Θα ακολουθήσει ο Ντράγκι την ιταλική πεπατημένη έναντι της Τουρκίας;

Η εξωτερική πολιτική του Μάριο Ντράγκι θα κινηθεί κατά μήκος των παραδοσιακών γραμμών της Ιταλίας, δηλαδή στα πλαίσια του ατλαντισμού και του ευρωπαϊσμού. Με αυτά τα λόγια εξήγησε τις προθέσεις του ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας, στις προγραμματικές δηλώσεις που εκφώνησε στη γερουσία στις 17 Φεβρουαρίου.

Στα πλαίσια του ατλαντισμού και του ευρωπαϊσμού ο Ντράγκι ενέταξε και τις σχέσεις που θα έχει η κυβέρνηση του με την Τουρκία: «Θα συνεχίσουμε τη δράση μας ώστε να ενεργοποιηθεί ένας πιο ενάρετος διάλογος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, που είναι εταίρος και σύμμαχος εντός του ΝΑΤΟ». Οι “ενάρετες” αυτές προθέσεις του Ντράγκι έρχονται σε αντίθεση με τις υποδείξεις που περιέχονται στον ογκώδη φάκελο που ετοίμασε η ιταλική διπλωματία για τον νέο πρωθυπουργό.

Πέρα από τις στρατηγικές κατευθύνσεις του ευρωπαϊσμού και του ατλαντισμού, οι οποίες παραδοσιακά καθοδηγούν την ιταλική εξωτερική πολιτική, ο φάκελος επιμένει ιδιαίτερα στο φλέγων για την Ιταλία θέμα της Λιβύης. Και υποδεικνύει στον Ντράγκι να αναλάβει μια “σοβαρή προσπάθεια”, προκειμένου να αποτρέψει και να βάλει φραγμό στην πιθανή εδραίωση και ενδεχόμενη επέκταση της τουρκικής και ρωσικής παρουσίας στη Λιβύη.

Είναι ένα αίτημα που οι Ιταλοί διπλωμάτες είχαν υποβάλει στον υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, του Κινήματος των 5 Αστέρων, αμέσως μόλις η Τουρκία έβαλε πόδι στην βορειοαφρικανική χώρα, δεν βρήκαν όμως καμία ανταπόκριση. Το ίδιο σενάριο ενδέχεται να επαναληφθεί και με την κυβέρνηση του Ντράγκι. Όχι απλώς διότι υπουργός Εξωτερικών εξακολουθεί να είναι ο ημιμαθής Ντι Μάιο, αλλά και για έναν άλλο λόγο.

Σύμβουλοι με “βεβαρημένο” παρελθόν

Το πρόβλημα είναι πως ο Ντράγκι επέλεξε ως διπλωματικό σύμβουλο τον πρέσβη στο Βερολίνο Λουίτζι Ματτιόλο, δείχνοντας εμμέσως με ποια ευρωπαϊκή κυβέρνηση έχει ενδιαφέρον να συνομιλεί. Ο Ματτιόλο, που μετακόμισε εσπευσμένα από την γερμανική πρωτεύουσα στη Ρώμη, έως το 2018 ήταν πρεσβευτής της Ιταλίας στην Άγκυρα. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς πρωτεργάτες της ογκώδους επένδυσης που έκαναν στις τελευταίες δεκαετίες πολλοί Ιταλοί επιχειρηματίες στην Τουρκία.

Το 2015 ο Ματτιόλο είχε αντικαταστήσει στην πρεσβεία της Άγκυρας τον πρέσβη Κάρλο Μαρσίλι, έναν διπλωμάτη που διέδιδε ότι η ένταξη της Τουρκίας στην
ΕΕ ήταν θέμα λίγων μηνών. Ο Μαρσίλι, παντρεμένος με Τουρκάλα, αφού έληξε η αποστολή του στην Τουρκία, συνταξιοδοτήθηκε και άρχισε μια δεύτερη απασχόληση: να γίνει πρεσβευτής της Άγκυρας στην Ιταλία, σε συνεργασία με την πρώην Ευρωπαία Επίτροπο Έμα Μπονίνο, τον νεοφασίστα και μασόνο (της Στοάς Ρ2) καθηγητή Αουγκούστο Σινάγκρα και άλλες εξέχουσες προσωπικότητες στην υπηρεσία της Άγκυρας.

Δεν είναι λοιπόν αβάσιμο το συμπέρασμα πως είναι ελάχιστες οι ελπίδες ο Ματτιόλο να ακολουθήσει τις υποδείξεις των συναδέλφων του και να προσπαθήσει να αλλάξει τη μέχρι τώρα πορεία των ιταλικών κυβερνήσεων. Ενδεικτική είναι η απουσία από τον κείμενο των προγραμματικών δηλώσεων του νέου Ιταλού πρωθυπουργού οποιασδήποτε αναφοράς στην ένταση που επικρατεί, εδώ και χρόνια, στην Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης απουσιάζει και το θέμα των ενεργειακών πόρων στην περιοχή μας.

Στις προγραμματικές δηλώσεις του Ντράγκι όμως η Ελλάδα δεν αγνοήθηκε. Η χώρα μας αναφέρθηκε ρητώς, μαζί με άλλες, από τον Ιταλό πρωθυπουργό με αυτά τα λόγια: «Απαιτείται να εδραιωθεί η συνεργασία με κράτη με τα οποία έχουμε από κοινού την ίδια ιδιαίτερη μεσογειακή ευαισθησία και συμμεριζόμαστε τις ίδιες προβληματικές, όπως εκείνες του περιβάλλοντος και του μεταναστευτικού: την Ισπανία, την Ελλάδα, τη Μάλτα και την Κύπρο». Το θετικό είναι πως, από ό,τι θυμάμαι, είναι η πρώτη φορά που Ιταλός πρωθυπουργός κατονομάζει την Κύπρο στις προγραμματικές δηλώσεις του.