Στρατηγικά έργα και διπλωματικές κινήσεις της Τουρκίας στη Συρία
07/01/2025Η Τουρκία φαίνεται να προετοιμάζεται για δυναμική εμπλοκή στην ανοικοδόμηση της Συρίας μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, επιδιώκοντας στρατηγικές συνεργασίες και γεωπολιτική επιρροή. Με βάση τις πληροφορίες που δημοσίευσε η εφημερίδα Türkiye, η νέα συριακή διοίκηση έχει ξεκινήσει επαφές με τουρκικές εταιρείες για έργα υποδομών, όπως η αποκατάσταση σιδηροδρόμων, η κατασκευή μετρό στη Δαμασκό και το Χαλέπι, και η ανάπτυξη θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών.
Η Τουρκία σχεδιάζει να συνεισφέρει επίσης στις ελλείψεις των συριακών αεροδρομίων με εγκαταστάσεις συστημάτων ακτίνων Χ και βελτιώσεις στους διαδρόμους προσγείωσης, ενώ η συνεργασία επεκτείνεται και σε στρατιωτικά ζητήματα και θέματα θαλάσσιας δικαιοδοσίας, με στόχο την εδραίωση στρατηγικής παρουσίας στη Μεσόγειο, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, έχουν εντείνει τις επαφές τους με τη νέα διοίκηση, γεγονός που έχει προκαλέσει κριτική από Σύρους αξιωματούχους, οι οποίοι θεωρούν ότι οι Δυτικοί αποσκοπούν κυρίως σε οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, αφήνοντας στο περιθώριο τις θυσίες των Σύριων, επισημαίνει.
Τουρκικές πηγές ασφαλείας υπογραμμίζουν τη σημασία των διμερών σχέσεων, ενώ αναλυτές, προβλέπουν ενίσχυση της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία με στόχο τη σταθεροποίηση της περιοχής και την αντιμετώπιση της ισραηλινής επιρροής. Η Τουρκία, μέσω συνεργασιών με τη Συρία και άλλες αραβικές χώρες, επιδιώκει επίσης την προστασία ενεργειακών συμφερόντων στη Μεσόγειο, ανατρέποντας σχέδια που αφορούν την εκμετάλλευση φυσικών πόρων στην περιοχή.
Το άρθρο της Türkiye αποτυπώνει την επιδίωξη της Άγκυρας να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής Συρίας, τόσο σε οικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Τα τουρκικά σχέδια
Αναλυτικότερα: Η Τουρκία ετοιμάζεται να υλοποιήσει σημαντικά έργα για την ανοικοδόμηση της Συρίας μετά τον Άσαντ. Η νέα συριακή διοίκηση, η οποία έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τουρκικές εταιρείες για σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και χερσαίες διαδρομές, θα επωφεληθεί από την εμπειρία της Τουρκίας σε θέματα όπως η αποκατάσταση των σιδηροδρόμων της οθωμανικής εποχής, το τρένο υψηλής ταχύτητας και η κατασκευή μετρό στη Δαμασκό και το Χαλέπι, αναφέρει η εφημερίδα.
Η Τουρκία, η οποία έχει βάλει το χέρι στην φωτιά για να στηρίξει τη Συρία, η οποία έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, ετοιμάζεται να υλοποιήσει σημαντικά έργα, ιδίως στην ανασυγκρότηση και την ανοικοδόμηση της χώρας. Η νέα συριακή διοίκηση έχει επίσης ζητήσει από την Τουρκία να μεταφέρει την εμπειρία της στις μεταφορές.
Οι απαραίτητες επενδύσεις σε υποδομές για την ομαλοποίηση της εμπορικής ζωής στη Συρία και τις εμπορευματικές μεταφορές μεταξύ Τουρκίας και Συρίας σχεδιάζεται να υλοποιηθούν το συντομότερο δυνατό. Στο πλαίσιο αυτό, η συριακή διοίκηση, η οποία έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τουρκικές εταιρείες για σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και χερσαίες διαδρομές, θα επωφεληθεί από την εμπειρία της Τουρκίας σε θέματα όπως η αποκατάσταση των σιδηροδρόμων της οθωμανικής εποχής, το τρένο υψηλής ταχύτητας, η κατασκευή μετρό στη Δαμασκό και το Χαλέπι. Επιπλέον, θα αναπτυχθούν έργα για τις θαλάσσιες μεταφορές και τη συγκοινωνία από την Αντάκια και τη Μερσίνα προς τη Λατάκια.
Από την άλλη πλευρά, έχουν ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες για την αντιμετώπιση των ελλείψεων υποδομής στα αεροδρόμια της Δαμασκού και του Χαλεπίου, τα οποία συγκαταλέγονται μεταξύ των 5 αεροδρομίων της Συρίας. Σύμφωνα με τις εκθέσεις που συνέταξε η ομάδα που ταξίδεψε στη Συρία προκειμένου να εντοπίσει τις ελλείψεις στα αεροδρόμια, η Τουρκία θα παράσχει υποστήριξη τις επόμενες ημέρες σε θέματα όπως η εγκατάσταση συσκευών και ανιχνευτών ακτίνων Χ και η επισκευή των διαδρόμων προσγείωσης και απογείωσης. Η υποστήριξη της Τουρκίας θα δοθεί επίσης και για την αντιμετώπιση της έλλειψης στον τομέα του εναέριου συστήματος ραντάρ, επισημαίνει η Türkiye.
Ενόχληση για την Ευρώπη
Το τουρκικό αναφέρει την αναφέρει ότι οι δυτικές χώρες, «οι οποίες είχαν κλείσει τις πόρτες τους στους πρόσφυγες κατά τη διάρκεια του πολυετούς εμφυλίου πολέμου στη Συρία, έσπευσαν στη Δαμασκό για αποκόμιση κερδών μετά την πτώση του καθεστώτος Assad». Μετά τις ΗΠΑ, οι τελευταίοι επισκέπτες στη Συρία ήταν από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Η Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Annalena Baerbock και ο Γάλλος ομόλογός της Jean-Noel Barrot επισκέφθηκαν τη Συρία και προσπάθησαν να έρθουν πιο κοντά στη νέα κυβέρνηση.
«Οι κρατικές επισκέψεις στη Συρία από δυτικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανία, καθώς και από αραβικές χώρες και χώρες του Κόλπου, έχουν διάφορους λόγους που σχετίζονται με την αλλαγή της περιφερειακής και διεθνούς δυναμικής.
Πρώτον, οι διεθνείς και περιφερειακές θέσεις έχουν αλλάξει μετά τη νίκη της συριακής αντιπολίτευσης. Οι χώρες με πρόσφυγες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν προτεραιότητα να επιστρέψουν τους Σύριους που δεν θέλουν στο έδαφός τους. Η Γερμανία έχει ήδη σταματήσει τις αιτήσεις ασύλου. Ο άλλος παράγοντας είναι το πρόβλημα της ασφάλειας. Τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα είναι επίσης σημαντικά.
Η Συρία βρίσκεται σε μια στρατηγική θέση που συνδέει την Ασία και την Ευρώπη. Αυτό καθιστά τη Συρία σημαντική για κάθε οικονομική διευθέτηση ή εμπορικό διάδρομο. Η ανοικοδόμηση της Συρίας προσφέρει μια μεγάλη οικονομική ευκαιρία. Όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν οδηγήσει τις αραβικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων των κρατών του Κόλπου, να επανεξετάσουν την πολιτική τους έναντι της Συρίας. Από πολιτική άποψη, η προσπάθεια να επιστρέψει η Συρία στην αραβική κοιτίδα για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ιρανική επιρροή είναι ένα άλλο σημαντικό κίνητρο», γράφει.
«Δεν θα πέσουμε στην παγίδα»
Ο Yasir Zakiri, ένας από τους ηγέτες του Συνασπισμού των Επαναστατικών Δυνάμεων της Συρίας, υπενθύμισε ότι οι Ευρωπαίοι υποστήριξαν τον Άσαντ και το καθεστώς τους μέχρι την τελευταία στιγμή. «Οι δυτικές χώρες, ιδίως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία, θέλουν να μας κάνουν να περάσουμε ξανά από τη διαδικασία εκμετάλλευσης του 2011», δήλωσε ο Zakiri, προσθέτοντας τα εξής: «Εκείνη την εποχή σαμποτάρισαν την επανάσταση με την οργάνωση-ομπρέλα “Φίλοι της Συρίας”.
Τώρα θέλουν να διαμορφώσουν αυτή τη νέα οικοδόμηση διεισδύοντας στο κράτος που προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε πληρώνοντας τόσο μεγάλο τίμημα. Αυτή τη φορά δεν θα πέσουμε σε αυτή την παγίδα. Πρώτα απ’ όλα, δεν θέλουν να μείνουν εκτός πολιτικής. Από την άλλη, έρχονται στη Δαμασκό με αποστολή τρόπον τινά επίτιμου πρεσβευτή του PKK και του Ισραήλ. Θα δημιουργήσουν το πολιτικό περιβάλλον που θέλουν και στη συνέχεια θα φέρουν τις εταιρείες τους στη Συρία. Στόχος τους είναι να κυριαρχήσουν στην αγορά κατασκευών και ανοικοδομήσεων αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Έχουμε δει αυτό το παιχνίδι, γνωρίζουμε τους πρωταγωνιστές. Έκλεψαν την επανάσταση εκείνη την ημέρα, αλλά δεν θα τους δώσουμε αυτή την ευκαιρία τώρα. Βλέπουν την απομάκρυνση της Ρωσίας και του Ιράν ως ευκαιρία και σχεδιάζουν να ελέγξουν τη Μεσόγειο με τον πλούτο των υδρογονανθράκων της, καθώς και την αμυντική της διάσταση και τη διάσταση της ασφάλειας. Αγωνιστήκαμε δίπλα-δίπλα με την Τουρκία και μερικές άλλες χώρες από την πρώτη μέρα. Τώρα θα δράσουμε από κοινού στην περίοδο ανασυγκρότησης σύμφωνα με αυτό το αδελφικό δίκαιο σε όλα τα θέματα».
Τί λένε τουρκικές πηγές ασφαλείας
Τ/Πηγές ασφαλείας αξιολόγησαν τις εξελίξεις στη Συρία και τη διαδικασία για «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία» που ξεκίνησε με τη δήλωση του προέδρου του MHP Devlet Bahçeli.
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΗ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙ: Η νέα διοίκηση [σσ. στη Συρία] ενεργεί με καλή πίστη. Εργάζονται για την ανάκαμψη της χώρας σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η Τουρκία θα παράσχει κάθε είδους βοήθεια για την αναζωογόνηση της οικονομικής ζωής και του εμπορίου, την ανασυγκρότηση και την ανοικοδόμηση της χώρας καθώς και την εγκαθίδρυση του κρατικού συστήματος, εφόσον της ζητηθεί. Δεν πρόκειται να αποκλεισθεί καμία υποστήριξη για τη στρατιωτική αναδιάρθρωση.
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ: Η Συρία αποτελεί γεωγραφικά σημαντική πύλη εισόδου στη Μεσόγειο. Οι ισορροπίες στη Μεσόγειο θα αλλάξουν με τη Συμφωνία Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας που σχεδιάζεται να συναφθεί με τη Συρία στο μέλλον, μόλις συσταθεί Αρχή. Η Τουρκία είναι αισιόδοξη για τις διπλωματικές σχέσεις που έχει δημιουργήσει στην περιοχή. Ο Λίβανος, ο οποίος έχει ακτές στη Μεσόγειο, σχεδιάζει επίσης να κινηθεί μαζί μας. Έτσι, οι χώρες που έχουν το βλέμμα τους στραμμένο στους ενεργειακούς πόρους της λεκάνης της Μεσογείου και λογαριάζουν να τους μοιραστούν έχουν γίνει ανήσυχες. Οι σχεδιασμοί τους έχουν ανατραπεί. Μια τέτοια συμφωνία θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα και την αρμοδιότητα τόσο της Συρίας όσο και της Τουρκίας.
Τί λέει ο Τούρκος αναλυτής Mete Sohtaoğlu
«Υπάρχει μια επιλογή για να τερματιστεί η κατοχή [σσ. ενν. του ‘Ισραήλ στη Συρία’] προς το παρόν. Γνωρίζω όλα τα αεροδρόμια της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στη Συρία [sic]. Το Ισραήλ μπορεί πλέον να παρατηρεί τη νότια και νοτιοανατολική Τουρκία από το βουνό Σέιχ σε βάθος 70 χιλιομέτρων. Νομίζω ότι με μια προσωρινή ή μόνιμη συμφωνία ασφαλείας με τη νέα διοίκηση της Δαμασκού, με την ανάπτυξη της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στο Shayrat στα νοτιοανατολικά της Χομς, με την ανάπτυξη της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στο αεροδρόμιο Mezze στα βόρεια της Δαμασκού και με την ανάπτυξη του τουρκικού ναυτικού στην Ταρτούς με συμφωνία με τη Ρωσία, η επιθετικότητα του Ισραήλ μπορεί να αποτραπεί ή να συγκρατηθεί. Σε αυτό το σημείο, μπορεί να υπάρξει η δυνατότητα για την Τουρκία ανάπτυξης δυνάμεων και άλλων αραβικών χωρών στα συριακά σύνορα και στα Υψίπεδα του Γκολάν υπό την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών».
«Με άλλα λόγια, μια ενισχυμένη στρατιωτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών θα μπορούσε να αναπτυχθεί στα Υψίπεδα του Γκολάν για να σταματήσει την ισραηλινή κατοχή. Αλλά όπως είπα, θα υπογραφεί μια προσωρινή συμφωνία ασφαλείας μεταξύ της Δαμασκού και της Άγκυρας. Νομίζω ότι [σσ. η βάση] T4 ή το αεροδρόμιο Shayrat θα ανοίξουν για τη χρήση της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, και τα δύο, και νομίζω ότι η τουρκική πολεμική αεροπορία θα αναπτυχθεί εκεί. Ταυτόχρονα, νομίζω ότι μια αεροπορική δύναμη που θα υποστηρίζεται από συστήματα αεράμυνας θα αναπτυχθεί βόρεια της Δαμασκού για την προστασία της πρωτεύουσας, δηλαδή θα αναπτυχθεί τουρκική αεροπορική δύναμη», αναφέρει ο αναλυτής.