Στη Νίκαια των 1.700 ετών o Πάπας Λέων ΙΔ΄ και o Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Η συνάντηση των δύο προκαθημένων έγινε στα παράλια της αρχαίας πόλης, στον αρχαιολογικό χώρο όπου πριν από μία δεκαετία Τούρκοι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν τα ερείπια μεγάλης βασιλικής του 4ου αιώνα. Πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι πρόκειται για τη χαμένη Εκκλησία των Αγίων Πατέρων — τον ίδιο χώρο όπου συνεδρίασε η Σύνοδος.

«Επιστρέφουμε σε αυτό το λίκνο της χριστιανικής πίστης», τόνισε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ομιλία του, καλώντας σε ενότητα τις Εκκλησίες και τους πιστούς. Υπογράμμισε ότι η παρουσία των προκαθημένων στον ιστορικό αυτό τόπο δεν αποτελεί απλώς μια πράξη μνήμης, αλλά «ζωντανή μαρτυρία της πίστης που διατύπωσαν οι Πατέρες της Νίκαιας».

Papa 14. Leo’nun katıldığı İznik’teki ayini başladı.

Bugün, Hristiyanlık için dönüm noktası niteliğindeki İznik Konsili’nin 1700. yıldönümü. https://t.co/nI8QtEbIUy pic.twitter.com/AsRnFOAN7H

— ibrahim Haskoloğlu (@haskologlu) November 28, 2025

Αναφερόμενος στο Σύμβολο της Πίστεως, σημείωσε ότι αποκαλύπτει «την πίστη των Αποστόλων, πως ο Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός από αληθινό Θεό, ομοούσιος τω Πατρί». Κλείνοντας, κάλεσε όλους να τρέξουν «τον αγώνα της χριστιανικής ενότητας» με τη φλόγα της Νίκαιας να φωτίζει τον δρόμο.

Ο Πάπας Λέων, από την πλευρά του, ευχαρίστησε τον Πατριάρχη για την πρωτοβουλία της κοινής επετείου, μιλώντας για «σοφία και διορατικότητα» στην πρόσκληση των ηγετών των Εκκλησιών. Υπενθύμισε ότι η Σύνοδος της Νίκαιας ήταν το γεγονός που χάρισε στη Χριστιανοσύνη το Σύμβολο της Πίστεως, ένα κείμενο «θεμελιώδους σημασίας» για την πορεία προς την πλήρη ενότητα των Εκκλησιών.

Σε έναν κόσμο «σπαρασσόμενο από βία και συγκρούσεις», όπως είπε, η χριστιανική ενότητα είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ και συνδέεται άρρηκτα με την αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εθνότητας ή πίστης. Τόνισε τέλος τον ρόλο των θρησκειών ως υπερασπιστών της αξιοπρέπειας και του διαλόγου.

Η βασιλική που αποκαλύφθηκε από τα νερά

Η βασιλική του Αγίου Νεοφύτου, σήμερα βυθισμένη σε βάθος 2–3 μέτρων και μόλις 50 μέτρα από την ακτή, θεωρείται η μεγαλύτερη γνωστή εκκλησία του Ιζνίκ. Ανακαλύφθηκε το 2014 όταν υποχώρησε η στάθμη της λίμνης, γεγονός που το Αμερικανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο κατέταξε στις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις της χρονιάς.

Ο καθηγητής Μουσταφά Σαχίν, επικεφαλής των ανασκαφών, εκτιμά ότι το κτίσμα χτίστηκε αρχικά προς τιμήν του Αγίου Νεοφύτου, ο οποίος μαρτύρησε στη Νίκαια το 303 μ.Χ. Η βασιλική καταστράφηκε από σεισμό το 358, ξανακτίστηκε μετά το 380 και σήμερα έχουν αποκαλυφθεί 37 τάφοι γύρω της. Υπάρχει μάλιστα η θεωρία ότι στα θεμέλιά της βρίσκονται κατάλοιπα αρχαίου ναού αφιερωμένου στον Απόλλωνα.