Στην αναμπουμπούλα της Ιντλίμπ χαίρεται ο «λύκος» Ερντογάν

Έξαρση παρουσιάζει τις τελευταίες ημέρες η στρατιωτική δραστηριότητα στην Συρία, με επίκεντρο την Ιντλίμπ, όπου οι δυνάμεις του Άσαντ και οι Ρώσοι σύμμαχοί τους βομβαρδίζουν περιοχές που ελέγχονται από τους τζιχαντιστές. Την ίδια ώρα ο Ερντογάν ξαναφέρνει στο προσκήνιο τα σχέδιά του για επέμβαση στην Μανμπίτζ και τις περιοχές ανατολικά του Ευφράτη.

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Άσαντ στην κεντροδυτική επαρχία της Ιντλίμπ έχουν αρχίσει ουσιαστικά από τον Φεβρουάριο. Η κλιμάκωση των τελευταίων ημερών χαρακτηρίζεται όμως, ως η σοβαρότερη, μετά την συμφωνία Ρωσίας και Τουρκίας για την δημιουργία «αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης» που θα διαχώριζε τα εδάφη που ελέγχουν οι τζιχαντιστές και αντάρτες από τις περιοχές που τελούν υπό κυβερνητικό έλεγχο.

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δέκα άμαχοι σκοτώθηκαν κατά τις δεκάδες αεροπορικές επιδρομές που εξαπέλυσαν συριακά και ρωσικά αεροσκάφη στο νότιο τμήμα της Ιντλίμπ και σε περιοχές της γειτονικής επαρχίας Χάμας. Παραλλήλως, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μέσα σε μία εβδομάδα, εξαιτίας των εχθροπραξιών, εκτοπίστηκαν  περισσότεροι από 152.000 άνθρωποι.

Από τους βομβαρδισμούς των τελευταίων ημερών έχουν υποστεί πλήγματα τουλάχιστον πέντε νοσοκομεία και ένα ιατρικό κέντρο. Το Παρατηρητήριο επέρριψε μάλιστα την ευθύνη στην Μόσχα για κάποιες από αυτές τις επιθέσεις. Η κλιμάκωση των επιχειρήσεων στην Ιντλίμπ θα συζητηθεί την Παρασκευή σε έκτακτη, κεκλεισμένων των θυρών, συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ αντιδράσεις υπάρχουν και από την ΕΕ.

Οι εγγυήτριες δυνάμεις

Αναφερόμενη στα πλήγματα σε σχολεία και νοσοκομεία η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, έκανε λόγο για «απαράδεκτη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και κάλεσε τις εγγυήτριες δυνάμεις για την περιοχή, την Ρωσία και την Τουρκία, να φροντίσουν για την αποκλιμάκωση της στρατιωτικής δράσης.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ιντλίμπ αποτελεί το έσχατο προπύργιο των τζιχαντιστών στη βορειοδυτική Συρία, μετά την εκκαθάριση των νότιων και ανατολικών τμημάτων της χώρας. Πρόκειται για μια επαρχία στην οποία ο Άσαντ ελέγχει μόνον μικρά τμήματα, ενώ πολλές περιοχές βρίσκονται υπό την κυριαρχία των τζιχαντιστών της Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), που ήταν ο πρώην βραχίονας της Αλ Κάιντα στην Συρία.Στην Ιντλίμπ όμως έχουν καταφύγει και εκατοντάδες χιλιάδες  τζιχαντιστές και αντάρτες, οι οποίοι έχουν εκτοπιστεί από άλλες περιοχές της Συρίας με συμφωνίες ή ως αποτέλεσμα της στρατιωτικής δράσης του Άσαντ και των Ρώσων.

Η Συμφωνία του Σότσι, την οποία υπέγραψαν η Άγκυρα και η Μόσχα τον Σεπτέμβριο του 2018, απέτρεψε μια γενικευμένη στρατιωτική επιχείρηση του Άσαντ στην περιοχή. Προέβλεπε όμως και την  δημιουργία μιας αποστρατικοποιημένης ζώνης, η οποία θα χώριζε τις  περιοχές που ελέγχουν οι δυνάμεις του Άσαντ από αυτές που κατέχουν  οι τζιχαντιστές και θα έβαζε τέλος στις εχθροπραξίες. Η εφαρμογή της ωστόσο προκάλεσε αρκετές φορές τις αντιδράσεις της Μόσχας, η οποία επέρριπτε στην Άγκυρα αδράνεια και καθυστερήσεις.

Η Τουρκία υποστηρίζει ομάδες Σύρων ανταρτών που εδρεύουν στην Ιντλίμπ, ο Ερντογάν όμως έχει άλλες προτεραιότητες. Και αυτές δεν είναι άλλες από την Μανμπίτζ και τις περιοχές ανατολικά του Ευφράτη από τις οποίες θέλει να εκδιώξει τους Κούρδους μαχητές της YPG, τους οποίους χαρακτηρίζει τρομοκράτες και επέκταση του PKK στην Συρία.

Οι εμμονές για την Μανμπίτζ

Το σχέδιο του για εισβολή σε αυτές τις περιοχές με στόχο την δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στην βόρεια Συρία ανεστάλη, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των Αμερικανών από την περιοχή. Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε αναθέσει ηγετικό ρόλο στον Τούρκο ομόλογό του, σε μια προσπάθεια να προκαλέσει ρήγμα στην ρωσοτουρκική προσέγγιση, στην συνέχεια όμως άλλαξε τις αρχικές αποφάσεις του τόσο για την αποχώρηση των Αμερικανών, όσο και για τον μελοντικό ρόλο του Ερντογάν.

Η εξέλιξη αυτή και η κλιμάκωση της έντασης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις με αφορμή την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού εξοπλιστικού συστήματος S-400, ώθησαν τον Ερντογάν στην επαναφορά του σχεδίου του, το οποίο ποτέ δεν εγκατέλειψε ουσιαστικά. Μιλώντας την Τετάρτη σε δόκιμους αξιωματικούς ο Τούρκος πρόεδρος τους κάλεσε να είναι έτοιμοι για μια στρατιωτική επιχείρηση στην βόρεια Συρία. «Σύντομα θα κάνετε εκκαθάριση από τρομοκρατικές οργανώσεις στην Μανμπίζ και στα ανατολικά του Ευφράτη Ποταμού» είπε χαρακτηριστικά.

Η Τουρκία έχει προχωρήσει βέβαια, ήδη από το 2016, σε δύο  στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG και του Ισλαμικού Κράτους στη βόρεια Συρία: την «Ασπίδα του Ευφράτη» και τον πρόσφατο «Κλάδο Ελαίας» με τον οποίο εγκαταστάθηκε στο Αφρίν. Η Μανμπίτζ ωστόσο παρουσιάζει δυσκολίες για τον Τούρκο πρόεδρο, καθώς εκεί εδρεύουν επίλεκτες αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά και στρατιώτες άλλων δυτικών χωρών, όπως της Γαλλίας. Από την άλλη οι Αμερικανοί έχουν θέσει ως απαράβατο όρο την προστασία των κουρδικών πληθυσμών της περιοχής και των συμμάχων τους Κούρδων μαχητών, οι οποίοι σήκωσαν και το κύριο βάρος των χερσαίων επιχειρήσεων εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.