Σκληρό πόκερ Κατάρ-Εμιράτων με φόντο Αφγανιστάν και Συρία

Τα συμφέροντα των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν θα εκπροσωπεί επισήμως το εμιράτο του Κατάρ, όπως ανακοίνωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, κατά την υποδοχή του Καταριανού ομολόγου στην Ουάσιγκτον, με τους Αμερικανούς να ευχαριστούν δημοσίως την Ντόχα για τον ρόλο που διαδραματίζει τα τελευταία χρόνια στην πολύπαθη χώρα. Εδώ που τα λέμε, οι Αμερικανοί δεν είχαν και πολλές επιλογές.

Ήταν αυτοί που είχαν αποσυρθεί κακήν-κακώς τον περασμένο Αύγουστο από το Αφγανιστάν, εν μέσω χαοτικών συνθηκών, με τους ισλαμιστές Ταλιμπάν να επικρατούν πλήρως, τόσο έναντι της ανυπόληπτης και διεφθαρμένης φιλοδυτικής αφγανικής κυβέρνησης, όσο και κατά της αντίστασης του υιού Μασούντ στην κοιλάδα του Παντσίρ. Η Ουάσιγκτον επέλεξε να αγνοήσει την έκκληση του Μασούντ για στρατιωτική βοήθεια, προκειμένου οι μαχητές του να πολεμήσουν τους Ταλιμπάν.

Το Κατάρ εδώ και χρόνια φιλοξενούσε το πολιτικό γραφείο των Ταλιμπάν και το νούμερο δύο του κινήματος, τον σημερινό Αφγανό αντιπρόεδρο και πολιτικό ηγέτη των ισλαμιστών μαχητών, Αμπντούλ Γκανί Μπαραντάρ, τον άνθρωπο που είναι πίσω από το “νέο πρόσωπο” των Ταλιμπάν. Ήταν ο Μπαραντάρ που είχε υπογράψει στην Ντόχα την ιστορική ειρηνευτική συμφωνία με την κυβέρνηση Τραμπ, την οποία τήρησε (και με το παραπάνω) ο Τζο Μπάιντεν.

Ουσιαστικά το εμιράτο θα συνεχίσει να λειτουργεί ως μεσολαβητής μεταξύ των Αμερικανών και των Ταλιμπάν, τους οποίους η Ουάσιγκτον (όπως και η υπόλοιπη διεθνής κοινότητα) δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει. Όμως είναι μυστικό πως όλοι τους κατανοούν ότι αποτελούν πλέον την κυρίαρχη δύναμη στο Αφγανιστάν, φοβούμενοι πως η εναλλακτική είναι το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο ακόμη πραγματοποιεί πολύνεκρες αιματηρές επιθέσεις κατά σιιτικών χώρων λατρείας και δημόσιων κτιρίων, βάζοντας στο στόχαστρο του και τους “αποστάτες” Ταλιμπάν.

Να σημειωθεί πως τον ρόλο του Κατάρ προσδοκούσε να αναλάβει ο Τούρκος πρόεδρος, που παζάρευε την διαχείριση του αεροδρομίου της Καμπούλ, αρχικά με τους Αμερικανούς και μετέπειτα με τους Ταλιμπάν, παζάρια που δεν είχαν κάποιο απτό αποτέλεσμα. Μετέπειτα ο Ερντογάν αποπειράθηκε να λειτουργήσει ως η “γέφυρα” Ταλιμπάν και Δύσης, αλλά έμοιαζε δύσκολο οι ισλαμιστές μαχητές να ξεχάσουν πως τους αποκαλούσε «δύναμη κατοχής του Αφγανιστάν», δείχνοντας πως εμπιστεύονται περισσότερο το Κατάρ (και φυσικά το Πακιστάν) από τον Τούρκο πρόεδρο.

“Καρφιά” για την Συρία

Ήδη από την τελευταίο περίοδο της κυβέρνησης Τραμπ, οι ΗΠΑ σύστηναν στις αραβικές χώρες να τερματίσουν τον οικονομικό αποκλεισμό του Κατάρ, το οποίο είχε πληρώσει τις σχέσεις του με την Μουσουλμανική Αδελφότητα, το Ιράν και την Τουρκία. Την αρχή της άρσης του αποκλεισμού του εμιράτου είχε κάνει η Σαουδική Αραβία, ακολούθησε η Αίγυπτος και (με λιγότερο “ενθουσιασμό) τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, προς τα οποία έριξε ορισμένα “καρφιά” ο Καταριανός υπουργός Εξωτερικών.

Συγκεκριμένα, κατά την συνέντευξη τύπου με τον Μπλίνκεν, ο Μοχάμεντ μπιν Αλ Θάνι, επέκρινε τις πρωτοβουλίες του Άμπου Ντάμπι για εξομάλυνση των σχέσεων της Συρίας με τον αραβικό κόσμο, που κορυφώθηκαν με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των Εμιράτων στην Δαμασκό και την συνάντηση με το (μέχρι πρότινος) “μαύρο πρόβατο” των Αράβων ηγετών, Μπασάρ αλ Άσαντ.

Ήταν η Ντόχα, το Ριάντ και το Άμπου Ντάμπι που είχαν κινήσει αρχικά την εκστρατεία ανατροπής του Σύρου ηγέτη, μέσω της ενίσχυσης της ισλαμικής αντιπολίτευσης που τελικώς οδήγησε στην “τερατογέννεση” του Ισλαμικού Κράτος. Τώρα “πρώτο βιολί” στην ενίσχυση των Σύριων τζιχαντιστών αντικαθεστωτικών είναι η Τουρκία και το Κατάρ, με τα Εμιράτα και την Σαουδική Αραβία να συνειδητοποιούν πως λειτούργησαν περισσότερο ως οι “χρήσιμοι ηλίθιοι” των νεοοθωμανικών σχεδίων του Ερντογάν!

Η δε αναφορά του Καταριανού υπουργού πως «ελπίζει ότι οι αραβικές χώρες θα αποθαρρυνθούν από το να εμπλακούν περαιτέρω με το συριακό καθεστώς», είναι μία έμμεση αιχμή και προς την Σαουδική Αραβία, καθώς τα Εμιράτα κινούνται παρασκηνιακά για την επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο, κινήσεις που προφανώς και γίνονται σε συνεννόηση με το Ριάντ.

Τα Εμιράτα υπέγραψαν με την Δαμασκό μία συμφωνία για την κατασκευή μονάδας ηλιακής ενέργειας, δείχνοντας πως επιδιώκουν μερίδιο από την ανοικοδόμησης της Συρία. Είναι ένα ζήτημα που θα συζητηθεί εκτενώς σε σημερινό πάνελ του Φόρουμ “Sir Bani Yas”, που διοργανώνει το Άμπου Ντάμπι, στο οποίο θα μιλήσει και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Με δεδομένες τις εξελίξεις, θα πρέπει η Ελλάδα να επανεξετάσει την απόφαση της για τον διπλωματικό αποκλεισμό της Δαμασκού, τον οποίο πλέον δεν ενστερνίζονται ούτε οι αραβικές χώρες που ήταν πρωτοστάτες στην ανατροπή του Άσαντ.