Στην Αίγυπτο ο Μητσοτάκης – Συνομιλίες με τον Σίσι

Άρχισε χθες στην Αίγυπτο, στο Σαρμ Ελ Σέιχ, η 27η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα η οποία θα ολοκληρωθεί στις 18 Νοεμβρίου, με μία νέα διακήρυξη, που είναι αμφίβολο όμως εάν θα αγγίξει τον απλό κόσμο, την ώρα που δοκιμάζεται από την ενεργειακή και οικονομική κρίση. Περίπου 110 ηγέτες αναμένονται σήμερα και αύριο στο αιγυπτιακό θέρετρο για τις συνομιλίες κορυφής, υπό τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αλ Σίσι.

To Σαρµ Ελ Σέιχ είναι ένα από τα πιο δηµοφιλή παραθεριστικά θέρετρα της Αιγύπτου και η ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή της χώρας. Ένας μικρός παράδεισος στην Ερυθρά θάλασσα. Αυτή τη φορά, όμως, τα πεντάστερα παραθαλάσσια ξενοδοχεία εκεί δεν φιλοξενούν τουρίστες αλλά ηγέτες από όλο τον κόσμο. Εκπροσωπούνται 200 χώρες, ενώ συνολικά 30 χιλιάδες άτομα έχουν κατακλύσει το μέρος για τη νέα 27η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP27 που διεξάγεται από τις 6 έως τις 18 Νοεμβρίου.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα μεταβεί όπως έχει ανακοινώσει στο τέλος της εβδομάδας, λόγω των ενδιάμεσων εκλογών. Απόντες επίσης οι ηγέτες της Κίνας, της Ινδίας και της Ρωσίας. Εντούτοις, οι διοργανωτές της COP27 προσδοκούν ότι η Σύνοδος θα συμβάλει στην ανάπτυξη νέων φιλόδοξων στόχων για μείωση των εκπομπών και ενίσχυση της χρηματοδότησης για την πράσινη ενέργεια και την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.

«Η περσινή σύνοδος COP26 στη Γλασκόβη μας έδωσε λόγους να ελπίζουμε σε πρόοδο. Σχεδόν 200 χώρες συγκεντρώθηκαν για να συμφωνήσουν σχετικά με τις λεπτομέρειες της Συμφωνίας του Παρισιού, με στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Η φετινή χρονιά υποτίθεται πως θα είχε να κάνει με την υλοποίηση όσων είχαν συμφωνηθεί. Ωστόσο, τους τελευταίους 12 μήνες, η υφήλιος έχει κλονιστεί από τον πόλεμο στην Ευρώπη, τη ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού και εντεινόμενες πολιτικές και οικονομικές διαφορές μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών. Καθώς οι ηγέτες μεταβαίνουν αυτό το Σαββατοκύριακο στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ για την COP27, όσοι δίνουν μάχη ενάντια στην κλιματική κρίση (climate warriors) αναρωτιούνται τι μπορεί να γίνει σε αυτήν την κομβική στιγμή για να σωθεί ο πλανήτης», γράφει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα, Σάιμον Στιλ, δήλωσε ότι η συγκεκριμένη δράση για την αντιμετώπιση των εκπομπών και των κλιματικών κινδύνων, που έχει καθυστερήσει εδώ και δεκαετίες, δεν μπορεί πλέον να περιμένει καθώς επιδεινώνονται οι επικίνδυνες επιπτώσεις. «Οι πόλεμοι θα τελειώσουν, ο πληθωρισμός, το κόστος ζωής, οι ενεργειακές κρίσεις, κι αυτές θα τελειώσουν. Αλλά αυτό που βλέπουμε… σε όλο τον κόσμο είναι ότι η κλιματική αλλαγή είναι πάντα παρούσα και θα χειροτερέψει», τόνισε χαρακτηριστικά στην εναρκτήρια ομιλία του. «Συνολικά, οι τρέχουσες δεσμεύσεις και πολιτικές κλείνουν την πόρτα στην ευκαιρία μας να περιορίσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου», προειδοποίησε ο Αντόνιο Γκουτέρες. Οι δεσμεύσεις της G20, προσέθεσε, «δεν αρκούν και έρχονται πολύ αργά».

Οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις

Η νέα κλιματική σύνοδος που ξεκίνησε χθες έχει τεράστια σημασία. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο νέος πρωθυπουργός του Ηνωμενου Βασιλείου Ρίσι Σουνάκ θα παρευρεθεί, παρότι είχε προηγουμένως δηλώσει ότι δεν θα μπορέσει. Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα την καθιστά το γεγονός ότι έπειτα από έντονες διαβουλεύσεις και σκληρές διαπραγματεύσεις δυο 24ωρων συμφωνήθηκε να συζητηθεί επίσημα το ζήτημα των ευάλωτων χωρών και η δυνατότητα αυτών να λαμβάνουν χρήματα για τις απώλειες και τις ζημιές που έχουν υποστεί από την κλιματική αλλαγή. Πρόκειται για το γνωστό ζήτημα των κλιματικών αποζημιώσεων. Να θυμίσουμε ότι πέρυσι στη Γλασκώβη, οι πλούσιες χώρες μπλόκαραν την πρόταση αυτή. Αντιθέτως υποστήριξαν τη διεξαγωγή ενός τριετούς διαλόγου σχετικά με χρηματοδοτήσεις.

Το ενδιαφέρον όμως εστιάζεται και στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου, στις διμερείς και πολυμερείς επαφές των ηγετών για τα θέματα συνεργασίας, ιδίως στον τομέα της ασφάλειας, λόγω του Ουκρανικού. Στο Κάιρο μεταβαίνει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα έχει και κατ’ ιδίαν συνομιλίες με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, στη σκιά των νέων συμφωνιών της Άγκυρας με την μεταβατική κυβέρνηση Ντμπεϊμπά στη Λιβύη, για συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων στην θαλάσσια περιοχή που αυθαίρετα ορίστηκε από το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 ως ΑΟΖ της Λιβύης και της Τουρκίας. Η Αίγυπτος χαρακτήρισε παράνομο  και το νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο που υπεγράφη στις αρχές του περασμένου Οκτωβρίου αλλά και τις συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας, ως προέκταση του περιβόητου μνημονίου.

Η λιβυκή κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει σε τί επίπεδο θα εκπροσωπηθεί. Οι σχέσεις της Τρίπολης με το Κάιρο διανύουν νέα περίοδο έντασης και πιθανότατα ο πρωθυπουργός Ντμπεϊμπά δεν θα μεταβεί στο Σαρμ Ελ Σέιχ και πιθανότατα η Λιβύη θα εκπροσωπηθεί από τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου Αλ Μενφί, που εμφανίζεται πιο διαλλακτικός και την υπουργό Εξωτερικών Αλ Μανγκούς.

Ο επικεφαλής της αιγυπτιακής διπλωματίας και πρόεδρος της COP27 Σάμεχ Σούκρι, δήλωσε ότι η Αίγυπτος «δεν φείδεται προσπαθειών» για να καταστήσει τη Σύνοδο επιτυχή και ως προς τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Ως “οικοδέσποινα” της φετινής Διάσκεψης, η Αίγυπτος κάλεσε για ακόμα μια φορά όλες τις χώρες να αφήσουν κατά μέρος τις διαφορές τους. Μένει να φανεί, αν αυτή τη φορά θα δοθούν οι αναγκαίες υποσχέσεις και ακόμα σημαντικότερο αν αυτές θα τηρηθούν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει χρόνος για ατολμίες του παρελθόντος.