Σε δύο βάρκες πατάνε οι Ταλιμπάν – Κυβέρνηση ισορροπιών

Την πρώτη προσωρινή κυβέρνηση του “Ισλαμικού Εμιράτου του Αφγανιστάν” (όπως πλέον ονομάζεται η χώρα) ανακοίνωσαν οι Ταλιμπάν και όπως είχαν προεξοφλήσει πρόκειται για μια κυβέρνηση αμιγώς “ταλιμπανική”, η οποία περιλαμβάνει ιδρυτικά στελέχη του ισλαμικού κινήματος σε κορυφαίες θέσεις, μεταξύ των οποίων και έναν διεθνώς καταζητούμενο από το FBI!

Η σύνθεση δεν θυμίζει σε τίποτα την κυβέρνηση των Ταλιμπάν της πρώτης περιόδου, όταν η πλειονότητα των υπουργών και στελεχών της ήταν… μονόφθαλμοι και ανάπηροι πολέμου, ένα δείγμα της αγριότητας του αφγανικού εμφυλίου, με τους Ταλιμπάν να παίρνουν τα όπλα κατά των Μουτζαχεντίν, όταν οι τελευταίοι είχαν αρχίσει να αλληλοσφάζονται μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών.

Σε αντίθεση με ότι αναμένονταν, ο συνιδρυτής των Ταλιμπάν και επικεφαλής του πολιτικού τους γραφείου, ο Αμπντούλ Γκάνι Μπαραντάρ (ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από το νέο “μετριοπαθές” πρόσωπο της οργάνωσης) αναλαμβάνει αντιπρόεδρος. Ρόλο προέδρου θα έχει ο Μουλάς Μοχάμεντ Χασάν Ακχούντ και όχι ο θρησκευτικός ηγέτης των Ταλιμπάν, ο Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα, όπως οι ίδιοι είχαν προαναγγείλει.

Ο Ακχούντ κατάγεται από την Κανταχάρ, την πόλη στην οποία ιδρύθηκαν οι Ταλιμπάν και είναι ο επικεφαλής του “θρησκευτικού συμβουλίου” τους. Θεωρείται πρόσωπο κοντά στον θρησκευτικό τους ηγέτη, όμως δεν έχει τον τίτλο του “Ηγέτη των Πιστών”, όπως έχει ο Αχουντζάντα, έναν τίτλο που είχε μόνο ο Μουλάς Ομάρ στην ιστορία του κινήματος.
Πάντως, η καθυστέρηση στην ανακοίνωση της κυβέρνησης φαίνεται πως είχε να κάνει και με τις ισορροπίες που ήθελαν να κρατήσουν οι Ταλιμπάν στο εσωτερικό τους.

Ένας τρομοκράτης υπουργός!

Δεν φαίνεται το σύνολο των Ταλιμπάν να συμφωνούν με την “γραμμή” του Μπαραντάρ, που θέλει να εμφανίζονται πλέον ως εθνικοαπελευθερωτικό-ισλαμικό κίνημα, μιμούμενος την Χαμάς ή την Χεζμπολάχ. Πάντως ίσως έχει μία σημασία που δεν υπάρχει (τουλάχιστον στην προσωρινή τους κυβέρνηση) επίσημος ρόλος για τον Αχουντζάντα, τον κυριολεκτικά “αόρατο ηγέτη” των Ταλιμπάν, που μόλις προ λίγου έκανε την πρώτη του δημόσια ανακοίνωση, δηλώνοντας ότι «όλα τα ζητήματα στο Αφγανιστάν θα ρυθμίζονται από τους νόμους της Σαρία», μία δήλωση που ξυπνά μνήμες από το σκοταδιστικό παρελθόν τους.

Ρόλο υπουργού Άμυνας αναλαμβάνει, σαν ειρωνεία της ιστορίας, ο γιος του Μουλά Ομάρ, λίγες μέρες πριν την επέτειο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, ενώ υπουργός Εσωτερικών αναλαμβάνει ο Σιρατζουντίν Χακάνι, τον οποίο έχει επικηρύξει το FBI για διεθνή τρομοκρατία. Είναι ο γιος του Τζαλαλαντίν Χακάνι, ιδρυτή του ομώνυμου τρομοκρατικού δικτύου που συνεργάζεται με τους Ταλιμπάν, το οποίο είναι διαβόητο για τις διασυνδέσεις του με την Αλ Κάιντα, αλλά και με τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες!

Οι Αμερικανοί δεν μασούσαν τα λόγια τους: κατηγορούσαν, ήδη επί κυβέρνησης Ομπάμα, ευθέως το Πακιστάν και συγκεκριμένα τις διαβόητες μυστικές υπηρεσίες του, την ISI, ότι συντονίζει τις επιθέσεις του δικτύου Χακάνι κατά αμερικανικών στόχων στο Αφγανιστάν, με τον ναύαρχο Μάικ Μάλεν να αποκαλεί το τρομοκρατικό δίκτυο ως «παράρτημα της ISI»! Υπενθυμίζουμε πως ο Οσάμα Μπι Λάντεν είχε βρει καταφύγιο στο Πακιστάν, τον οποίο σκότωσαν τελικώς οι Αμερικανοί, σε μία επιχείρηση που είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας υπόγειας συναλλαγής με τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες.

Το προηγούμενο διάστημα το “αφεντικό” της ISI, ο στρατηγός Φαίζ Χαμίντ, μετέβη στο Αφγανιστάν για «διαβουλεύσεις» για τον σχηματισμό της κυβέρνησης, ενώ υπάρχουν πολλές διεθνείς αναφορές για πακιστανική στρατιωτική συνδρομή στους Ταλιμπάν, στην κατάληψη του τελευταίου προπύργιου αντίστασης στην επέλαση τους, της κοιλάδας του Παντζσίρ. Οι ηγέτες της αντίστασης ο Μασούντ και ο αντιπρόεδρος Σάλεχ, υποχρεώθηκαν να αναγνωρίσουν την ήττα τους και κατέφυγαν στο εσωτερικό.

Κυβέρνηση μόνο με Ταλιμπάν

Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι σε διεθνή μέσα ενημέρωσης κυκλοφορεί η είδηση πως θέσεις των Ταλιμπάν δέχτηκαν επιθέσεις από «άγνωστα πολεμικά αεροσκάφη» στο Παντζσίρ, μία είδηση που δεν έχει επιβεβαιωθεί από τους Ταλιμπάν. Οι ίδιες πληροφορίες θέλουν τα πολεμικά αεροσκάφη να είναι του Τατζικιστάν, που υποστηρίζει τον Τατζίκο Μασούντ, ακόμα και του Ιράν, το οποίο καταδίκασε την επίθεση των Ταλιμπάν στο Παντζσίρ, αν και οι τελευταίοι είχαν τείνει “χείρα φιλίας” στην Τεχεράνη, προσκαλώντας την στην ορκωμοσία της κυβέρνησης τους. Στις σχέσεις τους με το Ιράν, οι Ταλιμπάν δείχνουν όντως να έχουν αλλάξει, όπως και στην αντιμετώπιση των σιιτών, τους οποίους παλαιότερα κατέσφαζαν.

Επιπλέον, έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν. Για πρώτη φορά, από την άνοδο των κομμουνιστών το 1979, υπάρχει μία κυβέρνηση που ελέγχει την συντριπτική επικράτεια της χώρας και δεν αντιμετωπίζει κάποιο ενεργό μέτωπο πολεμικής αντίστασης, μετά και την πτώση του Παντζσίρ. Σοβιετική Ένωση και Αμερικανοί είχαν υποστηρίξει κυβερνήσεις που κατέρρευσαν χωρίς την ξένη στρατιωτική υποστήριξη, με την κατάρρευση της φιλοαμερικανικής κυβέρνησης Γάνι βέβαια να ξεπερνά κάθε ρεκόρ!

Προηγουμένως οι Ταλιμπάν, οι οποίοι δήλωσαν έτοιμοι να υποδεχτούν μέχρι και την… Μέρκελ στο Αφγανιστάν, προσκάλεσαν έξι χώρες στην ορκωμοσία της κυβέρνησης τους: Πακιστάν, Κατάρ, Τουρκία, Ρωσία, Κίνα και Ιράν. Βέβαια στην κυβέρνηση τους δεν περιλαμβάνεται ούτε ένας σιίτης Χαζάρος, ενώ και η παρουσία Τατζίκων και Ουζμπέκων είναι εξαιρετικά περιορισμένοι. Ρώσοι και Ιρανοί είχαν ζητήσει «αντιπροσωπευτική κυβέρνηση», ενώ μέχρι και ο Ερντογάν δήλωσε πως δεν «υπάρχει βιασύνη» να τους αναγνωρίσει.

Ίσως για αυτό οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν «προσωρινή κυβέρνηση», θέλοντας να κερδίσουν χρόνο για νέες διαβουλεύσεις, καθώς πρέπει να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των Αφγανών, σε μία χώρα που αποτελεί μωσαϊκό φυλών και εθνοτήτων, της διεθνούς κοινότητας, αλλά και να ελέγξουν το σύνολο των μαχητών τους. Είναι χαρακτηριστικό πως εκπρόσωπος των Ταλιμπάν απέδωσε την καταστολή των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας που σημειώνονται στο Αφγανιστάν, στην «απειρία» μέρος των μαχητών τους, πολλοί εκ των οποίων δεν βλέπουν λόγο να μοιραστούν την εξουσία με ανθρώπους που τους είχαν πολεμήσει.