Ο Τραμπ για την πρόταση Μητσοτάκη – Στο 125% οι δασμοί για Κίνα – Παγώνουν για τους άλλους

Νωρίτερα σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο αμερικανικό μέσο Breitbart News είχε τονίσει πως η Ευρώπη μπορεί να επιτύχει μια win-win εμπορική συμφωνία με τον Πρόεδρο Τραμπ. Τις δηλώσεις αυτές σχολίασε ο Ντόναλντ Τραμπ που τόνισε χαρακτηριστικά: «Συμφωνώ. Τον γνωρίζω, είναι καλός άνθρωπος» και συνέχισε: «Εκτιμώ τα σχόλιά του. Ναι, μια συμφωνία μπορεί να γίνει με τον καθένα από αυτούς (που θέλουν να διαπραγματευτεί τους δασμούς). Θα γίνουν δίκαιες συμφωνίες με όλους».

Οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν το πρωί της Πέμπτης νέα ομοβροντία τελωνειακών δασμών εναντίον εμπορικών εταίρων τους, ανάμεσά τους θηρειώδεις δασμούς σε βάρος των προϊόντων της Κίνας, συνεχίζοντας την κατακόρυφη κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις δυο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Οι δασμοί αυτοί προστίθενται σε εκείνους που εφαρμόζονταν ήδη (20%). Όπως ανακοίνωσε ο Τραμπ οι δασμοί προς την Κίνα θα αυξηθούν στο 125%. «Αυξάνω άμεσα το εφαρμοζόμενο δασμολόγιο», είπε. Σε ανάρτησή του έκανε λόγο για «έλλειψη σεβασμού που έχει δείξει η Κίνα προς τις αγορές του κόσμου», καταγγέλλοντας εμμέσως πρακτικές εκμετάλλευσης απέναντι στις ΗΠΑ. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Σε κάποιο σημείο –ελπίζω στο άμεσο μέλλον– η Κίνα θα καταλάβει ότι οι εποχές που έκλεβε τις ΗΠΑ και άλλες χώρες δεν είναι πια βιώσιμες ή αποδεκτές».

Παράλληλα, ο Τραμπ ανακοίνωσε μια 90ήμερη παύση επιπρόσθετων δασμών για τις περισσότερες από 75 χώρες που, όπως είπε, έχουν προσεγγίσει τις αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ (υπουργεία Εμπορίου, Οικονομικών και τον Αντιπρόσωπο Εμπορίου), ζητώντας διάλογο για θέματα όπως οι εμπορικοί φραγμοί, η νομισματική πολιτική και οι μη νομισματικοί δασμοί. Καθώς οι χώρες αυτές δεν προχώρησαν σε αντίποινα –«κατόπιν έντονης δικής μου σύστασης», όπως επεσήμανε– ο Τραμπ προχώρησε στην εφαρμογή σημαντικά μειωμένου ανταποδοτικού δασμού, μόλις 10%, που τίθεται επίσης άμεσα σε ισχύ γι’ αυτές τις χώρες. «Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας σε αυτό το ζήτημα!», κατέληξε στην ανάρτησή του. Εν τω μεταξύ αμέσως μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ, οι αγορές εμφάνισαν σημάδια ανάκαμψης, αφού ο Dow Jones, εκτοξεύτηκε αστραπιαία μετά το συντηρητικό rebound που είχε κάνει τις προηγούμενες ώρες.

Αντίποινα από Κίνα

Ειδικά για την Κίνα, ο Λευκός Οίκος δημοσιοποίησε προηγουμένως «τροποποιημένο» προεδρικό εκτελεστικό διάταγμα, που ανεβάζει από 34% στο 84% τη δασμολόγηση στα προϊόντα που εισάγονται στην αμερικανική αγορά από το Πεκίνο. Η Κίνα θα επιβάλει δασμούς ύψους 84% σε αμερικανικά προϊόντα με άμεση ισχύ από αύριο Πέμπτη, από δασμούς 34% που είχε ανακοινώσει αρχικά το Πεκίνο, όπως δήλωσε το κινέζικο υπουργείο Οικονομικών. «Η Κίνα δεν θα το αποδεχτεί ποτέ αυτό», διεμήνυσε χθες εκπρόσωπος του υπουργείου Εμπορίου της Κίνας, αφού η δεύτερη οικονομία του κόσμου ανταπέδωσε τους δασμούς σε επιλεγμένα αμερικανικά προϊόντα.

Η κίνηση της Κίνας είναι ατυχής και μια κίνηση που βγάζει χαμένο το Πεκίνο, δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ. «Πιστεύω ότι είναι ατυχές που οι Κινέζοι δεν θέλουν στην πραγματικότητα να έρθουν και να διαπραγματευτούν επειδή είναι οι χειρότεροι παραβάτες στο διεθνές εμπορικό σύστημα», τόνισε σε συνέντευξή του στο Fox Business Network. Τόνισε ότι σύμμαχοι σε συνομιλίες που έχουν με Αμερικανούς αξιωματούχους, λένε ότι θέλουν να συζητήσουν πώς να βρουν μια νέα ισορροπία απέναντι στις εμπορικές πολιτικές της Κίνας. «Αυτό είναι η μεγάλη νίκη. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να βρουν μια νέα ισορροπία προς περισσότερη μεταποίηση. Η Κίνα πρέπει να βρει νέα ισορροπία προς περισσότερη κατανάλωση», ανέφερε. Παράλληλα προειδοποίησε το Πεκίνο να μην προσπαθήσει να υποτιμήσει το νόμισμά του ως τρόπο απάντησης στους νέους δασμούς.

«Αν η Κίνα αρχίσει να υποτιμά (το νόμισμά της), τότε αυτός είναι ένας δασμός για τον υπόλοιπο κόσμο και όλοι θα πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνουν τους δασμούς τους για να αντισταθμίσουν την υποτίμηση. Γι’ αυτό θα τους παροτρύνω να μην το κάνουν και να έρθουν στο τραπέζι των συνομιλιών», είπε ο Μπέσεντ. Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο απομάκρυνσης μετοχών κινεζικών εταιρειών από αμερικανικά χρηματιστήρια, λέγοντας ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι. Οι δασμοί που επέβαλε η αμερικανική κυβέρνηση και ισχύουν από σήμερα δεν θα αυξηθούν περαιτέρω αν άλλες χώρες επιλέξουν να μην ανταποδώσουν, δήλωσε επιπλέον, καλώντας εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ να έρθουν και να διαπραγματευτούν και προειδοποιώντας παράλληλα άλλες χώρες να μην πλησιάσουν την Κίνα για να συνάψουν εμπορικές συμφωνίες.

Δασμοί από την ΕΕ

Δασμούς που θα πλήξουν προϊόντα των ΗΠΑ αξίας 21 δισ. ευρώ ενέκρινε η ΕΕ σε αντίποινα για τους δασμούς 25% που επέβαλε ο Τραμπ στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της Ένωσης, σύμφωνα με το Bloomberg. Η πλειοψηφία των 27 κρατών μελών της ΕΕ ψήφισε την Τετάρτη υπέρ των δασμών, ορισμένοι από τους οποίους θα αρχίσουν να ισχύουν από 15 Απριλίου. Οι δασμοί θα στοχεύουν πολιτικά ευαίσθητες αμερικανικές πολιτείες και περιλαμβάνουν προϊόντα όπως σόγια από τη Λουιζιάνα (πατρίδα του προέδρου της Βουλής Μάικ Τζόνσον), διαμάντια, γεωργικά προϊόντα, πουλερικά και μοτοσικλέτες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι τα αντίμετρα μπορούν να ανασταλούν ανά πάσα στιγμή «εάν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο διαπραγματευτικό αποτέλεσμα». Η κίνηση αυτή έρχεται να προστεθεί στον αυξανόμενο διατλαντικό εμπορικό πόλεμο, με τις ΗΠΑ να έχουν επίσης εφαρμόσει έναν καθολικό δασμό 20% σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, καθώς και έναν ξεχωριστό δασμό 25% στα αυτοκίνητα και σε ορισμένα εξαρτήματα αυτοκινήτων. Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα ανακοινώσει πρόσθετους δασμούς στην ξυλεία, στα τσιπ ημιαγωγών και στα φαρμακευτικά προϊόντα. Όλοι οι νέοι δασμοί του Τραμπ πλήττουν προϊόντα της ΕΕ αξίας περίπου 380 δισ. ευρώ.

Ορισμένοι από τους δασμούς της ΕΕ θα τεθούν σε ισχύ από τα μέσα Απριλίου, ενώ μια άλλη λίστα θα επιβληθεί στα μέσα Μαΐου και μια τρίτη θα ξεκινήσει την 1η Δεκεμβρίου, ανέφερε νωρίτερα το Bloomberg. Τα περισσότερα από τα στοχοθετημένα αγαθά αντιμετωπίζουν δασμούς 25%, ενώ σε μερικές κατηγορίες θα επιβληθούν εισφορές 10%. Το μπέρμπον αφαιρέθηκε από τον κατάλογο της Ένωσης υπό την πίεση των κρατών μελών, αφού ο Τραμπ απείλησε με δασμούς 200% σε κρασί, σαμπάνια και άλλα αλκοολούχα ποτά από τη Γαλλία και αλλού.

Η πρόεδρος της Κομισιόν κάλεσε προηγουμένως να «αποφευχθεί η κλιμάκωση» κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής της με τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Τσιανγκ, καλώντας ταυτόχρονα να εξευρεθεί «λύση μέσω διαπραγματεύσεων». Για τον πρόεδρο Μακρόν, το ζητούμενο είναι να «φθάσουμε σε μια κατάσταση όπου ο πρόεδρος Τραμπ θα αναθεωρήσει την απόφασή του». Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, που θεωρείται πως βρίσκεται πιο κοντά στον Τραμπ, ανακοίνωσε χθες Τρίτη ότι θα βρίσκεται στην Ουάσιγκτον την ερχόμενη Πέμπτη 17η Απριλίου.

Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επιτεθεί στην ΕΕ, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, λέγοντας ότι δημιουργήθηκε για να πλήξει τις ΗΠΑ και ότι το ευρωπαϊκό πλεόνασμα στο εμπόριο αγαθών είναι απόδειξη μιας άδικης σχέσης. Ο σταθμισμένος μέσος εμπορικός δασμολογικός συντελεστής της ΕΕ ήταν 2,7% το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΕ. «Επινοούν κανόνες και κανονισμούς που έχουν σχεδιαστεί μόνο για έναν λόγο: να μην μπορείτε να πουλήσετε το προϊόν σας σε αυτές τις χώρες», δήλωσε ο Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. «Και δεν πρόκειται να το αφήσουμε να συμβεί αυτό».

Παρέμβαση Μητσοτάκη

Συνέντευξη στο αμερικάνικο Μέσο Breitbart News (υποστηρικτικό του Τραμπ) παραχώρησε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Αναφέρθηκε σε μια win win εμπορική συμφωνία για ΗΠΑ και ΕΕ. «Υπάρχει ένα ευρωπαϊκό μήνυμα και υπάρχει και ένα ελληνικό μήνυμα» δήλωσε ο Μητσοτάκης αναφερόμενος στον Τραμπ. «Στο ευρωπαϊκό μέτωπο υπάρχει η δυνατότητα να βρεθεί μια λύση που θα είναι αμοιβαία επωφελής για όλους, όσον αφορά το εμπόριο. Αυτό ήταν η σταθερή μου πεποίθηση από την αρχή, προτού ανακοινωθούν οι δασμοί. Υπάρχει ακόμη περιθώριο για διαπραγματεύσεις, προτού εξετάσουμε οποιαδήποτε σημαντική αμοιβαία αντίδραση πέραν των όσων ανακοινώθηκαν σήμερα, που ούτως ή άλλως ήταν η αναμενόμενη αντίδραση της ΕΕ. Νομίζω ότι, στο τέλος της ημέρας, η Ευρώπη και η ευρωπαϊκή αγορά είναι πολύ σημαντικές για τις ΗΠΑ και οι ΗΠΑ είναι σημαντικές για την Ευρώπη, και πρέπει να βρούμε μια λύση» σχολίασε ο πρωθυπουργός.

 

Ο Μητσοτάκης έκανε αναφορά και στην δημόσια προσφορά της φον ντερ Λάιεν, νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα να μηδενίσει τους ευρωπαϊκούς δασμούς στα αμερικανικά βιομηχανικά αγαθά, εάν οι ΗΠΑ κάνουν το ίδιο. Ο πρωθυπουργός τόνισε πως θεωρεί τις ΗΠΑ βασικό στρατηγικό εταίρο της Ελληνικής Δημοκρατίας και αναφέρθηκε στον διάδρομο IMEEC, ο οποίος είναι μια συμφωνία εμπορικού διαδρόμου που έχει υπογράψει ο Τραμπ με σειρά χωρών, περιλαμβανομένων της Ινδίας, κρατών της Μέσης Ανατολής και ευρωπαϊκών κρατών.

«Όσον αφορά στην Ελλάδα, έχουμε μια στρατηγική εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ. Και όταν κοιτάζω το IMEEC, η Ελλάδα, η γενέτειρα της δημοκρατίας, μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ της μεγαλύτερης δημοκρατίας του κόσμου και της πιο ισχυρής, ισχυρότερης δημοκρατίας. Για γεωπολιτικούς, οικονομικούς λόγους, η Ελλάδα είναι σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ. Έχω συνεργαστεί με τον πρόεδρο Τραμπ στο παρελθόν και μπορώ να συνεργαστώ πολύ καλά μαζί του και πάλι για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων».

Απίστευτη δήλωση Τραμπ

Μία ημέρα πριν από την έναρξη ισχύος των νέων δασμών του προέδρου Τραμπ, ο Λευκός Οίκος κατέστησε σαφές την Τρίτη ότι η πόρτα για νέες εμπορικές διαπραγματεύσεις είναι ορθάνοιχτη. Μάλιστα για όσες χώρες ζήτησαν να διαπραγματευτούν, ο Τραμπ σε μια ομάδα Ρεπουμπλικάνων είπε πως: «Αυτές οι χώρες μας καλούν (σ.σ. στο τηλέφωνο). Μου φιλούν τον κ@λο. Πεθαίνουν να κάνουν μια συμφωνία». Περιέγραψε τους ξένους ηγέτες να σέρνονται ουσιαστικά για να αποφύγουν τους νέους δασμούς: «Σας παρακαλώ, σας παρακαλώ κύριε, κάντε μια συμφωνία. Θα κάνω τα πάντα, κύριε», είπε ο Τραμπ!

Ο Τραμπ κάλεσε σήμερα τις επιχειρήσεις να εγκατασταθούν στις ΗΠΑ προκειμένου να μην πληρώσουν δασμούς. «Είναι η ιδανική στιγμή για να μεταφέρετε την επιχείρησή σας στις ΗΠΑ, όπου εφαρμόζονται μηδενικοί δασμοί», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social. «Μην περιμένετε, κάντε το τώρα», είπε. Πολλές χώρες που έχουν πει ότι θέλουν να διαπραγματευτούν με τις ΗΠΑ για μείωση των δασμών, λαμβάνουν συμβουλές από Αμερικανούς διπλωμάτες και πηγές προσκείμενες στον Λευκό Οίκο που τις ενθαρρύνουν να σκεφτούν δημιουργικά και πέρα από το πεδίο του εμπορίου, αναφέρει το CNN. Το μήνυμά των Αμερικανών διπλωματών προς τους ξένους ομολόγους τους φαίνεται απλό: «Αν έχουν ένα μοναδικό χαρτί να παίξουν, θα πρέπει να το κάνουν».

Ρωσική αντίδραση

Η Ρωσία καταδίκασε σήμερα την απόφαση του Τραμπ να επιβάλει σαρωτικούς τελωνειακούς δασμούς σε πολλές χώρες, ιδίως στην Κίνα: «Η πρόσφατη απόφαση του Λευκού Οίκου για τελωνειακούς δασμούς (…) παραβιάζει τους θεμελιώδεις κανόνες του ΠΟΕ και δείχνει πως η Ουάσινγκτον δεν θεωρεί ότι δεσμεύεται από τους κανόνες του διεθνούς εμπορικού δικαίου», κατήγγειλε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών. Είναι μια από τις σπάνιες φορές που ασκείται κριτική από τη ρωσική κυβέρνηση στις ΗΠΑ μετά την ρωσοαμερικανική προσέγγιση που ξεκίνησε στα μέσα Φεβρουαρίου ο Τραμπ. Ο δασμολογικός πόλεμος ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Πεκίνο «καθίσταται ακόμη πιο ανησυχητικός καθώς αφορά τις δύο βασικές παγκόσμιες οικονομίες», προειδοποίησε η Ζαχάροβα, καταδικάζοντας τον «μονομερή δασμολογικό προστατευτισμό» των ΗΠΑ.

«Παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη της κατάστασης», συνέχισε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, προειδοποιώντας επίσης για τις «αρνητικές επιπτώσεις» στις παγκόσμιες αγορές. Η επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας Ελβίρα Ναμπιουλίνα δήλωσε από την πλευρά της ότι το ρωσικό νομισματικό ίδρυμα «θα λάβει υπόψη» αυτόν τον «νέο σημαντικό κίνδυνο». «Είναι ακόμη πολύ δύσκολο να αποσαφηνιστεί πού θα οδηγήσουν την παγκόσμια οικονομία (αυτές οι αλλαγές) και πώς θα επηρεάσουν τη Ρωσία», πρόσθεσε.

Δασμοί: Πανικός στις αγορές

Αν και σημείωναν ελαφριά ανάκαμψη χθες Τρίτη το βράδυ, τα χρηματιστήρια όλου του πλανήτη φάνηκαν να καταλαμβάνονται ξανά από πανικό μπροστά στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο. Περί τις 05:30 (ώρα Ελλάδας), ο δείκτης Nikkei έπεφτε κατά 2,2%, ενώ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης οι απώλειές του είχαν φθάσει ως και το 3,5%. Στη Σεούλ, ο δείκτης Kospi έμοιαζε να συγκρατεί κάπως τις απώλειες (0,6%), που ήταν ελαφρά πιο αισθητή στο Σίδνεϊ (-0,84%) και στην Ταϊπέι (-2%). Ο δείκτες των κινεζικών χρηματιστηρίων είχαν επίσης απώλειες (-2% στο Χονγκ Κονγκ, -0,86% στη Σαγκάη, -1% στη Σεντζέν).

Το πετρέλαιο συνέχισε τη βουτιά -σε χαμηλό τετραετίας, περί τα 60 δολάρια το βαρέλι, ενώ το νόμισμα της Νότιας Κορέας έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου από το 2009. Η Νότια Κορέα είναι σε καίριο βαθμό εξαρτημένη από τις εξαγωγές, ιδίως αυτοκινήτων, στην αμερικανική αγορά. Μπροστά σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, η Σεούλ ανακοίνωσε χθες Τετάρτη κρατικές ενισχύσεις δύο δισ. δολαρίων και πλέον για να υποστηρίξει τις αυτοκινητοβιομηχανίες της, που πλέον επιβαρύνονται με δασμούς 25% στις ΗΠΑ.

Η πρώτη κεντρική τράπεζα που αντέδρασε στους δασμούς ήταν αυτή της Νέας Ζηλανδίας, ανακοινώνοντας μείωση των επιτοκίων της κατά 25 μονάδες βάσης, στο 3,5%. Σε παγκόσμια κλίμακα, η πρώτη αμερικανική ομοβροντία τελωνειακών δασμών (+10%) τέθηκε σε ισχύ το Σάββατο για το σύνολο των προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ. Πέραν της Κίνας που βλέπει να της επιβάλλονται επιβαρύνσεις 104%, οι νέοι αμερικανικοί δασμοί που τέθηκαν σε ισχύ στις 07:00 σε 60 εμπορικούς εταίρους κυμαίνονταν μεταξύ του 11% και του 50% (20% στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά 47% στο Βιετνάμ).

Έπειτα από κάποια ανάκαμψη χθες, ο δείκτης Dow Jones έκλεισε τελικά με πτώση 0,84%, όμως αντίθετα το Παρίσι ανέκτησε μέρος των απωλειών του (+2,5%), όπως και το Λονδίνο (2,71%) και το Τόκιο (6,02%). Παράλληλα το offshore γιουάν (το κινεζικό νόμισμα που κυκλοφορεί εκτός της χώρας) έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2010, καθώς ο εμπορικός πόλεμος μπορεί να πλήξει την οικονομία όλου του πλανήτη, προκαλώντας πληθωρισμό, ανεργία κι επιβράδυνση της ήδη αναιμικής ανάπτυξης, όπως προειδοποιούν αναλυτές.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ιδιαίτερα ανήσυχος για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ειδικά τις πιο ευάλωτες, καθώς ακριβώς σε αυτές «ο αντίκτυπος θα είναι ο πιο καταστροφικός», όπως τόνισε στον Τύπο. «Κανένας δεν κερδίζει έναν εμπορικό πόλεμο», προειδοποίησε.