Θα αποσταθεροποιήσουν οι ισραηλινές βόμβες το ισλαμικό καθεστώς;

Κατά κάποιο τρόπο ο ίδιος χρωστάει “μεγάλη χάρη” στη Χαμάς, και η Χαμάς χρωστάει χάρη στο θεοκρατικό Ιράν. Το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει και στο παρελθόν ανάλογες επιθέσεις εναντίον των πυρηνικών προγραμμάτων του Ιράκ (1981) και της Συρίας (2007 – το επιβεβαίωσαν το 2018). Το ισραηλινό πλήγμα στις πυρηνικές υποδομές του Ιράν – με εντυπωσιακή ακρίβεια από 200 μαχητικά αεροσκάφη και drones με μηδέν απώλειες – σηματοδοτεί κάτι περισσότερο από την στρατιωτική κλιμάκωση που βλέπουμε, ίσως προαναγγέλλει, μια τεκτονική πολιτική αλλαγή, όπως επιδιώκει το Τελ Αβίβ.

Η εξουδετέρωση του διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, στρατηγού Χοσεϊν Σαλαμί, και η καταστροφή εγκαταστάσεων εμπλουτισμού ουρανίου (έχει αγγίξει το 60%) και εκτόξευσης πυραύλων, δεν είναι απλώς πλήγματα στις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης, αλλά και ρωγμές στο αυταρχικό οικοδόμημά της. Aς επισημανθεί πως για να πληγούν οι κύριες υπόγειες (σε βάθος περί τα 800 μέτρα) πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, θα χρειαστεί η συνδρομή των Αμερικανών, και η υπέρ-βόμβα (MOAB) των 13 τόνων, γνωστή και ως “bunker buster”.

Οι “Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης” δήλωσαν – σύμφωνα με την Wall Street Journal – πως το “‘Wicked’ White House supported attack”, τα γεράκια της Ουάσιγκτον, σαφώς και ήξεραν από πριν. Η Μοσάντ τυφλώνει και παραλύει όλες τις μυστικές υπηρεσίες του κόσμου, εκτός της CIA. Τις τελευταίες εβδομάδες, όμως, Αμερικανοί αξιωματούχοι πληροφοριών δήλωναν ότι «το Ιράν δεν έχει ακόμη αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο», και αυτό σημαίνει δεν έχει προχωρήσει σε εμπλουτισμό ουρανίου στο 90%, που απαιτείται για τη δημιουργία πυρηνικής βόμβας. Η Μοσάντ, με πλοκάμια στο εσωτερικό του Ιράν, άκρως βοήθησε στον εντοπισμό των στρατιωτικών και των επιστημόνων. Η ιρανική ηγεσία είναι πανικόβλητη, ακόμη και στη σκιά των πρακτόρων της Μοσάντ.

Το ισραηλινό κράτος σε συνεχή πόλεμο;

Αν και κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι ο Νετανιάχου ενήργησε για να αποσπάσει την προσοχή από τα νομικά του προβλήματα και έτσι “θα έχει το κράτος του σε συνεχή πόλεμο”, η αλήθεια είναι απλούστερη: Το εβραϊκό κράτος επέλεξε την πράξη αντί για την “αυταπάτη”. Η εμμονή του Νετανιάχου με το Ιράν έχει επίσης παίξει ρόλο. Κατ’ αυτόν, μια συμφωνία που το Ιράν δεν θα τηρούσε, δεν έχει καμία απολύτως αξία (ήταν προγραμματισμένο να συναντηθούν την Κυριακή 15 Ιουνίου στο Ομάν, Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι). Ο Νετανιάχου ενήργησε με την προσδοκία να γονατίσει ένα καθεστώς που φωνάζει “Θάνατος στο Ισραήλ”. Επίσης, για να σταματήσει να εμπλουτίζει περισσότερο ουράνιο. Πιστεύει ότι έτσι εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η συνέχεια του εβραϊκού κράτους.

Έχει δίκιο που προχώρησε σε προληπτική επίθεση; Μπορεί ο “Σιδερένιος Θόλος” να ανταπεξέλθει; Παρά τον ισχυρισμό του Ισραήλ ότι έδρασε προληπτικά, τα πλήγματα είναι ενέργεια απέναντι σε μια μελλοντική απειλή, και όχι σε έναν άμεσο κίνδυνο. Είδαμε τι λένε και οι Αμερικανοί, και επιπλέον τα προληπτικά χτυπήματα είναι κατά κανόνα αμφιλεγόμενα. Μήπως γυρίσει μπούμερανγκ για το Ισραήλ η επίθεση; Είναι πράξη αυτοάμυνας; Μήπως ουσιαστικά τώρα επιταχυνθεί η “πυρηνική κούρσα” στην Μέση Ανατολή;

Ταυτόχρονα, κατά το Νετανιάχου, υπάρχει μια βαθύτερη ευκαιρία. Όταν αυταρχικά καθεστώτα κλονίζονται, οι ιδέες αρχίζουν να κινούνται. Η ζωντανή ιρανική κοινωνία των πολιτών – ιδίως οι γυναίκες και οι νέοι – από καιρό λαχταρά μια δημοκρατική αλλαγή. Η ενδεχόμενη απομάκρυνση της μπότας του καθεστώτος, ίσως, τους επιτρέψει να δουν μια πρόγευση ενός μέλλοντος, που δεν θα υπαγορεύεται από οπισθοδρομικούς μουλάδες, αλλά από τις κάλπες.

Μαθήματα για την Ελλάδα

Αυτό μπορεί να εμπνεύσει αλλαγές πέρα από το Ιράν. Γιατί να παραμένει το Ισραήλ η μόνη δημοκρατία ανάμεσα σε αυταρχικά καθεστώτα με πετρέλαιο; Οι κουρδικές περιοχές ήδη δίνουν παράδειγμα ανοχής και ισότητας των φύλων, γιατί να μην υπάρξουν κι άλλα μέρη σαν κι αυτά; Οι Ισραηλινοί λένε ότι η επίθεσή τους ας μην θεωρηθεί απλώς ως ένα νέο αεροπορικό πλήγμα, αλλά σαν μια βροντή που έχει και σκοπό να ξυπνήσει το δημοκρατικό πνεύμα της περιοχής. Το Ισραήλ μπορεί να έπληξε τη Νατάνζ, αλλά τα μαχητικά του θέλουν να ξεριζώσουν την ψευδαίσθηση ότι ο αυταρχισμός είναι μοίρα. Μια νέα πόρτα άνοιξε στη Μέση Ανατολή, αλλά που θα οδηγήσει;

Το Ιράν ήταν υποχρεωμένο να απαντήσει στην ισραηλινή επίθεση κι αυτή τη φορά απάντησε όχι προσχηματικά, όπως τις προηγούμενες φορές, αλλά με βαλλιστικούς πυραύλους, κάποιοι εκ των οποίων “τρύπησαν” την ισραηλινή αεράμυνα, σκοτώνοντας δεκάδες, τραυματίζοντας εκατοντάδες και προκαλώντας μεγάλες υλικές ζημιές. Μέχρι που μπορεί να φτάσει αυτή η ανταλλαγή βομβαρδισμών; Η διαφορά έχει διπλωματικές και νομικές προεκτάσεις, αλλά το να βλέπεις ανθρώπους να πεθαίνουν και καταστροφές προκαλεί θλίψη. Ο κανόνας που διέπει την ισραηλινή πολιτική μετά το Ολοκαύτωμα, είναι ότι “όποιος απειλεί το Ισραήλ θα δέχεται επίθεση”. Οι Ισραηλινοί πολιτικοί έρχονται και παρέρχονται, μα η Μοσάντ μένει. Και εδώ, υπάρχει και ένα μάθημα για την “ανήμπορη” Ελλάδα.

Μακάρι, και η χώρα του Παναγιώτη Κονδύλη, κάτι να διδαχθεί για το πως να αντιμετωπίσει την αποθρασυνόμενη Τουρκία, πριν να είναι πολύ αργά. Είναι η Ελλάδα κράτος που σέβεται τον εαυτό του ή είναι κράτος μειωμένης κυριαρχίας, που υποτάσσεται στο νεοοθωμανισμό της Άγκυρας; Την απάντηση θα την δώσουν όχι οι ρητορείες, αλλά οι πράξεις του ελληνικού πολιτικού συστήματος το επόμενο διάστημα.