βλέπει το όνειρο της για πλήρη κατοχή, “εθελοντική μετακίνηση” των κατοίκων της και εποικισμό από Εβραίους εποίκους να άρχισε να γίνεται πραγματικότητα; Ο Αρχηγός του κόμματος “Θρησκευτικός Σιωνισμός” Μπεζαλέλ Σμότριχ, που είναι και Υπουργός Οικονομικών, επανέλαβε την προηγούμενη εβδομάδα την επιμονή του για προσάρτηση της Γάζας, η οποία θα γίνει “αναπόσπαστο μέρος” του Κράτους του Ισραήλ (σημ. Αυτό βέβαια οραματίζεται για την Ιουδαία και την Σαμάρια, όπως αποκαλεί την Δυτική Όχθη). Παραβρέθηκε μάλιστα την 22 Ιουλίου σε συνέδριο στην Κνεσέτ, σχετικά με τον εβραϊκό εποικισμό στη Λωρίδα της Γάζας.

Η ιστορική εφημερίδα “Jerusalem Post” στο κύριο άρθρο της την προηγούμενη Παρασκευή τόνισε εμφατικά ότι ο ισραηλινός λαός, του οποίου τα παιδιά του συνεχίζουν να σκοτώνονται και να τραυματίζονται στις μάχες στην Λωρίδα της Γάζας, πρέπει να γνωρίζει ποιο είναι το κυβερνητικό σχέδιο, αν τελικά υπάρχει τέτοιο σχέδιο και όχι αυτοσχεδιασμοί. Η ισραηλινή κυβέρνηση αρνείται ή δεν μπορεί να εξετάσει ένα συνεκτικό σχέδιο για την Γάζα, ενώ έχει απορρίψει το σχέδιο της Αιγύπτου που αποτελεί κατά γενική ομολογία μία ρεαλιστική βάση συζήτησης για την μεταπολεμική Γάζα.

Ο Νετανιάχου, ο οποίος αρνούνταν ότι υπάρχει ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, τώρα αγωνίζεται να την περιορίσει, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει μία αδιέξοδη κατάσταση για την οποία φέρει την πρωταρχική ευθύνη. Γνωρίζει ότι δεν υπάρχει στρατιωτικός τρόπος για να σωθούν ζωντανοί οι όμηροι και φυσικά η Χαμάς, ή τουλάχιστον όση έχει απομείνει από αυτήν, ούτε νοιάζεται. ούτε αισθάνεται υπεύθυνη για την τύχη του πληθυσμού της Λωρίδας και ότι τα τρέχοντα μέτρα απλώς παρατείνουν έναν πόλεμο χωρίς σκοπό ή τέλος!

Το δίλλημα του Ισραήλ σήμερα

Το δίλημμα τώρα είναι μία μάταιη κλιμάκωση, ή μία συμφωνία τερματισμού του πολέμου και επιστροφή των εναπομεινάντων ομήρων ζώντων και νεκρών. Από την αρχή του έτους, το Ισραήλ είχε ευκαιρίες να επιτύχει κατάπαυση του πυρός και να αρχίσει η απελευθέρωση των ομήρων. Όμως ο Νετανιάχου τις αγνόησε επειδή όπως προαναφέρθηκε η διατήρηση του συνασπισμού και η δική του πολιτική επιβίωση είχε μεγαλύτερη σημασία για αυτόν, καθόσον Σμότριχ και Μπεν Γκβιρ θα έριχναν την κυβέρνηση, προκαλώντας πρόωρες εκλογές.

Σήμερα ο Νετανιάχου χωρίς εμφανή στρατηγική καταφεύγει σε τακτικισμούς, ενώ Ισραηλινοί στρατιώτες συνεχίζουν να σκοτώνονται και να τραυματίζονται στη Γάζα (45 νεκροί από την επανέναρξη των επιχειρήσεων τον Μάρτιο) με ένα σημαντικό μέρος του λαού να μην κατανοεί των σκοπό των μαχών. Το μείζον των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς έχει καταστραφεί αλλά μία τέτοια οργάνωση με πολιτικό-κοινωνικό, ιδεολογικό και θρησκευτικό χαρακτήρα δεν μπορεί να εξαλειφτεί πλήρως με στρατιωτικά μέσα.

Αντί επιλόγου θα επαναλάβουμε ότι αν δεν δοθεί, τελικά, όραμα ειρήνης και προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον με ένα ανεξάρτητο και φιλειρηνικό Παλαιστινιακό Κράτος, που θα σέβεται την ασφάλεια του Ισραήλ, δεν θα μπορούν να εξαλειφθούν οι αιτίες και η φιλοσοφία, που παράγουν τον καταστροφικό ριζοσπαστισμό. Έστω και αν πλήρως καταστραφεί στρατιωτικά η Χαμάς, η ιδέα της “Μουκουαουάμα” (ιδεολογία της αντίστασης) θα αναδείξει μία άλλη… Χαμάς, η οποία θα στρατολογήσει πολλούς από τους νέους που είδαν τους γονείς και τα αδέλφια τους να σκοτώνονται ή να λιμοκτονούν στην Λωρίδα της Γάζας και ο φαύλος κύκλος της βίας θα ανατροφοδοτείται. Όταν ζεις με το χάος δίπλα σου είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή το χάος θα σου κτυπήσει την πόρτα!