Στο χάος η Λιβύη – Συγκρούσεις και παραιτήσεις υπουργών

Η Δύναμη Αποτροπής δεν λογοδοτεί στον επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης, τον πρωθυπουργό Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα, ενώ η Ταξιαρχία 444, που αναφέρεται στο υπουργείο Άμυνας, τον υποστηρίζει. Δεν έχει ανακοινωθεί προς το παρόν επίσημος απολογισμός θυμάτων, όμως η λιβυκή Ερυθρά Ημισέληνος ανέφερε ότι ανέσυρε πτώμα από όχημα που είχε υποστεί ζημιές. Στα σοκαριστικά βίντεο που κυκλοφορούν στο ίντερνετ φαίνονται απανθρακωμένα αυτοκίνητα και εκτεταμένες ζημιές σε κατοικίες και εμπορικά καταστήματα στην πόλη.

Χθες προτού πέσει η νύχτα, κάποια εμπορικά καταστήματα άνοιξαν ξανά για μερικές ώρες, ωστόσο τα εκπαιδευτικά ιδρύματα παρέμειναν κλειστά. Σύμφωνα με όσα είναι γνωστά, έναυσμα των εχθροπραξιών ήταν η αναγγελία από τον κ. Ντμπάιμπα της διάλυσης της Δύναμης Αποτροπής προχθές Τρίτη, όπως και δυνάμεων που ανήκουν σε άλλη ένοπλη οργάνωση, την ΑΥΣ («Αρχή Υποστήριξης της Σταθερότητας»). Ο επικεφαλής αυτής της τελευταίας, ο Αμπντελγάνι «Γενίουα» ελ Κικλί, σκοτώθηκε το βράδυ της Δευτέρας.

Διαδήλωση κατά της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας

Την Τετάρτη το βράδυ πάνω από πεντακόσιοι άνθρωποι διαδήλωσαν στη συνοικία Σουκ ελ Τζουμάα, οχυρό της Δύναμης Αποτροπής, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) του κ. Ντμπάιμπα. Κατήγγειλαν την «άδικη επίθεση», αναφερόμενοι στην πρόθεση του πρωθυπουργού να διαλυθεί η οργάνωση.

Η οργάνωση αυτή, με βάση το ανατολικό τμήμα της Τρίπολης και περιοχή κοντά στο αεροδρόμιο, χαίρει σεβασμού από μέρος του πληθυσμού. Στις τάξεις της είναι ενταγμένοι σαλαφιστές, που αστυνομεύουν περιοχές και συλλαμβάνουν υπόπτους για λαθρεμπόριο (ναρκωτικών, αλκοόλ) καθώς και φερόμενα μέλη ή οπαδούς του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ).

Αντιδράσεις από πρεσβείες

Πέντε πρεσβείες –της Γερμανίας, της Γαλλίας, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Ιταλίας– παρότρυναν τις «αρχές να προστατεύσουν τους πολίτες» και να «αποκαταστήσουν αμέσως την ηρεμία, προς το συμφέρον όλων των Λίβυων». Προηγουμένως η Τουρκία, που υποστηρίζει την κυβέρνηση στην Τρίπολη, εξέδωσε μάλλον ασυνήθιστη ανακοίνωση με την οποία κάλεσε «όλα τα μέρη να εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση κατάπαυση του πυρός και να διεξαγάγουν διάλογο».

Πώς ξέσπασαν οι συγκρούσεις

Τη νύχτα της Δευτέρας προς Τρίτη σκοτώθηκαν τουλάχιστον έξι άνθρωποι, σύμφωνα με επίσημο απολογισμό, στις εχθροπραξίες ανάμεσα στην Ταξιαρχία 444 και την ΑΥΣ, η οποία θεωρείτο πως είχε αποκτήσει υπερβολικά μεγάλη ισχύ και πως πλέον ήγειρε απειλή για τον πρωθυπουργό Ντμπάιμπα, κατά ειδικούς.

Οι συγκρούσεις ξέσπασαν μετά την ανακοίνωση του θανάτου του «Γενίουα», ο οποίος έπεσε σύμφωνα με την οικογένειά του σε «ενέδρα» καθώς πήγαινε σε στρατώνα της Ταξιαρχίας 444 για διαπραγματεύσεις.

Σύμφωνα με τον αναλυτή Τζαλέλ Χαρσάουι, η κατάσταση είναι «πιο επικίνδυνη απ’ ό,τι το 2011, το 2014 και το 2019», διότι στο κέντρο της Τρίπολη βρίσκονται «ολοένα περισσότερες» ένοπλες ομάδες.

Η Δύναμη Αποτροπής έχει πλέον στη διάθεσή της, σύμφωνα με τον κ. Χαρσάουι, ενισχύσεις που κατέφθασαν από τη Ζαουίγια, 45 χιλιόμετρα δυτικά της Τρίπολης, και από τη Ζιντάν (νότια). Οι δυνάμεις οι οποίες ορκίζονται πίστη στον κ. Ντμπάιμπα υποστηρίζονται από ένοπλες ομάδες που έφθασαν από τη Μισράτα, τη γενέτειρα του πρωθυπουργού της ΚΕΕ.

«Απόπειρα επίθεσης» στην έδρα της κυβέρνησης

Ένας αστυνομικός σκοτώθηκε σήμερα σε «απόπειρα επίθεσης» μερίδας διαδηλωτών εναντίον της έδρας της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης εθνικής ενότητας (ΚΕΕ) στην Τρίπολη, καθώς η ένταση αναζωπυρώθηκε χθες το βράδυ στην πρωτεύουσα της Λιβύης.
Η ΚΕΕ γνωστοποίησε «τον θάνατο αστυνομικού που έγινε στόχος ενώ εγγυάτο την ασφάλεια του κτιρίου του γραφείου του πρωθυπουργού» Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο άνδρας «υπέκυψε στα τραύματά του» έπειτα από επίθεση «αγνώστων».

Η κυβέρνηση ανέφερε ακόμη ότι απετράπη «απόπειρα εφόδου» και εισβολής στο κτίριο από «ομάδα που είχε αναμιχτεί με διαδηλωτές» και προσπάθησε να βάλει φωτιά χρησιμοποιώντας κοκτέιλ μολότοφ.

Σε βίντεο, η γνησιότητα του οποίου δεν έχει επαληθευτεί, διακρίνονται νεαροί να σκορπίζουν και να τρέχουν ή να καλύπτονται πίσω από τοιχίο κοντά στην έδρα της κυβέρνησης, καθώς ακούγονται πυρά από αυτόματο όπλο.

Διαδηλωτές ζητούν εκλογές

Ο Ντμπέιμπα, ο οποίος ηγείται της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της διαιρεμένης χώρας, ήρθε στην εξουσία μέσω μιας διαδικασίας που υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ το 2021. Οι προγραμματισμένες εκλογές δεν προχώρησαν εκείνη τη χρονιά λόγω διαφωνιών μεταξύ των αντίπαλων φατριών και παρέμεινε στην εξουσία.

Την Παρασκευή, ο επιχειρηματίας Γαέλ Αμπντουλχαφέντ δήλωσε: «Βρισκόμαστε (εδώ) σήμερα για να εκφράσουμε την οργή μας κατά του Ντμπέιμπα και όλων εκείνων που βρίσκονται στην εξουσία εδώ και χρόνια και (οι οποίοι) εμποδίζουν τις εκλογές. Πρέπει να εγκαταλείψουν την εξουσία».

Οι εκκλήσεις για παραίτηση του Ντμπέιμπα αυξήθηκαν μετά τις συγκρούσεις δύο αντίπαλων ένοπλων ομάδων στην πρωτεύουσα αυτή την εβδομάδα, στις σφοδρότερες μάχες των τελευταίων ετών. Οκτώ άμαχοι σκοτώθηκαν, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.

Η βία ξέσπασε μετά την εντολή του πρωθυπουργού την Τρίτη να διαλυθούν οι ένοπλες ομάδες. Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν τον Ντμπέιμπα ότι απέτυχε να αποκαταστήσει τη σταθερότητα και ότι είναι συνένοχος στην αυξανόμενη δύναμη των ένοπλων ομάδων.

Παραιτήσεις υπουργών που συντάχθηκαν με τους διαδηλωτές

Την Παρασκευή παραιτήθηκαν ο υπουργός Οικονομίας και Εμπορίου Μοχάμεντ αλ-Χαουί, ο υπουργός Τοπικής Αυτοδιοίκησης Μπαντρ Εντίν αλ-Τουμί και ο υπουργός Στέγασης Αμπού Μπακρ αλ-Γκάουι.

Ο ηγέτης της πολιτοφυλακής Αμπντουλγκανί Κίκλι, ευρέως γνωστός ως Γκανίουα, έχασε τη ζωή του στις συγκρούσεις, οι οποίες ηρέμησαν την Τετάρτη αφού η κυβέρνηση ανακοίνωσε κατάπαυση του πυρός.

Η Λιβύη έχει ελάχιστη σταθερότητα από το 2011, όταν μια εξέγερση που υποστηρίχθηκε από το ΝΑΤΟ ανέτρεψε τον μακροχρόνιο απολυταρχικό Μουαμάρ Καντάφι.