Ο πρέσβης, το “κοροϊδάκι” και ο “Εξολοθρευτής” Τραμπ

Από μηχανής θεός ήταν για το Λονδίνο και την Ουάσινγκτον η παραίτηση του Βρετανού πρεσβευτή στις ΗΠΑ, τα εμπιστευτικά τηλεγραφήματα του οποίου προκάλεσαν διπλωματικό πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών. Παρά την στήριξη της Μέι και του υπουργού εξωτερικών Χαντ, ο σερ Κιμ Ντάροκ παραιτήθηκε. Η υπόθεσή του ωστόσο γίνεται μέρος της αντιπαράθεσης για την διαδοχή στην ηγεσία των Συντηρητικών και την πρωθυπουργία.

«Θέλω να βάλω ένα τέλος στις εικασίες. Η τρέχουσα κατάσταση καθιστά αδύνατο να συνεχίσω το έργο μου όπως θα ήθελα» αναφέρει ο Βρετανός πρέσβης , ο οποίος βρέθηκε στο επίκεντρο μιας έντονης αμερικανοβρετανικής αντιπαράθεσης. Οι σχέσεις του άλλωστε με την Ουάσινγκτον είχαν φτάσει σε οριακό σημείο με τον Τραμπ ουσιαστικά να μην τον αναγνωρίζει και να επιτίθεται προσωπικά εναντίον του με βαρείς χαρακτηρισμούς .

Εκείνο ωστόσο που οδήγησε τον Ντάροκ στην παραίτηση ήταν η άρνηση του φαβορί για την ανάληψη της πρωθυπουργίας Μπόρις Τζόνσον να δεσμευθεί ότι θα τον διατηρήσει στην θέση του αν εκλεγεί. Για την στάση του αυτή ο Ντάροκ δέχεται έντονες επικρίσεις από τον υφυπουργό Εξωτερικών Άλαν Ντάνκαν, ενώ το όλο θέμα εξελίσσεται σε σημείο αντιπαράθεσης των δύο υποψηφίων για την διαδοχή της Μέι.

Θέση στην αντιπαράθεση παίρνουν και οι εργατικοί με τον εκπρόσωπό τους να υποστηρίζει ότι, αν η αιτία της παραίτησης του πρέσβη είναι η άρνηση του Τζόνσον να δεσμευθεί για την παραμονή του, τότε το φαβορί για την διαδοχή της Μέι είναι το «κοροϊδάκι» του Τραμπ. Ο εκπρόσωπος του αντιπολιτευόμενου κόμματος κατηγορεί μάλιστα τον Τζόνσον ότι κρατά αυτήν την στάση επειδή «ποντάρει σε μια εμπορική συμφωνία ξεπουλήματος και βάζει τον εαυτό του ενέχυρο στον Αμερικανό πρόεδρο¨.

Πως φτάσαμε εδώ

«Ο παλαβός πρεσβευτής, τον οποίο πάσαρε το Ηνωμένο Βασίλειο στις ΗΠΑ, δεν είναι κάποιος που μας ενθουσιάζει. Είναι ένας πολύ ηλίθιος τύπος», είπε την Τρίτη ο Τραμπ, συνοψίζοντας μια κλιμακούμενη ένταση ημερών. Μια ένταση που ξεκίνησε την Κυριακή, όταν η Mail on Sunday δημοσίευσε κάποιες από τις αναφορές του Βρετανού πρέσβη στην Ουάσινγκτον.

Σε αυτά τα τηλεγραφήματα, τα οποία δεν προορίζοντας για ανάγνωση από το κοινό, ο έμπειρος διπλωμάτης Κιμ Ντάροκ χαρακτηρίζει «αδέξια» και «μοναδική στη δυσλειτουργία της» την αμερικανική κυβέρνηση. Ο Βρετανός πρέσβης εκτιμά επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να καταρρεύσει από ένα τυχαίο γεγονός και επιβεβαιώνει τις κόντρες στον Λευκό Οίκο. Αυτά δηλαδή που ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτηρίζει fake news. Σε ένα πρόσφατο τηλεγράφημα μάλιστα , με ημερομηνία 22η Ιουνίου, ο Ντάροκ επικρίνει και την στάση του Αμερικανού προέδρου έναντι του Ιράν, σημειώνοντας ότι οι θέσεις του Αμερικανού προέδρου σε αυτό το ζήτημα είναι «ασυνάρτητες» και «χαοτικές».

Το Φόρεϊν Όφις δεν αμφισβήτησε την αυθεντικότητα των διπλωματικών τηλεγραφημάτων, αλλά έκρινε ότι οι αναφορές του πρέσβη δεν θα επηρεάσουν τις σχέσεις Ουάσινγκτον-Λονδίνου. Αντιθέτως η Mail on Sunday προειδοποίησε ότι ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την «ειδική σχέση» Λονδίνου-Ουάσινγκτον.

Οι πρώτες αντιδράσεις των Βρετανών

Με την άποψη αυτή συντάχθηκε και ο Βρετανός υπουργός Εμπορίου Λίαμ Φοξ, ο οποίος βρισκόταν στις ΗΠΑ και δήλωσε ότι θα ζητήσει συγγνώμη από την κόρη του Τραμπ, Ιβάνκα, με την οποία ήταν προγραμματισμένο να συναντηθεί. Την ίδια ώρα το Λονδίνο ανακοίνωνε την διεξαγωγή έρευνας για τις διαρροές και ο υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ κρατούσε αποστάσεις από την ωμότητα των χαρακτηρισμών του πρέσβη. Κάτι που στη συνέχεια άλλαξε.

Ο Τραμπ, αν και δεν είναι του χαρακτήρα του, στην αρχή αντέδρασε ψύχραιμα, λέγοντας απλώς ότι ο πρέσβης δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες στη χώρα του. Υπαινίχθηκε, ωστόσο, ότι γνωρίζει πράγματα γι αυτόν, τα οποία όμως απαξιεί να θίξει. Στη συνέχεια πάντως, με tweet, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει τον Βρετανό πρέσβη με τον οποίο οι ΗΠΑ δεν θα έχουν πλέον καμία επαφή. Αντιθέτως βρήκε μια καταπληκτική ευκαιρία να επιτεθεί στην Μέι κατηγορώντας την ότι δημιούργησε «χάος» και σημειώνοντας ότι «τα καλά νέα για το υπέροχο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ότι σύντομα θα έχει νέο πρωθυπουργό».

Η έκρηξη Τραμπ

Προφανώς ο Αμερικανός πρόεδρος περίμενε μια πιο δυναμική αντίδραση της κυβέρνησης του Λονδίνου κατά του Βρετανού πρέσβη. Όταν όμως είδε η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωνε ότι «ο σερ Κιμ Ντάροκ έχει πάντα την πλήρη υποστήριξη της πρωθυπουργού», επανήλθε στο θέμα, εξαπολύοντας νέα επίθεση κατά της πρωθυπουργού Μέι.

Έτσι την κατηγόρησε για άλλη μία φορά για πρόκληση χάους σε ό,τι αφορά το Brexit και υπενθύμισε ότι της είχε πει πώς να κινηθεί, εννοώντας αυτά που είχε αποκαλύψει πριν έναν χρόνο, κατά την πρώτη επίσκεψή του στο Λονδίνο: Ότι δηλαδή έπρεπε να κινηθεί δικαστικά εναντίον της ΕΕ. Πρόσθεσε βεβαίως ότι εκείνη «έπραξε με τον γελοίο τρόπο της» και «ανίκανη να τα καταφέρει» επέφερε «μια καταστροφή!».

Η “υπόθεση Ντάροκ” προκάλεσε μία χωρίς προηγούμενο κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ηνωμένου Βασιλείου, την ώρα που οι δύο χώρες, ενόψει και της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, επιδιώκουν την σύναψη μιας ειδικής εμπορικής συμφωνίας. Θα φαινόταν λογικό, μία από τις δύο πλευρές, να κάνει μια κίνηση προσέγγισης. Το γραφείο της Μέι ανακοίνωσε όμως ότι η πρωθυπουργός της Βρετανίας και ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχουν “τρέχοντα σχέδια” για να συζητήσουν τις διμερείς σχέσεις.

Το παιχνίδι της διαδοχής

Η Μέι είναι βεβαίως απερχόμενη, όμως και ο υποψήφιος για την προεδρία των Συντηρητικών και την πρωθυπουργία, υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ, καλύπτει πλέον πλήρως τον πρέσβη και δηλώνει ότι αν εκλεγεί θα τον διατηρήσεις στην θέση του. Αντιθέτως, ο αντίπαλος του Μπόρις Τζόνσον, τον οποίο ο Τραμπ έδειξε ως τον καλύτερο μελλοντικό πρωθυπουργό, αρνήθηκε να δεσμευθεί για την παραμονή του πρεσβευτή στην Ουάσινγκτον.

«Δεν πρόκειται να είμαι τόσο απρεπής για να σκεφτώ ότι θα είμαι σε θέση (να το κάνω)» είπε ο Τζόνσον για να προσθέσει ότι ο Τραμπ σύρθηκε σε μια βρετανική πολιτική διένεξη. Χαρακτήρισε μάλιστα «εξαιρετικής σημασίας» την σχέση της Βρετανίας με τις ΗΠΑ και επισήμανε ότι ο ίδιος έχει «πολύ καλή σχέση με τον Λευκό Οίκο».

Αν τελικά εκλεγεί στην Βρετανία ο Τζόνσον θα είναι μία νίκη του Τραμπ, ο οποίος έχει αποδείξει ότι γνωρίζει να προκαλεί συνθήκες χάους και να επικρατεί σε αυτές. Το λέει άλλωστε και ο ίδιος ο πρέσβης σε ένα από τα τηλεγραφήματά του, όταν προειδοποιεί την βρετανική ηγεσία να μην ξεγράψει τον ρεπουμπλικάνο από το ενδεχόμενο μιας δεύτερης θητείας. Και αυτό γιατί, όπως πολύ γλαφυρά περιγράφει, ο Τραμπ «μπορεί να ξεπηδήσει μέσα από τις φλόγες, λαβωμένος αλλά σώος, όπως ο Σβαρτσενέγκερ στις τελευταίες σκηνές του Εξολοθρευτή».