Τα χειρότερα για την Ουκρανία δεν ήρθαν ακόμα…

Ο 19ος μήνας του πολέμου στην Ουκρανία βρίσκει τις δυνάμεις του Κιέβου στην περιβόητη αντεπίθεσή τους. Επειδή, όμως, η εν λόγω αντεπίθεση μετράει σχεδόν τέσσερις μήνες, χωρίς να επιτύχει ούτε κατά προσέγγιση τους αντικειμενικούς σκοπούς της, πληθαίνουν στη Δύση οι φωνές που ρηγματώνουν το κλίμα απόλυτης συστράτευσης με το καθεστώς Ζελένσκι. Παρά τη ρητορική του προέδρου Μπάιντεν πως οι ΗΠΑ θα μείνουν όσο χρειαστεί στο πλευρό της Ουκρανίας, είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού ότι στη Δύση ολοένα και περισσότερο ενισχύονται οι δεύτερες σκέψεις για τον ρόλο της σ’ αυτόν τον πόλεμο.

Η κόπωση, για την οποία ομιλούν πλέον όλοι δεν έχει να κάνει με τον χρόνο. Πηγάζει από την μη ομολογούμενη ακόμα διαπίστωση ότι το Κίεβο δεν μπορεί να εξέλθει νικητής από αυτή τη σύγκρουση. Για την ακρίβεια, πηγάζει από τον διάχυτο πλέον φόβο ότι καθαρός νικητής θα είναι η Ρωσία. Από τη στιγμή που ο Ζελένσκι και οι δικοί του δεν μπορεί να κρύβουν την πραγματικότητα, αποδίδουν την εξόφθαλμη πλέον αδυναμία του ουκρανικού στρατού στον υποτιθέμενο δισταγμό της Δύσης να τους εξοπλίσει με υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα σε μεγάλες ποσότητες.

Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι η Δύση έχει δώσει σχεδόν τα πάντα και μάλιστα σε ποσότητες, οι οποίες έχουν σχεδόν εξανεμίσει τα αποθέματα. Η Δύση ήταν συγκρατημένη μόνο στα μαχητικά (τελικώς θα δώσει F-16) και σε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, με τους οποίους οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να βομβαρδίσουν τη Μόσχα, αν και το τελευταίο διάστημα τους έχει δώσει και κάποιους τέτοιους πυραύλους. Και ήταν συγκρατημένη για να μην εξωθήσει τη Μόσχα σε μία κλιμάκωση, η οποία θα μπορούσε υπό όρους να φθάσει και στη χρήση τακτικών πυρηνικών.

Η αλήθεια είναι ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν κολλήσει στην πανίσχυρη ρωσική αμυντική γραμμή στην περιοχή της Ζαπορίζια. Όσο αυτές έδιναν τα πάντα για να αποτρέψουν την κατάληψη του Μπαχμούτ/Αρτεμόφσκ από τη Wagner, ο στρατηγός Σουροβίκιν δημιούργησε αυτή την σύνθετη αμυντική γραμμή. Ακόμα και οι Δυτικοί εμπειρογνώμονες ομολογούν ότι οι Ουκρανοί έχουν σ’ αυτό το μέτωπο πληρώσει βαρύτατο τίμημα και σε στρατιώτες και σε οπλικά συστήματα, κυρίως τεθωρακισμένα. Αυτός είναι ο λόγος που υποχρεώθηκαν να αλλάξουν τακτική. Εγκατέλειψαν τις επιθέσεις-γιουρούσια, υιοθετώντας την τακτική των μικρών ομάδων πεζικού, οι οποίες επιτίθενται με σκοπό να εμπλακούν σε μάχη εκ του συστάδην με ρωσικές μονάδες.

Απέτυχε η ουκρανική αντεπίθεση

Ενώ οι Ρώσοι έχουν το πληθυσμιακό πλεονέκτημα, είναι πολύ πιο απρόθυμοι να υποστούν ανθρώπινες απώλειες σε σύγκριση με τους Ουκρανούς. Εξαίρεση αποτελεί η Wagner, επειδή οι μαχητές της ήταν μισθοφόροι, συνήθως πρώην φυλακισμένοι, κι όχι στρατεύσιμοι. Αντιθέτως, η τακτική του ουκρανικού Γενικού Επιτελείου ήταν και παραμένει “σπάταλη” σε ό,τι αφορά την αποδοχή ανθρώπινων απωλειών. Έτσι, όταν οι δύο πλευρές έρχονται σε άμεση επαφή, οι Ρώσοι συνήθως προτιμούν να υποχωρήσουν σε οχυρωμένες θέσεις, αφήνοντας το Πυροβολικό τους να πλήξει τους επιτιθέμενους.

Η τακτική τους αυτή έχει δύο επιπτώσεις: Πρώτον, αφήνουν κάποιο έδαφος, το οποίο καταλαμβάνεται από τους Ουκρανούς (με σχετικά μεγάλες απώλειες) και δεύτερον, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες βλημάτων, τα οποία κατά κανόνα μπορούν να αντικαθιστούν με τον ίδιο ρυθμό, ενώ οι Ουκρανοί όχι. Το αποτέλεσμα είναι ότι τέσσερις σχεδόν μήνες μετά την έναρξή της, η ουκρανική αντεπίθεση δεν έχει ούτε κατά προσέγγιση πλησιάσει τον αντικειμενικό σκοπό της: να διασπάσει τη ρωσική γραμμή άμυνας για να φτάσει στην ακτή της Αζοφικής και να αποκόψει τις ρωσικές δυνάμεις που είναι δυτικότερα από τον κύριο όγκο που βρίσκεται ανατολικότερα, όπως επίσης και τη χερσαία οδό προς την Κριμαία.

Η αλήθεια είναι ότι η ουκρανική αντεπίθεση δεν πραγματοποιείται με αμιγώς στρατιωτικά κίνητρα και κριτήρια. Πραγματοποιείται υπό την πολιτική πίεση της Δύσης, η οποία έχει ζωτική ανάγκη από κάποια ουκρανική στρατιωτική επιτυχία για να την πουλήσει στη δική της κοινή γνώμη και έτσι να δικαιολογήσει την πρωτοφανή οικονομική και στρατιωτική βοήθεια που στέλνεται στο Κίεβο, αλλά και τις δυσκολίες που προέκυψαν για τους πολίτες σε Ευρώπη και ΗΠΑ από τις υψηλές τιμές ενέργειας και τροφίμων.

Κατά κανόνα η δυτική κοινή γνώμη έχει υιοθετήσει την αντιρωσική ρητορική των κυβερνήσεων, όπως και την ανάγκη να στηρίξουν την Ουκρανία. Επειδή, όμως, ο πόλεμος τραβάει σε χρόνο, επειδή διαψεύσθηκαν οι δυτικές προβλέψεις ότι οι κυρώσεις θα γονάτιζαν τη Ρωσία και θα αποσταθεροποιούσαν το καθεστώς Πούτιν, επειδή ο πόλεμος πλήττει και τους Δυτικούς, ο χρόνος έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Ειδικά οι Ρεπουμπλικανοί γίνονται ολοένα και πιο επιφυλακτικοί και συχνά και αρνητικοί σε ό,τι αφορά τη συνέχιση της βοήθειας προς το Κίεβο (οι εξελίξεις στο Κογκρέσο είναι χαρακτηριστικές). Ακόμα και η αντιρωσική Πολωνία έχει πάρει αποστάσεις από τον Ζελένσκι, ενώ το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Σλοβακία, μετά την νίκη του Ρόμπερτ Φίτσο.

Ολοένα και περισσότεροι Αμερικανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες προειδοποιούν την Ουάσινγκτον ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πλησιάζει στο σημείο που από στατικός πόλεμος φθοράς θα μετατραπεί σε ταχύ πόλεμο ελιγμών εκ μέρους των ρωσικών δυνάμεων. Ούτε οι βόμβες διασποράς, ούτε οι πύραυλοι, ούτε τα F-16 μπορούν να αλλάξουν πλέον την πορεία. Ο λόγος είναι ότι ο ουκρανικός στρατός εξαντλεί με ταχύ ρυθμό το ανθρώπινο δυναμικό του. Ενώ οι απώλειες είναι κατά κανόνα νέοι και έμπειροι πολεμιστές, όσοι τους αναπληρώνουν, εάν τους αναπληρώνουν, είναι κατά κανόνα μεγαλύτερης ηλικίας και ουσιαστικά ανεκπαίδευτοι.

Πού αποσκοπούν οι Ρώσοι

Η ρωσική άμυνα έχει σκοπό κυρίως να φθείρει τις επιτιθέμενες ουκρανικές δυνάμεις, όχι να διατηρήσει τον έλεγχο χωριών. Αυτό φαίνεται πως και έχει συμβεί. Οι ουκρανικές απώλειες μόνο το καλοκαίρι μετριώνται σε αρκετές δεκάδες χιλιάδες, σύμφωνα με δυτικές πηγές, οι οποίες δεν συμμετέχουν στο σχετικό προπαγανδιστικό παίγνιο. Ας σημειωθεί ότι οι ουκρανικές δυνάμεις πραγματοποιούν την αντεπίθεσή τους, έχοντας συντριπτικό μειονέκτημα στον αέρα, έχοντας απωλέσει σημαντικά αντιαεροπορικά μέσα και διαθέτοντας λιγότερες δυνατότητες πυροβολικού σε σύγκριση με τους Ρώσους.

Το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα παραδοσιακά προβλέπει πως όταν το επιτελείο κρίνει ότι οι επιτιθέμενες εχθρικές δυνάμεις έχουν φθαρεί επαρκώς, διατάζει γενική αντεπίθεση εναντίον των αποδυναμωμένων και ανοχύρωτων ουκρανικών μονάδων. Εάν τα πράγματα πάρουν αυτή την τροπή, τότε η ρωσική αντεπίθεση θα προσλάβει τη μορφή πολέμου ελιγμών, με σκοπό την περικύκλωση και καταστροφή μεγάλων ουκρανικών μονάδων. Αμέσως μετά, οι ρωσικές δυνάμεις θα προσπαθήσουν από απολύτως πλεονεκτική θέση να επιτύχουν τους αντικειμενικούς στόχους τους.

Το ποιοι είναι αυτοί δεν το έχει πει η Μόσχα. Γίνονται, ωστόσο, βάσιμες υποθέσεις με βάση και τις κινήσεις των ρωσικών δυνάμεων στην αρχή του πολέμου:

• Πρώτος στόχος των Ρώσων (όχι υποχρεωτικά χρονικά) είναι να καταλάβουν την περιοχή του Χάρκοβο, όπου εδώ και καιρό πιέζουν ασφυκτικά στο Κουπιάνσκ.
• Δεύτερος στόχος τους είναι να ολοκληρώσουν την κατάληψη του Ντονμπάς και της Ζαπορίζια, ώστε να αυξήσουν το στρατηγικό βάθος της Κριμαίας. Δεν αποκλείεται να φθάσουν μέχρι και την ανατολική όχθη του Δνείπερου στην κεντρική Ουκρανία.
• Τρίτος πιθανολογούμενος στόχος τους είναι να διαβούν τον Δνείπερο προς Δυσμάς, με σκοπό να καταλάβουν το Μικολάεφ και στη συνέχεια την Οδησσό, φθάνοντας μέχρι την Υπερδνειστερία. Έτσι θα αποκλείσουν την εναπομείνασα Ουκρανία από τη Μαύρη Θάλασσα, μετατρέποντάς την σε ηπειρωτική χώρα.

Υπαρξιακός ο πόλεμος για την Ρωσία

Το εάν οι Ρώσοι θα καταφέρουν να επιτύχουν αυτούς τους στόχους θα φανεί στην πράξη. Αυτό που προς το παρόν είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού είναι ότι έχουν αποκτήσει πλεονέκτημα, έστω κι αν αυτό δεν μεταφράζεται ακόμα σε εδαφικά κέρδη. Προφανώς, θεωρούν ότι δεν έχουν φθείρει ακόμα όσο θέλουν τον ουκρανικό στρατό. Η ειρωνεία της υπόθεσης, όμως, είναι ότι παρά τις μεγάλες απώλειες και την ανυπαρξία επιτυχιών, η συνέχιση της αντεπίθεσης είναι πολιτικά μονόδρομος για τον Ζελένσκι. Από την άλλη πλευρά, όμως, συνεπάγεται πρόσθετες και κυρίως δυσβάστακτες απώλειες και μάλιστα χωρίς καμία προοπτική.

Εάν διατάξει τις δυνάμεις του να αναδιπλωθούν θα έχει ομολογήσει την αποτυχία της πολυδιαφημισμένης ουκρανικής αντεπίθεσης. Αυτό στην πράξη ισοδυναμεί με ομολογία οριστικής απώλειας των υπό ρωσικό έλεγχο ουκρανικών εδαφών. Μία τέτοια εξέλιξη θα είναι το πολιτικό τέλος του Ζελένσκι, ο οποίος θα έρθει αντιμέτωπος πρωτίστως με τους ομοεθνείς του. Ταυτοχρόνως, θα είναι και μία κρίσιμη ήττα για τις ΗΠΑ και ολόκληρη τη Δύση, η οποία επένδυσε πάρα πολλά σε όλα τα επίπεδα στο ουκρανικό μέτωπο. Η προεδρία Μπάιντεν ουσιαστικά παρασύρθηκε από το αντιρωσικό πάθος της, το οποίο την ώθησε να εκλάβει τους πόθους της για πραγματικότητα.

Ο πόλεμος αυτός δεν είναι υπαρξιακός μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για την Ρωσία. Μία ήττα της Ρωσίας δεν θα κόστιζε μόνο την εξουσία στον Πούτιν. Θα υποβάθμιζε και τη Ρωσία από μεγάλη δύναμη σε μεσαία και μάλιστα θα κλιμάκωνε τις δυτικές πιέσεις, αφού οι Αμερικανοί θα έσπευδαν να κεφαλαιοποιήσουν όσον γινόταν περισσότερο την ήττα της Ρωσίας, πυροδοτώντας αποσχιστικά κινήματα στο μαλακό υπογάστριό της.

Αρχίζοντας να συνειδητοποιούν προς τα που πάνε τα πράγματα, οι Δυτικοί κινούνται σε δύο επίπεδα: Πρώτον, εντείνουν τις αποστολές ολοένα και πιο σύγχρονων όπλων, ελπίζοντας ότι θα εξισορροπήσουν το τωρινό ρωσικό στρατιωτικό πλεονέκτημα και έτσι θα υποχρεώσουν τον Πούτιν να διαπραγματευθεί ισορροπημένα. Δεύτερον, αρχίζουν και πιέζουν τον Ζελένσκι όχι απλώς να αποδεχθεί διαπραγματεύσεις από απολύτως μειονεκτική θέση, αλλά και να τις επιδιώξει. Εάν το Κρεμλίνο αποδεχθεί διαπραγματεύσεις, είναι προφανές πως όχι μόνο δεν θα εγκαταλείψει εδάφη, αλλά και θα θέσει πολύ σκληρούς όρους στο Κίεβο.