Θα κόψει τη φόρα του Σαλβίνι το τελεσίγραφο Κόντε;

Διευθετείται, προσωρινά τουλάχιστον, η κυβερνητική κρίση που εκδηλώθηκε στην Ιταλία, την επομένη των ευρωεκλογών, και έφερε τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, στα πρόθυρα της παραίτησης. Η αναβαθμισμένη από τα αποτελέσματα Λέγκα και οι «τραυματισμένοι» Πεντάστεροι ήρθαν σε συμφωνία στήριξης της κυβέρνησης, με τον Ντι Μάιο να υποχωρεί στα αιτήματα του Σαλβίνι.

Ο ηγέτης της Λέγκας επανέλαβε ότι δεν προτίθεται να ρίξει την κυβέρνηση, σημείωσε ωστόσο ότι θέλει να δει το υπουργικό συμβούλιο να ανεβάζει ρυθμούς και να προωθεί τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Από την επομένη των ευρωεκλογών άλλωστε, ο Σαλβίνι απορρίπτει όλες τις προειδοποιήσεις της Κομισιόν και ζητα την προώθηση φορολογικών ελαφρύνσεων.

Σήμερα, λίγες ώρες μετά τις απειλές του πρωθυπουργού Κόντε για παραίτηση, ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης δήλωσε έτοιμος για συνάντηση με τους κυβερνητικούς εταίρους του, το αντισυστημικό Κίνημα των 5 Αστέρων. Επανέλαβε πάντως ότι ο συνασπισμός δεν μπορεί να συνεχίσει τις καθυστερήσεις στην έγκριση μέτρων, όπως ο νέος πολεοδομικός κανονισμός και η μεγαλύτερη αυτονομία των περιφερειών.

Έτοιμος να συζητήσει τις προτάσεις της Λέγκας για τον «ενιαίο φορολογικό συντελεστή» και την παραχώρηση περισσότερων εξουσιών στις περιφερειακές κυβερνήσεις, δηλώνει από την πλευρά του και ο έτερος αντιπρόεδρος Ντι Μάιο, με συνέντευξή του στην Corriere della Sera. Εκφράζει επίσης την βούληση των Πεντάστερων να επιδιώξουν την  επιβίωση του κυβερνητικού συνασπισμού.

Η απειλή Κόντε

Λίγες ώρες νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κόντε είχε ζητήσει από τα δύο κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνησή του να βάλουν τέλος στην διένεξή τους και να δηλώσουν, χωρίς αμφισημίες και γρήγορα, την στήριξή τους προς αυτήν. Διαφορετικά, όπως είπε, απλώς θα υπέβαλε την παραίτησή του.

Ο Κόντε ζήτησε παραλλήλως «πιστή συνεργασία» από όλους τους υπουργούς, επισημαίνοντας ότι τα πολιτικά ζητήματα συζητούνται με τον επικεφαλής της κυβέρνησης και όχι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Βάλλοντας προφανώς κατά του Σαλβίνι και της προεκλογικής εκστρατείας του, ο Ιταλός πρωθυπουργός επισήμανε ότι είναι διαφορετικό πράγμα το να σχεδιάζεις το μέλλον της χώρας από το να μαζεύεις «like στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης».

Η Ιταλία δεν έχει σταματήσει να δέχεται πιέσεις από τις Βρυξέλλες, εξαιτίας των «αιρετικών πολιτικών», κυρίως του Σαλβίνι, στο μεταναστευτικό και ιδιαίτερα στην δημοσιονομική πολιτική. Ο προϋπολογισμός του 2019 και οι προβλέψεις του για το έλλειμμα ήταν μια μεγάλη περιπέτεια που θα μπορούσε να έχει οδηγήσει ήδη αλλού, αν ο Μακρόν δεν είχε αναγκαστεί να κάνει παροχές στην Γαλλία, εξαιτίας των Κίτρινων Γιλέκων.

Αντεπίθεση Σαλβίνι

Οι ευρωπαϊκές πιέσεις στην Ρώμη, σε ό,τι αφορά το ιταλικό χρέος, δεν σταμάτησαν ούτε στην διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές. Το αποτέλεσμα των εκλογών όμως, στην Ιταλία, αλλά και πανευρωπαϊκά, δημιούργησε νέες συνθήκες. Η Λέγκα αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στην Ιταλία και ο «Καπιτάνο» Σαλβίνι, όπως τον αποκαλούν τα ιταλικά ΜΜΕ, βγήκε στην αντεπίθεση.

Το 34,3% που πήρε η Λέγκα στις ευρωεκλογές, σε συνδυασμό με την πτώση του κυβερνητικού εταίρου της (τρίτο κόμμα με 17,1%) και την επιδείνωση των σχέσεών τους κατά την προεκλογική περίοδο, τροφοδότησαν τις φήμες ότι ο Σαλβίνι προβάρει το κοστούμι του πρωθυπουργού. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που εκτίμησαν ότι μπορεί να τινάξει στον αέρα την κυβέρνηση συνασπισμού και να προκαλέσει πρόωρες εκλογές για να κυβερνήσει με αυτοδυναμία.

Το θέμα αυτό έθεσε και ο πρωθυπουργός Κόντε, ζητώντας από τους κυβερνητικούς εταίρους να ξεκαθαρίσουν, και μάλιστα άμεσα, αν θέλουν την προκήρυξη πρόωρων  εκλογών ή αν παραμένουν δεσμευμένοι στην συμφωνία και το πρόγραμμα της κυβέρνησης συνασπισμού. Η απάντηση του Σαλβίνι ήταν ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο και του Ντι Μάιο ότι συζητά τις προτεραιότητες της Λέγκας.

Ο Σαλβίνι επιβεβαίωσε έτσι σε όλους ότι είναι πλέον ο κυρίαρχος του παιχνιδιού στην Ρώμη και όχι ο μέχρι πρότινος μικρός κυβερνητικός εταίρος. Πέρα από τις εσωτερικές εξελίξεις και εντυπώσεις, υπάρχουν όμως και οι Βρυξέλλες, οι οποίες συνεχίζουν να προειδοποιούν και να απειλούν για λήψη μέτρων κατά της Ιταλίας, εξαιτίας της μη τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων.

Πιέσεις και απειλές

Ο Σαλβίνι ήταν σαφής και σε αυτό. Ερμήνευσε, ήδη από το βράδυ των εκλογών, την νίκη του και την πανευρωπαϊκή άνοδο των ευρωσκεπτικιστών, ως αίτημα για αλλαγή των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων. Στην συνέχεια, στην διάρκεια όλης της προηγούμενης εβδομάδας, απέρριψε όλες τις προειδοποιήσεις των Βρυξελλών.

Ακόμη και λίγες ώρες πριν την συνέντευξη Κόντε, στην οποία όλοι περίμεναν ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός θα διαμήνυε πως δεν επιθυμεί την παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων, ο Σαλβίνι δήλωνε ότι προηγείται η μείωση της ανεργίας στην Ιταλία.  Το ποσοστό της ανεργίας και όχι οι  «ξεπερασμένοι» κανόνες της ΕΕ θα καθορίσουν την πολιτική μας ανέφερε χαρακτηριστικά ο ηγέτης της Λέγκας.

Οι Βρυξέλλες ωστόσο προειδοποίησαν εγγράφως την Ρώμη, την περασμένη εβδομάδα, ότι θα ζητήσουν εξηγήσεις για την αύξηση του χρέους το 2018 και ο υπουργός Οικονομικών Τζοβάνι Τρία έκανε σαφές ότι δεν επιδιώκει σύγκρουση με την Κομισιόν. Εξέφρασε επίσης την βεβαιότητα ότι θα αποτραπεί η λήψη μέτρων κατά της Ρώμης, κάτι που όμως σημαίνει συμβιβασμό με τις επιταγές του ευρωιερατείου.

Κομβικό σημείο για τις σχέσεις Ρώμης – Βρυξελλών είναι η κατάρτιση του προϋπολογισμού 2020, για τον οποίο ο Τρία είπε ότι «θα είναι  σύμφωνος με το Πακέτο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», αλλά θα περιλαμβάνει και μια κυβερνητική υπόσχεση κατά της λιτότητας, την μείωση της φορολογίας, που αποτελεί πάγιο αίτημα του Σαλβίνι.

Την ίδια ώρα η Κομισιόν κρατά στο τραπέζι το θέμα των κυρώσεων, διαμηνύει ωστόσο διά του αρμόδιου Επιτρόπου Μοσκοβισί ότι αυτό που επιθυμεί είναι ο διάλογος με την Ρώμη. Σε κάθε περίπτωση, το ιταλικό ζήτημα επανέρχεται στο προσκήνιο και θα απασχολήσει την απερχόμενη Κομισιόν το αμέσως επόμενο διάστημα. Όλα αυτά βεβαίως σε μια περίοδο που είναι σε εξέλιξη η κούρσα διαδοχής στους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς, στην οποία αναμφίβολα η ιταλική κρίση θα παίξει τον δικό της ρόλο.