Σύγκρουση Τραμπ με το Πεντάγωνο – Οι φόβοι, οι ενστάσεις και το παρασκήνιο

Παρά τους πολεμικούς τόνους του Τραμπ και τις απειλές για την ανάπτυξη στρατού εναντίων των “ταραξιών” που προβαίνουν σε λεηλασίες κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν και την Τρίτη στις ΗΠΑ με αμείωτο ρυθμό. Η κριτική στρέφεται πλέον στην εμπλοκή του στρατού που επιχειρεί ο Αμερικανός πρόεδρος, αναγκάζοντας το Πεντάγωνο να πάρει αποστάσεις.

Εννέα ημέρες μετά τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολη, κατά τη διάρκεια της σύλληψής του, το κύμα διαδηλώσεων συνεχίζει να επεκτείνεται, εκφράζοντας πλέον πέρα από τις αντιδράσεις για την αστυνομική βία και τις διαμαρτυρίες για τις φυλετικές και οικονομικές ανισότητες που επιδείνωσε η κρίση της πανδημίας.

Στο Χιούστον του Τέξας, την πόλη όπου μεγάλωσε και αναμένεται να κηδευτεί την επόμενη εβδομάδα, ο Αφροαμερικανός Τζορτζ Φλόιντ, ο οποίος βρήκε φρικτό θάνατο από ασφυξία κάτω από το γόνατο ενός λευκού αστυνομικού, τουλάχιστον 60.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να του αποτίσουν φόρο τιμής. «Ο Τζορτζ δεν πέθανε μάταια» διαβεβαίωσε ο Αφροαμερικανός και Δημοκρατικός δήμαρχος της πόλης, Σιλβέστερ Τέρνερ, ενώ ο αρχηγός της αστυνομίας του Χιούστον συμμετείχε στη διαδήλωση.

Την ίδια ώρα, στο Λος Άντζελες, ο δήμαρχος Έρικ Γκαρσέτι φωτογραφήθηκε μαζί με αστυνομικούς, καθώς γονάτιζαν, σε μια υπενθύμιση της κίνησης που από το 2016 έχει μετατραπεί σε μορφή διαμαρτυρίας εναντίον της αστυνομικής βίας σε βάρος της αφροαμερικανικής μειονότητας. Πολλές χιλιάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους η Δημοκρατική γερουσιάστρια Ελίζαμπεθ Γουόρεν, διαδήλωναν και στην Ουάσιγκτον παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας.

Εξηγήσεις από τον Τραμπ

Ο χώρος γύρω από τον Λευκό Οίκο είχε αποκλειστεί με μεταλλικά κιγκλιδώματα και έτσι αποφεύχθηκε οποιαδήποτε άμεση εμπλοκή των διαδηλωτών με τις δυνάμεις επιβολής της τάξης. Η Ουάσιγκτον «ήταν η ασφαλέστερη τοποθεσία του πλανήτη την περασμένη νύχτα» σχολίασε ο Τραμπ, ο οποίος απέτισε, το βράδυ της Τρίτης, φόρο τι μής σε έναν πρώην αστυνομικό που σκοτώθηκε σε χώρο όπου έγινε λεηλασία στο Σεντ Λούις του Μιζούρι.

Εντωμεταξύ, η ένταση έχει κοπάσει στη Μινεάπολη, την πόλη όπου σκοτώθηκε ο Τζόρτζ Φλόιντ και όλες αυτές τις ημέρες ήταν το επίκεντρο των συγκρούσεων, όχι όμως και οι επικρίσεις εναντίον του Τραμπ για τις απειλές του να χρησιμοποιήσει τον στρατό και για την φωτογράφησή του με τη Βίβλο στο χέρι στην “εκλησία των προέδρων” μετά από βίαιη απομάκρυνση διαδηλωτών.

Πριν από λίγο, σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του δικτύου Fox, ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι δεν ζήτησε ο ίδιος τη βίαιη απομάκρυνση των διαδηλωτών από την Πλατεία Λαφαγιέτ, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για να μεταβεί στην ιστορική εκκλησία, το κτίριο της οποίας είχε υποστεί φθορές τις προηγούμενες ημέρες.

Στο θέμα αναφέρεται και η Washington Post, υπογραμμίζοντας ότι η εντολή δόθηκε από τον υπουργό Δικαιοσύνης  Μπαρ, όταν, προσερχόμενος στον Λευκό Οίκο, διαπίστωσε ότι δεν είχε τηρηθεί η εντολή του για την διεύρυνση της περιμέτρου ασφαλείας. Ο Τραμπ διέψευσε και το δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times που τον ήθελε να έχει μεταφερθεί από την ασφάλεια του σε καταφύγιο, εξαιτίας των διαδηλώσεων, υποστηρίζοντας ότι όντως πήγε εκεί, αλλά για να επιθεωρήσει τον χώρο.

Τον “αδειάζει” και ο Έσπερ

Το απόγευμα της Τετάρτης, μετά τις έντονες αντιδράσεις και τις αποστάσεις που πήραν επικεφαλής του Πενταγώνου, ο υπουργός Άμυνας, Μαρκ Έσπερ, εξέφρασε δημοσίως την αντίθεσή του στην ανάπτυξη του αμερικανικού στρατού στις περιοχές, όπου σημειώνονται διαδηλώσεις. «Δεν είμαι υπέρ της κήρυξης της κατάστασης εξέγερσης» είπε ο Έσπερ, αντιδρώντας στην μοναδική ενέργεια που δίνει στον πρόεδρο το δικαίωμα να αναπτύξει απέναντι στους διαδηλωτές εν ενεργεία στρατιώτες και όχι πλέον εφέδρους της Εθνοφυλακής.

Μια τέτοια ενέργεια θα πρέπει να είναι η «έσχατη επιλογή και σε πιο επείγουσες και πιο τραγικές καταστάσεις από την σημερινή» σημείωσε ο υπουργός Άμυνας, ο οποίος αποδοκιμάστηκε έντονα για τις δηλώσεις του ότι οι αμερικανικοί δρόμοι έχουν μετατραπεί σε «πεδία μάχης». Μιά φράση που υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Πενταγώνου επιχείρησε να την δικαιολογήσει, υποστηρίζοντας ότι ο Έσπερ, λόγω της προϋπηρεσίας του στον Στρατό Ξηράς, χρησιμοποιεί την «στρατιωτική αργκό».

Ο επικεφαλής του Πενταγώνου επικρίθηκε όμως και για την φωτογράφησή του δίπλα στον Τραμπ, το βράδυ της περασμένης Κυριακής, μετά τις εφόδους της αστυνομίας εναντίον διαδηλωτών. Πολλοί, ακόμη και υφιστάμενοί του στρατιωτικοί, υποστήριξαν ότι, παρά τη δυσκολία να το αρνηθεί στον πρόεδρο, θα έπρεπε να επισημάνει ότι αυτή η ενέργεια μπορεί να στείλει λάθος μηνύματα. Ο Έσπερ, ο οποίος είχε ζητήσει την ουδετερότητα του Πενταγώνου σε ό,τι αφορά την πολιτική αντιπαράθεση, παραδέχθηκε ότι έσφαλε, τονίζοντας: «Κάνω ό,τι μπορώ για να παραμείνω απολιτικός και να αποφεύγω καταστάσεις που μπορούν να φαίνονται πολιτικές. Κάποιες φορές τα καταφέρνω, κάποιες άλλες όχι».

Οι αποστάσεις του Πενταγώνου 

Την προηγούμενη ημέρα (Τρίτη) το Πεντάγωνο προσπάθησε να κρατήσει αποστάσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο, εξαιτίας της πολεμικής ρητορικής του Έσπερ και της στρατιωτικής ενίσχυσης γύρω από τον Λευκό Οίκο. Η παρουσία μάλιστα και του επικεφαλής των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγού Μαρκ Μάιλι, στην φωτογράφηση με τον Τραμπ, παρότι διευκρινίστηκε ότι ήταν υπηρεσιακή και όχι ηθελημένη, έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει.

Πολύ περισσότερο, που ο στρατηγός Μάιλι βιντεοσκοπήθηκε να περπατά με στολή αγγαρείας πίσω από τον Αμερικανό πρόεδρο και τα πλάνα αυτά χρησιμοποίθηκαν από τον Λευκό Οίκο σε ένα βίντεο με προεκλογικό χαρακτήρα. Οι ενέργειες αυτές προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις των Δημοκρατικών, αλλά και πολλών πρώην αξιωματικών του στρατού. Ανάμεσα σε αυτούς και ο πρώην επικεφαλής των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, Μάρτιν Ντέμπσεϊ, ο οποίος έγραψε στο Twitter  ότι «Η Αμερική δεν είναι πεδίο μάχης» και ότι «Οι συμπολίτες μας δεν είναι ο εχθρός».

Η παρουσία του στρατηγού και του υπουργού Άμυνας αποδόθηκε στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος ήθελε να δει τα στρατεύματα που είναι ανεπτυγμένα έξω από τον Λευκό Οίκο, ενώ διευκρινίστηκε ότι ούτε ο Έσπερ ούτε ο Μάιλι γνώρισαν ότι είχε προηγηθεί βίαιη απώθηση διαδηλωτών. Οι διευκρινήσεις αυτές δεν απέτρεψαν, ωστόσο, τη δυσφορία που επικράτησε στις Ένοπλες Δυνάμεις, στις οποίες υπηρετούν πολλοί Αφροαμερικανοί, αφού αυτό εκτός από επαγγελματική εξασφάλιση αποτελεί και έναν δρόμο κοινωνικής ανάδειξης.

Η υπόθεση έφτασε και στο Κογκρέσο, όπου ο πρόεδρος της επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων Άνταμ Σμιθ δήλωσε ανήσυχος για τις απολυταρχικές, όπως τις χαρακτήρισε, τάσεις του προέδρου Τραμπ. Τόνισε μάλιστα ότι είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι τάσεις του Προέδρου «επηρεάζουν την κρίση της στρατιωτικής ιεραρχίας» για να υπενθυμίσει τον περιορισμένο από το Σύνταγμα ρόλο του στρατού στη διατήρηση της τάξης στο εσωτερικό της χώρας.