Τελειώνουν τον Ερντογάν οι Λίβυοι; – Τι ζήτησε η Τρίπολη από τον Τσαβούσογλου

Ισχυρό χαστούκι στον Ερντογάν και τους σχεδιασμούς του για πολιτικοστρατιωτική διείσδυση στην Λιβύη έδωσε η νέα μεταβατική κυβέρνηση της Τρίπολης και μάλιστα κατά την εκεί επίσκεψη των Τούρκων υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας. Στις κοινές δηλώσεις, η Λίβυα υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από την Τουρκία να συνεργαστεί για την αποχώρηση από τη χώρα όλων των μισθοφόρων και των ξένων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των τουρκικών.

Το αίτημα αυτό, το οποίο ανατρέπει την μέχρι σήμερα εικόνα για την τουρκολιβυκή συνεργασία, τέθηκε από την Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς, την πρώτη γυναίκα υπουργό Εξωτερικών της Λιβύης, στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Τσαβούσογλου.  Σημειώνεται ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, μαζί με τον υπουργό Άμυνας Ακάρ, βρέθηκαν στη Λιβύη για επίσκεψη, επικεφαλής πολυμελούς αντιπροσωπείας.

Στη διάρκεια της εκεί παραμονής τους, οι δύο κορυφαίοι Τούρκοι υπουργοί συναντήθηκαν με τους Λίβυους ομολόγους τους και συζήτησαν θέματα συνεργασίας των δύο χωρών. Στο τραπέζι βρέθηκε και το τουρκολιβυκό μνημόνιο, με το οποίο ο Ερντογάν και ο πρώην προσωρινός πρωθυπουργός  Σάρατζ καθόρισαν θαλάσσιες ζώνες και ΑΟΖ σε βάρος των ελληνικών και κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Σε άλλο σύμπαν ο Τσαβούσογλου

Αναφερόμενος στις τουρκολιβυκές σχέσεις ο Τσαβούσογλου είπε νωρίτερα ότι «η Λιβύη είναι μια ιερή χώρα για του Τούρκους» και ότι η Άγκυρα «υιοθετούσε πάντα την αρχή της προστασίας της ακεραιότητας, της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της πολιτικής ενότητάς της». Στη συνέχεια υπενθύμισε ότι η Τουρκία ήταν δίπλα στη Λιβύη  στις «δύσκολες ώρες» και ότι ήταν η μόνη χώρα που ανταποκρίθηκε στην έκκληση της κυβέρνησης για βοήθεια, όταν οι δυνάμεις του Χαφτάρ πολιορκούσαν την πρωτεύουσα.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τόνισε επίσης ότι η υποστήριξη που παρείχε η Άγκυρα στην κυβέρνηση Σάρατζ «απέτρεψε τον εμφύλιο πόλεμο, τις αδελφικές συγκρούσεις και την ανθρώπινη τραγωδία». Πρόσθεσε τέλος ότι συζήτησε με την Λίβυα ομόλογό του το θέμα των θαλάσσιων συνόρων (η συμφωνία Σάρατζ-Ερντογάν δεν έχει επικυρωθεί από την λιβυκή Βουλή), τα επόμενα βήματα που οι δύο χώρες έχουν να κάνουν πάνω σε αυτό το θέμα, αλλά και τις προοπτικές της οικονομικής συνεργασίας των δυο χωρών με έμφαση στην επιστροφή των τουρκικών επιχειρήσεων στη Λιβύη.

Ο Τσαβούσογλου μιλούσε, ωστόσο, σαν να έχει απέναντί του την κυβέρνηση Σάρατζ, αγνοώντας ότι το νέο μεταβατικό σχήμα, το οποίο δημιουργήθηκε μετά την κατάπαυση του πυρός και με στόχο την ολοκλήρωση της πολιτικής διαδικασίας με τις εκλογές του επόμενου Δεκεμβρίου, στηρίζεται και από όλλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας.

Μήνυμα στον Ερντογάν

Προφανώς σε αυτό το πλαίσιο, η Λίβυα  υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από τον Τούρκο ομόλογό της τη συνεργασία της Άγκυρας για την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων. Αφού επισήμανε τον «σημαντικό ρόλο της Τουρκίας στον τερματισμό του πολέμου και στη διατήρηση της εκεχειρίας», η Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς κάλεσε την Άγκυρα «να κάνει βήματα στην κατεύθυνση της πλήρους εφαρμογής των συμπερασμάτων της Συνόδου του Βερολίνου και των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Η Λίβυα υπουργός Εξωτερικών ζήτησε ουσιαστικά από την Άγκυρα την απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από τη Λιβύη, αλλά και των μισθοφόρων, συμπεριλαμβανομένων των τζιχαντιστών που στρατολογήθηκαν στη Συρία και μεταφέρθηκαν στην βορειοαφρικανική χώρα. Αν και δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κάποια τουρκική αντίδραση το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αναφορές της Λίβυας υπουργού στη Σύνοδο του Βερολίνου δεν χαροποίησαν τον Ερντογάν.

Είναι γνωστό άλλωστε, ότι σε εκείνη την Σύνοδο, στην οποία δεν είχε κληθεί η Ελλάδα παρότι την ενέπλεκε το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η Μέρκελ είχε καταφέρει να βάλει τον Τούρκο πρόεδρο από το παράθυρο. Οι υπόλοιποι μετέχοντες δεν του έκαναν όμως τα χατίρια και ο Ερντογάν αποχώρησε από την πίσω πόρτα, νωρίτερα και εκνευρισμένος, γιατί οι αποφάσεις της Συνόδου του έκοβαν τον δρόμο για την Τρίπολη με την θεσμοθέτηση της “επιχείρησης Ειρήνη”.

Ο Τούρκος πρόεδρος υπονόμευσε βέβαια στην πράξη αρκετές φορές την εφαρμογή των αποφάσεων που ελήφθησαν στο Βερολίνο και σε πολλές περιπτώσεις κατάφερε να τις προσπεράσει. Η σημερινή εξέλιξη κρίνεται ωστόσο σημαντική, καθώς είναι η πρώτη φορά που η μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία έχει πλέον ισχυρότερη νομιμοποίηση από εκείνη του Σάρατζ, θέτει ζήτημα αποχώρησης των τουρκικών δυνάμεων.