Θα γίνει λιγότερο γερμανική η “γερμανική Ευρώπη”;

Περίπου πέντε μήνες μετά τις γερμανικές εκλογές ο σχηματισμός κυβέρνησης παραμένει ακόμη υπό αίρεση. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να πτοεί την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία σε συνέντευξή της στο δεύτερο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ZDF κοινοποίησε την πρόθεσή της να εξαντλήσει την κυβερνητική θητεία.

Η άλλοτε ισχυρή κυρία της γερμανικής πολιτικής, σύμβολο για μια δεκαετία της κυριαρχίας του Βερολίνου στην Ευρώπη, απέκλεισε και το ενδεχόμενο παραίτησής της από την ηγεσία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. Παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι η παραχώρηση του υπουργείου Οικονομικών στους Σοσιαλδημοκράτες ήταν «οδυνηρή», πλην όμως «αποδεκτή», αφού σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπήρχε συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης.

Η Μέρκελ δέχεται έντονη κριτική στο εσωτερικό του κόμματός της για αυτήν την παραχώρηση, την οποία η ίδια αποκάλεσε ως το κόστος που χρειάστηκε να πληρώσουν οι Χριστιανοδημοκράτες για τον σχηματισμό κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού». Οι αντιδράσεις, όμως, είναι πολλές, αφού η ανάληψη της ηγεσίας του συγκεκριμένου υπουργείου από τους Σοσιαλδημοκράτες σηματοδοτεί προς κάθε κατεύθυνση την πιθανότητα να βρισκόμαστε μπροστά στο τέλος της πολιτικής Σόιμπλε.

«Θα ήθελα να κρατήσω το υπουργείο, αλλά η πολιτική έχει συμφωνηθεί στις διαπραγματεύσεις και ένας υπουργός δεν μπορεί να κάνει ό, τι θέλει. Προϋπολογισμός και ευρωπαϊκή πολιτική ασκούνται από κοινού», είπε η Μέρκελ σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις και να μετριάσει την κριτική. Και επειδή σε αυτές τις περιπτώσεις πάνω απ’ όλα είναι η Γερμανία δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι η ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης «χρειάζεται μια σταθερή κυβέρνηση και η εναλλακτική επιλογή δεν ήταν καλύτερη».

Μέρκελ έτοιμη για όλα

Σχολιάζοντας μάλιστα την δήλωση του Γενικού Γραμματέα των Σοσιαλδημοκρατών, Λαρς Κλίνγκμπάιλ ότι «αν η διαπραγμάτευση διαρκούσε λίγο ακόμη, θα παίρναμε (οι σοσιαλδημοκράτες) και την Καγκελαρία», η Μέρκελ περιορίστηκε απλώς σε ένα χαμόγελο.

Η καγκελάριος έχει μπροστά της και το έκτακτο συνέδριο του κόμματός της (CDU), που είναι προγραμματισμένο για τις 26 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε θα έχουν ανακοινωθεί τα ονόματα των έξι υπουργών της νέας κυβέρνησης που θα προέρχονται από το κόμμα της, προκειμένου, όπως λέει, οι σύνεδροι να έχουν πλήρη εικόνα, όταν θα τοποθετηθούν. Φιλοδοξεί προφανώς με την σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου να καλύψει τις εσωκομματικές τριβές και αντιθέσεις. Παραλλήλως, αποκλείει το ενδεχόμενο να αλλάξει κάτι στην κατανομή των υπουργείων, λόγω της υποχώρησης του Σουλτς και την μη ανάληψη από αυτόν του υπουργείου Εξωτερικών.

Τι θα γίνει όμως αν τελικά οι Σοσιαλδημοκράτες δεν εγκρίνουν την συμμετοχή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) στην κυβέρνηση; Σε αυτήν την περίπτωση η καγκελάριος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να είναι εκ νέου  υποψήφια, αν γίνουν και πάλι εκλογές. Εύχεται πάντως «ανθρώπινα, κάθε καλό» στον Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος, όπως η ίδια είπε, διανύει δύσκολη περίοδο.

Και με τον Σόιμπλε και με την Ευρώπη

Τα πράγματα είναι όντως δύσκολα για τον Σουλτς. Έχασε τις εκλογές, έχασε το υπουργείο Εξωτερικών και απ’ ότι φαίνεται ενδέχεται να χάσει και την ηγεσία του κόμματός του. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον δήμαρχο του Αμβούργου και αντιπρόεδρο του κόμματος Όλαφ Σολτς. Ο αποκαλούμενος και “βασιλιάς του Αμβούργου” είναι αναβαθμισμένος, ειδικά μετά την επιλογή του για το υπουργείο Οικονομικών, στη θέση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

«Δεν είναι δική μας δουλειά να υπαγορεύουμε κανόνες σε άλλες χώρες», δήλωσε ο Σολτς σε συνέντευξή του στο πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD. Ήταν η απάντησή του όταν ρωτήθηκε αν θα απογοητευτούν οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, οι οποίες χάρηκαν με την προοπτική η Γερμανία να έχει σοσιαλδημοκράτη υπουργό Οικονομικών.

Διευκρίνισε ωστόσο, ότι ο ίδιος κινείται «στην γραμμή η οποία συμφωνήθηκε από κοινού στον κυβερνητικό συνασπισμό», κάτι που είπε και η Μέρκελ. Δεν δίστασε να προσθέσει ότι η κυβερνητική πολιτική των τελευταίων ετών ήταν σωστή σε ό,τι αφορά την πολιτική προϋπολογισμού.

Αυτή η θέση, ότι δηλαδή το Βερολίνο πρέπει να αντιληφθεί πως δεν είναι «δική του δουλειά να υπαγορεύει κανόνες» θέτει ένα ζήτημα για την γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη. Το θέμα όμως είναι, πέρα από τις προθέσεις, αν μπορεί να συνδυαστεί αποτελεσματικά και με την ήδη αποφασισμένη πολιτική της νέας κυβέρνησης. Ιδιαίτερα με την «πολιτική προϋπολογισμού», δηλαδή την πολιτική Σόιμπλε, που και ο ίδιος ο Σολτς αποκάλεσε σωστή. Μπορεί ο Σολτς να υπηρετήσει αυτή την πολιτική και ταυτοχρόνως να απομακρυνθεί από την πολιτική Σόιμπλε στο Eurogroup; Την απάντηση θα δώσει ο χρόνος.