Στην Λιβύη παίζει τα ρέστα του ο Ερντογάν
28/12/2019Πάση θυσία θέλει να στείλει ο Ταγίπ Ερντογάν στρατεύματα στην Λιβύη και είναι διατεθειμένος να κάνει τα πάντα. Ακόμα και να καταφύγει στα fake news και την παραπληροφόρηση, μία τακτική που δεν είναι καθόλου άγνωστη στην Άγκυρα. Το διπλωματικό θρίλερ, που διαδραματίστηκε με την πρόσφατη επίσκεψη του στην Τυνησία, είναι χαρακτηριστικό.
Αρχικά φάνηκε πως ο Τούρκος πρόεδρος έκανε “κίνηση ματ”. Επισκεπτόμενος την Τυνησία, προκάλεσε ένα “ρήγμα” στην απομόνωση της Τουρκίας στον Αραβικό κόσμο. Η Τυνησία είναι η αραβική χώρα όπου ξεκίνησε το πολιτικό πείραμα της “Αραβικής Άνοιξης” και ίσως η μοναδική που το συγκεκριμένο πείραμα εμφάνισε σχετική επιτυχία.
Ορμώμενος από την εκλογική επιτυχία του ισλαμικού κόμματος Ενάχντα στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, ο Ερντογάν επεδίωξε να μετατρέψει την Τυνησία σε “δορυφόρο” της Τουρκίας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, κατά την επίσκεψη του στην χώρα, σήκωσε τους τόνους για το ζήτημα της Λιβύης, αποκαλώντας «πραξικοπηματία» τον στρατάρχη Χαφτάρ, οι δυνάμεις του οποίου πολιορκούν την φιλότουρκη κυβέρνηση Σαράτζ στην Τρίπολη.
Η “συμμαχία του Μαγκρέμπ”
Όπως αποκάλυψε ο εμπνευστής της “Γαλάζιας Πατρίδας”, ο απόστρατος στρατηγός Τζεμ Γκιουρντενίζ, ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε από τον Τυνήσιο ομόλογο του, ένα λιμάνι για τα τουρκικά πολεμικά πλοία. «Θα ήταν σημαντικό η Τυνησία να λειτουργήσει ως λιμάνι για το τουρκικό πολεμικό ναυτικό και η επιχείρηση “Ασπίδα της Μεσογείου” να επεκταθεί μέχρι την Λιβύη, προκειμένου να αποτραπούν κινήσεις της Ελλάδας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γκιουρντενίζ στην φιλοκυβερνητική “Γενί Σαφάκ”.
Διακαής πόθος του Ερντογάν είναι να στείλει τουρκικά στρατεύματα στην Λιβύη για να διασώσει την υπό κατάρρευση κυβέρνηση του Φαγέντ-αλ Σαράτζ. Υπολόγιζε πως, μέσω Τυνησίας, θα εξασφάλισε θαλάσσια πρόσβαση στην Λιβύη και θα προχωρούσε στο επόμενο βήμα, την αποστολή τουρκικού στρατού στην εμπόλεμη χώρα. Μπορεί η συγκεκριμένη ενέργεια να παραβιάζει το εμπάργκο του ΟΗΕ, όμως φυσικά αυτά αποτελούν λεπτομέρειες για τον Ερντογάν.
Αυτό που επιθυμεί είναι να εξασφαλίσει περιφερειακούς συμμάχους στα επεκτατικά σχέδια του στην Μεσόγειο. Γνωστός για τις μεγαλεπήβολες φιλοδοξίες του, δεν αποκλείεται να είχε στον νου του μία φιλοτουρκική “συμμαχία του Μαγκρέμπ”. Εκτός της Τυνησίας, θα περιλάμβανε την Αλγερία, η οποία επίσης υποστηρίζει την κυβέρνηση Σαράτζ στην Λιβύη, ίσως και το Μαρόκο. Από κοντά και ο υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Σαράτζ, που είδε ευκαιρία για μία «μεγάλη συνεργασία» με Τυνησία και Αλγερία.
Φρένο από τον Τυνήσιο “Ρόμποκοπ”!
Όμως ο Τούρκος πρόεδρος μάλλον βιάστηκε. Εμφάνισε τον Τυνήσιο πρόεδρο Κάις Σαϊέντ σύμφωνο με τα σχέδια του, χωρίς όμως η Τύνιδα να έχει καταλήξει σε οριστική συμφωνία! Πιθανών ο Ερντογάν να επεδίωξε να τον φέρει τον Τυνήσιο πρόεδρο προ τετελεσμένων, για αυτό και προκατέλαβε την απόφαση του.
Η Τουρκία δημιούργησε την αίσθηση πως είχε υπογραφεί η σχετική συμφωνία, κίνηση που αποδείχτηκε “μπλόφα”. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία διακινεί fake news, ή καταφεύγει στην παραπληροφόρηση, προκειμένου να κάνει επίδειξη δύναμης. Θυμόμαστε πως αποδείχτηκαν ψευδή τα πρόσφατα τουρκικά δημοσιεύματα που μιλούσαν για “θερμό επεισόδιο” με ισραηλινό ερευνητικό αεροσκάφος στην κυπριακή ΑΟΖ.
Επίσης δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα φέρνει σε δύσκολη θέση με ψευδείς ειδήσεις ακόμα και συμμάχους της. Τον περασμένο Μάρτιο ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών είχε μιλήσει για κοινές επιχειρήσεις Άγκυρας και Τεχεράνης εις βάρος του ΡΚΚ στο Κιρκούκ, για να διαψευστεί στο τέλος από την ιρανική κυβέρνηση. Στην περίπτωση της Τυνησίας, η προεδρία της χώρας ανάφερε πως σκοπεύει «μείνει ουδέτερη στην λιβυκή κρίση», διαψεύδοντας τα σενάρια μίας «συμμαχίας» με την Άγκυρα.
Προφανώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει συνηθίσει να ομιλεί με ηγέτες ανδρείκελα, όπως ο Σαράτζ στην Λιβύη, την στιγμή που ο Τυνήσιος ομόλογος του είναι δημοκρατικά εκλεγμένος. Οι Τυνήσιοι μάλιστα τον αποκαλούν “Ρόμποκοπ”, λόγω της ομοιότητας του με τον ηθοποιό Πίτερ Γουέλερ από την ομώνυμη ταινία!
Αναβρασμός για την Λιβύη
Με εξαίρεση την κυβέρνηση μαριονέτα του Σαράτζ, η διαφαινόμενη πρόθεση της Τουρκίας να στείλει στρατεύματα στην Λιβύη δεν βρίσκει κανέναν υποστηρικτή. Την αντίθεση τους δήλωσαν μία σειρά από χώρες όπως η Ρωσία, η Ιταλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Θορυβημένος από τις κινήσεις του Ερντογάν, ο Αιγύπτιος πρόεδρος Σίσι, έχει ξεκινήσει έναν μαραθώνιο τηλεφωνικών επικοινωνιών με ξένους ηγέτες, προκειμένου να αποτρέψει τα τουρκικά σχέδια.
Ο Ερντογάν ανέφερε πως θα φέρει σχέδιο νόμου στις 7 Ιανουαρίου στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, για την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων προς υπεράσπιση της κυβέρνησης Σαράτζ, τα οποία θα συνδράμουν τις τζιχαντιστικές ομάδες που ήδη τον υποστηρίζουν. Μέχρι τότε ο χρόνος είναι πυκνός. Υπολογίζει πως θα καταφέρει να εξασφαλίσει την ανοχή των Αμερικανών, των Ρώσων η κάποιας περιφερειακής χώρας, όπως η Αλγερία.
Ακόμα και αν αυτό δεν συμβεί, δεν αποκλείεται να αποφασίσει να πάρει το ρίσκο, υπολογίζοντας πως οι διεθνείς αντιδράσεις θα περιοριστούν σε ρητορικό επίπεδο. Εξάλλου δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου, με τις δυνάμεις του στρατάρχη Χαφτάρ να πολιορκούν την Τρίπολη και την κυβέρνηση Σαράτζ να είναι στα όρια της κατάρρευσης.
Όπως ανέφερε και ο εμπνευστής της “Γαλάζιας Πατρίδας”, η Λιβύη είναι κομβική για να αποτρέψει η Τουρκία την παρουσία της Ελλάδας στην Μεσόγειο. Για αυτό και φαίνεται πολύ δύσκολο, σε αυτή την φάση, ο πρόεδρος Ερντογάν να κάνει πίσω. Ακόμα και αν τελικώς υποχωρήσει, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να μπει στον πειρασμό να ανοίξει άλλο μέτωπο. Επομένως η Ελλάδα οφείλει να προετοιμαστεί για όλα τα ενδεχόμενα, καθώς ο Ιανουάριος προβλέπεται θερμός.