Τα έχουν βρει μπαστούνια τα Σκόπια με τη Σόφια

Το αδιέξοδο στις σχέσεις Σόφιας και Σκοπίων παραμένει καθώς οι γλωσσικές, ιστορικές και εθνοτικές διαφορές, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα κινήσεις τους, εμφανίζονται αγεφύρωτες. Η Βουλγαρία έχει ασκήσει βέτο στην ΕΕ για να μην αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία.

Ο Βούλγαρος πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ πιέζει εκ νέου τα Σκόπια να πάψουν να κάνουν διακρίσεις κατά της βουλγαρικής μειονότητας. Ο Ράντεφ, ο οποίος συζήτησε το θέμα με το Αυστριακό ομόλογό του Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν στη Βιέννη, ανέφερε ότι η χώρα του αναμένει από τα Σκόπια να εφαρμόσει τη Συμφωνία Φιλίας και Καλής Γειτονίας που υπεγράφη το 2017.

Συγκεκριμένα δήλωσε ότι «παρόλο που τα Σκόπια ισχυρίζονται ότι πληρούν τα κριτήρια ένταξης στην ΕΕ, εξακολουθούμε να γινόμαστε μάρτυρες μιας συστηματικής παραβίασης των δικαιωμάτων των πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας που έχουν βουλγαρική καταγωγή και των διακρίσεών τους. Εξακολουθεί να υπάρχει ρητορική μίσους κατά της Βουλγαρίας σε εγχειρίδια και στο δημόσιο τομέα».

Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ από την πλευρά του κατέστησε σαφές ότι η αλλαγή του Συντάγματος, που θα περιλαμβάνει τις μειονότητες, θα πραγματοποιηθεί όταν η χώρα του γίνει κράτος-μέλος της ΕΕ. Επίσης, ερωτηθείς από δημοσιογράφο για το αν τα Σκόπια θα ζητήσουν από τη Βουλγαρία να αναγνωρίσει την “μακεδονική μειονότητα” ο Ζάεφ, απάντησε ότι μόνο η Σόφια έχει δικαίωμα να το αποφασίσει.

Ανυποχώρητη εμφανίζεται η Βουλγαρία

Η ερμηνεία της απάντησής του υποδηλώνει ότι κανένα κράτος δεν έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου. Βασικός αποδέκτης είναι ο Βούλγαρος υπουργός Εξωτερικών Σβετλάν Στόεφ, ο οποίος δήλωσε ότι η αλλαγή του Συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας είναι ένας από τους τρόπους επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Βούλγαροι στη Βόρεια Μακεδονία.

Η διαμάχη των δύο πλευρών επηρεάζει την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ καθώς το βουλγαρικό βέτο εμποδίζει και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και με την Αλβανία. Οι Βρυξέλλες εξετάζουν μαζί τις περιπτώσεις ένταξης Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας, καθώς δεν μπορούν να διαχωριστούν. Η Σόφια δείχνει ότι έχει τη δυνατότητα να αντιστέκεται σε πιέσεις κρατών-μελών με στόχο την άρση του βέτο.

Η Βουλγαρία έχει υιοθετήσει μια κοινή πολιτική θέση για την ιστορία, την προέλευση της “μακεδονικής γλώσσας” και την παροχή εγγυήσεων για μελλοντικές εδαφικές διεκδικήσεις της Βόρειας Μακεδονίας κατά της Βουλγαρίας και έχει θέσει “κόκκινες γραμμές”. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση της Σόφιας έχει δείξει στο παρελθόν και αλυτρωτικές διαθέσεις προς τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς έχει προμηθεύσει βουλγαρικά διαβατήρια σε πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας.

Οι ισχυρισμοί των Σκοπίων

Όμως, η πολιτική κρίση που συνεχίζεται στη Βουλγαρία αναβάλλει προς το παρόν, τις ουσιαστικές διαβουλεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται αποκλειστικά στις διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό ενός κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς στις εκλογές της 11ης Ιουλίου κανένα κόμμα δεν απέκτησε κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η κυβέρνηση των Σκοπίων έχει, από την πλευρά της, εγείρει θέμα για ύπαρξη μη αναγνωρισμένης “μακεδονικής μειονότητας” στη Βουλγαρία και συγκεκριμένα στην περιοχή του Πιρίν. Επιπλέον, ο  Ζάεφ αντιμετωπίζει πίεση από το αντιπολιτευτικό εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE του Κρίστιαν Μιτσκόσκι, που με πρωτοβουλία του συντάχθηκε κείμενο με τις “κόκκινες γραμμές”  της Βόρειας Μακεδονίας απέναντι στη Βουλγαρία.

Επισημαίνεται, ότι η Συμφωνία Φιλίας και Καλής Γειτονίας, που έχει υπογραφεί από τις δύο πλευρές δεν έχει εφαρμοστεί και παραμένει μόνο στα χαρτιά. Το μόνο που έχει υλοποιηθεί είναι η ίδρυση μιας κοινής Επιτροπής για την ιστορία. Η Σόφια κατηγορεί τα Σκόπια ότι παραβίασαν τη Συμφωνία και δεν αναγνωρίζουν την κοινή ιστορία και τις ομοιότητες της γλώσσας τους. Η Βόρεια Μακεδονία από την πλευρά της, δεν μπορεί να δεχτεί τους ισχυρισμούς της Βουλγαρίας για τη “μακεδονική” γλώσσα.