Σκληρό πολιτικό παζάρι στα Σκόπια

Οι πολιτικές εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία ευνοούν εκ νέου τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος αναμένεται να σχηματίσει νέα κυβέρνηση συνασπισμού με κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ταυτόχρονα, το βέτο της Βουλγαρίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Βόρεια Μακεδονία συνεχίζει να παραμένει το μεγάλο εμπόδιο για την κυβέρνηση των Σκοπίων.

Αν και ο Ζάεφ παραιτήθηκε από την ηγεσία του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, δρομολογώντας τις εξελίξεις για τη διαδοχή του, η παραίτησή του από την πρωθυπουργία στην – οποία εμμένει– θα αργήσει μάλλον να γίνει. Η πρώτη προτεραιότητά του είναι η παγίωση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, με την καταρχήν συμφωνία που έκανε με το κόμμα “Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική” και το μόνο που απομένει να διευθετηθεί είναι η συμμετοχή του σε υπουργεία.

Ο Ζάεφ και ο πρόεδρος της “Συμμαχίας για τους Αλβανούς-Εναλλακτική” Αφρίμ Γκάσι κατά τη διάρκεια των συνομιλιών τους συμφώνησαν ότι πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις και ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας. Ο κυβερνητικός συνασπισμός με την ενσωμάτωση του αλβανικού κόμματος θα επιτύχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 61 εδρών που απαιτείται.

Ωστόσο, το πολιτικό σκηνικό παραμένει εύθραυστο καθώς η “Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική”, ήταν πριν λίγες μέρες στο στρατόπεδο του ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι και συμμετείχε στην πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Ζάεφ, που τελικά δεν πέρασε. Οι κινήσεις του αλβανικού κόμματος, που από εχθρός του Ζάεφ γίνεται δεκανίκι της κυβέρνησής του, δεν αποκλείουν στο μέλλον και μια νέα μεταστροφή του.

Σύμφωνα με σκοπιανά μέσα ενημέρωσης η “Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική” θα επιδιώξει το μέγιστο αντίτιμο για την υποστήριξή που θα παράσχει, δηλαδή όπως λέμε θα γίνει σκληρό παζάρι.  Ο Ζάεφ ετοιμάζεται βάσει της καταρχήν συμφωνίας, να δώσει “γη και ύδωρ” για να αποκτήσει κυβερνητική πλειοψηφία, παρά τη δήλωση του για παραίτηση από την πρωθυπουργία μετά την εκλογή του νέου ηγέτη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM).

Το μεγάλο στοίχημα

Οι εσωκομματικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για τις 12 Δεκεμβρίου και ο επικρατέστερος για την διαδοχή του Ζάεφ είναι ο υφυπουργός Οικονομικών και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του SDSM Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι. Η αντιπολίτευση θεωρεί ότι ο Κοβάτσεφσκι θα είναι πιόνι του Ζάεφ και ότι δεν θα αλλάξει η κυβερνητική πολιτική ακόμα και αν ο δεύτερος παραιτηθεί από την πρωθυπουργία.

Το ζήτημα διχάζει τον ηγέτη του αλβανικού κόμματος DUI Αλι Αχμέτι και τον Ζάεφ, που είναι εταίροι στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο Αχμέτι δεν θα επιτρέψει στον Ζάεφ να παραιτηθεί από τη θέση του πρωθυπουργού, τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο του 2021, δήλωσε στην “Sloboden Pecat” ανώτατος αξιωματούχος του DUI. Επειδή, τα “κουκιά” για την κυβερνητική πλειοψηφία είναι μετρημένα, είναι πολύ πιθανό να αργήσει η παραίτηση Ζαέφ, καθώς μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο ο κυβερνητικός συνασπισμός.

Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης Ζάεφ είναι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ που έχει μπλοκάρει με βέτο η Σόφια, εξαιτίας ιστορικών, εθνοτικών και γλωσσικών διαφορών με την Βόρεια Μακεδονία. Οι ελπίδες της κυβέρνησης των Σκοπίων για άρση του βέτο πριν το τέλος του έτους είναι από ελάχιστες μέχρι μηδαμινές.

Η βουλγαρική πλευρά και η εν δυνάμει νέα κυβέρνηση συνασπισμού υπό το νέο κόμμα “Συνεχίζουμε την Αλλαγή” του Κίριλ Πετκόφ και Ασέν Βασίλεφ, θα επικεντρωθεί αρχικά σε διάλογο για συνεργασία σε οικονομικά θέματα και σε δεύτερη φάση στο θέμα του βέτο. Ο Ζαέφ θεωρείται από τη Δύση ο πιο κατάλληλος για να διαχειριστεί τις σχέσεις με τη Βουλγαρία καθώς ο ηγέτης του VMRO-DPMNE, έχει θέσει “κόκκινες γραμμές”.