Στρατηγική περικύκλωση και εσωτερική αποσταθεροποίηση του Ιράν

Η πολιτική των κυρώσεων εκ μέρους του θανάσιμου τριγώνου ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ επί του άτακτου Ιράν αποτελεί το ένα μόνο σκέλος της ευρύτερης στρατηγικής των παραπάνω δρώντων εναντίον του καθεστώτος στο Ιράν. Όσον αναφορά το σκέλος της αποσταθεροποίησης, οι Σαουδάραβες παίζουν τον δικό τους παιχνίδι, σε ανεπίσημη συνεργασία με τις ισραηλινές υπηρεσίες. Αυτό δεν είναι άλλο, από την κινητοποίηση των τεράστιων κεφαλαιακών αποθεμάτων που διαθέτει το βασίλειο.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, στόχος των Σαούντ είναι το Πακιστάν. Μέσω υποσχέσεων για επενδύσεις στην προβληματική χώρα, αλλά και με απ’ ευθείας χρηματοδοτήσεις σε μη κρατικούς δρώντες, οι Σαουδάραβες αποσκοπούν στην ενίσχυση ριζοσπαστικών ισλαμικών αυτονομιστικών ομάδων στην ιρανική επαρχία του Μπαλουχιστάνν. Το Μπαλουχιστάν χωρίζεται σε ιρανικό και πακιστανικό. Πρόκειται για μια περιοχή, φτωχή και σουνιτική, η οποία συνιστά τη Νότια μεθόριο Ιράν-Πακιστάν.

Για σειρά λόγων, η θέση του Πακιστανού πρωθυπουργού Ίμρα Χαν είναι ιδιαίτερα λεπτή. Από τη μία, επιθυμεί σταθερότητα στις σχέσεις με το Ιράν, αλλά από την άλλη χρειάζεται διακαώς το ζεστό σαουδαραβικό χρήμα. Ιδιαίτερα μάλιστα όσον αναφορά τις υποσχέσεις για επενδύσεις στο, ταχέως αναπτυσσόμενο και στρατηγικό, λιμάνι του Γκαουάρ στον Ινδικό Ωκεανό. Πρόκειται για μια εγκατάσταση, στο πακιστανικό Μπαλουχιστάν, η οποία αναπτύχθηκε από τους Κινέζους στο πλαίσιο του νέου δρόμου του μεταξιού. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο ιρανικό Μπαλουχιστάν βρίσκεται το λιμάνι της Γανταχάρ, άμεσα ανταγωνιστικό του Γκαουάρ.

Οι Ιρανοί, διαθέτοντας πλήρη επίγνωση των κινήσεων των αντιπάλων τους δεν μένουν με σταυρωμένα τα χέρια. Προσφάτως ο Χαν επισκέφθηκε την Τεχεράνη όπου συναντήθηκε με τους Ροχανί και Καμενεϊ. Το κύριο μήνυμα των επαφών, όπως εκφράστηκαν από τον «Ανώτατο Ηγέτη», ήταν ότι τα δύο κράτη δεν θα επιτρέψουν σε «τρομοκρατικές ομάδες» να θέσουν σε κίνδυνο τις σχέσεις τους.

Προσέγγιση των Ταλιμπάν

Κλείνοντας με τις επιπλοκές στις πακιστανό-ιρανικές σχέσεις αξίζει να σημειωθεί το εξής. Τα τελευταία χρόνια οι Φρουροί της Επανάστασης, έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με τους Αφγανούς Ταλιμπάν, τους πάλαι πότε άσπονδους εχθρούς του Ιράν. Το παραπάνω αποσκοπεί, κατά βάση, στην ενίσχυσή των δεύτερων, με σκοπό την καταπολέμηση του ισλαμικού κράτους στο Αφγανιστάν, αλλά και την πρόκληση απωλειών στις αμερικανικές δυνάμεις.

Στο πρόσφατο παρελθόν, η πακιστανική επαρχία του Βαζιριστάν, η οποία σημειωτέων κατοικείται πλειοψηφικά από Παστούν, είχε περιέλθει σχεδόν υπό τον πλήρη έλεγχο Πακιστανών Ταλιμπάν. Συγγενικών προς τους Αφγανούς ομολόγους τους, φυλετικά και ιδεολογικά.

Λαμβάνοντας υπ’ όψη τα παραπάνω, εκτιμάται πως ο Ιμρα Χαν θα κάνει πολλές δεύτερες σκέψεις, προτού επιτρέψει την ενίσχυση και διοχέτευση Μπαλούχων ισλαμιστών στο Ιράν, για χάρη των Σαουδαράβων. Όσα οικονομικά δώρα και να λάβει. Ακόμη, ας μην ξεχνάμε την τεράστια κινεζική επιρροή στο Πακιστάν. Ειδικά σε συνάρτηση με την στάση που θα λάβει το Πεκίνο απέναντι στην στοχοποίηση του Ιράν, από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα σκληρό παιχνίδι υψηλής στρατηγικής, με ιδιαίτερα λεπτές ισορροπίες. Έχουμε να κάνουμε με ένα μείγμα: οικονομικών κυρώσεων, προσπάθειας στρατηγικής περικύκλωσης και απόπειρας πρόκλησης εσωτερικής αποσταθεροποίησης. Είναι πολύ πιθανό, κυρίως λόγω εσωτερικών πιέσεων, να συρθεί το ιρανικό καθεστώς σε διαπραγματεύσεις εφ’ όλης της ύλης. Είναι ενδεικτικό, πως σε πρόσφατη έρευνα του ανεξάρτητου Ιρανικού ινστιτούτου GAMAAN, το 70% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως αντιτίθενται στην υπάρχουσα ισλαμική μορφή διακυβέρνησης.

Κλείνοντας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι οι μνήμες του πολέμου Ιράν-Ιράκ είναι, σχετικά,
νωπές. Επίσης, το ιρανικό έθνος, έχει σφυρηλατηθεί για δεκαετίες στην απομόνωση. Ως εκ
τούτου, δεν είναι διόλου απίθανο, οι παραπάνω στρατηγικές, όντας ακραίες και ολιστικές,
να προκαλέσουν αποτελέσματα αντίστροφα των επιθυμητών. Το κυριότερο απ αυτά, θα
ήταν η συσπείρωσή του ιρανικού πληθυσμού, ειδικά του περσικού και του αζερικού, γύρω
από την κυβέρνηση Ροχανί, αν όχι το καθεστώς κάθε αυτό. Το παραπάνω, θα συνίστατο στην πλήρη αποτυχία της ιρανικής πολιτικής του προέδρου Τραμπ και των συμμάχων του, Σαλμάν και Νετανιάχου.