Στο Σιν Φέιν “στρέφει” την Μέι το Brexit

Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit έχουν διακοπεί προσωρινά σε τεχνικό επίπεδο, ωστόσο το μπούλινγκ στην Τερέζα Μέι από τους βουλευτές του κόμματός της, και όχι μόνον, συνεχίζεται. Η πρωθυπουργός της Βρετανίας, ενόψει της Συνόδου Κορυφής που είναι προγραμματισμένη για την Τετάρτη, ενημερώνει σήμερα το Κοινοβούλιο ενώ θα συναντηθεί και με τον επικεφαλής του Σιν Φέιν.

Στις διαπραγματεύσεις που μεσολάβησαν από την προηγούμενη σύνοδο στο Σάλτσμπουργκ σημειώθηκε πρόοδος σε έναν σημαντικό αριθμό ζητημάτων, όπως ανακοίνωσε το αρμόδιο για το Brexit βρετανικό υπουργείο. Αγκάθι παραμένει ωστόσο το ζήτημα των ιρλανδικών συνόρων, καθώς δεν έχουν λυθεί τα θέματα που σχετίζονται με τον «μηχανισμό ασφαλείας για τα σύνορα».

Η ΕΕ και η Ιρλανδία δεν θέλουν ένα σκληρό σύνορο μεταξύ Δουβλίνου και Μπέλφαστ, ενώ οι Βρετανοί επιδιώκουν την αποτροπή ενός συνόρου στην θάλασσα της Ιρλανδίας, το οποίο θα χωρίζει την βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας από το υπόλοιπο Βασίλειο. Το ζήτημα αποτελεί ευθεία απειλή για την κυβέρνηση μειοψηφίας της Μέι, καθώς στηρίζεται στις ψήφους του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP) για το οποίο είναι κόκκινη γραμμή ο με οποιονδήποτε τρόπο διαχωρισμός της επαρχίας από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι επιδιώξεις του Δουβλίνου

Το Δουβλίνο ζητά από την Τερέζα Μέι να τηρήσει τις δεσμεύσεις της μέσω του λεγόμενου σχεδίου «backstop» που διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει σκληρό σύνορο ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία, μετά την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.

Το αίτημα αυτό επανέλαβε ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας, προσερχόμενος στην σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο. Αν και δήλωσε απογοητευμένος από το αδιέξοδο, ο Σάιμον Κόβενι εξέφρασε την πεποίθηση ότι είναι ακόμη δυνατή μία συμφωνία, μετά την Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει στις 17 και 18 Οκτωβρίου.

«Δεν ζητούμε κάτι καινούργιο. Μένουμε στις δεσμεύσεις που έχουν γίνει από τον περασμένο Δεκέμβριο, και ακόμη ειδικότερα από τον περασμένο Μάρτιο» είπε ο Κόβενι. Σημειώνεται ότι οι δηλώσεις του Ιρλανδού υπουργού Εξωτερικών  έγιναν μετά την νέα άρνηση του Λονδίνου για την λύση του «backstop», που δημιουργεί ένα τελωνειακό σύνορο ανάμεσα στην Βόρεια Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς διατηρεί την βρετανική επαρχία στην τελωνειακή ζώνη της ΕΕ.

Οι υποστηρικτές του “σκληρού Brexit” φοβούνται ότι η κυβέρνηση Μέι επιχειρεί μια διευθέτηση χωρίς χρονικό περιορισμό, η οποία θα διατηρήσει επ’ αόριστον την χώρα στην τελωνειακή ένωση. Η Μέι από την πλευρά της υποστηρίζει ότι οι τελωνειακές διευθετήσεις που περιλαμβάνονται στο σενάριο του backstop πρέπει να είναι προσωρινές. Οι Βρυξέλλες όμως αρνούνται να ορίσουν, για την ώρα, καταληκτική ημερομηνία.

Μπούλινγκ στην Μέι

Την ίδια ώρα στο Λονδίνο η Μέι πιέζεται κυριολεκτικά από όλους τόσο στην κυβέρνηση, όσο και στο κόμμα. Μέσα σε αυτό το κλίμα ενημερώνει σήμερα την Βουλή των Κοινοτήτων για την πρόοδο που σημειώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στην υπόθεση του διαζυγίου με την ΕΕ, αλλά και για το αδιέξοδο σε ό,τι αφορά τα ιρλανδικά σύνορα.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της, η βρετανική κυβέρνηση επιδιώκει μια συμφωνία με την ΕΕ για το Brexit, οι Βρυξέλλες ωστόσο επιμένουν στην «δυνατότητα εγκατάστασης τελωνειακού συνόρου στην Θάλασσα της Ιρλανδίας». Ένα τέτοιο ενδεχόμενο όμως έχει απορριφθεί ομοφώνως από το βρετανικό κοινοβούλιο και «δεν είναι αποδεκτό από την πρωθυπουργό».

Η Τερέζα Μέι θα συναντηθεί και με τον επικεφαλής του ιρλανδικού κόμματος Σιν Φέιν,  Λου ΜακΝτόναλντ, που δεν θέλει να ακούσει καν για ένα «άτακτο Brexit» και καταγγέλλει ως ακραίες τις θέσεις του ενωτικού (με το Ηνωμένο Βασίλειο) βορειοϊρλανδικού κόμματος DUP και μίας σημαντικής ομάδας Συντηρητικών βουλευτών.

Από την πλευρά του, το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα, το οποίο κρατά την Μέι στην κυβέρνηση, θεωρεί πλέον σχεδόν αναπόφευκτο ένα Brexit χωρίς συμφωνία. Το DUP έχει βάλει τις κόκκινες γραμμές του και θεωρεί «αιτία πολέμου» οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς για την Βόρεια Ιρλανδία.

Την ίδια άποψη εκφράζει και η ευρωσκεπτικιστική ομάδα των Τόρις, η οποία όμως αντιδρά συνολικά στην τελωνειακή συμφωνία με την ΕΕ, ακόμη και αν πρόκειται για προσωρινή διευθέτηση. Οι ευρωσκεπτικιστές Συντηρητικοί θεωρούν ότι η οποιαδήποτε προσωρινή λύση μπορεί να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα  και να εξελιχθεί σε εμπόδιο για την σύναψη εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες.

Αντί για αυτό, ο υπέρμαχος του Brexit πρώην υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος θεωρείται ο πιθανότερος διάδοχος της Μέι, επαναφέρει, μέσα από την εβδομαδιαία στήλη του στην Telegraph, την πρότασή του για μία συμφωνία «Super Canada». Μία συμφωνία δηλαδή στο πρότυπο αυτής που έχει συνάψει η ΕΕ με τον Καναδά (δεν έχει επικυρωθεί ακόμη από πολλά κράτη-μέλη),  με «μηδέν δασμούς» και «μηδέν ποσοστώσεις». «Είναι το σωστό και για τις δύο πλευρές και είναι η ώρα να την επιδιώξουμε», υπογραμμίζει ο Τζόνσον πιέζοντας ακόμη περισσότερο την πρωθυπουργό Μέι.

Το time out έκρυβε αδιέξοδο

Η διακοπή των διαπραγματεύσεων καθήλωσε σήμερα την στερλίνα στο χαμηλό μιας εβδομάδας, ενώ οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν ότι συνεχίζουν και εντατικοποιούν τις εργασίες για ένα «διαζύγιο» με το Λονδίνο χωρίς συμφωνία. Την ίδια ώρα ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, σε μια προσπάθεια να ασκήσει τις δικές του πιέσεις, έθεσε ζήτημα ασφάλειας.

«Μία συμφωνία είναι ουσιαστική για την ασφάλειά μας, γιατί οι οικονομικές μας σχέσεις βρίσκονται στον πυρήνα όλων των ζωτικών συνεργασιών και των συμμαχιών που έχουμε με τους φίλους μας στην Ευρώπη», είπε στην σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ ο  επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας, Τζέρεμι Χαντ.

Η διακοπή των διαπραγματεύσεων, η οποία αποδόθηκε αρχικά στην προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής της Τετάρτης και της Πέμπτης, έφερε στο φως το αδιέξοδο στο οποίο περιήλθαν οι συζητήσεις που διεξάγονται σε τεχνικό επίπεδο. Λίγη ώρα μετά την έναρξη του time out ο Ευρωπαίος μεσολαβητής Μπαρνιέ κάλεσε για ενημέρωση τους πρεσβευτές των 27 και προς στιγμήν δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι επήλθε συμφωνία. Ακολούθησαν ωστόσο διευκρινίσεις ότι παραμένει άλυτο το ιρλανδικό ζήτημα.

Ο Μπαρνιέ θα ενημερώσει την Τετάρτη και τους Ευρωπαίους ηγέτες στην Σύνοδο Κορυφής, στην οποία και η Τερέζα Μέι, σύμφωνα με το Φόρειν Όφις, θα παρουσιάσει την δική της πρόταση. Οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι έχει αρχίσει μια κρίσιμη εβδομάδα και αρκετοί εκτιμούν ότι αυτή η Σύνοδος, η οποία είχε προγραμματιστεί αρχικά για να σημάνει την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, θα είναι καθοριστική για τους όρους του Brexit. O Γιούνκερ πάντως κρατάει μικρό καλάθι, σημειώνοντας ότι είναι ανάγκη να επιτευχθεί και άλλη «σημαντική πρόοδος» και βλέπει το ενδεχόμενο μιας νέας Συνόδου τον Νοέμβριο για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος.