Στο περιθώριο ο αρχιτέκτονας των Πρεσπών Ντιμιτρόφ

Ο διάδοχος του Ζόραν Ζάεφ στην πρωθυπουργία και στο κυβερνητικό κόμμα SDSM, Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι δεν συμπεριλαμβάνει στο νέο κυβερνητικό σχήμα τον αρχιτέκτονα της Συμφωνίας των Πρεσπών Νικόλα Ντιμιτρόφ. Το άδειασμα του φαίνεται να έχει άμεση σχέση με τη διαμάχη Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας για τις εθνοτικές γλωσσικές και ιστορικές διαφορές τους.

Το βουλγαρικό βέτο για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ, θέτει σε κίνδυνο τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της κυβέρνησης των Σκόπιων. Επιπλέον, ο νυν αναπληρωτής πρωθυπουργός Αρτάν Γκρούμπι, προερχόμενος από το αλβανικό κόμμα DUI, κυβερνητικό εταίρο του SDSM, άφησε να εννοηθεί σε δηλώσεις του ότι μπορεί να γίνει δημοψήφισμα για τη διαμάχη Σκοπίων-Βουλγαρίας.

Ο Ντιμιτρόφ κατείχε στην κυβέρνηση Ζάεφ τη θέση του αναπληρωτή πρωθυπουργού για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, αλλά διατηρούσε σκληρή στάση έναντι των βουλγαρικών αιτημάτων για την άρση του βέτο. Ο διάδοχος του στη νέα κυβέρνηση, που θα αναλάβει σε λίγες μέρες, τα ηνία της χώρας, θα είναι ο νυν υπουργός Δικαιοσύνης Μπόγιαν Μάρικιτς, στον οποίο ο Κοβάτσεφσκι έχει απόλυτη εμπιστοσύνη. Ο Ντιμιτρόφ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε κατηγόρησε την κυβέρνηση για ενδοτισμό και συμβούλεψε για μια περίοδο χαλάρωσης στις διαπραγματεύσεις με τη Βουλγαρία.

Επισήμανε, ακόμα ότι μια κακή συμφωνία τώρα, θα ήταν χειρότερη από μια βιαστική συμφωνία που θα έθετε σε κίνδυνο “την εθνική ταυτότητα” της Βόρειας Μακεδονίας. Επίσης κατηγόρησε τον κυβερνητικό εταίρο, το αλβανικό κόμμα DUI και ιδιαίτερα, τον προερχόμενο από αυτό, υπουργό Εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι, ότι είναι πρόθυμοι να δεχτούν πάρα πολλά από τα βουλγαρικά αιτήματα.

Ο Ντιμιτρόφ και οι “κόκκινες γραμμές”

Το άδειασμα του Ντιμιτρόφ παραπέμπει σε έντονο παρασκήνιο που υποδηλώνει εμπλοκή του πρώην πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ. Ο εκλεκτός του ο Κοβάτσεφσκι δεν θα έπαιρνε μόνος  την απόφαση να μην συμπεριλάβει στη νέα κυβέρνηση, τον άλλοτε στενό συνεργάτη του Ζάεφ. Άλλωστε, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν αναφέρει ότι Βρυξέλλες και ΗΠΑ ασκούν έντονες πιέσεις τόσο σε Σκόπια όσο και σε Σόφια για να βρουν τη “χρυσή τομή” και να αρθεί το βουλγαρικό βέτο.

Προφανώς, ο Ντιμιτρόφ θεωρεί πως η Συμφωνία των Πρεσπών δεν έβλαψε τα εθνικά συμφέροντα των Σκοπίων –την παραβιάζουν συνεχώς – ενώ για τα αιτήματα της Βουλγαρίας για άρση του βέτο εκτιμά ότι θέτουν σε κίνδυνο την “εθνική”  ταυτότητα της χώρας του. Έχει θέσει τις δικές του κόκκινες γραμμές.  Ο διάδοχος του Ζάεφ, Κοβάτσεφσκι αναμένεται να έχει και την πρώτη συνάντηση με το νέο πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Κίριλ Πετκόφ, ο οποίος αναμένεται να επισκεφθεί τη Βόρεια Μακεδονία.

Ο Πετκόφ έχει δηλώσει ότι πρέπει να δοθεί τέλος στην αβεβαιότητα της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας. Οι πιέσεις που δέχονται οι δύο χώρες τους αναγκάζουν να εξετάσουν εκ νέου το θέμα των διαφορών. Να υποθέσουμε ότι η δήλωση Γκούμπρι για δημοψήφισμα πιθανόν να μην έγινε τυχαία, αλλά για να ασκήσει πίεση σε Βρυξέλλες, καθώς αν γίνει και οι πολίτες που όχι, η ευρωπαϊκή προοπτική τη Βόρειας Μακεδονίας θα καταρρεύσει.